NHỮNG NỘI DUNG MỚI CỦA BỘ LUẬT TỐ TỤNG DÂN SỰ

BLTTDS 2015 có tổng số 517 điều, được bố cục thành 10 phần, 42 chương. So với Bộ luật tố tụng dân sự hiện hành (sau đây gọi là BLTTDS 2004), Bộ luật tố tụng dân sự 2015 (sau đây viết tắt là BLTTDS 2015) giữ nguyên 63 điều; sửa đổi, bổ sung 350 điều; bổ sung mới 104 điều; bãi bỏ 07 điều; bỏ chương về tương trợ tư pháp trong tố tụng dân sự; bổ sung các chương: Về thủ tục rút gọn; yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn; yêu cầu tuyên bố văn bản công chứng vô hiệu; yêu cầu tuyên bố hợp đồng lao động vô hiệu, thỏa ước lao động tập thể vô hiệu; yêu cầu Tòa án xét tính hợp pháp của cuộc đình công; yêu cầu công nhận kết quả hòa giải thành ngoài Tòa án; yêu cầu Tòa án bắt giữ tàu bay, tàu biển. Cụ thể BLTTDS 2015 có những nội dung sửa đổi chủ yếu như sau:

I.  NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG (11 chương, Điều 1- Điều 185 )

1. Những nguyên tắc cơ bản (Chương II ):

Có 23 điều (từ Điều 3 đến Điều 25); giữ nguyên 2 điều, sửa đổi 21 điều.

Bạn đang đọc: NHỮNG NỘI DUNG MỚI CỦA BỘ LUẬT TỐ TỤNG DÂN SỰ

Nhìn chung về Nguyên tắc chung tổng số điều tương tự như như BLTTDS 2004 ; về tên điều của chương này cơ bản giữ nguyên như BLTTDS 2004. Tuy nhiên có một số ít điều được đặt tên lại cho tương thích với nội dung của điều luật ; về nội dung đã sửa đổi, bổ trợ nhiều lao lý mới, trong đó đáng quan tâm những nội dung sau đây :

1.1. Tòa án không được từ chối yêu cầu giải quyết vụ việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng

– Theo Hiến pháp năm 2013 thì các quyền con người, quyền công dân về dân sự được công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật[1]; đồng thời Hiến pháp năm 2013, Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014 đã quy định Tòa án nhân dân là cơ quan xét xử, thực hiện quyền tư pháp cho nên mọi tranh chấp, khiếu kiện, mọi yêu cầu của cơ quan, tổ chức, cá nhân về dân sự nhằm bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của mình hoặc của người khác (theo quy định của pháp luật) thì Tòa án  phải có trách nhiệm giải quyết, không được từ chối. Để tăng cừơng các biện pháp bảo vệ quyền dân sự của cá nhân, pháp nhân Bộ luật dân sự năm 2015[2] đã quy định Tòa án không được từ chối giải quyết vụ, việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng. Vì vậy để đồng bộ với Hiến pháp, bộ luật và luật khác nên việc bổ sung quy định “Tòa án không được từ chối yêu cầu giải quyết vụ việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng” là rất cần thiết

– Tuy nhiên, để tránh việc giải quyết tràn lan, không phải mọi khởi kiện, yêu cầu nào của cơ quan, tổ chức, cá nhân Tòa án cũng thụ lý giải quyết, BLTTDS đã giới hạn vụ việc chưa có điều luật để áp dụng mà Tòa án phải thụ lý giải quyết là vụ việc dân sự thuộc phạm vi điều chỉnh của pháp luật dân sự nhưng tại thời điểm vụ việc đó phát sinh và cơ quan, tổ chức, cá nhân yêu cầu Tòa án giải quyết chưa có điều luật để áp dụng. Như vậy, Tòa án chỉ giải quyết các tranh chấp, các yêu cầu đối với quyền, nghĩa vụ về nhân thân và tài sản của cá nhân, pháp nhân trong các quan hệ được hình thành trên cơ sở bình đẳng, tự do ý chí, độc lập về tài sản và tự chịu trách nhiệm (gọi chung là quan hệ dân sự); còn các tranh chấp, các yêu cầu khác không phải là dân sự thì Tòa án không thụ lý giải quyết theo thủ tục tố tụng dân sự.

– Đối với những tranh chấp, những nhu yếu Tòa án thụ lý giải quyết mà chưa có điều luật lao lý thì Tòa án phải địa thế căn cứ vào nguyên tắc sau đây :
+ Trường hợp những bên không có thỏa thuận hợp tác và pháp lý không lao lý thì hoàn toàn có thể vận dụng tập quán nhưng tập quán vận dụng không được trái với những nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự ;
+ Trường hợp phát sinh quan hệ thuộc khoanh vùng phạm vi kiểm soát và điều chỉnh của pháp luật dân sự mà những bên không có thỏa thuận hợp tác, pháp lý không có lao lý và không có tập quán được vận dụng thì vận dụng pháp luật tương tự như pháp lý ;
+ Trường hợp không hề vận dụng tựa như pháp lý thì vận dụng những nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự, án lệ, lẽ công minh .

1.2. Trách nhiệm của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng dân sự

Để nâng cao nghĩa vụ và trách nhiệm và tương thích với tính năng, trách nhiệm của Tòa án và Viện kiểm sát, tương thích với pháp luật pháp lý khác, BLTTDS 2015 đã bổ trợ những nội dung như sau :
– Quy định rõ trách nhiệm của những cơ quan thực thi tố tụng dân sự :
+ Tòa án có trách nhiệm bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chính sách xã hội chủ nghĩa, bảo vệ quyền lợi của Nhà nước, quyền và quyền lợi hợp pháp của tổ chức triển khai, cá thể .
+ Viện kiểm sát có trách nhiệm bảo vệ pháp lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chính sách xã hội chủ nghĩa, bảo vệ quyền lợi của Nhà nước, quyền và quyền lợi hợp pháp của tổ chức triển khai, cá thể, góp thêm phần bảo vệ pháp lý được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất .
– Bên cạnh việc lao lý Cơ quan triển khai tố tụng, người thực thi tố tụng phải giữ bí hiểm nhà nước, bí hiểm công tác làm việc theo pháp luật của pháp lý ; giữ gìn thuần phong mỹ tục của dân tộc bản địa, giữ bí hiểm nghề nghiệp, bí hiểm kinh doanh thương mại, của đương sự theo nhu yếu chính đáng của họ, BLTTDS 2015 đã bổ trợ nghĩa vụ và trách nhiệm của cơ quan triển khai tố tụng, người triển khai tố tụng phải bảo vệ người chưa thành niên, giữ bí hiểm mái ấm gia đình ; sửa bí hiểm đời tư thành bí hiểm cá thể .

– Quy định rõ về trách nhiệm bồi thường trong trường hợp người tiến hành tố tụng trong khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình có hành vi trái pháp luật gây thiệt hại cho cơ quan, tổ chức, cá nhân thì cơ quan trực tiếp quản lý người tiến hành tố tụng đó phải bồi thường cho người bị thiệt hại theo quy định của pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (Điều 13).

1.3. Về tiếng nói và chữ viết dùng trong tố tụng dân sự

Để tạo mọi điều kiện kèm theo thuận tiện cho người khuyết tật triển khai quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm tố tụng dân sự, BLTTDS 2015 đã lao lý : “ Người tham gia tố tụng dân sự là người khuyết tật nghe, nói hoặc khuyết tật nhìn có quyền dùng ngôn từ, ký hiệu, chữ dành riêng cho người khuyết tật ; trường hợp này phải có người biết ngôn từ, ký hiệu, chữ dành riêng cho người khuyết tật để dịch lại ” ( Điều 20 ) .

