Networks Business Online Việt Nam & International VH2

Lịch sử Việt Nam – Wikipedia tiếng Việt

Đăng ngày 19 January, 2023 bởi admin

Lịch sử Việt Nam nếu tính từ lúc có mặt con người sinh sống thì đã có hàng vạn năm trước Công nguyên, còn tính từ khi cơ cấu nhà nước được hình thành thì mới khoảng từ năm 700 năm trước công nguyên.

Các nhà khảo cổ đã tìm thấy những di tích lịch sử chứng tỏ loài người đã từng sống tại Nước Ta từ thời đại đồ đá cũ thuộc nền văn hóa truyền thống Tràng An, Ngườm, Sơn Vi và Soi Nhụ. Vào thời kỳ đồ đá mới, nền văn hóa truyền thống Hòa Bình – Bắc Sơn tại vùng này đã tăng trưởng về chăn nuôi và nông nghiệp, đặc biệt quan trọng là kỹ thuật trồng lúa nước. Những người Việt tiền sử trên vùng châu thổ sông Hồng – Văn minh sông Hồng và sông Mã này đã khai hóa đất để trồng trọt, tạo ra một mạng lưới hệ thống đê điều để kìm hãm nước lụt của những sông, đào kênh để ship hàng cho việc trồng lúa và đã tạo nên nền văn minh lúa nước và văn hóa truyền thống làng xã

Truyền thuyết kể rằng từ năm 2879 TCN, nhà nước Xích Quỷ của người Việt đã hình thành, cùng thời với truyền thuyết về Tam Hoàng Ngũ Đế tại Trung Quốc. Tuy nhiên, đây chỉ là truyền thuyết dân gian, các nghiên cứu khảo cổ hiện chưa tìm được bằng chứng nào cho thấy nhà nước này từng tồn tại.

Đến thời kỳ đồ sắt, vào khoảng thế kỷ 8 TCN đã xuất hiện nhà nước đầu tiên của người Việt trên miền Bắc Việt Nam ngày nay. Theo sử sách, đó là Nhà nước Văn Lang của các vua Hùng. Thời kỳ Vua Hùng được nhiều người ghi nhận là quốc gia có tổ chức đầu tiên của người Việt Nam, bắt đầu với truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên mà người Việt Nam tự hào truyền miệng từ đời này qua đời khác.[1]

Thời kỳ tiền sử

Lịch sử Nước Ta thời tiền sử ( trước thời Hồng Bàng ) chỉ được ghi nhận, Dự kiến trải qua những di tích lịch sử khảo cổ. Các truyền thuyết thần thoại, dã sử đều có sau quy trình tiến độ này .

Thời đại đồ đá

Khu vực nay là Nước Ta đã có người ở từ thời kỳ đồ đá cũ. Các nhà khảo cổ đã tìm ra những dấu vết người thượng cổ cư ngụ tại hang Thẩm Hoi, Thẩm Khuyên ( Lạng Sơn ), núi Đọ ( Thanh Hóa ), Thung Lang ( Tỉnh Ninh Bình ) và Nga Sơn, Thanh Hóa cách đây hàng trăm nghìn năm. Thời kỳ này mực nước biển thấp hơn, và Nước Ta khi đó thông suốt với bán đảo Malaysia, hòn đảo Java, Sumatra và Kalimantan của Indonesia, với khí hậu ẩm và mát hơn giờ đây. Người Việt cổ khai thác đá gốc ( ba-dan ) ở sườn núi, ghè đẽo thô sơ một mặt, tạo nên những công cụ mũi nhọn, rìa lưỡi dọc, rìa lưỡi ngang, nạo, … bỏ lại nơi chế tác những mảnh đá vỡ ( mảnh tước ). Những di tích lịch sử ở núi Đọ được coi là vật chứng cổ xưa nhất về sự xuất hiện của con người tại vùng đất Việt, khi tổ chức triển khai xã hội loài người chưa hình thành .

Vào thời kỳ mà các nhà nghiên cứu gọi là Văn hóa Sơn Vi, những nhóm cư dân nguyên thủy tại đây đã sinh sống bằng hái lượm và săn bắt trong một hệ sinh thái miền nhiệt – ẩm với một thế giới động vật và thực vật phong phú, đa dạng cách đây 11-23 nghìn năm, cuối thế Canh Tân (Late Pleistocene).

Cách đây 15.000 – 18.000 năm trước, đây là thời kỳ nước biển xuống thấp. Đồng bằng Bắc Bộ bấy giờ lê dài ra mãi đến tận hòn đảo Hải Nam và những khu vực khác. Về mặt địa chất học thời kỳ khoảng chừng 15 nghìn năm trước Công nguyên ( cách đây khoảng chừng 18 nghìn năm ) là thời kỳ cuối của kỷ băng hà, nước biển dâng cao dần đến khoảng chừng năm 8.000 năm trước đây thì bất thần dâng cao khoảng chừng 130 m ( tính từ tâm của kỷ băng hà là khu vực Bắc Mỹ ). Nước biển ở lại suốt thời kỳ này cho đến và rút đi vào khoảng chừng 5.500 năm trước đây. Ứng với thời kỳ này cùng với những di chỉ khảo cổ cho thấy nước biển đã ngập hàng loạt khu vực đồng bằng sông Hồng thời nay đến tận Vĩnh Phúc trong suốt gần 3.000 năm .Do chính đặc trưng về địa chất nên vùng đồng bằng sông Hồng, vịnh Bắc bộ không có điều kiện khai thác nền đất cổ đại có ở khoảng chừng 8000 năm trước Công nguyên ( trước khi có đại hồng thủy ) để xác nhận dấu vết của những nền văn minh khác nếu có. Trang sử Việt có một khoảng chừng trống không xác lập được từ khoảng chừng năm trước 5.500 năm – 18.000 năm trước .Sau thời kỳ văn hóa Sơn Vi là văn hóa truyền thống Hòa Bình và Bắc Sơn, thuộc thời kỳ đồ đá mới. Văn hóa Hòa Bình được ghi nhận là cái nôi của nền văn minh lúa nước, xuất thân từ Khu vực Đông Nam Á có niên đại trễ được tìm thấy vào lúc 15000 năm trước đây. Do đặc trưng địa chất về hồng thủy nên hoàn toàn có thể một phần sự tăng trưởng tỏa nắng rực rỡ của nền văn hóa truyền thống Hòa Bình hoàn toàn có thể đã chưa khi nào được nhận ra và tìm thấy. Các nhà khảo cổ đã link sự khởi đầu của nền văn minh người Việt ở cuối thời kỳ đồ đá mới và đầu thời đại đồ đồng ( vào tầm hơn 5700 năm trước Công nguyên ). [ 2 ]

Thời đại đồ đồng đá

Văn hóa Phùng Nguyên là một nền văn hóa tiền sử thuộc sơ kỳ thời đại đồ đồng, cuối thời đại đồ đá mới, cách đây chừng 4.000 năm đến 3.500 năm.[cần dẫn nguồn] Phùng Nguyên là tên một làng ở xã Kinh Kệ, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ, nơi đầu tiên tìm ra các di chỉ của nền văn hóa này.

Thời đại đồ đồng

Văn hóa Đồng Đậu là nền văn hóa truyền thống thuộc thời kỳ đồ đồng ở Nước Ta cách ngày này khoảng chừng 3.000 năm, sau văn hóa truyền thống Phùng Nguyên, trước văn hóa truyền thống Gò Mun. Tên của nền văn hóa truyền thống này đặt theo tên khu di tích lịch sử Đồng Đậu ở thị trấn Yên Lạc, huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc .

Thời đại đồ sắt

Đến khoảng chừng năm 1200 TCN, sự tăng trưởng của kỹ thuật trồng lúa nước và đúc đồ đồng trong khu vực sông Mã và đồng bằng sông Hồng đã dẫn đến sự tăng trưởng của nền văn hóa truyền thống Đông Sơn, điển hình nổi bật với những trống đồng. Các vũ khí, dụng cụ và trống đồng được khai thác của văn hóa truyền thống Đông Sơn vật chứng cho việc kỹ thuật đúc đồ đồng bắt nguồn từ đây, nhiều mỏ đồng nhỏ xưa đã được khai thác ở miền Bắc Nước Ta. Ở đây những nhà khảo cổ đã tìm thấy quan tài và lọ chôn hình thuyền, nhà sàn, và vật chứng về phong tục ăn trầu và nhuộm răng đen .

Thời kỳ cổ đại ( 2879 – 111 TCN )

Truyền thuyết về nước Xích Quỷ

Theo một số ít sách cổ sử [ 3 ], những tộc người Việt cổ ( Bách Việt ) sinh sống ở miền Lĩnh Nam, gồm có một vùng to lớn phía nam sông Trường Giang của Trung Quốc lúc bấy giờ đến vùng đồng bằng sông Hồng, sông Mã ở miền bắc Nước Ta. Truyền thuyết kể rằng nhà nước Xích Quỷ của những tộc người Việt đã được hình thành từ năm 2879 TCN tại vùng Hồ Động Đình ( Hồ Nam, Trung Quốc thời nay ) .

Hiện không có chứng cứ khảo cổ để khẳng định sự tồn tại của nước Xích Quỷ, nó chỉ mang tính huyền thoại giống như thời kỳ Tam Hoàng Ngũ Đế của Trung Hoa. Nếu thực sự tồn tại một liên minh của các bộ tộc người Việt cổ (Xích Quỷ) trong thời kỳ này thì có thể nói đây chỉ là một kiểu liên minh các bộ tộc lỏng lẻo giữa các nhóm tộc Việt khác nhau như Điền Việt ở Vân Nam, Dạ Lang ở Quý Châu, Mân Việt ở Phúc Kiến, Đông Việt ở Triết Giang, Sơn Việt ở Giang Tây, Nam Việt ở Quảng Đông, Âu Việt (Tây Âu) ở Quảng Tây, Lạc Việt ở miền bắc Việt Nam[4]… Các nhóm tộc Việt này có nhiều điểm khác nhau về ngôn ngữ, tập quán và địa bàn cư trú, quan hệ giữa các tộc này chủ yếu là trao đổi buôn bán chứ không có một nhà nước thống nhất.

