Quá trình tạo ra hạt tải điện trong chất khí gọi là gì

Lý thuyết dòng điện trong chất khí

Nội dung chính

• Lý thuyết dòng điện trong chất khí
• Chất khí là môi trường cách điện
• Chất khí trở thành chất dẫn điện
• Bản chất dòng điện trong chất khí
• Sự ion hoá chất khí và tác nhân ion hoá
• Quá trình dẫn điện không tự lực của chất khí
• Quá trình dẫn điện tự lực trong chất khí
• ⚡️ Dòng điện trong chất khí & bản chất dòng điện trong chất khí
• I. Chất khí là môi trường cách điện
• Video liên quan

Quảng cáo

I. Chất khí là môi trường cách điện

Bình thường chất khí không dẫn điện, nó là một chất điện môi .

II. Khi có ngọn lửa ga hay chiếu bức xạ tử ngoại không khí trở thành dẫn điện

Khi có ngọn lửa ga hay chiếu bức xạ tử ngoại không khí trở thành dẫn điện .

III. Bản chất dòng điện trong chất khí

1. Sự ion hoá chất khí và tác nhân ion hoá

Ngọn lửa ga ( nhiệt độ rất cao ), tia tử ngoại của đèn thuỷ ngân trong thí nghiệm trên được gọi là những tác nhân ion hoá. Nhờ có nguồn năng lượng cao, chúng ion hoá chất khí, tách phân tử khí trung hoà thành ion dương và êlectron tự do. Êlectron tự do lại hoàn toàn có thể tích hợp với phân tử khí trung hoà thành ion âm. Các hạt tích điện này là hạt tải điện trong chất khí .=> Dòng điện trong chất khí là dòng chuyển dời có hướng của những ion dương theo chiều điện trường và những ion âm, những êlectron ngược chiều điện trường. Các hạt tải điện này do chất khí bị ion hoá sinh ra .

2. Quá trình dẫn điện không tự lực của chất khí

– Quá trình dẫn điện của chất khí mà ta vừa diễn đạt gọi là quy trình dẫn điện ( phóng điện ) không tự lực. Nó chỉ sống sót khi ta đưa hạt tải điện vào khối khí ở giữa hai bản cực và biến mất khi ta ngừng đưa hạt tải điện vào .

– Thay đổi hiệu điện thế U giữa hai bản cực và ghi lại dòng điện I chạy qua chất khí, ta thấy quy trình dẫn điện không tự lực không tuân theo định luật Ôm .- Đồ thị trình diễn sự phụ thuộc vào của cường độ dòng điện I qua chất khí khi phóng điện không tự lực, theo hiệu điện thế U giữa hai điện cực, được vẽ trên hình 15.1 .Nó có 3 đoạn rõ ràng :+ Đoạn Oa : U nhỏ, dòng điện tăng theo U .+ Đoạn ab : U đủ lớn dòng điện I đạt giá trị bão hoà. I không đổi khi U tăng .+ Đoạn bc : U quá lớn, I tăng nhanh khi U tăng, chứng tỏ rằng khi hiệu điện thế đã quá lớn, sự tăng hiệu điện thế làm cho điện trở của chất khí giảm, tỷ lệ hạt tải điện tăng .

IV. Quá trình dẫn điện tự lực trong chất khí và điều kiện để tạo ra quá trình dẫn điện tự lực

– Quá trình dẫn điện của chất khí hoàn toàn có thể duy trì, không cần ta liên tục đưa hạt tải điện vào, gọi là quy trình dẫn điện ( phóng điện ) tự lực .

– Có bốn cách chính để dòng điện hoàn toàn có thể tạo ra hạt tải điện mới trong chất khí :1. Dòng điện chạy qua chất khí làm nhiệt độ khí tăng rất cao, khiến phân tử khí bị ion hoá .2. Điện trường trong chất khí rất lớn, khiến phân tử khí bị ion hoá ngay khi nhiệt độ thấp .3. Catôt bị dòng điện nung nóng đỏ, làm cho nó có năng lực phát ra êlectron. Hiện tượng này gọi là hiện tượng kỳ lạ phát xạ nhiệt điện tử .4. Catôt không nóng đỏ nhưng bị những ion dương có nguồn năng lượng lớn đập vào, làm bật êlectron ra khỏi catôt và trở thành hạt tải điện .

Tuỳ cơ chế sinh hạt tải điện mới trong chất khí mà ta có các kiểu phóng điện tự lực khác nhau.

Hai kiểu phóng điện tự lực thường gặp nhất là tia lửa điện và hồ quang điện

V. Tia lửa điện và điều kiện tạo ra tia lửa điện

1. Định nghĩa

Tia lửa điện là quy trình phóng điện tự lực trong chất khí đặt giữa hai điện cực khi điện trường đủ mạnh để biến phân tử khí trung hoà thành ion dương và êlectron tự do .

2. Điều kiện tạo ra tia lửa điện

Tia lửa điện hoàn toàn có thể hình thành trong không khí khi điện trường đạt giá trị ngưỡng vào khoảng chừng 3.106 V / m. Hiệu điện thế đủ để phát phát sinh tia lửa điện trong không khí giữa hai điện cực dạng khác nhau .

3. Ứng dụng

Tia lửa điện được dùng thông dụng trong động cơ nổ để đốt hỗn hợp trong xilanh. Bộ phận phát tia lửa điện là bugi .

VI. Hồ quang điện và điều kiện tạo ra hồ quang điện

1. Định nghĩa

Hồ quang điện là quy trình phóng điện tự lực xảy ra trong chất khí ở áp suất thường hoặc áp suất thấp đặt giữa hai điện cực có hiệu điện thế không lớn .

2. Ứng dụng

Hồ quang điện có nhiều ứng dụng như hàn điện, làm đèn chiếu sáng, đun chảy vật tư, ….

Sơ đồ tư duy về dòng điện trong chất khí

Bài tiếp theo

• Câu C1 trang 86 SGK Vật lý 11
  Giải Câu C1 trang 86 SGK Vật lý 11
• Câu C2 trang 87 SGK Vật lý 11
  Giải Câu C2 trang 87 SGK Vật lý 11
• Câu C3 trang 88 SGK Vật lý 11
  Giải Câu C3 trang 88 SGK Vật lý 11
• Câu C4 trang 89 SGK Vật lý 11
  Giải Câu C4 trang 89 SGK Vật lý 11
• Câu C5 trang 91 SGK Vật lý 11
  Giải Câu C5 trang 91 SGK Vật lý 11
• Lý thuyết Từ trường của dòng điện chạy trong các dây dẫn có hình dạng đặc biệt
• Lý thuyết lực Lo-Ren-Xơ
• Lý thuyết từ thông, cảm ứng điện từ
• Lý thuyết suất điện động cảm ứng

Quảng cáo

Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Lí lớp 11 – Xem ngay

Báo lỗi – Góp ý