1.4. Bảo đảm tranh tụng trong xét xử

Nhằm thể chế hóa quan điểm cải cách tư pháp của Đảng về nâng cao chất lượng tranh tụng tại những phiên tòa xét xử xét xử, coi đây là khâu nâng tầm của hoạt động giải trí tư pháp [ 3 ], Đồng thời cụ thể hóa ” nguyên tắc tranh tụng trong xét xử được bảo vệ ” đã được Hiến pháp lao lý [ 4 ], theo niềm tin đó BLTTDS 2015 đã sửa đổi, bổ trợ nguyên tắc “ Bảo đảm tranh tụng trong xét xử ” xem đây là một trong những nội dung quan trọng của việc sửa đổi, bổ trợ của BLTTDS. Nội dung của nguyên tắc nầy có những điểm đa phần như sau :
a ) Việc tranh tụng được bảo vệ triển khai từ khi khởi kiện thụ lý vụ án cho đến khi xử lý xong vụ án ; đương sự thực thi quyền tranh tụng trong những tiến trình xét xử xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm .
b ) Xác định rỏ nghĩa vụ và trách nhiệm, quyền hạn của cơ quan triển khai tố tụng, người triển khai tố tụng ; quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của người tham gia tố tụng, đặc biệt quan trọng là pháp luật rõ ràng về quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của đương sự, người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của đương sự :
– Tòa án có nghĩa vụ và trách nhiệm bảo vệ cho đương sự, người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của đương sự thực thi quyền tranh tụng trong xét xử xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm. Trong những trường hợp xét thấy thiết yếu hoặc theo nhu yếu của đương sự theo lao lý của Bộ luật tố tụng dân sự thì Tòa án thực thi tích lũy tài liệu, chứng cứ :
– Đương sự, người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của đương sự có quyền tích lũy, giao nộp tài liệu, chứng cứ kể từ khi Tòa án thụ lý vụ án dân sự ; trình diễn, đối đáp, phát biểu quan điểm, lập luận về nhìn nhận chứng cứ và pháp lý vận dụng để bảo vệ nhu yếu, quyền, quyền lợi hợp pháp của mình hoặc bác bỏ nhu yếu của người khác theo pháp luật của Bộ luật này. Đương sự phải triển khai những nghĩa vụ và trách nhiệm của mình theo pháp luật của Bộ luật tố tụng dân sự, nếu không triển khai những nghĩa vụ và trách nhiệm đó thì phải chịu hậu quả pháp lý theo lao lý của pháp lý
c ) Trong quy trình tố tụng và tại phiên Tòa những chứng cứ của vụ án phải được công khai trừ trường hợp không được công khai minh bạch pháp luật tại khoản 2 Điều 109 của Bộ luật tố tụng dân sự. Các đương sự đều có quyền được biết, ghi chép, sao chụp tài liệu, chứng cứ do đương sự khác xuất trình hoặc do Tòa án tích lũy ( trừ tài liệu, chứng cứ không được công khai minh bạch ). Đương sự có nghĩa vụ và trách nhiệm gửi cho đương sự khác hoặc người đại diện thay mặt hợp pháp của họ bản sao đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ đã giao nộp cho Tòa án ( trừ tài liệu, chứng cứ không được công khai minh bạch )
Trong quy trình xử lý, xét xử mọi tài liệu, chứng cứ phải được xem xét không thiếu, khách quan, tổng lực, Tòa án quản lý việc tranh tụng. Tại phiên tòa xét xử Hội đồng xét xử phải : bảo vệ những đương sự triển khai việc tranh tụng, chỉ hỏi những yếu tố mà người tham gia tố tụng trình diễn chưa rõ, trong trường hợp thiết yếu phải có thời hạn tích lũy thêm chứng cứ để đủ cơ sở xử lý vụ án thì tạm ngừng phiên tòa xét xử và địa thế căn cứ vào hiệu quả tranh tụng để ra bản án, quyết định hành động .

2. Thẩm quyền của Tòa án (Chương III )

Có 3 Mục ; 20 điều ( từ Điều 26 đến Điều 45 ) ; trong đó bổ trợ mới 5 điều ; sửa đổi 15 điều .

2.1. Những vụ việc dân sự thuộc thẩm quyền của Tòa án

– Những vụ việc dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án (Mục 1 từ Điều 26 đến Điều 34): Tất cả 9 điều ở mục này đều được sửa đổi bổ sung; sửa đổi bổ sung thẩm quyền vụ việc dân sự cho phù hợp với các luật và bộ luật khác đã quy định. Trong đó, những tranh chấp về dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án  nhân dân, BLTTDS năm 2015 đã bổ sung:

+ Giao dịch dân sự ;
+ Tranh chấp về bồi thường thiệt hại do vận dụng giải pháp ngăn ngừa hành chính không đúng theo lao lý của pháp lý về cạnh tranh đối đầu, trừ trường hợp nhu yếu bồi thường thiệt hại được xử lý trong vụ án hành chính ;
+ Tranh chấp về khai thác, sử dụng tài nguyên nước, xả thải vào nguồn nước theo pháp luật của Luật tài nguyên nước ;
+ Tranh chấp đất đai theo pháp luật của pháp lý về đất đai ] ; tranh chấp về quyền sở hữu, quyền sử dụng rừng theo pháp luật của Luật bảo vệ và tăng trưởng rừng .
– Những nhu yếu về dân sự thuộc thẩm quyền xử lý của Tòa án :
+ Yêu cầu công bố hoặc hủy bỏ quyết định hành động công bố một người có khó khăn vất vả trong nhận thức, làm chủ hành vi
+ Yêu cầu công nhận hiệu quả hòa giải thành ngoài Tòa án .
+ Yêu cầu công nhận gia tài có trên chủ quyền lãnh thổ Nước Ta là vô chủ, công nhận quyền sở hữu của người đang quản trị so với gia tài vô chủ trên chủ quyền lãnh thổ Nước Ta [ 9 ]
– Những tranh chấp về hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình thuộc thẩm quyền xử lý của Tòa án :

+ Tranh chấp về chia tài sản sau khi ly hôn.

+ Tranh chấp về sinh con bằng kỹ thuật tương hỗ sinh sản, mang thai hộ vì mục tiêu nhân đạo [ 10 ] .
+ Tranh chấp về nuôi con, chia gia tài của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn hoặc khi hủy kết hôn trái pháp lý [ 11 ]
– Những nhu yếu về hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình thuộc thẩm quyền xử lý của Tòa án :

+ Công nhận việc thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn của cơ quan, tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình[12].

