4 loại ý kiến kiểm toán thường được sử dụng khi phân tích BCTC

Việc đọc ý kiến kiểm toán không chỉ giúp bạn xác thực tính minh bạch trên báo cáo tàic chính, mà còn xác định nhanh doanh nghiệp này đang có các khoản mục nào bị ngoại trừ, thông tin có đầy đủ, rõ ràng, có những rủi ro nào trên báo cáo tài chính chưa được kiểm toán, báo cáo có độ tin cậy nhất định hay không…? Để chi tiết về các loại ý kiến kiểm toán cũng như cách ứng dụng qua các ví dụ cụ thể mời bạn đọc chi tiết bài viết dưới!

Ý kiến kiểm toán chấp nhận toàn phần

Ý kiến đồng ý toàn phần ( Unqualified opinion ). Đây là báo cáo giải trình được nhìn nhận cao nhất với tính hài hòa và hợp lý, trung thực, độ đáng an toàn và đáng tin cậy ở báo cáo giải trình này là 100 % xét trên mức trọng điểm của kiểm toán .

Minh hoạ về ý kiến kiểm toán chấp nhận toàn phần do KPMG kiểm toán cho Cổ phần sữa Vinamilk

Ý kiến kiểm toán ngoại trừ

Ý kiến kiểm toán ngoại trừ (Qualified opinion) được đưa ra trong trường hợp, kiểm toán viên cho rằng báo cáo tài chính chỉ phản ánh trung thực hợp lí tình hình tài chính, kết quả kinh doanh, dòng tiền của đơn vị xét trên các khía cạnh trọng yếu nếu không bị ảnh hưởng bởi yếu tố tùy thuộc.

Ý kiến ngoại trừ được đưa ra

khi

– Dựa trên tài liệu tích lũy, với khá đầy đủ dẫn chứng kiểm toán, kiểm toán viên sẽ đưa ra các Kết luận sai sót riêng không liên quan gì đến nhau từng khoản mục hay tổng hợp lại, có ảnh hưởng tác động trọng điểm nhưng không lan tỏa so với báo cáo giải trình kinh tế tài chính ; hoặc :
– Kiểm toán viên không hề tích lũy được khá đầy đủ vật chứng kiểm toán thích hợp để làm cơ sở đưa ra ý kiến kiểm toán, nhưng kiểm toán viên Kết luận những tác động ảnh hưởng, hoàn toàn có thể có của các sai sót chưa được phát hiện ( nếu có ) hoàn toàn có thể là trọng điểm nhưng không lan tỏa so với báo cáo giải trình kinh tế tài chính .

Minh họa về ý kiến kiểm toán ngoại trừ do Deloitte Nước Ta kiểm toán cho tập đoàn lớn xăng dầu Petrolimex

Kiểm toán báo cáo giải trình kinh tế tài chính – Hiểu chi tiết cụ thể về ý kiến ngoại trừ

3 câu hỏi quan trọng khi gặp phải ý kiến kiểm toán ngoại trừ

• Khoản mục nào bị ngoại trừ
• Có trọng điểm hay không
• Vấn đề này có Open trong các năm trước hay không ?

Một yếu tố bị ngoại trừ hoàn toàn có thể tác động ảnh hưởng trọng điểm đến doanh nghiệp

Ví dụ: Một doanh nghiệp sản xuất hàng tồn kho nhưng lại bị ngoại trừ hàng tồn kho. Hoặc tiền và ngân hàng là 2 khoản mục rất quan trọng nhưng lại bị ngoại trừ, lúc đó việc thu thập bằng chứng để xác minh sự chính xác của 2 khoản mục trên báo cáo tài chính không còn được trọn vẹn nữa. Vì không có cơ sở và bằng chứng để xác nhận các thông tin trên BCTC là đúng và đủ cả.

Với vai trò người đi cho vay thì mình hoàn toàn có thể tích lũy thông tin báo cáo giải trình kinh tế tài chính ấy một cách đơn thuần, từ việc hỏi doanh nghiệp. Hoặc với nhà góp vốn đầu tư thì mình hoàn toàn có thể lên trên website của công ty tải những báo cáo giải trình đã public về. Hoặc với những doanh nghiệp không public báo cáo giải trình kinh tế tài chính thì nên xem xét lại là có nên góp vốn đầu tư, cho vay hay không .
Đánh giá thông tin kinh tế tài chính trên tờ trình thẩm định và đánh giá với báo cáo giải trình kinh tế tài chính có ý kiến kiểm toán ngoại trừ .

