Cần cảnh giác với phong trào làm youtube về ẩm thực – Vatican News

Vài năm gần đây, ở Nước Ta rộ lên trào lưu ‘ youtube ẩm thực ’, tức trào lưu của những người quay những video clip về nấu ăn, rồi đưa lên youtube để kiếm tiền. Tất nhiên, có những kênh trong số này mang lại những giá trị vui chơi lành mạnh, thậm chí còn cho thấy những mức độ phát minh sáng tạo đáng ghi nhận. Hơn nữa, đây cũng là một hình thức kiếm tiền chính đáng. Tuy nhiên, cạnh bên đó, rất nhiều những kênh video loại này có yếu tố lệch chuẩn và phản giáo dục, nhưng lại lôi cuốn được số lượng người ĐK theo dõi rất lớn, trong đó có cả trẻ nhỏ. Vì thế, thiết tưởng cần phải có một nghiên cứu và phân tích và cảnh báo nhắc nhở về hiện tượng kỳ lạ này, để tất cả chúng ta hoàn toàn có thể tránh được những tác động ảnh hưởng xấu đi của chúng, nhất là để những cha mẹ hướng dẫn nhân bản cho con cháu ; và kỳ vọng những youtuber biết kiểm soát và điều chỉnh cách tiếp cận của họ .

Khắc Bá, SJ – CTV Vatican News

Audio

Trong số những khía cạnh phản giáo dục từ các video đó, hai vấn đề nổi lên một cách phổ biến là (1) khía cạnh phản văn hoá trong cách thức ăn uống, và (2) sự phí phạm và thiếu tôn trọng đồ ăn thức uống.

1. Khía cạnh phản văn hoá trong cách thức ăn uống

Ngày nay, từ ‘văn hoá’ đã bị lạm dụng nhiều, đến mức những gì đáng bị gọi là phản văn hoá thì lắm lúc lại được gọi là văn hoá. Ví dụ, nhiều người gọi nạn tham nhũng là ‘văn hoá biếu xén’, hay có người gọi những hành vi nói tục là ‘văn hoá chửi thề’. Tuy nhiên, một cách chung, văn hoá là sự tích luỹ các cơ cấu nhân tạo, bổ sung cho sự giới hạn của cơ cấu tự nhiên, hướng đến việc trợ giúp con người sinh tồn và phát triển. Như vậy, văn hoá không phải là thứ cố định mà là một tiến trình hướng đến những gì mang tính khai phóng và phát triển hơn theo tư cách là con người, nhất là về mặt tinh thần, đúng như ý nghĩa gốc Latin của nó, ‘cultus’: gieo trồng. Hay nói cách khác, văn hoá vừa là đặc tính của con người, vừa giúp con người trở thành con người hơn. Theo nghĩa đó, có thể nói rằng, một trong những cách để định nghĩa con người chính là khả năng tích luỹ, ‘gieo trồng’ văn hoá cho chính mình. Trong khía cạnh này, con người hơn động vật ở chỗ biết ‘giáo hoá dĩ thành văn’ (Kinh Dịch), tức biết chuyển những gì thuộc nhục dục tự nhiên thành giá trị tinh thần.