+ Yêu cầu tương quan đến việc mang thai hộ theo lao lý của pháp lý hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình .
+ Yêu cầu công nhận thỏa thuận hợp tác chấm hết hiệu lực thực thi hiện hành của việc chia tài gia tài chung trong thời kỳ hôn nhân gia đình đã được thực thi theo bản án, quyết định hành động của Tòa án [ 13 ] .
+ Yêu cầu công bố vô hiệu thỏa thuận hợp tác về chính sách gia tài của vợ chồng theo lao lý của pháp lý hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình. [ 14 ]
+ Yêu cầu xác lập cha, mẹ cho con hoặc con cho cha, mẹ theo lao lý của pháp lý về hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình [ 15 ] .
– Những tranh chấp về kinh doanh thương mại, thương mại thuộc thẩm quyền xử lý của Tòa án :
Đã sửa đổi, bổ trợ nhằm mục đích làm rõ những tranh chấp về kinh doanh thương mại tương thích với luật thương mại, Luật doanh nghiệp …, phân biệt giữa tranh chấp thương mại với tranh chấp dân sự. Cụ thể như sau :
+ Các tranh chấp về kinh doanh thương mại là những tranh chấp : phát sinh trong hoạt động giải trí kinh doanh thương mại, thương mại do luật thương mại kiểm soát và điều chỉnh ( không liệt kê những tranh chấp đơn cử như BLTTDS 2004 ) ; chủ thể là giữa cá thể, tổ chức triển khai có ĐK kinh doanh thương mại và những hoạt động giải trí đó những bên đều nhằm mục đích mục tiêu lợi nhận ;
+ Tranh chấp giữa người chưa phải là thành viên công ty nhưng có thanh toán giao dịch về chuyển nhượng ủy quyền phần vốn góp với công ty, thành viên công ty ;

+ Tranh chấp giữa công ty với người quản lý trong công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc thành viên Hội đồng quản trị, giám đốc, tổng giám đốc trong công ty cổ phần[16]

– Những nhu yếu về kinh doanh thương mại, thương mại thuộc thẩm quyền xử lý của Tòa án :
Nhằm khắc phục vướng mắc trong thực tiễn vì chưa có pháp luật rõ trong BLTTDS 2004 về thủ tục xử lý nhu yếu hủy bỏ nghị quyết Đại hội đồng cổ đông là vụ hay là việc ; đồng thời để thích hợp với Luật doanh nghiệp và những luật khác nên BLTTDS 2015 đã bổ trợ những việc dân sự về kinh doanh thương mại như sau :

+ Yêu cầu hủy bỏ nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông, nghị quyết của Hội đồng thành viên theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp.[17]

+ Yêu cầu bắt giữ tàu bay, tàu biển theo pháp luật của pháp lý về hàng không gia dụng Nước Ta, về hàng hải Nước Ta, trừ trường hợp bắt giữ tàu bay, tàu biển để bảo vệ xử lý vụ án .
– Để tương thích với Luật lao động và những luật khác so với những tranh chấp về lao động thuộc thẩm quyền xử lý của Tòa án, Bộ luật đã sửa đổi, bổ trợ như sau :
+ Đối với tranh chấp lao động cá thể giữa người lao động với người sử dụng lao động nói chung phải trải qua thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động trước khi khởi kiện ; Tòa án chỉ thụ lý giải quyết khi : hòa giải thành nhưng những bên không triển khai hoặc thực thi không đúng ; hòa giải không thành hoặc không hòa giải trong thời hạn do pháp lý lao lý .
Riêng những tranh chấp lao động cá thể giữa người lao động với người sử dụng lao động không bắt buộc hòa giải trước khi khởi kiện nhu yếu Tòa án xử lý :
* Về giải quyết và xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải ;
* Về trường hợp bị đơn phương chấm hết hợp đồng lao động ;
* Về bồi thường thiệt hại, trợ cấp khi chấm hết hợp đồng lao động ;
* Giữa người giúp việc mái ấm gia đình với người sử dụng lao động ;
* Về bảo hiểm xã hội theo lao lý của pháp lý bảo hiểm xã hội ; về bảo hiểm y tế theo lao lý của pháp lý bảo hiểm y tế ; về bảo hiểm thất nghiệp theo pháp luật của pháp lý về việc làm ; về bảo hiểm tai nạn thương tâm lao động, bệnh nghề nghiệp theo pháp luật của pháp lý về bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động ;
* Về bồi thường thiệt hại giữa người lao động với doanh nghiệp, đơn vị chức năng sự nghiệp công lập đưa người lao động đi thao tác ở quốc tế theo hợp đồng .
+ Tranh chấp tương quan đến lao động gồm có những tranh chấp sau đây :
* Tranh chấp về học nghề, tập nghề ;
* Tranh chấp về cho thuê lại lao động ;
* Tranh chấp về quyền công đoàn, kinh phí đầu tư công đoàn ;
* Tranh chấp về an toàn lao động, vệ sinh lao động .
+ Tranh chấp về bồi thường thiệt hại do đình công phạm pháp .
– Những nhu yếu về lao động thuộc thẩm quyền xử lý của Tòa án :
a ) Để tương thích với Bộ luật lao động, xử lý tổng thể những nhu yếu của của quan hệ lao động, BLTTDS đã bổ trợ :
+ Yêu cầu công bố hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể vô hiệu .
+ Yêu cầu xét tính hợp pháp của cuộc đình công .
b ) Để bảo vệ triển khai nguyên tắc ” Tòa án không được phủ nhận xử lý vấn đề dân sự vì nguyên do chưa có điều luật để vận dụng ”. Các điều luật từ Điều 26 đến Điều 33 đều có một khoản lao lý Tòa án có nghĩa vụ và trách nhiệm xử lý những vấn đề dân sự khác về dân sự, trừ trường hợp thuộc thẩm quyền xử lý của cơ quan, tổ chức triển khai khác theo lao lý của pháp lý .

c) Thẩm quyền giải quyết của Tòa án đối với quyết định cá biệt của cơ quan, tổ chức có vi phạm pháp luật; so với điều 32a BLTTDS 2004 thì Điều 34 BLTTDS 2015 đã có những sửa đổi như sau:

– Khi xử lý vấn đề dân sự, Tòa án có quyền và phải xem xét hủy quyết định hành động riêng biệt trái pháp lý có tương quan đến vấn đề dân sự đó, không cần phải có nhu yếu của đương sự [ 18 ]
– Quyết định riêng biệt mà Tòa án có quyền và phải xem xét xử lý trong vấn đề dân sự là :
+ Quyết định của cơ quan, tổ chức triển khai, người có thẩm quyền đã được phát hành về một yếu tố đơn cử và được vận dụng một lần so với một hoặc 1 số ít đối tượng người dùng đơn cử .
+ Có tương quan đến vấn đề dân sự mà Tòa án đang xử lý
– Khi xét thấy thiết yếu phải xem xét việc hủy quyết định hành động riêng biệt, Tòa án phải đưa cơ quan, tổ chức triển khai hoặc người có thẩm quyền đã phát hành quyết định hành động đó tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi và nghĩa vụ, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan .
Cơ quan, tổ chức triển khai, người có thẩm quyền đã phát hành quyết định hành động phải tham gia tố tụng và trình diễn quan điểm của mình về quyết định hành động riêng biệt bị Tòa án xem xét hủy .

2.2. Thẩm quyền Tòa án theo cấp và lãnh thổ (Mục 2, chương III)

Có 8 điều từ Điều 35 đến Điều 42
Về thẩm quyền của Tòa án theo cấp và theo chủ quyền lãnh thổ cơ bản giữ nguyên như BLTTDS 2004. Đồng thời có sửa đổi bổ trợ 1 số ít nội dung như sau :
2.2.1. Thẩm quyền Tòa án cấp huyện
– Các tranh chấp về dân sự ( trừ tranh chấp về bồi thường thiệt hại do vận dụng giải pháp ngăn ngừa hành chính không đúng theo lao lý của pháp lý về cạnh tranh đối đầu ), tranh chấp về hôn nhân gia đình, tranh chấp thương mại pháp luật tại khoản 1 Điều 30 và tranh chấp về lao động đều thuộc thẩm quyền Tòa án cấp huyện ;
– Đối với những vấn đề nhu yếu hủy việc kết hôn trái pháp lý, xử lý việc ly hôn, những tranh chấp về quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của vợ chồng, cha mẹ và con, về nhận cha, mẹ, con, nuôi con nuôi và giám hộ giữa công dân Nước Ta cư trú ở khu vực biên giới với công dân của nước láng giềng cùng cư trú ở khu vực biên giới với Nước Ta thuộc thẩm quyền Tòa án cấp huyện .
2.2.2. Thẩm quyền của những Tòa chuyên trách Tòa án nhân dân cấp huyện