>> Những gian lận phổ biến trên báo cáo tài chính và trách nhiệm của kiểm toán viên

Từ chối đưa ra ý kiến kiểm toán

Disclaimer – Từ chối đưa ra ý kiến (kiểm toán sẽ có quyền từ chối đưa ra ý kiến kiểm toán trong trường hợp có một vấn đề ngoại cảnh ảnh hưởng đến khả năng thu thập thông tin cũng như bằng chứng kiểm toán). Tức là bị giới hạn trong phạm vi kiểm toán.

Ví dụ minh hoạ

Trên báo cáo giải trình kinh tế tài chính của công ty X, kiểm toán viên đưa ra ý kiến phủ nhận ở phần báo cáo giải trình kiểm toán như sau :

Cơ sở của việc phủ nhận đưa ra ý kiến

Giả định hoạt động liên tục:

Như được trình diễn tại Thuyết minh 2 ( c ), báo cáo giải trình kinh tế tài chính này được lập trên cơ sở hoạt động giải trí liên tục mặc dầu tại ngày 31 tháng 12 năm 20X4, tổng số nợ phải trả của Công ty vượt quá tổng tài sản 2.100 tỷ VND ( 31/12/20 X3 : 1.200 tỷ VND ) và lỗ thuần cho năm kết thúc ngày 31 tháng 12 năm 20X4 là 140 tỷ VND ( 20X3 : 160 tỷ VND ) .
Ngoài ra, như trình diễn tại các Thuyết minh A, B và C trong báo cáo giải trình kinh tế tài chính, tại ngày 31 tháng 12 năm 20X4 Công ty còn có các khoản tiền gửi của và vay từ các tổ chức triển khai tín dụng thanh toán khác, tiền gửi của người mua, các khoản lãi phải trả tương quan và các gia tài khác có trị giá tổng số là 2.100 tỷ VND mà Công ty đã quá hạn phải giao dịch thanh toán từ 4 đến 50 tháng ( 31/12/2013 : 1.200 tỷ VND đã bị quá hạn từ 4 đến 40 tháng ) .
Trong năm 20X4, Công ty đã và đang thực thi nhiều giải pháp tái cơ cấu tổ chức về tổ chức triển khai, kinh doanh thương mại và quản lý tài chính theo Đề án Tái cơ cấu tổ chức đã được Công ty ABC ( “ Công ty mẹ ” ) phê duyệt ngày 21 tháng 7 năm 20X3, theo đó Công ty sẽ được sáp nhập vào Công ty mẹ. Công ty mẹ đã gửi công văn ý kiến đề nghị giải pháp sáp nhập này lên Ngân hàng Nhà nước Nước Ta ( “ NHNN ” ) vào ngày 19 tháng 2 năm 20X4. Tại thời gian lập báo cáo giải trình này, Công ty vẫn đang chờ phê duyệt của NHNN và thế cho nên quy trình sáp nhập này vẫn chưa hoàn tất .

Giá trị của giả định hoạt động liên tục sử dụng trong việc lập báo cáo tài chính này, cơ bản tùy thuộc vào việc Công ty mẹ tiếp tục các hỗ trợ tài chính cần thiết cho Công ty, để cải thiện tình hình của Công ty cũng như duy trì hoạt động và thanh toán các khoản nợ đến hạn.

>> Hướng dẫn chi tiết về phân tích tình hình công nợ và khả năng thanh toán từ một DN thực tế

Tuy nhiên, từ năm 20X2 đến nay, Công ty mẹ cũng gặp rất nhiều khó khăn vất vả về kinh tế tài chính và đã và đang phải thực thi nhiều giải pháp tái cơ cấu tổ chức về tổ chức triển khai, kinh doanh thương mại và quản lý tài chính. Theo đó, Ban Giám đốc Công ty nhìn nhận rằng không có rất đầy đủ thông tin để nhìn nhận được năng lực hoạt động giải trí liên tục của Công ty trong tương lai .
Do đó, chúng tôi chưa tích lũy được vừa đủ vật chứng để nhìn nhận sự tương thích của giả định hoạt động giải trí liên tục được vận dụng trong việc trình diễn báo cáo giải trình này. Vì vậy, chúng tôi không hề xác định liệu có cần thực thi các kiểm soát và điều chỉnh so với báo cáo giải trình kinh tế tài chính, trong trường hợp Công ty không hề liên tục hoạt động giải trí liên tục .