Đến thời Xuân Thu – Chiến Quốc ( thế kỷ VIII TCN đến thế kỷ III TCN ), do những sức ép từ những vương quốc Sở, Tần ở miền Bắc Trung Quốc và làn sóng người Hoa Hạ chạy tị nạn cuộc chiến tranh từ miền Bắc xuống nên từ từ những tộc người Việt cổ bị mất chủ quyền lãnh thổ, 1 số ít bộ tộc Việt bị đồng nhất vào người Hoa Hạ. Đỉnh điểm là vào thời Tần Thủy Hoàng, chủ quyền lãnh thổ của Nước Trung Hoa kéo xuống tận ven biển phía nam Quảng Đông [ 5 ] .Những dịch chuyển trong thời kỳ này cũng dẫn tới sự tan rã của liên minh của những tộc người Việt ; từ thế kỷ VIII TCN trở đi từ những bộ tộc Việt cư trú tại những khu vực khác nhau ở miền nam sông Dương Tử đã hình thành nên những nhà nước khác nhau ở từng khu vực cũng như thời kỳ như : Nước Việt, Văn Lang, Việt Thường, Nam Việt, Âu Lạc, Quỳ Việt, Mân Việt, Đông Việt, … Các bộ tộc này từng bước bị những vương triều của người Hoa Hạ ở miền Bắc sông Dương Tử vượt mặt thôn tính, hoặc là tự nội chiến với nhau dẫn tới suy yếu. Đến thời kỳ đế chế Hán khoảng chừng thế kỷ I TCN, tổng thể những nhà nước Việt đều bị thôn tính [ 6 ] .

Nước Văn Lang ( Thế kỷ VII – 258 TCN hoặc 218 TCN )

Lãnh thổ nước Văn Lang năm 500 TCN
Đến thế kỷ 8 TCN, những nhà nước độc lập của những tộc người Việt dần được hình thành khắp vùng phía Nam sông Dương Tử [ 6 ] .

Các tài liệu nghiên cứu hiện đại[7] cũng như các bằng chứng khảo cổ học}[8] phần lớn đều đồng ý theo ghi chép của Việt sử lược về một vương quốc Văn Lang của người Lạc Việt có niên đại thành lập vào thế kỷ VII TCN cùng thời Chu Trang Vương (696 TCN – 682 TCN) ở Trung Quốc. Vương quốc này tồn tại ở khu vực mà ngày nay là vùng trung du và đồng bằng Bắc Bộ cũng như ba tỉnh Thanh Hóa-Nghệ An-Hà Tĩnh. Nhà nước này có thể đã giao lưu buôn bán với các bộ tộc Việt khác, có thể là cả với nước Việt của Việt Vương Câu Tiễn ở khu vực hạ lưu sông Trường Giang (Trung Quốc) ngày nay.

Bộ máy nhà nước Văn Lang đã trong bước đầu phỏng theo thể chế quân chủ. Ở TW do vua Hùng đứng đầu, có những Lạc hầu và Lạc tướng giúp việc. Ở địa phương chia thành 15 bộ ( là 15 bộ lạc của vùng đồng bằng Bắc Bộ trước khi nhà nước sinh ra ) do Lạc tướng quản lý. Dưới bộ là những làng do Bồ chính quản lý .
Đến thế kỷ III TCN, Thục Phán, thủ lĩnh của bộ tộc Âu Việt – một trong những bộ tộc của Bách Việt ở phía Bắc Văn Lang, đã vượt mặt Hùng Vương thứ 18 lập nên nhà nước Âu Lạc. Nhà nước liên minh Âu Việt – Lạc Việt đã vượt mặt cuộc xâm lược của nhà Tần. Nhà nước định đô tại Cổ Loa, thuộc huyện Đông Anh, TP. Hà Nội ngày này. Ông tự xưng là An Dương Vương .Nước Âu Lạc của An Dương Vương bị Triệu Đà ( một viên tướng cũ của nhà Tần ) thôn tính năm 208 TCN ( hoặc 179 TCN ) .

Thời kỳ Bắc thuộc ( 111 TCN – 939 SCN )

Bắc thuộc là một yếu tố còn có hai quan điểm khác nhau từ xưa đến nay của lịch sử vẻ vang Nước Ta, hầu hết những quan điểm sử học thời phong kiến đều cho rằng nhà Triệu là một triều đại trong lịch sử dân tộc Nước Ta, vì thế thời Bắc thuộc mở màn từ năm 111 TCN khi nhà Hán đánh chiếm nước Nam Việt. Quan điểm thứ hai được xuất hiện từ thế kỷ XVIII khi sử gia Ngô Thì Sĩ phủ nhận nhà Triệu là triều đại chính thống của Nước Ta vì Triệu Đà vốn là người Hoa ở phương Bắc, là tướng theo lệnh Tần Thủy Hoàng mà đánh xuống phương Nam. Quan điểm này được tiếp nối bởi sử gia Đào Duy Anh trong thế kỷ XX, những sách lịch sử trong nền giáo dục tại Nước Ta lúc bấy giờ đều theo quan điểm này. Theo quan điểm thứ hai này thì thời Bắc thuộc trong lịch sử dân tộc Nước Ta khởi đầu từ năm 179 TCN khi nhà Triệu đánh chiếm nước Âu Lạc của An Dương Vương .
Cuối thời Tần, Triệu Đà ( người nước Triệu thời Chiến Quốc, nay là tỉnh Hà Bắc của Trung Quốc ) được nhà Tần chỉ định là Huyện lệnh huyện Long Xuyên, sau được Nhâm Ngao tự ý chỉ định làm Quận úy Q. Nam Hải ( thuộc tỉnh Quảng Đông ngày này ) .Nhân khi nhà Tần rối loạn sau cái chết của Tần Thủy Hoàng ( 210 TCN ), Triệu Đà đã tách ra cát cứ Q. Nam Hải, sau đó đem quân thôn tính sáp nhập vương quốc Âu Lạc và Q. Quế Lâm lân cận rồi xây dựng một nước riêng, quốc hiệu Nam Việt với kinh đô đặt tại Phiên Ngung ( nay là thành phố Quảng Châu Trung Quốc, tỉnh Quảng Đông ) vào năm 207 TCN .Nước Nam Việt trong thời nhà Triệu gồm có khu vực hai tỉnh Quảng Đông, Quảng Tây của Trung Quốc và miền Bắc Nước Ta thời nay. Nam Việt được chia thành 4 Q. : Nam Hải, Quế Lâm, Giao Chỉ và Cửu Chân. Biên giới phía bắc là mạng lưới hệ thống dãy núi Ngũ Lĩnh, biên giới phía nam là dãy Hoành Sơn .Sau khi nhà Hán được xây dựng và thống nhất toàn Trung Quốc, Triệu Đà xưng là Hoàng đế của nước Nam Việt để tỏ ý ngang hàng với nhà Tây Hán. Trong khoảng chừng thời hạn 68 năm ( 179 TCN – 111 TCN ), miền Bắc Nước Ta lúc bấy giờ là một phần của nước Nam Việt, nước này có vua là người Nước Trung Hoa và vị vua này không công nhận sự quản lý của nhà Hán .
Năm 111 TCN, lực lượng của Hán Vũ Đế lấn chiếm nước Nam Việt và sáp nhập Nam Việt vào đế chế Hán. Người Trung Quốc muốn quản lý miền châu thổ sông Hồng để có điểm dừng cho tàu bè đang kinh doanh với Khu vực Đông Nam Á [ 9 ]. Trong thế kỷ I, những tướng Lạc Việt vẫn còn được giữ chức, nhưng Trung Quốc mở màn chủ trương đồng nhất những chủ quyền lãnh thổ bằng cách tăng thuế và cải tổ luật hôn nhân gia đình để biến Nước Ta thành một xã hội phụ hệ để dễ tiếp thu quyền lực tối cao chính trị hơn .
Một cuộc khởi nghĩa do Hai Bà Trưng chỉ huy đã nổ ra ở Q. Giao Chỉ, tiếp theo sau đó là những Q. Cửu Chân, Nhật Nam, Hợp Phố và những địa phương khác của vùng Lĩnh Nam ( mà theo cổ sử Việt ghi nhận là có toàn bộ 65 thành trì ) hưởng ứng trong năm 40. Sau đó, nhà Hán phái tướng Mã Viện sang đàn áp cuộc khởi nghĩa này. Sau 3 năm giành độc lập, cuộc khởi nghĩa bị tướng Mã Viện đàn áp. Do bị cô lập và quân đội chưa tổ chức triển khai hoàn thành xong nên Hai Bà Trưng không đủ sức chống cự lại quân do Mã Viện chỉ huy. Hai Bà Trưng đã tự vẫn trên dòng sông Hát để giữ vẹn khí tiết .
Tiếp theo sau nhà Hán, những triều đại phong kiến Trung Quốc tiếp nối khác như Đông Ngô, nhà Tấn, Lưu Tống, Nam Tề, nhà Lương lần lượt thay nhau đô hộ Nước Ta, người Việt cũng đã nhiều lần nổi dậy chống lại sự quản lý của ngoại bang, tuy nhiên tổng thể đều không thành công xuất sắc cho tiềm năng giành độc lập .Các cuộc nổi dậy tiêu biểu vượt trội như khởi nghĩa đồng đội Triệu Quốc Đạt và Triệu Thị Trinh vào thời thuộc Đông Ngô. Cuộc nổi dậy của đồng đội Lý Trường Nhân và Lý Thúc Hiến từ thời bắc thuộc Lưu Tống, Nam Tề từ năm 468 đến 485 .
Năm 541, Lý Bí nổi dậy khởi nghĩa, đã đánh đuổi được thứ sử Tiêu Tư nhà Lương, sau 3 lần đánh bại quân Lương những năm tiếp nối, Lý Bí tự xưng đế tức là Lý Nam Đế, lập ra nước Vạn Xuân vào năm 544. Đến năm 545, nhà Lương cử Trần Bá Tiên và Dương Phiêu sang đánh nước Vạn Xuân, Lý Nam Đế bị thua trận, giao lại binh quyền cho Triệu Quang Phục. Sau khi Lý Nam Đế mất, Triệu Quang Phục đánh đuổi được quân Lương vào năm 550, bảo vệ được nước Vạn Xuân. Ông tự xưng là Triệu Việt Vương, đến năm 571, một người cháu của Lý Nam Đế là Lý Phật Tử đã cướp ngôi Triệu Việt Vương, liên tục giữ được sự độc lập cho người Việt thêm 20 năm nữa cho đến khi nhà Tùy sang đánh năm 602 .
Kế tiếp nhà Tùy, nhà Đường đô hộ Nước Ta gần 300 năm. Trung Quốc đến thời Đường đạt tới cực thịnh, bành trướng ra 4 phía, phía bắc lập ra An Bắc đô hộ phủ, phía đông đánh nước Cao Ly lập ra An Đông đô hộ phủ, phía tây lập ra An Tây đô hộ phủ và phía nam lập ra An Nam đô hộ phủ, tức là chủ quyền lãnh thổ nước Vạn Xuân cũ .Trong thời kỳ thuộc nhà Đường, đã nổ ra những cuộc khởi nghĩa chống Bắc thuộc của người Việt như khởi nghĩa Lý Tự Tiên và Đinh Kiến, khởi nghĩa Mai Hắc Đế, khởi nghĩa Phùng Hưng và khởi nghĩa Dương Thanh từ cuối thế kỷ VII đến thế kỷ IX .Từ sau loạn An Sử ( 756 – 763 ), nhà Đường suy yếu và bị mất thực quyền trấn áp với nhiều địa phương do những phiên trấn cát cứ, không trấn áp nổi phía nam. An Nam đô hộ phủ bị những nước láng giềng Nam Chiếu, Chăm Pa, Sailendra vào cướp phá và giết hại người địa phương rất nhiều, riêng Nam Chiếu đã giết và bắt đến 15 vạn người, quân Đường bị vượt mặt nhiều lần. Tới năm 866, nhà Đường trấn áp trở lại và đổi gọi là Tĩnh Hải quân .Cuối thế kỷ IX, nhà Đường bị suy yếu trầm trọng sau cuộc làm mưa làm gió của Hoàng Sào và những cuộc chiến tranh quân phiệt tại Trung Quốc. Tại Nước Ta, năm 905, một hào trưởng địa phương người Việt là Khúc Thừa Dụ đã chiếm giữ thủ phủ Đại La, khởi đầu thời kỳ tự chủ của người Việt .