Theo Luật tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014 thì Tòa án nhân dân cấp huyện có thể có một số Tòa chuyên trách[19] cho nên BLTTDS 2015 đã quy định thẩm quyền đối với Tòa chuyên trách của Tòa án nhân cấp huyện đối với việc giải quyết vụ việc dân sự như sau:

– Tòa dân sự Tòa án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền xử lý theo thủ tục xét xử sơ thẩm những vấn đề về dân sự, kinh doanh thương mại, thương mại, lao động thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp huyện lao lý tại Điều 35 của BLTTDS 2015
– Tòa mái ấm gia đình và người chưa thành niên Tòa án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền xử lý theo thủ tục xét xử sơ thẩm những vấn đề về hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp huyện lao lý tại Điều 35 của BLTTDS 2015 .
– Đối với Tòa án nhân dân cấp huyện chưa có Tòa chuyên trách thì Chánh án Tòa án có nghĩa vụ và trách nhiệm tổ chức triển khai công tác làm việc xét xử và phân công Thẩm phán xử lý vấn đề thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp huyện .
2.2.3. Thẩm quyền của những Tòa chuyên trách Tòa án nhân dân cấp tỉnh
Luật tổ chức triển khai Tòa án nhân dân năm năm trước pháp luật Tòa án nhân dân cấp tỉnh có 6 Tòa chuyên trách [ 20 ] và theo Nghị quyết số 81/2014 / QH13 về việc thi hành Luật tổ chức triển khai Tòa án nhân dân thì thẩm quyền xét xử của Tòa mái ấm gia đình và người chưa thành niên được triển khai theo lao lý của những luật tố tụng cho nên vì thế BLTTDS 2015 đã pháp luật :
– Tòa dân sự Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền :
+ Giải quyết theo thủ tục xét xử sơ thẩm những tranh chấp, nhu yếu về dân sự thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh ;
+ Giải quyết theo thủ tục phúc thẩm những vấn đề mà bản án, quyết định hành động dân sự chưa có hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý của Tòa án nhân dân cấp huyện bị kháng nghị, kháng nghị ;
– Tòa mái ấm gia đình và người chưa thành niên Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền :
+ Giải quyết theo thủ tục xét xử sơ thẩm những tranh chấp, nhu yếu về hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh ;
+ Giải quyết theo thủ tục phúc thẩm những vấn đề mà bản án, quyết định hành động hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình chưa có hiệu lực hiện hành pháp lý của Tòa án nhân dân cấp huyện bị kháng nghị, kháng nghị ;
– Tòa kinh tế tài chính Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền :
+ Giải quyết theo thủ tục xét xử sơ thẩm những tranh chấp, nhu yếu về kinh doanh thương mại, thương mại thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh ;
+ Giải quyết theo thủ tục phúc thẩm những vấn đề mà bản án, quyết định hành động kinh doanh thương mại, thương mại chưa có hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý của Tòa án nhân dân cấp huyện bị kháng nghị, kháng nghị ;
– Tòa lao động Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền :
+ Giải quyết theo thủ tục xét xử sơ thẩm những tranh chấp, nhu yếu về lao động thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh ;
+ Giải quyết theo thủ tục phúc thẩm những vấn đề mà bản án, quyết định hành động lao động chưa có hiệu lực hiện hành pháp lý của Tòa án nhân dân cấp huyện bị kháng nghị, kháng nghị ;
2.2.4. Thẩm quyền của Tòa án theo chủ quyền lãnh thổ
– Đối với vụ án dân sự thuộc thẩm quyền theo chủ quyền lãnh thổ cơ bản giữ nguyên như BLTTDS 2004, chỉ sửa đổi thẩm quyền so với đối tượng người dùng tranh chấp là “ thì chỉ Tòa án nơi có có thẩm quyền xử lý ”. Việc sửa đổi này nhằm mục đích khắc phục hạn chế do BLTTDS 2004 pháp luật không rõ nên hiểu khác nhau về thẩm quyền Tòa án khi bị đơn ở “ nơi này ” tranh chấp thì ở “ nơi kia ” thì thuộc về thẩm quyền của Tòa án nơi bị đơn cư trú hay Tòa án nơi có là đối tượng người tiêu dùng tranh chấp .
– Đối với việc dân sự nhằm mục đích pháp luật rõ thẩm quyền toàn bộ những việc dân sự mà BLDS 2015 đã lao lý ; so với BLTTDS 2004, BLTTDS 2015 có những điểm mới bổ trợ như sau :
+ Tòa án nơi có gia tài có thẩm quyền xử lý nhu yếu công nhận gia tài đó có trên chủ quyền lãnh thổ Nước Ta là vô chủ, công nhận quyền sở hữu của người đang quản trị so với gia tài vô chủ trên chủ quyền lãnh thổ Nước Ta ;
+ Tòa án nơi người mang thai hộ cư trú, thao tác có thẩm quyền xử lý nhu yếu tương quan đến việc mang thai hộ ;
+ Tòa án nơi cư trú, thao tác của một trong những người có gia tài chung có thẩm quyền xử lý nhu yếu công nhận thỏa thuận hợp tác chấm hết hiệu lực thực thi hiện hành của việc chia gia tài chung trong thời kỳ hôn nhân gia đình đã được triển khai theo bản án, quyết định hành động của Tòa án ;
+ Tòa án nơi người nhu yếu cư trú, thao tác có thẩm quyền xử lý nhu yếu công nhận hiệu quả hòa giải thành ngoài Tòa án ;
+ Tòa án nơi cư trú, thao tác của người nhu yếu có thẩm quyền xử lý nhu yếu công bố vô hiệu thỏa thuận hợp tác về chính sách gia tài của vợ chồng theo lao lý của pháp lý hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình ; xác lập cha, mẹ cho con hoặc con cho cha, mẹ theo lao lý của pháp lý về hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình ;
+ Tòa án nơi có trụ sở của doanh nghiệp có thẩm quyền xử lý nhu yếu hủy bỏ nghị quyết của Đại hội cổ đông, nghị quyết của Hội đồng thành viên ;
+ Tòa án nơi giao kết hoặc triển khai hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể có thẩm quyền xử lý nhu yếu công bố hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể đó vô hiệu ;
+ Tòa án nơi xảy ra cuộc đình công có thẩm quyền xử lý nhu yếu xét tính hợp pháp của cuộc đình công ;
+ Thẩm quyền của Tòa án theo chủ quyền lãnh thổ xử lý nhu yếu bắt giữ tàu bay, tàu biển được thực thi theo lao lý tại Điều 421 của Bộ luật này .
– Để tránh việc biến hóa thẩm quyền không thiết yếu mà trong thực tiễn đã vận dụng trong trường hợp vụ án dân sự đã được Tòa án thụ lý và đang xử lý theo đúng lao lý của BLTTDS về thẩm quyền của Tòa án theo chủ quyền lãnh thổ nếu trong quy trình xử lý có sự đổi khác nơi cư trú, trụ sở hoặc địa chỉ thanh toán giao dịch của đương sự thì Tòa án đó liên tục xử lý .