Cách thức ăn uống chính là một trong những bộc lộ rõ ràng của năng lực này. Trừ những trường hợp riêng biệt, nhà hàng không đơn thuần chỉ để thoả mãn cơn đói, mà còn là để biểu lộ và nuôi dưỡng góc nhìn văn hoá của mỗi người. Trong Tiếng Việt, tất cả chúng ta ít khi nói trống là ‘ ăn ’, mà nói một cách ý nhị hơn là ‘ dùng bữa ’. Từ này có vẻ như bao hàm ý nghĩa chiêm ngưỡng và thưởng thức và cảm nhận, nghĩa là tiềm ẩn ý thức về những nét đẹp, những tinh xảo và văn hoá của đồ ăn thức uống, đồng thời trân trọng và biết ơn tài nghệ nấu nướng và sự Giao hàng của đầu bếp. Hơn nữa, khi ‘ dùng bữa ’, đặc biệt quan trọng trong giờ cơm mái ấm gia đình, tất cả chúng ta không chỉ hướng về bản thân, mà còn hướng về tha nhân nữa. Bữa ăn trở thành thời hạn san sẻ, tiếp thị quảng cáo, liên kết, đối sánh tương quan với nhau ; và do đó, cách ăn cũng phải bộc lộ được đặc tính này. Nói tóm lại, với con người, ẩm thực ăn uống đúng nghĩa luôn không ít phải bao hàm góc nhìn văn hoá và đối sánh tương quan .
Rất tiếc, những hình thức ăn uống trong nhiều kênh youtube ẩm thực đi ngược lại với điều mong đợi nói trên. Thực vậy, để lôi cuốn sự chăm sóc của người xem, nhất là từ giới trẻ, những người làm youtube ẩm thực phải nghĩ ra những hình thức khác lạ, gây ấn tượng. Tuy nhiên, chỉ trừ 1 số ít kênh có những ý tưởng sáng tạo phát minh sáng tạo mang tính tích cực, đa phần những kênh khác lại chạy theo những sáng tạo độc đáo gây sốc cách xấu đi, như triển khai những hành vi siêu thị nhà hàng chẳng giống ai. Ví dụ, có người bỏ đồ ăn vào thau, chậu, hay thậm chí còn vào những đồ vật vốn được dùng cho súc vật ăn. Rất nhiều bạn trẻ nhà hàng nhồm nhoàm, phản cảm, nhưng lại lấy đó làm hãnh diện với lập luận : đã ẩm thực ăn uống là phải sảng khoái, phải thật tự nhiên. Lập luận như vậy hoàn toàn có thể tạm gật đầu được nếu nó được số lượng giới hạn trong khoanh vùng phạm vi những hoạt động giải trí đi dạo của một nhóm nhỏ trong một dịp đơn cử nào đó. Tuy nhiên, yếu tố ở đây là những kênh này được thông dụng và hướng đến công chúng cách thoáng đãng, trong đó có rất nhiều trẻ nhỏ. Vì vậy, sự lệch chuẩn văn hoá và phi giáo dục của nó là điều phải xem lại .

2. Sự phí phạm và thiếu tôn trọng đồ ăn, thức uống

Một điểm phản giáo dục khác trong nhiều kênh loại này là việc những người làm ẩm thực rất phí phạm đồ ăn thức uống. Thậm chí, nhiều người trong số họ tỏ ra bỡn cợt với nguyên vật liệu nấu nướng, và cả với thức ăn đã chế biến xong. Cách đặc biệt quan trọng, vì theo đuổi những sáng tạo độc đáo gây sốc, nhiều kênh youtube ẩm thực đang chạy theo trào lưu làm những món ăn khổng lồ ; và rất nhiều trong số này có những bộc lộ phí phạm những nguyên vật liệu trong quy trình tiến độ chế biến, đồng thời đùa giỡn với thức ăn trong tiến trình sử dụng. Ví dụ, có bạn vứt đi cả những miếng thịt rất lớn khi chế biến một món ăn ; hay có những nhóm đem món ăn đã chế biến ra làm những trò mua vui, như thi nhau ăn với lượng lớn mù tạt, và hiệu quả là đa số thức ăn đều bị nôn ra hoặc bỏ đi .
Không tôn trọng đồ ăn thức uống chỉ ra sự thiếu vắng lòng biết ơn. Thực vậy, một người trưởng thành nhân bản sẽ nhận ra rằng tổng thể những gì đang ở trong tay mình không phải tự nhiên mà có. Dẫu cho tất cả chúng ta bỏ tiền ra mua những nguyên vật liệu để nấu nướng, thì chúng cũng là mẫu sản phẩm có được từ công lao khó khăn vất vả của bao nhiêu người. Hơn nữa, nói cho cùng, tổng thể chúng đều là quà khuyến mãi ngay của Thượng Đế, hay ít ra là của Mẹ Thiên Nhiên .
Hơn nữa, sự phí phạm thức ăn tự nó cũng cho thấy sự thiếu vắng niềm tin hiệp thông và san sẻ với người khác. Bao nhiêu người ăn xin vẫn hằng ngày lê bước trên mọi nẻo đường của quốc gia nói riêng và mọi nơi trên quốc tế nói chung ; và mỗi một giây qua đi, quả đât này có một người chết vì đói .
Ngoài ra, sự phí phạm đồ ăn cũng góp thêm phần rất lớn vào việc huỷ hoại môi trường tự nhiên. Thật vậy, khuynh hướng tiêu xài hoang phí này đang đẩy con người tiêu thụ vượt xa nhu yếu thật sự của mình ; và điều này đồng nghĩa tương quan với việc những nguồn lực của thiên nhiên và môi trường tự nhiên bị khai thác và lạm dụng mức triệt để Giao hàng cho chủ nghĩa tiêu thụ .

