Lịch sử kinh tế học vĩ mô – Wikipedia tiếng Việt

Thế kỷ 19 đã bắt đầu xuất hiện những manh nha của Kinh tế học vĩ mô (KTHVM). Sự phát triển, thăng trầm của đời sống thương mại đã được một số tác giả ghi lại, trong đó có cả Karl Marx. Tuy nhiên những ghi chép đúc rút này khó có thể coi là đã đạt đến một mức độ cao của một lý thuyết cũng như chưa có vai trò cơ sở cho lý thuyết kinh tế sau này.

Kinh tế học tiền tệ ( Monetory Economics ) là một trong những phân nhánh tăng trưởng sớm nhất của KTHVM. Một số sáng tạo độc đáo mang tính lý thuyết được hình thành, gồm có lý thuyết số lượng tiền tệ ( cung tiền tăng sẽ làm tăng tỷ suất tương ứng giá sản phẩm & hàng hóa ). Ứng dụng thực tiễn của kinh tế học tiền tệ là lựa chọn giữa chính sách bản vị vàng, bạc hay song hành .Ba thập kỷ đầu của thế kỷ 20 tận mắt chứng kiến sự tăng trưởng quan trọng của điều tra và nghiên cứu về dịch chuyển kinh tế, lý giải về ” chu kỳ luân hồi kinh tế ” ( business cycle ) [ 1 ] ) .

Có nhiều trường phái hình thành trong thời kỳ này. Trường phái Kinh tế Áo cho rằng chu kỳ kinh tế là không tránh khỏi, và tốt nhất là nhà nước không nên can thiệp. Trong khi đó một số học giả khác cho rằng chính sách ổn định là cần thiết, nhưng không thống nhất về biện pháp. Một số cái tên đáng chú ý như Arthur Pigou, Dennis Robertson, Ralph Hawtrey.

Bạn đang đọc: Lịch sử kinh tế học vĩ mô – Wikipedia tiếng Việt

Kinh tế học Keynes[sửa|sửa mã nguồn]

Cuộc Đại khủng hoảng cục bộ ( Great Depression ) làm biến hóa hẳn cục diện kinh tế học, chuyển hướng kinh tế học sang nghiên cứu và điều tra làm thế nào để kinh tế thoát khỏi khủng hoảng cục bộ và vai trò của cơ quan chính phủ. Cuốn sách Lý thuyết tổng quát về việc làm, lãi suất vay và tiền tệ của John Maynard Keynes có ảnh hưởng tác động thực sự tới KTHVM. Keynes đưa ra Lý thuyết kinh tế học suy thoái và khủng hoảng, chứng minh và khẳng định rằng kinh tế thị trường không hề tự phục sinh từ suy thoái và khủng hoảng và thiết yếu phải có tiêu tốn công để kích thích nhu yếu. Nhiều chủ đề quan trọng của cuốn sách thực ra đã có từ trước, nhưng Keynes là người tổng hợp xuyên suốt những chủ đề này .Keynes cũng là người đưa ra hướng nghiên cứu và điều tra kinh tế mới : ( simultaneous determination ) xác lập đồng thời những biến số ( lao động, thu nhập, lãi suất vay, và giá ) cùng một lúc theo thời hạn, thay vì tách rời như trước. Từ đây những nhà kinh tế học khởi đầu sử dụng những quy mô động tổng quan .Keynes cũng nhấn mạnh vấn đề tới tính ỳ của lương và Ngân sách chi tiêu ( thay vì dịch chuyển tức thời như lý thuyết cổ xưa ). Keynes nhấn mạnh vấn đề vai trò của Nhà nước trong quản trị kinh tế .Cuối cùng, Kinh tế học Keynes đã tạo cơ sở cho những quy mô kinh tế lượng đẳng thức đồng thời ( simultaneous-equation econometric models ) sau này tăng trưởng sâu rộng .Sự tăng trưởng Kinh tế học Keynes chính là TT của sự tăng trưởng của Kinh tế học Vĩ mô trong quá trình giữa thế kỷ. Nó cũng là thủy tổ của Lý thuyết Cân bằng tổng quan ( general-equilibrium ) sau này ( mà xuất phát từ hai cuốn : Value and Capital của John R. Hicks và Foundations of EconomicAnalysis của Paul A. Samuelson ) .

Tổng hợp Tân cổ xưa[sửa|sửa mã nguồn]

Sự sinh ra của Lý thuyết Keynes đã tạo ra sự bùng nổ của KTHVM sau Đại chiến quốc tế II, đưa KTHVM trở thành một trong hai nhánh quan trọng của kinh tế học, bên cạnh Kinh tế Vi mô ( vốn tăng trưởng trước đó từ thếkỷ 19 ). Tuy nhiên, nó đã tạo ra một ranh giới và khoảng cách ngày càng rộng giữa KTHVM và Kinh tế học Vi mô. Đến những thập niên 1960, khi Kinh tế học Keynes đạt độ chín nhất của mình, thì sự thiết yếu phải có cầu nối giữa KTHVM và những nhánh còn lại của kinh tế càng trở nên cấp thiết, từ đó hình thành những cơ sở vi mô ( microfoundations ) cho KTHVM ( macroeconomics ) .