2.3. Thủ tục giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp chưa có điều luật để áp dụng

Để có cơ sở giải quyết các vụ việc dân sự trong trường hợp chưa có điều luật áp dụng, BLTTDS đã bổ sung mới 3 điều từ Điều 43 đến Điều 45 với nội dung như sau:

2.3.1. Nguyên tắc xác lập thẩm quyền của Tòa án, trình tự, thủ tục thụ lý, xử lý vấn đề dân sự trong trường hợp chưa có điều luật để vận dụng

Thẩm quyền theo cấp và theo lãnh thổ của Tòa án thụ lý, trình tự, thủ tục, giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp chưa có điều luật để áp dụng được thực hiện như trường hợp đã đã có điều luật quy định;

2.3.2. Nguyên tắc giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp chưa có điều luật để áp dụng

Khi xử lý những vấn đề dân sự mà chưa có điều luật làm địa thế căn cứ xử lý thì được theo trình tự như sau :
– Áp dụng tập quán ;
Tòa án vận dụng tập quán để xử lý vấn đề dân sự trong trường hợp những bên không có thỏa thuận hợp tác và pháp lý không pháp luật. Tập quán không được trái với những nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự .
Khi nhu yếu Tòa án xử lý vấn đề dân sự, đương sự có quyền viện dẫn tập quán để nhu yếu Tòa án xem xét vận dụng .
Tòa án có nghĩa vụ và trách nhiệm xác lập giá trị vận dụng của tập quán bảo vệ đúng lao lý Bộ luật dân sự .
Trường hợp những đương sự viện dẫn những tập quán khác nhau thì tập quán có giá trị vận dụng là tập quán được thừa nhận tại nơi phát sinh vấn đề .
– Việc vận dụng tương tự như pháp lý được triển khai như sau :
Tòa án vận dụng tương tự như pháp lý để xử lý vấn đề dân sự trong trường hợp những bên không có thỏa thuận hợp tác, pháp lý không có lao lý và không có tập quán được vận dụng .
Khi vận dụng tựa như pháp lý, Tòa án phải xác lập rõ đặc thù pháp lý của vấn đề dân sự, xác lập rõ ràng trong mạng lưới hệ thống pháp lý hiện hành không có quy phạm pháp luật nào kiểm soát và điều chỉnh quan hệ đó và xác lập quy phạm pháp luật kiểm soát và điều chỉnh quan hệ dân sự tựa như .
– Việc vận dụng những nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự, án lệ, lẽ công minh được thực thi như sau :
Tòa án vận dụng những nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự, án lệ, lẽ công minh để xử lý vấn đề dân sự khi không hề vận dụng tập quán, điều luật tương tự như .
Các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự là những nguyên tắc được lao lý tại Điều 3 của Bộ luật dân sự .
Án lệ được Tòa án điều tra và nghiên cứu, vận dụng trong xử lý vấn đề dân sự khi đã được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao lựa chọn và được Chánh án Tòa án nhân dân tối cao công bố .
Lẽ công minh được xác lập trên cơ sở lẽ phải được mọi người trong xã hội thừa nhận, tương thích với nguyên tắc nhân đạo, không thiên vị và bình đẳng về quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của những đương sự trong vấn đề dân sự đó .

3. Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng và việc thay đổi người tiết hành tố tụng (chương IV)

Có 17 điều ( từ Điều 46 đến Điều 62 ), trong đó, bổ trợ mới 4 điều, sửa đổi 13 điều .
Về cơ quan triển khai tố tụng giữ nguyên như BLTTDS 2004
Về người thực thi tố tụng đã sửa đổi bổ trợ và những pháp luật mới như sau :

3.1. Nhiệm vụ, quyền hạn của Chánh án Tòa án

Ngoài những trách nhiệm lao lý như điều 40 BLTTDS 2004, BLTTDS năm 2015 đã bổ trợ những trách nhiệm, quyền hạn mới như sau :

– Kiến nghị Chánh án Tòa án có thẩm quyền xem xét kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án[21];

– Kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét, sửa đổi, bổ trợ hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật nếu phát hiện có tín hiệu trái với Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên theo pháp luật của Bộ luật này [ 22 ] ;
– Xử lý hành vi cản trở hoạt động giải trí tố tụng dân sự theo lao lý của pháp lý ;
– Thực hiện trách nhiệm, quyền hạn khác theo lao lý của pháp lý .

3.2. Nhiệm vụ, quyền hạn của Thẩm tra viên.

Để tương thích với Luật tổ chức triển khai Tòa án, cung ứng nhu yếu thay đổi so với việc xử lý những vụ tranh chấp về hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình là trước khi hòa giải, Thẩm phán, Thẩm tra viên ( được Chánh án phân công ) phải tích lũy tài liệu, chứng cứ để xác lập nguyên do của việc phát sinh tranh chấp đề xuất Tòa án xử lý ly hôn ; đồng thời cung ứng nhu yếu thực tiễn khi thiết yếu phải tích lũy những tài liệu chứng cứ để làm cơ sở cho việc xử lý vụ án theo trình tự giám đốc thẩm, tái thẩm. Vì vậy BLTTDS 2015 đã lao lý khi được Chánh án Tòa án phân công tham gia xử lý vấn đề dân sự thì Thẩm tra viên có trách nhiệm, quyền hạn sau đây [ 23 ]
– Thẩm tra hồ sơ vấn đề dân sự mà bản án, quyết định hành động của Tòa án đã có hiệu lực hiện hành pháp lý cần xem xét lại theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm ;
– Kết luận về việc thẩm tra và báo cáo giải trình hiệu quả thẩm tra, yêu cầu giải pháp xử lý vấn đề dân sự với Chánh án Tòa án ;
– Thu thập tài liệu, chứng cứ có tương quan đến vấn đề dân sự theo lao lý của Bộ luật này ;
– Hỗ trợ Thẩm phán triển khai hoạt động giải trí tố tụng theo pháp luật của Bộ luật này ;
– Thực hiện trách nhiệm khác theo pháp luật của Bộ luật này .

3.3. Nhiệm vụ, quyền hạn của Kiểm sát viên

Ngoài những trách nhiệm pháp luật như BLTTDS 2004, đã bổ trợ những trách nhiệm mới như :
– Kiểm sát việc trả lại đơn khởi kiện, đơn nhu yếu ;
– Nghiên cứu hồ sơ vấn đề ; nhu yếu Tòa án xác định, tích lũy chứng cứ trong quy trình xử lý vấn đề dân sự theo lao lý của Bộ luật này ; tích lũy tài liệu, chứng cứ theo pháp luật tại khoản 6 Điều 97 của Bộ luật này ;
– Tham gia phiên tòa xét xử, phiên họp và phát biểu quan điểm của Viện kiểm sát về việc xử lý vấn đề theo lao lý của BLTTDS ;
-. Kiến nghị, nhu yếu Tòa án triển khai đúng những hoạt động giải trí tố tụng theo lao lý của Bộ luật này ;
– Đề nghị Viện trưởng Viện kiểm sát có thẩm quyền kháng nghị bản án, quyết định hành động của Tòa án có vi phạm pháp lý ;
– Kiểm sát hoạt động giải trí tố tụng của người tham gia tố tụng ; nhu yếu, yêu cầu cơ quan, tổ chức triển khai có thẩm quyền giải quyết và xử lý nghiêm minh người tham gia tố tụng vi phạm pháp lý ;

3.4. Nhiệm vụ, quyền hạn của Kiểm tra viên

Để phù hợp với Lật tổ chức VKSND năm 2014, BLTTDS 2015 đã bổ sung khi được phân công tiến hành hoạt động tố tụng, Kiểm tra viên có nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:[24]

– Nghiên cứu hồ sơ vấn đề, báo cáo giải trình hiệu quả với Kiểm sát viên ;
– Lập hồ sơ kiểm sát vấn đề dân sự theo phân công của Kiểm sát viên hoặc Viện trưởng Viện kiểm sát ;
– Giúp Kiểm sát viên kiểm sát việc tuân theo pháp lý trong tố tụng dân sự .