Ảnh hưởng đến văn hóa truyền thống Nước Ta

Các triều đại này nỗ lực đồng nhất dân tộc bản địa Nước Ta theo tộc Hán. Tuy vậy, mặc dầu chịu nhiều ảnh hưởng tác động về tổ chức triển khai thể chế chính trị, xã hội, văn hóa truyền thống của Trung Quốc, nhưng người Nước Ta vẫn giữ được nhiều thực chất nền tảng văn hóa truyền thống dân tộc bản địa vốn có của mình sau một nghìn năm đô hộ. [ 10 ]Người Việt cũng chịu tác động ảnh hưởng của Phật giáo Đại thừa đang tăng trưởng ở Đông Á, mặc dầu lúc đó Khu vực Đông Nam Á đã chịu tác động ảnh hưởng của Ấn Độ giáo và Phật giáo Nguyên thủy. Phật giáo Đại thừa được hòa trộn với Nho giáo, Lão giáo và thêm vào đó là những tín ngưỡng dân gian địa phương [ 11 ] .

Thời kỳ tự chủ ( 905 – 939 )

Năm 905, Khúc Thừa Dụ đã thiết kế xây dựng chính quyền sở tại tự chủ của người Việt nhân khi nhà Đường suy yếu, đặt nền móng cho nền độc lập của Nước Ta .

Thời kỳ quân chủ ( 939 – 1945 )

Bản đồ hoạt hình về sự thay đổi lãnh thổ của Việt Nam, 1009–1945
Bản đồ biến hóa chủ quyền lãnh thổ Nước Ta từ 1009 đến 1945 .

Thời kỳ độc lập ( 939 – 1407 )

Mô hình tháp bằng đất nung thời Lý
Năm 939, Ngô Quyền xưng vương sau trận chiến lịch sử vẻ vang trên sông Bạch Đằng trước quân Nam Hán .Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh xưng đế, lập nên nhà Đinh ( 968 – 980 ) và đặt tên nước là Đại Cồ Việt .Năm 980, Lê Hoàn lên ngôi vua, lập nên nhà Tiền Lê ( 980 – 1009 )Năm 1009, Lý Công Uẩn lên ngôi vua, lập nên nhà Lý ( 1009 – 1225 ). Năm 1054, vua Lý Thánh Tông đổi tên thành Đại Việt .Nước Ta quy trình tiến độ này trải qua nhiều chính sách phong kiến : Nhà Ngô ( 939 – 965 ), nhà Đinh ( 968 – 980 ), nhà Tiền Lê ( 980 – 1009 ), nhà Lý ( 1009 – 1225 ), nhà Trần ( 1226 – 1400 ) và nhà Hồ ( 1400 – 1407 ) .Trong thời kỳ này, những vương triều phương Bắc ở Trung Quốc, Mông Cổ mang quân sang xâm lược, nhưng đều bị Nước Ta đẩy lùi : Lê Hoàn và Lý Thường Kiệt đẩy lui hai lần quân nhà Tống ( năm 981 và 1076 ), nhà Trần đánh bại quân Mông Cổ năm 1258 và tiếp nối là nhà Nguyên vào năm 1285 và 1288. Đầu thế kỷ XV, nhà Minh xâm lăng được Đại Việt và quản lý trong 20 năm, nhưng cũng bị Lê Lợi nổi lên đánh đuổi năm 1428 và xây dựng nhà Hậu Lê. Năm 1789, nhà Thanh sang xâm lược cũng bị Nguyễn Huệ vượt mặt. Tuy nhiên, từ cuối thế kỷ XVIII trở đi, phong kiến Nước Ta đã khởi đầu suy yếu .Từ thế kỷ X tới thế kỷ XIV, những triều đại Đại Việt thiết kế xây dựng nhà nước trên cơ sở Phật giáo cùng với những tác động ảnh hưởng Nho giáo từ Trung Quốc. Tới cuối thế kỷ XIV, tác động ảnh hưởng của Phật giáo dần thu hẹp và ảnh hưởng tác động của Nho giáo tăng lên, sự tăng trưởng nhà nước Nho giáo theo quy mô kiểu Trung Quốc, sang đến thế kỷ XV thì Đại Việt có một cơ cấu tổ chức chính quyền sở tại tương tự như nước láng giềng Nước Trung Hoa, cơ cấu tổ chức pháp luật, hành chính, văn chương và nghệ thuật và thẩm mỹ đều theo kiểu Trung Quốc .Cùng với việc thu nhận quy mô chính trị, tổ chức triển khai xã hội của Nước Trung Hoa, những triều đại Nước Ta từ thế kỷ X trở đi từng bước lan rộng ra vùng ảnh hưởng tác động ra ngoài khu vực đồng bằng sông Hồng. Từ triều Lý, trải qua những cuộc hôn nhân gia đình, quân sự chiến lược và tấn phong thủ lĩnh những bộ tộc miền núi, những vương triều Lý, Trần, Lê đã lần lượt sáp nhập và đưa những sắc tộc khác ở vùng Tây Bắc, Đông Bắc vào vương quốc Đại Việt. Cùng với người Việt, những bộ tộc miền núi đã cùng chung sức với người Việt trong những công cuộc chống ngoại xâm và kiến thiết xây dựng quốc gia .Nước Ta trong thời phong kiến tăng trưởng vẫn dựa vào nông nghiệp mà hầu hết là trồng lúa nước để cung ứng lương thực, từng triều đại đã lần lượt cho đắp đê ngăn lũ lụt, đào kênh dẫn nước cũng như giao thông vận tải đi lại, khai hoang những vùng đất đồng bằng ven biển để tăng diện tích quy hoạnh trồng trọt. Các hoạt động giải trí thương mại, ngoại thương cũng đã được hình thành. Ngoài hai vương quốc láng giềng Trung Quốc và Chăm Pa, vào thời nhà Lý, nhà Trần đã có kinh doanh thêm với những vương quốc trong vùng Khu vực Đông Nam Á tại thương cảng Vân Đồn ( Quảng Ninh ), thời Hậu Lê có kinh doanh thêm với châu Âu, Nhật Bản tại những TT như Thăng Long và Hội An .
Trúc Lâm Đại sĩ xuất sơn đồ (竹林大士出山图)( 竹林大士出山图 )
Năm 1407, quân Minh sang xâm lược Đại Ngu với cớ đánh đuổi nhà Hồ Phục hồi nhà Trần ( Phù Trần diệt Hồ ). Quân Minh nhanh gọn đánh bại quân Đại Ngu, quá trình này gọi là Bắc thuộc lần 4 .Các lực lượng của Nhà Hậu Trần đã nổi dậy từ 1407 – 1413 để chống lại quân Minh nhưng cũng bị đánh dẹp .Một thủ lĩnh Giao Chỉ là Lê Lợi khởi nghĩa chống lại sự đô hộ của Nhà Minh. Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn giành thắng lợi năm 1427, Lê Lợi lên ngôi nhà vua, lập ra Nhà Hậu Lê .

Thời kỳ trung hưng ( 1428 – 1527 )

Đại Việt sử ký toàn thư – bộ chính sử Việt Nam xưa nhất còn tồn tại nguyên vẹn đến ngày nay
Năm 1427, Lê Lợi sau khi đánh bại quân Minh lập ra Nhà Hậu Lê, quy trình tiến độ này còn được gọi là Nhà Lê sơ .

Thời kỳ chia cắt ( 1527 – 1802 )

Bắt nguồn từ thời kỳ Nam – Bắc triều, năm 1527, sau khi giành ngôi từ nhà Hậu Lê, Mạc Đăng Dung đã lập nên nhà Mạc. Nhà Hậu Lê ( sử gọi là nhà Lê trung hưng ) được tái lập vài năm sau đó với sự trợ giúp của Nguyễn Kim, một tướng cũ và giành được sự trấn áp khu vực từ Thanh Hóa vào Tỉnh Bình Định. Sau khi Nguyễn Kim chết, người con rể là Trịnh Kiểm đã giành quyền bính, 60 năm tiếp nối, Trịnh Kiểm và những con cháu của ông đã giành được thắng lợi trước nhà Mạc vào năm 1592 và khởi đầu cho thời kỳ đặc biệt quan trọng trong lịch sử dân tộc phong kiến Nước Ta, thời kỳ vua Lê chúa TrịnhNước Ta quy trình tiến độ này trải qua nhiều chính sách phong kiến : Nhà Mạc ( 1527 – 1592 ), nhà Lê trung hưng ( 1533 – 1789 ), chúa Trịnh ( 1545 – 1787 ), chúa Nguyễn ( 1558 – 1777 ) và nhà Tây Sơn ( 1778 – 1802 ) .
Bến sông Hội An cuối thế kỷ XVIII