Từ chối đưa ra ý kiến

Do tầm quan trọng của yếu tố nêu trong phần “ Cơ sở của việc khước từ đưa ra ý kiến ”, chúng tôi không hề tích lũy được rất đầy đủ dẫn chứng kiểm toán thích hợp để làm cơ sở đưa ra ý kiến kiểm toán. Do đó, chúng tôi không hề và không đưa ra ý kiến kiểm toán về báo cáo giải trình kinh tế tài chính tại ngày và cho năm kết thúc ngày 31 tháng 12 năm 20X4 của Công ty .

Kiểm toán báo cáo giải trình kinh tế tài chính – Khi nào kiểm toán viên phủ nhận đưa ra ý kiến

Ý kiến kiểm toán trái ngược

Adverse – Ý kiến kiểm toán trái ngược hay còn được gọi là ý kiến không chấp nhận (Đây được coi là ý kiến “đáng sợ” nhất đối với bất cứ công ty nào, ý kiến không chấp nhận đồng nghĩa với việc báo cáo tài chính của công ty này phản ánh không trung thực và hợp lý).

Đối với ý kiến không gật đầu, thì giá trị thông tin ở trên báo cáo giải trình sẽ không còn ý nghĩa gì nữa .
Mình sẽ nỗ lực tìm và tiếp cận những doanh nghiệp có “ ý kiến đồng ý toàn phần ” của kiểm toán viên ở trên báo cáo giải trình kinh tế tài chính, để thuận tiện tìm hiểu và khám phá và đưa ra Kết luận về tiềm năng của Doanh Nghiệp đấy. Vì thông tin trên báo cáo giải trình kinh tế tài chính khi đó sẽ đáng an toàn và đáng tin cậy .

Ví dụ về ý kiến kiểm toán trái ngược

Trên báo cáo giải trình kinh tế tài chính của công ty Z, kiểm toán viên đưa ra ý kiến trái ngược ở phần báo cáo giải trình kiểm toán như sau :

Cơ sở đưa ra ý kiến của kiểm toán viên

Số dư đầu kỳ và số liệu so sánh:

Báo cáo kinh tế tài chính của Công ty cho năm kinh tế tài chính kết thúc ngày 31 tháng 12 năm 20X3 được kiểm toán bởi kiểm toán viên khác với ý kiến kiểm toán ngoại trừ do Công ty kiểm toán nhiệm kỳ trước đó không hề tích lũy rất đầy đủ vật chứng về năng lực tịch thu các khoản gốc trái phiếu và các khoản phải thu từ Công ty Z. Tại ngày 31 tháng 12 năm 20X3, Công ty vẫn đang nắm giữ 75.000 trái phiếu của Công ty Z với giá trị ghi sổ là 7.000 triệu VND ( đã đáo hạn ngày 29/3/20 X1 ) và các khoản phải thu từ Công ty Z là 80 triệu VND.
Công ty Z đang trong quy trình giải thể, Ban Lãnh đạo không hề nhìn nhận được năng lực tịch thu những khoản này và thế cho nên không xác lập được số dự trữ thiết yếu cho giá trị bị suy giảm. Công ty kiểm toán nhiệm kỳ trước đó không hề xác lập được những kiểm soát và điều chỉnh thiết yếu trên báo cáo giải trình kinh tế tài chính cho khoản góp vốn đầu tư trái phiếu và lãi phải thu từ trái phiếu của Công ty Z tại ngày 31 tháng 12 năm 20X3 và ngân sách dự trữ cho năm kinh tế tài chính kết thúc cùng ngày .
Các số dư đầu kỳ tại ngày 31 tháng 12 năm 20X3 mang sang ảnh hưởng tác động đến tác dụng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại và tình hình lưu chuyển tiền tệ của Công ty cho năm kết thúc ngày 31 tháng 12 năm 20X4 .