3.5. Thủ tục từ chối tiến hành tố tụng hoặc đề nghị thay đổi và quyết định việc thay đổi Kiểm sát viên, Kiểm tra viên

Để tháo gỡ những vướng mắc trong thực tiễn, BLTTDS 2015 đã bổ trợ về thủ tục đổi khác Kiểm sát viên, Kiểm tra viên như sau :
3.5.1. Thủ tục khước từ triển khai tố tụng hoặc ý kiến đề nghị đổi khác Kiểm sát viên, Kiểm tra viên
– Trước khi mở phiên tòa xét xử, việc phủ nhận thực thi tố tụng hoặc đề xuất đổi khác Kiểm sát viên phải được lập thành văn bản, trong đó nêu rõ nguyên do và địa thế căn cứ của việc phủ nhận hoặc đề xuất đổi khác Kiểm sát viên .
– Tại phiên tòa xét xử, việc phủ nhận triển khai tố tụng hoặc ý kiến đề nghị đổi khác Kiểm sát viên phải được ghi vào biên bản phiên tòa xét xử .
3.5.2. Quyết định việc đổi khác Kiểm sát viên, Kiểm tra viên
– Trước khi mở phiên tòa xét xử, việc đổi khác Kiểm sát viên do Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp quyết định hành động ; nếu Kiểm sát viên bị đổi khác là Viện trưởng Viện kiểm sát thì do Viện trưởng Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp quyết định hành động .
Việc đổi khác Kiểm tra viên do Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp quyết định hành động .
– Tại phiên tòa xét xử, việc đổi khác Kiểm sát viên do Hội đồng xét xử quyết định hành động sau khi nghe quan điểm của người bị nhu yếu đổi khác. Hội đồng xét xử tranh luận tại phòng nghị án và quyết định hành động theo hầu hết .
Trường hợp phải đổi khác Kiểm sát viên thì Hội đồng xét xử ra quyết định hành động hoãn phiên tòa xét xử. Việc cử Kiểm sát viên thay thế sửa chữa Kiểm sát viên bị biến hóa do Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp quyết định hành động. Nếu Kiểm sát viên bị đổi khác là Viện trưởng Viện kiểm sát thì do Viện trưởng Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp quyết định hành động .
– Việc biến hóa Kiểm sát viên khi xử lý việc dân sự được thực thi theo lao lý tại khoản 3 Điều 368 của Bộ luật này .
– Trong thời hạn 03 ngày thao tác, kể từ ngày hoãn phiên tòa xét xử, phiên họp, Viện trưởng Viện kiểm sát phải cử người khác sửa chữa thay thế và thông tin bằng văn bản cho Tòa án .

4. Thành phần giải quyết vụ việc dân sự (Chương V )

Có 5 điều ( từ Điều 63 đến Điều 67 ) ; trong đó bổ trợ mới 1 điều, sửa đổi 4 điều .

Nhằm cụ thể hóa Hiến pháp năm 2013[25], đáp ứng yêu cầu xét xử theo thủ tục rút gọn, nâng cao chất lượng giải quyết các vụ án liên quan đến người chưa thành niên và các tranh chấp lao động; đồng thời khắc phục những khó khăn trong thực tiển xét xử giám đốc thẩm và tái thẩm là vì BLTTDS 2004 quy định việc xét xử giám đốc thẩm, tái thẩm do toàn thể Hội đồng thẩm phán, Ủy ban thẩm phán tiến hành, phiên hợp phải có ít nhất 2/3 thành viên tham gia, cho nên nhiều vụ đơn giản, rõ ràng nhưng phải xét xử với thành phần cả toàn thể thành viên Hội đồng thẩm phán, Ủy ban thẩm phán làm cho Hội đồng thẩm phán của Tòa án nhân dân tối cao và Ủy ban thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao lúc nào cũng phải ở trong tình trạng quá tải, nhiều kháng nghị chậm đưa ra xét xử. Cho   nên BLTTDS 2015 sửa đổi, bổ sung quy định:

4.1. Hội đồng xét xử sơ thẩm vụ án dân sự

– Hội đồng xét xử sơ thẩm vụ án dân sự gồm một Thẩm phán và hai Hội thẩm nhân dân; trong trường hợp đặc biệt thì Hội đồng xét xử sơ thẩm có thể gồm hai Thẩm phán và ba Hội thẩm nhân dân. Riêng xét xử theo thủ tục rút gọn do một thẩm phán tiến hành.

– Đối với vụ án có đương sự là người chưa thành niên thì phải có Hội thẩm nhân dân là người đã hoặc đang công tác làm việc tại Đoàn người trẻ tuổi Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội liên hiệp phụ nữ Nước Ta, cơ quan quản trị nhà nước về mái ấm gia đình, cơ quan quản trị nhà nước về trẻ nhỏ .
– Đối với vụ án lao động thì phải có Hội thẩm nhân dân là người đã hoặc đang công tác làm việc trong tổ chức triển khai đại diện thay mặt tập thể lao động hoặc người có kỹ năng và kiến thức về pháp lý lao động .

4.2 Hội đồng xét xử phúc thẩm vụ án dân sự

Hội đồng xét xử phúc thẩm vụ án dân sự gồm ba Thẩm phán ; riêng xét xử theo thủ tục rút gọn do một thẩm phán triển khai .

4.3. Hội đồng xét xử giám đốc thẩm, tái thẩm vụ án dân sự

– Ủy ban thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao xét xử giám đốc thẩm, tái thẩm bằng Hội đồng xét xử gồm ba Thẩm phán hoặc toàn thể Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao .
– Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xét xử giám đốc thẩm, tái thẩm bằng Hội đồng xét xử gồm năm Thẩm phán hoặc toàn thể Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao .

5. Người tham gia tố tụng (Chương 6) ;

Có 2 mục, 23 điều ( từ Điều 68 đến Điều 90 ), trong đó giữ nguyên 2 điều ; sửa đổi 21 điều. Cụ thể :

5.1. Đương sự trong vụ việc dân sự

Việc xác định đương sự và quy định rõ, đầy đủ quyền nghĩa vụ của đương sự là một trong những nội dung quan trọng cần sửa đổi, bổ sung của BLTTDS 2015 nhằm khắc phục những khó khăn vướng mắc trong thực tiễn, tạo điều kiện thuận lợi thực hiện tranh tụng trong quá trình tố tụng.

5.1.1. Đương sự trong vấn đề dân sự
Ngoài việc giữ nguyên đương sự trong vụ án dân sự như BLTTDS 2004, BLTTDS 2015 đã bổ trợ đương sự so với việc dân sự như sau :

– Người yêu cầu giải quyết việc dân sự là người yêu cầu Tòa án công nhận hoặc không công nhận một sự kiện pháp lý làm căn cứ phát sinh quyền, nghĩa vụ về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động của mình hoặc của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác; yêu cầu Tòa án công nhận cho mình quyền về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động.

– Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong việc dân sự là người tuy không yêu cầu giải quyết việc dân sự nhưng việc giải quyết việc dân sự có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của họ nên họ được tự mình đề nghị hoặc đương sự trong việc dân sự đề nghị và được Tòa án chấp nhận đưa họ vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Trường hợp khi xử lý việc dân sự xét thấy có tương quan đến quyền hạn, nghĩa vụ và trách nhiệm của một người nào đó mà không có ai ý kiến đề nghị đưa họ vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi và nghĩa vụ, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan thì Tòa án phải đưa họ vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi và nghĩa vụ, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan trong việc dân sự .