Sự xích míc giữa hai người cận thần của nhà Lê trung hưng là Trịnh Kiểm và Nguyễn Hoàng ( trấn thủ xứ Thuận Hóa và Quảng Nam ) đã mở màn cho sự phân loại quốc gia ra thành hai chủ quyền lãnh thổ. Trong khi Trịnh Kiểm tìm cớ giết Nguyễn Uông ( con cả của Nguyễn Kim ) thì Nguyễn Hoàng chạy vào Thuận Hóa lập cát cứ, hai chính quyền sở tại riêng không liên quan gì đến nhau là Đàng Ngoài và Đàng Trong với sông Gianh ( Quảng Bình ) làm biên giới. Các con cháu của Trịnh Kiểm lần lượt sau đó nhau nắm quyền ở Đàng Ngoài được gọi là những chúa Trịnh, những con cháu của Nguyễn Hoàng tiếp nối nhau cầm quyền ở Đàng Trong được gọi là những chúa Nguyễn, những vua Lê chỉ có danh vị nhà vua của Đại Việt trên danh nghĩa .Thời kỳ Đại Việt chia thành hai chủ quyền lãnh thổ riêng không liên quan gì đến nhau Đàng Ngoài và Đàng Trong cũng là thời kỳ hoạt động giải trí ngoại thương sôi động, cả Đàng Ngoài và Đàng Trong đều tham gia vào mạng lưới hệ thống giao thương mua bán toàn thế giới bởi những thương nhân châu Âu, Nhật Bản, Trung Quốc đến Đại Việt kinh doanh. Người Hà Lan, Anh, Pháp lập những thương điếm tại Kẻ Chợ ( TP. Hà Nội ), người Bồ Đào Nha, Anh, Nhật Bản đặt những thương điếm tại Faifo ( Hội An ). Các mẫu sản phẩm chính được xuất khẩu từ Đại Việt là tơ lụa, hồ tiêu, gốm sứ. Tuy nhiên, sang đến thế kỷ XVIII thì hoạt động giải trí thương mại giảm sút ở cả Đàng Trong lẫn Đàng Ngoài [ 12 ] .Cùng với sự giao thương mua bán kinh doanh với những nước phương Tây và Nhật Bản, đạo Công giáo cũng mở màn được truyền vào Đại Việt qua những giáo sĩ phương Tây theo những tàu buôn vào giảng đạo ở cả Đàng Ngoài và Đàng Trong. Nền tảng vững chãi của Công giáo tại Nước Ta được những thừa sai Dòng Tên thiết kế xây dựng vào thế kỉ 17. [ 13 ]

Mở rộng chủ quyền lãnh thổ về phương Nam

Các thời kỳ Nam tiến của người Việt
Dấu ấn về việc lan rộng ra quốc gia trong thời kỳ phong kiến này chính là sự bành trướng xuống phương Nam, cuộc Nam tiến nhằm mục đích tìm đất nông nghiệp để phân phối lương thực cho sự ngày càng tăng dân số của Đại Việt. Với một quân đội có tổ chức triển khai tốt hơn, từ thế kỷ XI đến thế kỷ XV, sau những cuộc cuộc chiến tranh cũng như hôn nhân gia đình chính trị giữa Đại Việt và Chăm Pa, chủ quyền lãnh thổ Đại Việt đã được lan rộng ra thêm từ dãy Hoành Sơn ( bắc Quảng Bình ) tới đèo Cù Mông ( bắc Phú Yên ) .

Từ thế kỷ XVII, Đàng Trong là một lãnh thổ, chính quyền riêng biệt với Đàng Ngoài, do các chúa Nguyễn cai quản. Các chúa Nguyễn về danh nghĩa là quan của nhà Hậu Lê, nhận lệnh vua Lê cai quản phía Nam, nhưng thực tế họ cai trị Đàng Trong tương đối độc lập, ít khi nhận lệnh từ nhà Hậu Lê. Nhằm tiếp tục tìm kiếm thêm diện tích đất đai cho sự gia tăng dân số, cũng như tăng cường quyền lực các chúa Nguyễn đã lần lượt tiến hành các cuộc chiến tranh với Chăm Pa và sáp nhập hoàn toàn phần lãnh thổ còn lại của người Chăm (từ Phú Yên tới Bình Thuận) vào năm 1693.

Tiếp đó, sau những cuộc di dân của người Việt từ Đàng Trong vào sinh sống ở vùng đất của người Khmer, những chúa Nguyễn lần lượt thiết lập chủ quyền lãnh thổ từng phần trên vùng đất Nam Bộ, sau những đại chiến với vương quốc Khmer, vương quốc Ayutthaya cũng như những yếu tố chính trị khác, từ năm 1698 đến năm 1757, chính quyền sở tại Đàng Trong đã giành được trọn vẹn Nam Bộ thời nay vào sự trấn áp của mình .Cùng với việc lan rộng ra chủ quyền lãnh thổ trên đất liền, chính quyền sở tại Đàng Trong lần lượt đưa người ra khai thác và trấn áp những hòn hòn đảo lớn và quần đảo trên biển Đông và vịnh Thailand. Quần đảo Hoàng Sa được khai thác và trấn áp từ đầu thế kỷ XVII, Côn Đảo từ năm 1704, Phú Quốc từ năm 1708 và quần đảo Trường Sa từ năm 1816 [ 14 ] .Sự độc lạ về văn hóa truyền thống giữa hai miền có lẽ rằng bắt nguồn từ cuộc Nam tiến này. Văn hóa Nho giáo trong chính quyền sở tại miền Nam không tăng trưởng nhiều, do họ chịu tác động ảnh hưởng phần nào của văn hóa truyền thống Champa, văn hóa truyền thống Khmer. Ngày nay, người miền Bắc tiết kiệm chi phí, bảo vệ nhóm, giỏi ứng xử ; người miền Nam tự do trong đời sống, trong tâm lý và thẳng thắn [ 15 ]. Tổ chức hành chính cũng độc lạ. Cách tổ chức triển khai chính quyền sở tại tỉ mỉ ở miền Bắc đã được đơn giản hóa ở miền Nam [ 15 ] .

Thời kỳ thống nhất ( 1802 – 1858 )

Từ giữa thế kỷ XVIII, những đại chiến liên tục giữa Đàng Trong với vương quốc Khmer, Ayutthaya cũng như những cuộc tranh chấp ở Đàng Ngoài làm cho đời sống người dân thêm cùng quẫn. Nhiều cuộc khởi nghĩa của nông dân đã nổ ra, tuy nhiên hầu hết chịu thất bại. Tới trào lưu nổi dậy của Tây Sơn bùng nổ năm 1771 tại Quy Nhơn ( Tỉnh Bình Định ) đã tăng trưởng to lớn vượt mặt hai chính sách quản lý của hai họ Nguyễn, Trịnh, chấm hết việc chia đôi quốc gia, cũng như bãi bỏ nhà Hậu Lê vốn chỉ còn trên danh nghĩa .Nhà Tây Sơn đã vượt mặt 5 vạn quân Xiêm La ( năm 1784 ) tại miền Nam và 29 vạn quân Mãn Thanh ( năm 1789 ) xâm lược tại miền Bắc. Vua Tây Sơn là Nguyễn Huệ chính thức trở thành vua của Đại Việt, lấy niên hiệu là Quang Trung, thống nhất hầu hết chủ quyền lãnh thổ từ miền Bắc vào tới Gia Định. Tuy nhiên sau cái chết của ông năm 1792, nội bộ lục đục khiến chính quyền sở tại Tây Sơn ngày càng suy yếu .Một người thuộc dòng dõi chúa Nguyễn ở miền Nam là Nguyễn Phúc Ánh, với sự hậu thuẫn và cố vấn của 1 số ít người Pháp, đã vượt mặt được nhà Tây Sơn vào năm 1802. Ông lên làm vua, lấy niên hiệu là Gia Long và trở thành vị vua tiên phong của nhà Nguyễn, với chủ quyền lãnh thổ gồm hai đồng bằng phì nhiêu nối với nhau bằng một dải duyên hải. Năm 1804, ông cho đổi tên nước từ Đại Việt thành Nước Ta .Gia Long ( 1802 – 1820 ) đóng đô ở Huế, ông cho thiết kế xây dựng kinh đô Huế tương tự như như Tử Cấm Thành ở Bắc Kinh ( Trung Quốc ). Gia Long và con trai Minh Mạng ( quản lý 1820 – 1841 ) đã cố gắng nỗ lực thiết kế xây dựng Nước Ta theo khái niệm và giải pháp hành chính của Trung Quốc thời nhà Thanh. Từ thập niên 1830, giới tri thức Nước Ta ( đại diện thay mặt tiêu biểu vượt trội là Nguyễn Trường Tộ ) đã nhận thấy sự tụt hậu và ngưng trệ của quốc gia, họ ý kiến đề nghị triều đình nên học hỏi phương Tây để tăng trưởng công nghiệp – thương mại, nhưng những quan lại này chỉ là thiểu số. Đáp lại, vua Minh Mạng và những người kế tục Thiệu Trị ( 1841 – 1847 ) và Tự Đức ( 1847 – 1883 ) chọn chủ trương đã lỗi thời là coi trọng tăng trưởng nông nghiệp ( dĩ nông vi bản ), liên tục cấm kinh doanh với quốc tế .Ngoài ra, những vua Minh Mạng, Thiệu Trị và Tự Đức ngăn cấm truyền bá Công giáo mà họ coi là ” tả đạo “. Tiếp nối những thừa sai Dòng Tên dưới quy định bảo trợ Bồ Đào Nha là những thừa sai Pháp và Tây Ban Nha đến truyền giáo từ nửa sau thế kỉ 17. Một số giáo sĩ Pháp điển hình nổi bật cũng tương hỗ nhân lực và vật lực cho nhà Nguyễn trong đại chiến với nhà Tây Sơn dẫn đến thắng lợi của vua Gia Long. Đến giữa thế kỷ 19, có khoảng chừng 450.000 người Công giáo. [ 16 ] Chính quyền nhà Nguyễn dưới những triều vua này quan ngại sự vững mạnh của một tôn giáo độc lạ và có tổ chức triển khai nên đã ra lệnh cấm truyền đạo Công giáo, đồng thời đàn áp những người theo đạo Công giáo và san bằng nhiều xóm đạo .