Khả năng thu hồi của khoản xây dựng cơ bản dở dang:

Như được trình diễn tại Thuyết minh số N trong báo cáo giải trình kinh tế tài chính, tại ngày 31 tháng 12 năm 20X4, Công ty có khoản ngân sách kiến thiết xây dựng cơ bản dở dang với giá trị ghi sổ là 2 nghìn triệu VND là các ngân sách góp vốn đầu tư cơ sở vật chất cho dự án Bất Động Sản hoạt động giải trí kinh doanh thương mại sàn chứng khoán mà dự án Bất Động Sản này đã tạm dừng tiến hành. Chúng tôi không hề tích lũy được khá đầy đủ các vật chứng kiểm toán về năng lực tịch thu khoản kiến thiết xây dựng cơ bản dở dang này .
Do đó, chúng tôi không hề xác lập được các kiểm soát và điều chỉnh hoàn toàn có thể là thiết yếu so với các khoản mục ngân sách kiến thiết xây dựng cơ bản dở dang và lỗ lũy kế trên bảng cân đối kế toán tại ngày 31 tháng 12 năm 20X4 và các khoản mục ngân sách hoạt động giải trí kinh doanh thương mại và lỗ thuần trên báo cáo giải trình tác dụng kinh doanh thương mại của Công ty cho năm kết thúc cùng ngày .

Giả định hoạt động liên tục:

Công ty đã gửi Công văn ngày 27 tháng 10 năm 20X3 tới cơ quan chủ quản, theo đó Ban Lãnh đạo đề xuất được liên tục hoạt động giải trí đến ngày 30/6/20 X5 để Công ty hoàn tất các nghĩa vụ và trách nhiệm và nghĩa vụ và trách nhiệm hiện tại, kiến thiết xây dựng cụ thể giải pháp giải thể, bảo vệ quy trình giải thể thuận tiện và nhanh gọn .
Do đó, báo cáo giải trình kinh tế tài chính tại ngày và cho năm kết thúc ngày 31 tháng 12 năm 20X4 phải được lập trên cơ sở Công ty không liên tục hoạt động giải trí liên tục. Toàn bộ gia tài được ghi nhận theo giá trị ước tính hoàn toàn có thể tịch thu được. Các khoản dự trữ cũng được lập theo ngân sách ước tính phát sinh để chấm hết hoạt động giải trí kinh doanh thương mại và giải thể Công ty. Toàn bộ gia tài dài hạn và nợ phải trả dài hạn được phân loại là các khoản thời gian ngắn. Như nêu tại Thuyết minh 2 ( c ), Công ty vẫn lập báo cáo giải trình kinh tế tài chính trên cơ sở hoạt động giải trí liên tục .

Ý kiến của kiểm toán viên

Xem thêm: Thông tư 30/2022/TT-BTC hướng dẫn cơ chế tài chính thực hiện Đề án Nâng cao năng lực đội ngũ giảng viên, cán bộ giáo dục đại học

Do tính trọng điểm của các yếu tố nêu ra trong phần “ Cơ sở đưa ra ý kiến của kiểm toán viên ” đặc biệt quan trọng về yếu tố cơ sở lập báo cáo giải trình kinh tế tài chính, báo cáo giải trình kinh tế tài chính đã phản ánh không trung thực và hài hòa và hợp lý, trên các góc nhìn trọng điểm, tình hình kinh tế tài chính của Công ty XXX tại ngày 31 tháng 12 năm 20X4, hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại và lưu chuyển tiền tệ trong năm kết thúc cùng ngày, theo các Chuẩn mực Kế toán Nước Ta, Chế độ Kế toán doanh nghiệp Nước Ta và các lao lý pháp lý có tương quan đến việc lập và trình diễn báo cáo giải trình kinh tế tài chính .

>>>Ý kiến kiểm toán là bước khởi đầu của khoá học phân tích tài chính doanh nghiệp chuyên sâu, nếu bạn muốn trở thành nhà phân tích tài chính chuyên sâu hãy tham gia lớp học tại link: https://vh2.com.vn/khoa-hoc-phan-tich-tai-chinh/

Source: https://vh2.com.vn
Category : Đánh Giá