5.1.2. Quyền, nghĩa vụ của đương sự

Để tháo gỡ những vướng mắc lúc bấy giờ do pháp lý tố tụng chưa pháp luật rất đầy đủ về nghĩa vụ và trách nhiệm của đương sự nên đã gây khó khăn vất vả cho cơ quan thực thi tố tụng trong việc giải quyết và xử lý những trường hợp đơn cử làm cho vụ án bị lê dài. Đồng thời để đủ điều kiện kèm theo triển khai việc tranh tụng trong quy trình tranh tụng cần pháp luật khá đầy đủ về quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của đương sự như quyền tích lũy chứng cứ, được biết những chứng cứ do những đương sự khác giao nộp hoặc do Tòa án tích lũy … Vì vậy BLTTDS 2015 đã bổ trợ :

– Tôn trọng Tòa án, chấp hành nghiêm chỉnh nội quy phiên tòa;

– Nộp tiền tạm ứng án phí, tạm ứng lệ phí, án phí, lệ phí và ngân sách tố tụng khác theo pháp luật của pháp lý ;
– Cung cấp không thiếu, đúng mực địa chỉ nơi cư trú, trụ sở của mình ; trong quy trình Tòa án xử lý vấn đề nếu có đổi khác địa chỉ nơi cư trú, trụ sở thì phải thông tin kịp thời cho đương sự khác và Tòa án ;

– Đề nghị Tòa án xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ của vụ việc mà tự mình không thể thực hiện được; đề nghị Tòa án yêu cầu đương sự khác xuất trình tài liệu, chứng cứ mà họ đang giữ; đề nghị Tòa án ra quyết định yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân đang lưu giữ, quản lý tài liệu, chứng cứ cung cấp tài liệu, chứng cứ đó; đề nghị Tòa án triệu tập người làm chứng, trưng cầu giám định, quyết định việc định giá tài sản;

– Được biết, ghi chép, sao chụp tài liệu, chứng cứ do đương sự khác xuất trình hoặc do Tòa án tích lũy, trừ tài liệu, chứng cứ giữ bí hiểm theo pháp luật BLTTDS
– Có nghĩa vụ và trách nhiệm gửi cho đương sự khác hoặc người đại diện thay mặt hợp pháp của họ bản sao đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ, trừ giữ bí hiểm theo pháp luật BLTTDS
Trường hợp vì nguyên do chính đáng không hề sao chụp, gửi đơn khởi kiện, tài liệu, chứng cứ thì họ có quyền nhu yếu Tòa án tương hỗ ;
– Tham gia phiên tòa xét xử, phiên họp theo lao lý của BLTTDS ;
– Phải xuất hiện theo giấy triệu tập của Tòa án và chấp hành quyết định hành động của Tòa án trong quy trình Tòa án xử lý vấn đề ;

– Đề nghị Tòa án tạm đình chỉ giải quyết vụ việc

– Tranh luận tại phiên tòa, đưa ra lập luận về đánh giá chứng cứ và pháp luật áp dụng;

– Sử dụng quyền của đương sự một cách thiện chí, không được lạm dụng để gây cản trở hoạt động tố tụng của Tòa án, đương sự khác; trường hợp không thực hiện nghĩa vụ thì phải chịu hậu quả do Bộ luật này quy định;

5.1.3. Bổ sung quyền Quyền, nghĩa vụ của nguyên đơn: “chấp nhận hoặc bác bỏ một phần hoặc toàn bộ yêu cầu phản tố của bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập”.

5.1.4. Bổ sung về quyền, nghĩa vụ của bị đơn

– Chấp nhận hoặc bác bỏ một phần hoặc hàng loạt nhu yếu của nguyên đơn, người có quyền hạn, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan có nhu yếu độc lập .

– Đưa ra yêu cầu phản tố đối với nguyên đơn, nếu có liên quan đến yêu cầu của nguyên đơn hoặc đề nghị đối trừ với nghĩa vụ của nguyên đơn. Đối với yêu cầu phản tố thì bị đơn có quyền, nghĩa vụ của nguyên đơn

– Đưa ra nhu yếu độc lập so với người có quyền lợi và nghĩa vụ, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan và nhu yếu độc lập này có tương quan đến việc xử lý vụ án. Đối với nhu yếu độc lập thì bị đơn có quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của nguyên đơn
– Trường hợp nhu yếu phản tố hoặc nhu yếu độc lập không được Tòa án đồng ý để xử lý trong cùng vụ án thì bị đơn có quyền khởi kiện vụ án khác .

5.1.5. Quyền, nghĩa vụ của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan

Đã bổ trợ : Người có quyền hạn, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan có nhu yếu độc lập và nhu yếu độc lập này có tương quan đến việc xử lý vụ án thì có quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của nguyên đơn. Trường hợp nhu yếu độc lập không được Tòa án đồng ý để xử lý trong cùng vụ án thì người có quyền hạn, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan có quyền khởi kiện vụ án khác .

5.2. Những người tham gia tố tụng khác

5.2.1. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự

Nhằm lan rộng ra đối tượng người tiêu dùng tham gia làm người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của đương sự, đơn giản hóa thủ tục và tạo điều kiện kèm theo thuận cho người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của đương sự triển khai quyền của mình ; đồng thời tạo điều kiện kèm theo cho tổ chức triển khai Công đoàn, tổ chức triển khai đại diện thay mặt cho người lao động tham gia bảo vệ quyền, quyền lợi hợp pháp của người lao động ; BLTTDS 2015 đã sửa đổi, bổ trợ như sau :

– Ngoài Luật sư, Trợ giúp viên pháp lý hoặc người tham gia trợ giúp pháp lý đã bổ sung người có quyền tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự là Đại diện của tổ chức đại diện tập thể lao động là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động trong vụ việc lao động theo quy định của pháp luật về lao động, công đoàn;

– Thủ tục được công nhận là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự từ cấp giấy chứng nhận thành đăng ký.

+ Người đề nghị Tòa án làm thủ tục đăng ký người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự phải xuất trình các giấy tờ sau đây:

* Luật sư xuất trình những sách vở theo pháp luật của Luật luật sư ;
* Trợ giúp viên pháp lý hoặc người tham gia trợ giúp pháp lý xuất trình văn bản cử người thực thi trợ giúp pháp lý của tổ chức triển khai thực thi trợ giúp pháp lý và thẻ trợ giúp viên pháp lý hoặc thẻ luật sư ;
* Đại diện của tổ chức triển khai đại diện thay mặt tập thể lao động xuất trình văn bản của tổ chức triển khai đó cử mình tham gia bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp cho người lao động, tập thể người lao động ;

* Công dân Việt Nam (có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, không có án tích hoặc đã được xóa án tích, không thuộc trường hợp đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính; không phải là cán bộ, công chức trong các cơ quan Tòa án, Viện kiểm sát và công chức, sĩ quan, hạ sĩ quan trong ngành Công an) xuất trình giấy yêu cầu của đương sự và giấy tờ tùy thân.

+ Trong thời hạn 03 ngày thao tác, kể từ ngày nhận được đề xuất, Tòa án phải kiểm tra sách vở ;
* Nếu xét thấy người ý kiến đề nghị có đủ điều kiện kèm theo làm người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của đương sự thì vào sổ ĐK người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của đương sự và xác nhận vào giấy nhu yếu người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của đương sự .
* Nếu xét thấy người ý kiến đề nghị không đủ điều kiện kèm theo làm người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của đương sự thì Tòa án phải thông tin bằng văn bản và nêu rõ nguyên do cho người ý kiến đề nghị biết .