Nói nôm na là thị trường không thể tự vỗ bằng một bàn tay hữu hình lẫn vô hình. Chúng ta không thể chối bỏ cơ chế tự điều chỉnh của thị trường. Cả hai lý thuyết Keynes và Cân bằng cạnh tranh tổng quát đều đúng. Lý thuyết Keynes có thể giải thích các hiện tượng kinh tế trong ngắn hạn, trong khi lý thuyết cân bằng tổng quan giải thích trong dài hạn, khi giá và các yếu tố khác có thể thay đổi tự điều chỉnh đến cân bằng mới. Sự can thiệp của nhà nước có thể làm tăng tốc quá trình điều chỉnh này mà thôi.

Xem thêm: Taxi 2 Công Nghệ Số Toàn Cầu, Công Ty Cổ Phần Đầu Tư Công Nghệ Số Toàn Cầu

Sự tích hợp giữa nghiên cứu và phân tích thời gian ngắn của Keynes và quy mô cân đối dài hạn Walrasian đã mở màn được xử lý có mạng lưới hệ thống từ những nghiên cứu và điều tra của Don Patinkin trong những năm 1950. Đó chính là sự sinh ra và tăng trưởng của Kinh tế học Tân cổ xưa .Cốt lõi trong Tân cổ xưa gồm có sự sinh ra và tăng trưởng của Ứng xử tối đa hóa quyền lợi của cá thể được vận dụng trong những quy mô của phe phái Keynes. Ví dụ như trong những nghiên cứu và điều tra của Franco Modigliani và Milton Friedman. Họ đưa ra nền móng vi mô vào quy mô vĩ mô của Keynes. Hay lý thuyết của James Tobin về nhu yếu gia tài lưu động ( liquid assets ) .Có thể nói việc vi mô hóa những quy mô vĩ mô của phe phái Keynes đã bổ trợ vào lý thuyết Keynes, thay vì chống lại .

Cuộc khủng hoảng cục bộ 1970 s và sự khủng hoảng cục bộ của Kinh tế học Keynes[sửa|sửa mã nguồn]

Lý thuyết Keynes được vận dụng thoáng đãng, trở thành chân lý trong những thập kỷ sau Thế chiến, càng được khẳng định chắc chắn qua sự tăng trưởng thần kỳ của kinh tế trong những năm 1950 và 1960. Tất nhiên vẫn có những quan điểm phêphán ( như trên nghiên cứu và phân tích ) nhưng phải chờ đến những năm 1970, sự phản bác lại lý thuyết Keynes mới trở nên can đảm và mạnh mẽ. Thời kỳ này lạm phát kinh tế tăng cao trong khi kinh tế tăng trưởng chậm lại, trái với những gì lý thuyết Keynes khẳng định chắc chắn, rằng lạm phát kinh tế đánh đổi cho tăng trưởng .Lý giải cho sự thất bại trọng lý giải hiện tượng kỳ lạ kinh tếnày là : sự đơn giản hóa quá mức những quy mô Kyenes. Keynes đã không biết được rằng lạm phát kinh tế là do kích thích quá mức. Những người ra chủ trương theo chủ nghĩa Keynes lập luận rằng kích thích không hề làm tăng lạm phát kinh tế khi sản lượng vẫndưới mức tiềm năng .

Trường phái Tiền tệ chủ nghĩa ( Monetarism )[sửa|sửa mã nguồn]

Milton Friedman, Karl Brunner, Allan Meltzer

Xem thêm: Điểm chuẩn Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông cao nhất là 26,9

Kinh tế học Cổ điển mới[sửa|sửa mã nguồn]

Lý thuyết chu kỳ luân hồi kinh tế thực[sửa|sửa mã nguồn]

Finn Kydland, Edward Prescott, Charles Plosser

Trường phái kinh tế học vĩ mô tổng hợp[sửa|sửa mã nguồn]

Thập kỷ 1990 s trở lại đây với sự Open của Phân tích cân đối tổng qua theo thời hạn intertemporal general equilibrium analysis thay vì tĩnh ( static ) như trước. Đó là sự tích hợp nghiên cứu và phân tích theo dài hạn và thời gian ngắn .

1. ^ Mary S. Morgan, The History of EconometricIdeas, Cambridge : Cambridge University Press, 1990, chương 2

Source: https://vh2.com.vn
Category : Công Nghệ