Thời kỳ tân tiến ( 1858 – nay )

Thời kỳ Pháp thuộc ( 1858 – 1945 )

Việt Nam bị chia làm ba kỳ thuộc Liên bang Đông Dương

Ngày 31 tháng 8 năm 1858, Hải quân Pháp đổ bộ tấn công vào cảng Đà Nẵng và sau đó rút vào xâm chiếm Sài Gòn. Tháng 6 năm 1862, Vua Tự Đức ký hiệp ước nhượng ba tỉnh miền Đông cho Pháp. Năm 1867, Pháp chiếm nốt ba tỉnh miền Tây kế tiếp để tạo thành một lãnh thổ thuộc địa Nam Kỳ (Cochinchine). Sau khi củng cố vị trí vững chắc ở Nam Kỳ, từ năm 1873 đến năm 1886, Pháp xâm chiếm nốt những phần còn lại của Việt Nam qua những cuộc chiến phức tạp ở Bắc Kỳ. Miền Bắc khi đó rất hỗn độn do những mối bất hòa giữa người Việt và người Hoa lưu vong. Chính quyền Việt Nam không thể kiểm soát nổi mối bất hòa này. Cả Trung Hoa và Pháp đều coi khu vực này thuộc tầm ảnh hưởng của mình và gửi quân đến đó, nhưng cuối cùng thì người Pháp đã chiến thắng.

Pháp tuyên bố là họ sẽ “bảo hộ” Bắc Kỳ (Tonkin) và Trung Kỳ (Annam), nơi họ tiếp tục duy trì các vua nhà Nguyễn cho đến Bảo Đại (làm vua từ 1926 đến 1945) cùng bộ máy quan lại. Nhà Nguyễn tuy tiếp tục tồn tại ở Trung Kỳ và Bắc Kỳ nhưng chỉ còn quyền lực hạn chế, mọi vấn đề lớn phải được Toàn quyền Đông Dương của Pháp thông qua. Vào năm 1885, các quan lại Việt Nam tổ chức phong trào kháng chiến Cần Vương chống Pháp nhưng thất bại. Các vua Nguyễn là Hàm Nghi, Duy Tân và Thành Thái có ý phản kháng đều bị Pháp truất ngôi và đưa đi đày.

Vào năm 1887, hoàn tất quy trình xâm lược Nước Ta, người Pháp đã tổ chức triển khai ra một cỗ máy quản lý khá hoàn hảo từ TW cho đến địa phương. Ở TW là Phủ toàn quyền Đông Dương ( bắt đầu thủ phủ ở Hồ Chí Minh, năm 1902 đặt ở Thành Phố Hà Nội ). Đứng đầu Phủ toàn quyền gọi là Toàn quyền Đông Dương, là người có quyền hành cao nhất trong thể chế chính trị Pháp trên toàn cõi Bắc Kỳ, Trung Kỳ, Nam Kỳ và Cao Miên. Đứng đầu ở 3 kỳ là : Thống đốc Nam Kỳ, Khâm sứ Trung Kỳ và Thống sứ Bắc Kỳ, cả ba đều nằm dưới quyền giám sát và điều khiển và tinh chỉnh tối cao của viên Toàn quyền Đông Pháp, thường trực bộ Thuộc địa. Đến năm 1893, quyền trấn áp của Toàn quyền Đông Pháp được lan rộng ra thêm, gồm có cả Ai Lao .Sau thất bại của trào lưu Cần Vương cuối thế kỷ 19, người Pháp đã cũng cố trọn vẹn việc tổ chức triển khai quản lý tại Nước Ta. Cuộc cải cách trong giáo dục trong thập niên 1910 đã xóa bỏ trọn vẹn nền nho học với chữ Hán cả nghìn năm trong chính sách phong kiến Nước Ta để sửa chữa thay thế bằng trào lưu tân học theo chữ quốc ngữ đã tạo ra một những tầng lớp tri thức mới, đó là những người xuất thân từ truyền thống lịch sử nho giáo nhưng được tiếp cận với văn hóa truyền thống phương Tây. Đại diện tiêu biểu vượt trội cho giới này là Phan Châu Trinh và Phan Bội Châu đã mở màn cho Phong trào Duy Tân và Phong trào Đông Du hoạt động tăng cường dân trí, dân chủ, nhân quyền và cải cách xã hội cho người Việt trước những tầng lớp người Pháp quản lý. Tuy nhiên sự tăng trưởng những trào lưu này sau đó bị chính quyền sở tại thực dân dẹp bỏ vì nhận thấy rủi ro tiềm ẩn so với chính sách thuộc địa của họ .Cuối thập niên 1920, những người Việt cấp tiến dưới ảnh hưởng tác động của Chủ nghĩa Tam Dân đã xây dựng Nước Ta Quốc dân Đảng. Tuy nhiên, đến năm 1930, sau khi cuộc Khởi nghĩa Yên Bái thất bại, Nước Ta Quốc dân Đảng bị suy yếu nghiêm trọng. Cùng năm đó, 1 số ít người trẻ tuổi Nước Ta theo Chủ nghĩa Marx-Lenin xây dựng Đảng Cộng sản Đông Dương, nhưng cũng mau chóng trở thành tiềm năng hủy hoại của Pháp mặc dầu tổ chức triển khai của họ thân thiện với Mặt trận Bình dân trong chính quyền sở tại Pháp .

Thời kỳ Nhật thuộc ( 1940 – 1945 )

Nhật Bản tiến công Đông Dương vào năm 1940 và nhanh gọn thỏa thuận hợp tác được với chính quyền sở tại Vichy ở Pháp để cho Nhật toàn quyền quản lý Đông Dương. Chính quyền thực dân Pháp chỉ sống sót đến tháng 3 năm 1945 khi Nhật tiến công hàng loạt Đông Dương. Ngay sau đó, Nhật thiết lập một chính quyền sở tại thân Nhật với quốc vương Bảo Đại và thủ tướng Trần Trọng Kim, đặt quốc hiệu mới đế quốc Việt Nam và quốc kỳ là cờ quẻ ly .Việt Minh ( viết tắt của Nước Ta Độc lập Đồng minh Hội ) xây dựng năm 1941 với vai trò một mặt trận của Đảng Cộng sản Đông Dương được quản lý và điều hành từ Pắc Bó ( ở biên giới Việt – Trung ) bởi Hồ Chí Minh khi ông trở về nước lần tiên phong kể từ năm 1911 ( năm ông rời Nước Ta ), mặc dầu ông có liên hệ với những người Cộng sản trong nước trong những thập niên 1920 và 1930 .Ngày 11 tháng 3 năm 1945 khi quân đội Nhật Bản làm cuộc thay máu chính quyền lật đổ cơ quan chính phủ Bảo hộ của Pháp, được sự hậu thuẫn và trấn áp của Nhật, nhà vua Bảo Đại ban ra một chiếu chỉ với nguyên văn :

Theo tình hình thế giới nói chung và hiện tình Á Châu, chính phủ Việt Nam long trọng công bố rằng: Kể từ ngày hôm nay, Hòa ước Bảo hộ ký kết với nước Pháp được hủy bỏ và vô hiệu hóa. Việt Nam thu hồi hoàn toàn chủ quyền của một quốc gia độc lập.“[17]

Trần Trọng Kim được chỉ định làm thủ tướng một chính phủ nước nhà mới với tên tuổi Đế quốc Việt Nam, nhưng hầu hết quyền lực tối cao của cơ quan chính phủ này do lực lượng phát xít Nhật nắm giữ. Trên thực tiễn, Đế quốc Việt Nam là một chính phủ nước nhà bù nhìn do Đế quốc Nhật Bản dựng lên. Đến ngày 14 tháng 8 năm 1945 khi Nhật Bản đầu hàng quân Đồng Minh ( gồm có cả Việt Minh tại Nước Ta ), chính quyền sở tại Trần Trọng Kim bên bờ vực sụp đổ. Lúc này, Việt Minh trấn áp hàng loạt khu vực nông thôn, chính quyền sở tại Trần Trọng Kim và quân đội Nhật chỉ còn cố cầm cự ở 1 số ít thành phố lớn. Trong thời hạn cầm quyền, cơ quan chính phủ Trần Trọng Kim không tổ chức triển khai được Tổng tuyển cử nên không trở thành cơ quan chính phủ chính thức mà chỉ là cơ quan chính phủ lâm thời, chưa phải là người đại diện thay mặt hợp pháp của nhân dân Nước Ta .Đầu năm 1945, Nước Ta rơi vào một thực trạng hỗn loạn. Chiến tranh đã làm kiệt quệ nền kinh tế tài chính, người Nhật chiếm lấy lúa gạo và những loại sản phẩm khác, bắt dân phá lúa trồng đay để ship hàng cuộc chiến tranh, cộng thêm thiên tai, nạn đói ( Nạn đói Ất Dậu ) đã xảy ra tại Bắc Kỳ và Trung Kỳ. Người ta ước tính rằng đã có khoảng chừng hai triệu người chết vì nạn đói này [ 18 ] .

Thời kỳ cộng hòa ( 1945 – nay )