3. Ki-tô hữu và lời mời gọi tái ý thức về hành vi làm dấu trước và sau bữa ăn

Một trong những điểm nổi trội của thời đại này, đặc biệt quan trọng trong xã hội Nước Ta, là sự mất xu thế. Rất nhiều người hiện không biết đâu là tiêu chuẩn hay phương hướng đúng đắn của những hành vi trong đời sống. Những lệch chuẩn nêu trên không chỉ là yếu tố riêng của một số ít kênh youtube ẩm thực, mà là yếu tố chung của nhiều người, của xã hội. Đứng trước yếu tố này, thiết tưởng Ki-tô hữu được mời gọi một cách đặc biệt quan trọng để sửa đổi, hoán cải, và nêu gương sáng ; và tôi nghĩ rằng việc tái ý thức về hành vi làm dấu tạ ơn trước và sau bữa ăn chính là một phương cách đặc biệt quan trọng giúp ta sống niềm tin chứng nhân này .
Điều rất đáng buồn là nhiều Ki-tô hữu đang chỉ làm dấu trước và sau bữa ăn như một hành vi vô thức theo thói quen. Vì thế, tất cả chúng ta cần phải chú ý lại điều này. Cử chỉ và lời kinh làm dấu tạ ơn tiềm ẩn rất nhiều ý nghĩa. Chúng ta hoàn toàn có thể liệt kê một số ít điểm chính. Thứ nhất, tất cả chúng ta noi gương Đức Ki-tô đã làm khi Ngài đọc Kinh Tạ Ơn Thiên Chúa Cha trước mọi biến cố, nhất là trước những biến cố phép lạ hoá bánh. Với hành vi này, Đức Giê-su giúp tất cả chúng ta chân nhận rằng mọi sự đến từ Thiên Chúa, đồng thời, tất cả chúng ta được mời gọi để san sẻ và tham gia với Ngài, như chính Đức Ki-tô hiệp thông cùng Ngôi Cha và Thánh Thần vậy. Thứ đến, việc làm dấu tạ ơn cũng hàm ý sự hiệp thông và san sẻ giữa tất cả chúng ta với nhau, nhất là với những người thiếu thốn, trong tư cách là con cháu của Thiên Chúa. Làm dấu cũng là bộc lộ lòng biết ơn với Thiên Chúa và trân trọng vạn vật thiên nhiên, vốn là quà Tặng của Người dành trái đất. Cuối cùng, làm dấu giúp ta ý thức rằng bữa ăn trên trần gian cũng là một dấu chỉ hướng về Bữa Tiệc Thiên Quốc, nơi có sự hiệp thông và san sẻ toàn vẹn trong tình yêu .
Vì thế, việc ý thức lại giá trị của hành vi làm dấu tạ ơn trước và sau bữa ăn giúp tất cả chúng ta ý thức và trân trọng đồ ăn thức uống cách đúng mực, từ đó hoàn toàn có thể làm chứng và nêu gương sáng cho nhiều người khác trong thời đại này. Cách đặc biệt quan trọng, đó cũng là một trong những phương pháp hướng đến sự ‘ hoán cải sinh thái xanh ’, như niềm tin mời gọi của Thượng Hội Đồng Giám Mục Về Amazon .

Source: https://vh2.com.vn
Category: Ẩm Thực