Tuyên bố độc lập

Tuyên bố Potsdam của Anh, Mỹ và Trung Hoa Dân quốc gửi Nhật ngày 26 tháng 7 không nói rõ phần chủ quyền lãnh thổ nào của Đông Dương sẽ do ai giải giới vũ khí mà chỉ nói những vùng chủ quyền lãnh thổ do Nhật Bản chiếm được bằng vũ lực sẽ được những nước liên minh vào giải giới. Tuyên bố cũng không nhắc đến việc vùng nào do ai giải giới mà chỉ nói là phe Đồng minh ( gồm có cả Việt Minh ) sẽ tham gia giải giới. [ 19 ] Tuy nhiên, Thủ tướng Nhật lúc đó là Suzuki công bố bác bỏ Tuyên bố Potsdam cũng như Tuyên bố Cairo trước đó [ 20 ]. Tới 10 tháng 8 năm 1945, phía Nhật mới gật đầu Tuyên bố Potsdam và đầu hàng quân Đồng Minh [ 21 ]Trước đó, lực lượng Việt Minh do Hồ Chí Minh chỉ huy đã liên tục chống phát xít Nhật và thực dân Pháp từ thập niên 1930. Đặc biệt, trong năm 1945, Việt Minh đã nhiều lần tổ chức triển khai cho quần chúng nhân dân cướp những kho gạo của Nhật để cứu đói. Tới tháng 8 năm 1945, lực lượng Việt Minh chỉ huy đã tổ chức triển khai thành công xuất sắc cuộc Cách mạng tháng Tám, giành lấy quyền lực tối cao ở hầu khắp những tỉnh tại Nước Ta ( trừ 1 số ít tỉnh biên giới giáp Trung Quốc ). Chính quyền phát xít Nhật khi đó đã đầu hàng Đồng Minh, Hoàng đế Bảo Đại thoái vị và trở thành cố vấn tối cao của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa .Ngày 2 tháng 9 năm 1945 tại TP.HN, Hồ Chí Minh công bố xây dựng nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa độc lập và thống nhất từ miền Bắc tới miền Nam. Đầu năm 1946, một cuộc bầu cử toàn nước đã được tổ chức triển khai. Các đại biểu Việt Minh chiếm lợi thế, tuy nhiên những phe phái khác cũng được mời tham gia chính phủ nước nhà một cách rộng rãi. Quốc kỳ được chọn là cờ nền đỏ, sao vàng năm cánh, hiến pháp được trải qua. Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa chính thức trở thành người đại diện thay mặt hợp pháp của nhân dân Nước Ta từ Bắc chí Nam .
Tuy nhiên, nền độc lập của Nước Ta bị rình rập đe dọa chỉ sau 2 tuần. Ở miền Bắc, Đồng Minh chỉ định quân đội vương quốc Nước Trung Hoa giải giới Nhật Bản. Quân Trung Hoa duy trì ở đó đến tháng 5 năm 1946 rồi chuyển giao cho Pháp trong sự chịu đựng của chính quyền sở tại Hồ Chí Minh. trái lại, ở miền Nam, quân Nhật được giải giới bởi quân Anh – Ấn. Sau đó, quân Anh – Ấn đã chuyển giao miền Nam cho Pháp khi Pháp trở lại miền Nam Nước Ta vào cuối năm 1945. Trong suốt năm 1946, chính quyền sở tại Việt Nam Dân chủ Cộng hòa do Hồ Chí Minh chỉ huy đã đàm phán độc lập với Pháp, mặc dầu vậy hai bên cũng sẵn sàng chuẩn bị lực lượng cho cuộc chiến tranh. Pháp chỉ công nhận quyền tự trị trong Liên hiệp Pháp của Nước Ta chứ không đống ý cho Nước Ta độc lập. Sau khi Pháp ra tối hậu thư đòi Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đầu hàng, cuộc chiến tranh giữa Nước Ta và thực dân Pháp bùng nổ tháng 12 năm 1946 .Vào đầu năm 1947, Pháp có vẻ như thắng thế và nắm được hàng loạt những đô thị lớn của Nước Ta. Tuy nhiên, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa kiên trì với kế hoạch ” cuộc chiến tranh nhân dân ” và giải pháp du kích, tổ chức triển khai và huấn luyện và đào tạo nhân dân cho một đại chiến vũ trang lâu bền hơn khiến Pháp sa lầy. Tới năm 1949, để giảm bớt gánh nặng, Pháp đàm phán với những chính trị gia người Việt chống nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa để xây dựng một chính phủ nước nhà mới là Quốc gia Nước Ta. Người đứng đầu cơ quan chính phủ này là Bảo Đại, vốn là vua ở đầu cuối của nhà Nguyễn, với cờ Quẻ Ly là quốc kỳ. nhà nước này có sự tham gia của những quan lại cũ thân Pháp. Pháp tương hỗ kinh tế tài chính, vũ khí cũng như nắm quyền chỉ huy, còn Quân đội Quốc gia Nước Ta góp quân tham gia cùng Pháp hòng dập tắt trào lưu kháng chiến của Việt Minh .Năm 1950, chính quyền sở tại Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc và Liên Xô khởi đầu trợ giúp Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vũ khí. Bên kia, Pháp được Mỹ hậu thuẫn, tương hỗ phần nhiều chiến phí, nhưng đầu thập niên 1950, thế trận của Pháp khởi đầu yếu đi ở Đông Dương. Thất bại ở trận Điện Biên Phủ vào ngày 7 tháng 5 năm 1954 đã kết thúc trọn vẹn nỗ lực của Pháp và Mỹ nhằm mục đích chiếm giữ Nước Ta và hàng loạt Đông Dương .
sông Bến Hải, ranh giới chia cắt hai miền Việt Nam (1954-1975)
Sau trận Điện Biên Phủ, những bên tham chiến đã họp tại Genève năm 1954 để kế thúc cuộc chiến tranh. Kết quả Hiệp định Genève được ký kết với nội dung là đình chiến và trong thời điểm tạm thời phân loại Nước Ta thành hai vùng tập trung chuyên sâu quân sự chiến lược trong thời điểm tạm thời có ranh giới tại vĩ tuyến 17, ranh giới này không được coi là biên giới chính trị hay biên giới vương quốc. Miền Bắc là nơi tập trung của quân đội Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, chỉ huy bởi Hồ Chí Minh. Miền Nam là nơi tập trung quân của Liên hiệp Pháp ( gồm có Quốc gia Nước Ta ). Tập kết chính trị tại chỗ, tập trung dân sự theo nguyên tắc tự nguyện. Theo Tuyên bố sau cuối của Hiệp định, sau 2 năm, khi Pháp rút quân xong thì cả hai miền sẽ tổ chức triển khai tuyển cử để thống nhất quốc gia. Dân chúng có quyền lựa chọn cư trú tại miền Bắc hoặc miền Nam. Khoảng 1 triệu người, gồm phần đông là người theo Công giáo ở miền Bắc đã di cư vào Nam, trong khi 150.000 người ( gồm hầu hết là bộ đội chống Pháp người miền Nam ) tập trung ra miền bắc .Chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ở miền bắc do quản trị Hồ Chí Minh chỉ huy đã lôi kéo những giá trị mang tính hội đồng, hướng lên xã hội chủ nghĩa, gồm có nông nghiệp – công nghiệp tập thể. Đa số dân chúng đã ủng hộ hết mình cho chính quyền sở tại Hồ Chí Minh. Cải cách ruộng đất trong thập niên 1950 đã xử lý được yếu tố công minh ruộng đất cho nông dân nghèo, tuy nhiên 1 số ít sai lầm đáng tiếc gây ra sự trộn lẫn đời sống xã hội miền Bắc trong quy trình tiến độ đầu [ 22 ]. Về mặt kinh tế tài chính, những nhà máy sản xuất công nghiệp mới mở màn được thiết kế xây dựng với sự tương hỗ về vốn, công nghệ tiên tiến của những nước thuộc khối Xã hội chủ nghĩa .Chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa xem Hiệp định Genève là một thắng lợi quan trọng vì Hiệp định này lao lý một cuộc tổng tuyển cử để xây dựng một vương quốc độc lập và thống nhất. Họ tin rằng mình sẽ thắng cử vì uy tín rộng rãi của Hồ Chí Minh lúc đó. Tuy nhiên, cuộc tuyển cử đã không khi nào diễn ra. Pháp rút quân, Tổng thống Mỹ Eisenhower được báo cáo giải trình của CIA cho biết khoảng chừng 80 % người Nước Ta sẽ bầu cho Hồ Chí Minh nếu mở cuộc tổng tuyển cử [ 23 ] Hoa Kỳ quyết định hành động hậu thuẫn cho Ngô Đình Diệm xây dựng cơ quan chính phủ riêng không liên quan gì đến nhau ở phía Nam vĩ tuyến 17, không triển khai tổng tuyển cử thống nhất Nước Ta [ 24 ]. Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tố cáo đây là hành vi phá hoại Hiệp định Genève. [ 25 ] [ 26 ]
Trong thời hạn 1956 – 1958, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đề xuất Quốc gia Nước Ta thi hành tuyển cử thống nhất quốc gia, nhưng bị khước từ. Năm 1955, với sự trợ giúp của Mỹ, Ngô Đình Diệm đã gian lận để thắng lợi trong Cuộc trưng cầu dân ý miền Nam Nước Ta, được cho phép ông phế truất Bảo Đại, lên làm Quốc trưởng của Quốc gia Nước Ta và sau này trở thành Tổng thống của cơ quan chính phủ Nước Ta Cộng hòa. Bảo Đại phải lưu vong sang Pháp. Mỹ khởi đầu viện trợ cho Ngô Đình Diệm để thiết kế xây dựng cải cách điền địa [ 27 ], cũng như củng cố quân đội để giữ vững chính phủ nước nhà thân Mỹ. Tuy nhiên, chính phủ nước nhà Ngô Đình Diệm đã tổ chức triển khai đàn áp chính trị và tôn giáo khiến hàng trăm nghìn người thiệt mạng. Vào năm 1959, số quân Mỹ tại miền Nam Nước Ta chỉ vào khoảng chừng vài nghìn người, dưới hình thức là những ” cố vấn ” cho chính phủ nước nhà Ngô Đình Diệm. Tuy nhiên những trộn lẫn chính trị vào cuối thập niên 1950 tạo nên sự không ổn định lớn trong xã hội miền Nam. nhà nước Nước Ta Cộng hòa mở màn thực thi những chủ trương ” Tố cộng, Diệt cộng “, nhiều cuộc thảm sát xảy ra như Vĩnh Trinh, Hướng Điền ( Quảng Trị ), ở nhà tù Phú Lợi ( tàn sát hàng nghìn tù nhân tình nghi là người cộng sản hoặc thân cộng bằng cách bỏ độc vào cơm ăn, nước uống ). Các cuộc biểu tình của Phật giáo vốn chiếm số đông trong những những tầng lớp dân chúng cũng bị đàn áp, gây ra xích míc tôn giáo thâm thúy .Từ năm 1959, tổ chức triển khai Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Nước Ta sinh ra và được chính quyền sở tại Việt Nam Dân chủ Cộng hòa hậu thuẫn nhằm mục đích lôi kéo cơ quan chính phủ Ngô Đình Diệm tổ chức triển khai Tổng tuyển cử thống nhất quốc gia. Đầu thập niên 1960, lực lượng vũ trang của Mặt trận này là Quân Giải phóng miền Nam được xây dựng và tổ chức triển khai bảo vệ những cơ sở chính trị cũ của Việt Minh cũng như bảo vệ người dân trước sự đàn áp của chính quyền sở tại Diệm. Mặt trận đã trấn áp một khu vực to lớn ở nông thôn miền nam, và mở nhiều vụ tiến công vào những địa thế căn cứ đối phương. Trước đó, Hoa Kỳ đã tương hỗ kinh tế tài chính, vũ khí và cố vấn cho cơ quan chính phủ Ngô Đình Diệm từ năm 1954 để ngăn ngừa sự vững mạnh của Việt Minh tại miền Nam ( do tập trung chính trị được phép thực thi tại chỗ nên những cơ sở chính trị của Nước Ta không phải ra Bắc cùng Quân đội Nhân dân Nước Ta ) .
Người Mỹ biểu tình phản đối cuộc chiến của chính phủ Mỹ tại Việt Nam với sự châm biếm: “Đế quốc Mỹ và Con rối Sài Gòn”
Hoa Kỳ tăng cường viện trợ cho Nước Ta Cộng hòa và gửi 17.500 nhân viên cấp dưới quân sự chiến lược đến Nước Ta dưới danh nghĩa ” cố vấn “. Tuy nhiên, những xích míc giữa chính phủ nước nhà Ngô Đình Diệm với phật giáo Nước Ta, việc chống quân Giải phóng miền Nam không đạt tiềm năng và thái độ không phục tùng của Ngô Đình Diệm, Hoa Kỳ quyết định hành động vô hiệu Ngô Đình Diệm bằng cách ủng hộ Quân lực Nước Ta Cộng hòa triển khai thay máu chính quyền. Tướng lĩnh Quân lực Nước Ta Cộng hòa thay máu chính quyền và ám sát Ngô Đình Diệm ngày 1 tháng 11 năm 1963, chấm hết nền Đệ Nhất Cộng hòa và xây dựng nền Đệ Nhị Cộng hòa. Sau sự kiện này Hoa Kỳ công bố sẽ liên tục tương hỗ quân sự chiến lược và kinh tế tài chính cho Nước Ta Cộng hòa. Tuy nhiên, tình hình chính trường miền Nam sau thay máu chính quyền rất là hỗn loạn, chính phủ nước nhà Nước Ta Cộng hòa bên bờ vực sụp đổ .Trên mặt trận, Quân lực Nước Ta Cộng hòa liên tục thất bại trong kế hoạch cuộc chiến tranh đặc biệt quan trọng. Để cứu vãn tình thế, sau khi dựng lên Sự kiện Vịnh Bắc Bộ vào tháng 4 năm 1964, Tổng thống Mỹ Johnson có cớ ra Nghị quyết Vịnh Bắc Bộ, theo đó gửi quân đội Mỹ đến Nước Ta trực tiếp tham chiến. Bắt đầu từ tháng 3 năm 1965 lần lượt những đoàn quân được chuyển tới mặt trận Nước Ta cùng với khoảng chừng 20.000 ” cố vấn ” đã có từ trước, số lượng quân đội Mỹ lên tới khoảng chừng 540.000 người vào thời gian năm 1968. Chiến tranh bùng nổ ác liệt năm 1964 ở khu vực Nam Nước Ta, những vùng biên giới với Campuchia và Lào, và những trận không kích của Mỹ đánh vào miền Bắc Nước Ta. Một bên là Quân lực Nước Ta Cộng hòa, Hoa Kỳ và những liên minh của Hoa Kỳ gồm Nước Hàn, Xứ sở nụ cười Thái Lan, Úc, New Zealand, Philippines tham chiến trực tiếp. Một bên là Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Nước Ta tham chiến, còn Liên Xô và Trung Quốc chỉ cung ứng viện trợ quân sự chiến lược và đào tạo và giảng dạy .Sau tiến trình thay máu chính quyền liên tục, năm 1967, Nguyễn Văn Thiệu lên làm Tổng thống nền Đệ nhị Cộng hòa của Nước Ta Cộng hòa. Ở miền Bắc, Lê Duẩn là chỉ huy của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa sau khi quản trị Hồ Chí Minh qua đời vào năm 1969 .Đầu năm 1968, Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta và nhân dân địa phương mở cuộc tổng tấn công Chiến dịch Tết Mậu Thân vào hầu hết những thành phố chính ở miền Nam Nước Ta, tuy thất bại về mặt giải pháp nhưng đã đạt được mục tiêu đề ra : khiến cho nhà nước và dân chúng Mỹ mất lòng tin vào năng lực thắng lợi của quân đội Mỹ ở Nước Ta cũng như buộc nhà nước Mỹ phải ngồi đàm phán với nhà nước Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Nước Ta. Tới tháng 11 năm 1968, Johnson công bố dừng trọn vẹn ” toàn bộ cuộc không kích, pháo kích và hải chiến với Bắc Nước Ta ” và đồng ý chấp thuận ngồi vào đàm phán. Tuy nhiên, 1 năm sau, Tổng thống tiếp sau Richard Nixon thông tin Mỹ quay trở lại, Nixon và cố vấn Henry Kissinger cho sinh ra kế hoạch ” Việt Nam hóa cuộc chiến tranh “. Vào tháng 6 năm 1969, Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Nước Ta công bố xây dựng nhà nước Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Nước Ta. Cùng với chiến sự ở mặt trận, cả hai bên đều tìm kiếm giải pháp chấm hết cuộc chiến tranh trải qua những cuộc hội đàm ở Paris. Nội dung đàm phán được triển khai qua những phiên họp kín giữa Hoa Kỳ và Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, vốn là 2 bên thực sự điều khiển và tinh chỉnh đại chiến ( 2 đoàn còn lại là Nước Ta Cộng hòa và Cộng hòa miền Nam Nước Ta chỉ tham gia cho có đủ danh nghĩa ). Mãi đến tháng 1 năm 1973, Hiệp định Hòa bình Paris mới được ký giữa 4 bên, sau thất bại nặng nề của Mỹ trong những cuộc không kích vào TP.HN, TP. Hải Phòng và những thành phố khác ở miền Bắc Nước Ta do không lực Hoa Kỳ triển khai cuối năm 1972 .Tháng 1 năm 1974, Trung Quốc đã tiến công vào quần đảo Hoàng Sa lúc đó đang do chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa trấn áp và chiếm đóng trọn vẹn quần đảo này .

Sau Hiệp định Paris 1973, quân viễn chinh Mỹ rút khỏi Việt Nam – theo đúng điều khoản đầu tiên của hiệp định là công nhận sự “độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ” của Việt Nam. Các điều khoản khác là đình chiến và giữ lãnh thổ của mỗi bên trước khi đình chiến, tổng tuyển cử để xác định chính quyền tương lai ở miền Nam. Hiệp định nói rõ Hoa Kỳ phải triệt thoái quân hoàn toàn trong vòng 60 ngày. Mặc dù đã có hiệp định nhưng Chiến tranh Việt Nam vẫn tiếp diễn do Quân lực Việt Nam Cộng hòa vi phạm hiệp định. Tiêu biểu, ngay khi Hiệp định có hiệu lực, QLVNCH đã tấn công cảng Cửa Việt của Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam. Với sự rút quân của Hoa Kỳ cùng với những điểm yếu nội tại của mình, Quân lực Việt Nam Cộng hòa không thể tòn tại được lâu. Đến giữa tháng 3 năm 1975, Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam mở cuộc tấn công ở Tây Nguyên, khởi đầu những chiến dịch nối tiếp nhau. Quân Việt Nam Cộng hòa thất bại liên tục, để mất Tây Nguyên rồi Huế, Đà Nẵng sau chưa đầy 1 tháng.

Ngày 30 tháng 4 năm 1975, Quân Giải phóng miền Nam Nước Ta giành được quyền trấn áp Hồ Chí Minh, cơ quan chính phủ của Tổng thống Dương Văn Minh của Nước Ta Cộng hòa công bố đầu hàng nhà nước Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Nước Ta .

Thời kỳ đầu sau thống nhất ( 1976 – 1986 )

Ngày 25 tháng 4 năm 1976, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Cộng hòa miền Nam Nước Ta tổ chức triển khai Tổng tuyển cử để thống nhất về mặt nhà nước thành một vương quốc có tên chính thức là Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Năm 1977, Nước Ta trở thành thành viên của Liên Hiệp Quốc .Tuy nhiên, do những nguyên do cả chủ quan lẫn khách quan như : chủ trương thống nhất mọi mặt theo tiêu chuẩn miền Bắc ( thí dụ, kế hoạch xã hội hóa hàng loạt kinh tế tài chính miền Nam nhằm mục đích hợp nhất với kinh tế tài chính miền Bắc ) ; những cuộc tiến công liên tục vào Nam bộ của quân đội Khmer Đỏ, thiên tai và lũ lụt năm 1977 và 1978, Trung Quốc tiến công vào những tỉnh biên giới phía Bắc, di chứng cuộc chiến tranh như chất độc da cam, bom mìn chưa nổ … đã làm cho nền kinh tế tài chính vương quốc rơi vào khủng hoảng cục bộ. Sự rình rập đe dọa của cuộc chiến tranh, đời sống sút kém gây ra một làn sóng người vượt biên giới ra quốc tế ( thuyền nhân ) mở màn từ năm 1978, đa phần là người Hoa .Đầu thập niên 1980, khủng hoảng kinh tế – xã hội ở Nước Ta trở nên nóng bức trầm trọng, tỉ lệ lạm phát kinh tế lên đến 774,7 % vào năm 1986. Những khủng hoảng cục bộ này đã gây sức ép thay đổi cả về chính trị và quản trị kinh tế tài chính .Sau cuộc chiến tranh Nước Ta, Campuchia nhiều lần xâm phạm chủ quyền lãnh thổ của Nước Ta mặc dù rằng Nước Ta đã có nhiều hành động để duy trì tự do. Tháng 5 năm 1975, Khmer Đỏ đã tiến công hòn đảo Phú Quốc và Thổ Chu của Nước Ta. Từ năm 1975 – 1978, tranh chấp và xung đột biên giới xảy ra liên tục, với sự hậu thuẫn của Trung Quốc, quân đội Khmer Đỏ nhiều lần triển khai những cuộc đột kích vào sâu trong chủ quyền lãnh thổ Nước Ta, theo thống kê, có khoảng chừng 30.000 thường dân và hàng nghìn quân lính Nước Ta bị quân đội Khmer Đỏ giết hại trong những cuộc tiến công dọc biên giới trong thời hạn này .Vào tháng 12 năm 1978, quân Khmer Đỏ mở những cuộc tiến công lớn vào những tỉnh biên giới từ Tây Ninh đến Kiên Giang, thị xã Hà Tiên bị chiếm. Quân đội Nước Ta tổ chức triển khai phản công, tới ngày 7 tháng 1 năm 1979, họ tiến quân vào TP. hà Nội Phnom Penh đánh đuổi Khmer Đỏ. Trước việc Khmer Đỏ tổ chức triển khai diệt chủng ở Campuchia và tiến công xâm lược vào chủ quyền lãnh thổ của Nước Ta, quân đội Nước Ta buộc phải thực thi can thiệp. Ngày 8 tháng 1, với sự hậu thuẫn của Nước Ta, Hội đồng Nhân dân Cách mạng Campuchia được xây dựng do Heng Samrin làm quản trị. Khoảng 10 ngày sau, hội đồng này ký hiệp ước với Nước Ta, hợp thức hóa sự hiện hữu của quân đội Nước Ta trên đất Campuchia. Tới năm 1989, quân đội Nước Ta rút về nước sau khi chính quyền sở tại của Campuchia không thay đổi, lực lượng diệt chủng bị đẩy lùi .

Sự kiện Việt Nam phản công và lật đổ chế độ Khmer Đỏ ở Campuchia là cái cớ để Trung Quốc, vốn ủng hộ chế độ Khmer Đỏ, có lý do tấn công xâm lược Việt Nam, với tuyên bố của Chủ tịch Trung Quốc là Đặng Tiểu Bình: “Việt Nam là côn đồ, phải dạy cho Việt Nam một bài học“. Ngày 17 tháng 2 năm 1979, với lực lượng khoảng 400.000 quân, Trung Quốc đã bất ngờ tấn công vào các tỉnh biên giới phía Bắc của Việt Nam từ Quảng Ninh tới Lai Châu, sau 3 tuần đã chiếm được thủ phủ các tỉnh này. Sau sự yếu thế ban đầu, Việt Nam đã tổ chức phản công lại và cùng với những quân đoàn thiện chiến được chuyển từ chiến trường Campuchia ra đã dần giành lại được lợi thế. Tới ngày 18 tháng 3 năm 1979, Trung Quốc tuyên bố rút quân khỏi những vùng biên giới mà họ đánh chiếm được.

Sự kiện này đã gây nên cuộc khủng hoảng cục bộ ” Hoa kiều ” ở trong nước. Đầu thập niên 1980, nhiều người gốc Hoa do thấp thỏm cuộc chiến tranh giữa hai nước nên đã chạy khỏi Nước Ta về Trung Quốc, hoặc trở thành ” thuyền nhân ” chạy sang nước khác. Cuộc chiến này cũng đưa tới việc cắt đứt quan hệ ngoại giao giữa hai nước, hơn 13 năm sau, tới năm 1992, hai nước mới thông thường hóa lại quan hệ ngoại giao .Cũng trong thời hạn này, tháng 3 năm 1988, Trung Quốc sử dụng tàu chiến để tiến công những tàu công binh của phía Nước Ta, mở cuộc hải chiến vào những bãi đá Cô Lin, Len Đao, Gạc Ma thuộc quần đảo Trường Sa và chiếm đóng Gạc Ma, phía Nước Ta bảo vệ được bãi Cô Lin và Len Đao thành công xuất sắc .

Thời kỳ thay đổi ( 1986 – nay )

Năm 1986, Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam VI triển khai chủ trương ” Đổi Mới “, đứng đầu là ông Nguyễn Văn Linh, để hợp lý hóa cơ cấu tổ chức hành chính, cải cách cơ cấu tổ chức Đảng, chính quyền sở tại pháp quyền, dân chủ hơn, cải cách kinh tế tài chính theo hướng kinh tế thị trường với khuynh hướng Xã hội chủ nghĩa .Công cuộc thay đổi được phát hành tổng lực, tình hình kinh tế tài chính đã được cải tổ đáng kể, từ một nước nhập khẩu và nhận viện trợ của quốc tế thành nước xuất khẩu. Trước 1989, Nước Ta nhập khẩu lương thực nhưng từ năm 1989, Nước Ta mở màn xuất khẩu 1 – 1,5 triệu tấn gạo mỗi năm ; và tăng dần hàng năm : 4,5 triệu tấn ( năm 2004 ), 4,9 triệu tấn ( năm 2005 ), đứng thứ 2 quốc tế về xuất khẩu gạo. Lạm phát giảm dần ( đến năm 1990 còn 67,4 % ) và năm 2005 lạm phát kinh tế chỉ còn 8,5 % .Trong thời hạn 1991 – 1995, nhịp độ tăng trung bình hàng năm về tổng mẫu sản phẩm trong nước ( GDP ) đạt 8,2 %. Đến tháng 6 năm 1996, góp vốn đầu tư trực tiếp của quốc tế đạt trên 30,5 tỷ USD. Lạm phát giảm từ 67,1 % ( 1991 ) xuống còn 12,7 % ( 1995 ) và 4,7 % ( 1996 ) .Năm 2004, Nước Ta đã đạt được mức tăng trưởng là 7,7 % cao hơn mức tăng trưởng năm trước và đứng thứ 2 trong khu vực, sau Nước Singapore. ( Tổng sản phẩm quốc nội đạt 35 tỷ USD, khoảng chừng bằng GDP của bang Mecklenburg-Vorpommern của Đức ). Sự tăng trưởng vững chắc được bộc lộ qua sự tăng trưởng của kim ngạch xuất khẩu ( tăng 30 % ) cũng như sự tăng trưởng của sản xuất công nghiệp và thiết kế xây dựng ( 10,2 % ). Năm 2005, tăng trưởng GDP của Nước Ta là 8,5 % .

Đến nay, Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với 167 nước, có quan hệ buôn bán với trên 100 nước. Các công ty của hơn 70 nước và vùng lãnh thổ đã đầu tư trực tiếp vào Việt Nam.[cần dẫn nguồn]

Năm 1995, Nước Ta đã thông thường hóa quan hệ với Mỹ, và tiếp đó gia nhập ASEAN, APEC, thành viên forum ASEM. Ngày 7 tháng 11 năm 2006, đã trở thành thành viên thứ 150 của WTO .Ngày 11 tháng 1 năm 2007, Nước Ta chính thức trở thành thành viên thứ 150 của Tổ chức Thương mại Thế giới ( WTO ) sau 11 năm đàm phán. [ 28 ] Vào ngày 16 tháng 10 năm 2007, Nước Ta đã được bầu làm một trong những thành viên không thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc nhiệm kỳ 2008 – 2009. Ngay sau khi gia nhập WTO, nền kinh tế tài chính Nước Ta đã tăng trưởng chậm lại do ảnh hưởng tác động của cuộc khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính toàn thế giới năm 2008. [ 29 ] Điều này cũng đặt ra nhu yếu cho Đảng Cộng sản Việt Nam phải ngăn ngừa, khắc phục triệt để một bộ phận cán bộ, Đảng viên suy thoái và khủng hoảng tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống và kiến thiết xây dựng Đảng trong sáng, vững mạnh, song song với việc tôn vinh cẩn trọng những thế lực thù địch [ 30 ]. Đến năm năm ngoái, kinh tế tài chính Nước Ta đã khởi đầu có những tín hiệu hồi sinh can đảm và mạnh mẽ [ 31 ] .Về những ảnh hưởng tác động ngoại cảnh, những sự kiện tranh chấp ở biển Đông như tàu địa chấn Bình Minh 02 bị hải giám Trung Quốc cắt cáp, Vụ giàn khoan Thành Phố Hải Dương 981 và việc Trung Quốc xây hòn đảo tự tạo ở biển Đông là những sự kiện chính ảnh hưởng tác động đến tình hình chính trị Nước Ta lúc bấy giờ [ 32 ]. Điều này thôi thúc Nước Ta liên tục góp phần nhiều hơn vào việc hình thành Cộng đồng Kinh tế ASEAN và hợp tác tổng lực với Hoa Kỳ [ 33 ], ký những Hiệp định thương mại tự do với Nhật Bản, Nước Hàn và Liên minh châu Âu. [ 34 ]

Tham gia Cộng đồng Kinh tế ASEAN

Ngày 31 tháng 12 năm năm ngoái, Nước Ta chính thức tham gia xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN – ASEAN Economic Community, viết tắt AEC, gồm 10 vương quốc thành viên. [ 35 ] AEC sẽ là thời cơ quý báu để Nước Ta tăng nhanh xuất khẩu, lôi cuốn góp vốn đầu tư quốc tế, nhanh gọn bắt nhịp với xu thế và trình độ tăng trưởng kinh tế tài chính của khu vực và quốc tế .Tuy nhiên, bên cạnh những thuận tiện lớn, AEC sinh ra, những doanh nghiệp Nước Ta cũng sẽ phải đương đầu với nhiều thử thách. Việc cạnh tranh đối đầu về dịch vụ góp vốn đầu tư của những nước ASEAN sẽ dẫn đến 1 số ít ngành, doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất, thậm chí còn rút khỏi thị trường. Các nước sẽ lan rộng ra thị trường xuất khẩu cho sản phẩm & hàng hóa của Nước Ta nhưng đồng thời Nước Ta cũng phải Open cho sản phẩm & hàng hóa cạnh tranh đối đầu của những nước trong ASEAN .Việc tham gia AEC cũng sẽ là thời cơ lớn để Nước Ta tăng cường cải cách thể chế, văn minh hóa nền kinh tế tài chính, nâng cao trình độ tăng trưởng. Tuy nhiên, trong những năm tới, Nước Ta cũng đứng trước sức ép rất lớn về cải cách thể chế, tái cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính, nâng cao trình độ khoa học – công nghệ tiên tiến và năng lượng cạnh tranh đối đầu, trong toàn cảnh ASEAN nhảy vọt từ nấc Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN ( AFTA ) lên nấc thang Cộng đồng Kinh tế ( AEC ). Hiện nay, trình độ tăng trưởng của Nước Ta còn kém xa nhiều vương quốc trong ASEAN như : Nước Singapore, Malaysia, Vương Quốc của nụ cười, … Do vậy, sức ép cải cách đặt ra với Nước Ta là rất lớn .

Xếp hạng năng lực cạnh tranh quốc gia của Việt Nam do Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) công bố cho năm 2015–2016, Việt Nam đứng rất thấp trong khu vực và chỉ đứng thứ 56 trên tổng số 144 nền kinh tế.[36] Nền quản lý hành chính lạc hậu, nhiều thủ tục rườm rà gây ảnh hưởng tiêu cực nghiêm trọng đến năng lực cạnh tranh, chi phí về thời gian và tiền bạc của doanh nghiệp Việt Nam, đơn cử như việc các doanh nghiệp Việt Nam cần đến 872 giờ/năm để đóng thuế trong khi con số bình quân của dịch vụ đó ở các nước ASEAN-6 chỉ là 172 giờ/năm. Thực tế này cho thấy, cải cách thể chế, tái cơ cấu kinh tế, nâng cao trình độ khoa học – công nghệ và năng lực cạnh tranh đang là đòi hỏi cấp thiết đặt ra cho Việt Nam trong giai đoạn tới.

Tên nước qua những thời kỳ

Tên gọi của Nước Ta qua những thời như sau :

Thời Hồng Bàng

Thời Bắc thuộc

Thời phong kiến độc lập

Thời Pháp thuộc

Giai đoạn từ 1945 đến nay

Dân số qua những thời kỳ

Các cuộc cuộc chiến tranh trong lịch sử dân tộc Nước Ta

Xem thêm

Chú thích

Thư mục

Đọc thêm

Liên kết ngoài

Source: https://vh2.com.vn
Category : Cơ Hội