5.2.2. Người đại diện

Để tương thích với Bộ luật dân sự 2015 [ 26 ] và phân phối nhu yếu thực tiễn, BLTTDS 2015 đã sửa đổi, bổ trợ : Người đại diện thay mặt trong tố tụng dân sự gồm có người đại diện thay mặt theo pháp lý và người đại diện thay mặt theo ủy quyền. Người đại diện thay mặt hoàn toàn có thể là cá thể hoặc pháp nhân theo pháp luật của Bộ luật dân sự .
– Tổ chức đại diện thay mặt tập thể lao động :
+ Là người đại diện thay mặt theo pháp lý cho tập thể người lao động khởi kiện vụ án lao động, tham gia tố tụng tại Tòa án khi quyền, quyền lợi hợp pháp của tập thể người lao động bị xâm phạm ;
+ Là đại diện thay mặt cho người lao động khởi kiện vụ án lao động, tham gia tố tụng khi được người lao động chuyển nhượng ủy quyền .
Trường hợp nhiều người lao động có cùng nhu yếu so với người sử dụng lao động, trong cùng một doanh nghiệp, đơn vị chức năng thì họ được ủy quyền cho một đại diện thay mặt của tổ chức triển khai đại diện thay mặt tập thể lao động thay mặt đại diện họ khởi kiện vụ án lao động, tham gia tố tụng tại Tòa án .

– Đối với việc ly hôn, nói chung đương sự không được ủy quyền cho người khác thay mặt mình tham gia tố tụng. Tuy nhiên trong thực tế có người bị bệnh tâm thần hoặc bệnh khác nên bị mất năng lực hành vi dân sự; nhưng người vợ hoặc chồng của họ không làm đơn xin ly hôn mà lại thực hiện hành vi bạo lực gia đình, người bị mất năng lực hành vi dân sự đó trở thành là nạn nhân của bạo lực gia đình thì người thân thích của họ không biết phải làm sao để chấm dứt tình trạng đó. Vì vậy Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 đã quy định Trường hợp cha, mẹ, người thân thích khác yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần thì họ là người đại diên [27]; BLTTDS 2015 đã bổ sung quy định này.

6. Chứng cứ chứng minh (chương VII)

Có 20 điều ( từ Điều 91 đến Điều 110 ) ; trong đó sửa đổi 20 điều .

6.1. Nghĩa vụ chứng minh

Quy định rõ về nghĩa vụ và trách nhiệm chứng tỏ so với những đương sự đơn cử là một trong những nội dung quan trọng của BLTTDS 2015 nhằm mục đích làm cơ sở cho những đương sự xác lập những nghĩa vụ và trách nhiệm của mình khi đưa ra nhu yếu ; thực thi tranh tụng trong quy trình xử lý vấn đề dân sự ; nếu không cung ứng được tài liệu chứng cứ để chứng tỏ nhu yếu của mình là có địa thế căn cứ và Tòa án không hề tích lũy chứng cứ được thì có năng lực là bị Tòa án tuyên bác nhu yếu. Đồng thời, trong quy trình xử lý phải bảo vệ cho người yếu thế không hề phân phối được tài liệu chứng cứ vẫn có điều kiện kèm theo thực thi việc tranh tụng, bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp của mình cho nên vì thế có một số ít trường hợp đơn cử nghĩa vụ và trách nhiệm chứng tỏ phải thuộc về của người bị nhu yếu ( bị đơn ). Vì vậy, BLTTDS 2015 đã pháp luật :
6.1.1. Đương sự có nhu yếu Tòa án bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của mình phải tích lũy, cung ứng, giao nộp cho Tòa án tài liệu, chứng cứ để chứng tỏ cho nhu yếu đó là có địa thế căn cứ và hợp pháp, trừ những trường hợp sau đây thì nghĩa vụ và trách nhiệm chứng tỏ thuộc về người bị nhu yếu :

– Người tiêu dùng khởi kiện không có nghĩa vụ chứng minh lỗi của tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ. Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ bị kiện có nghĩa vụ chứng minh mình không có lỗi gây ra thiệt hại theo quy định của Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng;

– Đương sự là người lao động trong vụ án lao động mà không cung cấp, giao nộp được cho Tòa án tài liệu, chứng cứ vì lý do tài liệu, chứng cứ đó đang do người sử dụng lao động quản lý, lưu giữ thì người sử dụng lao động có trách nhiệm cung cấp, giao nộp tài liệu, chứng cứ đó cho Tòa án.

– Người lao động khởi kiện vụ án đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động thuộc trường hợp người sử dụng lao động không được thực hiện quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động hoặc trường hợp không được xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động theo quy định của pháp luật về lao động thì nghĩa vụ chứng minh thuộc về người sử dụng lao động.

– Các trường hợp pháp luật có quy định khác về nghĩa vụ chứng minh.

6.1.2. Đương sự phản đối nhu yếu của người khác so với mình phải biểu lộ bằng văn bản và phải tích lũy, phân phối, giao nộp cho Tòa án tài liệu, chứng cứ để chứng tỏ cho sự phản đối đó .

6.1.3. Cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện để bảo vệ lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước hoặc yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khác phải thu thập, cung cấp, giao nộp cho Tòa án tài liệu, chứng cứ để chứng minh cho việc khởi kiện, yêu cầu của mình là có căn cứ và hợp pháp. Tổ chức xã hội tham gia bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng không có nghĩa vụ chứng minh lỗi của tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ theo quy định của Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

6.1.4. Đương sự có nghĩa vụ và trách nhiệm đưa ra chứng cứ để chứng tỏ mà không đưa ra được chứng cứ hoặc không đưa ra đủ chứng cứ thì Tòa án xử lý vấn đề dân sự theo những chứng cứ đã tích lũy được có trong hồ sơ vấn đề .

6.2. Xác định chứng cứ

Trên cơ sở kế thừa và phát triển, BLTTDS 2015 đã sửa đổi bổ sung quy định các tài liệu sau đây được coi là chứng cứ của vụ việc dân sự:

– Tài liệu đọc được nội dung là bản chính hoặc bản sao có công chứng, xác nhận hợp pháp hoặc do cơ quan, tổ chức triển khai có thẩm quyền cung ứng, xác nhận .
– Tài liệu nghe được, nhìn được được xuất trình kèm theo văn bản trình diễn của người có tài liệu về nguồn gốc của tài liệu nếu họ tự thu âm, thu hình hoặc văn bản có xác nhận của người đã cung ứng cho người xuất trình về nguồn gốc của tài liệu hoặc văn bản về vấn đề tương quan tới việc thu âm, thu hình đó .
– Thông điệp dữ liệu điện tử được biểu lộ dưới hình thức trao đổi tài liệu điện tử, chứng từ điện tử, thư điện tử, điện tín, điện báo, fax và những hình thức tựa như khác theo lao lý của pháp lý về thanh toán giao dịch điện tử .
– Vật chứng là chứng cứ phải là hiện vật gốc tương quan đến vấn đề .
– Lời khai của đương sự, lời khai của người làm chứng được ghi bằng văn bản, băng ghi âm, đĩa ghi âm, băng ghi hình, đĩa ghi hình, thiết bị khác chứa âm thanh, hình ảnh theo pháp luật hoặc khai bằng lời tại phiên tòa xét xử .
– Kết luận giám định nếu việc giám định đó được thực thi theo đúng thủ tục do pháp lý pháp luật .
– Biên bản ghi hiệu quả đánh giá và thẩm định tại chỗ được thực thi theo đúng thủ tục do pháp lý lao lý .
– Kết quả định giá gia tài, tác dụng thẩm định giá gia tài được triển khai theo đúng thủ tục do pháp lý lao lý .
– Văn bản ghi nhận sự kiện, hành vi pháp lý do người có công dụng lập tại chỗ được thực thi theo đúng thủ tục do pháp lý pháp luật như vi bằng của Thừa phát lại
– Văn bản công chứng, xác nhận được thực thi theo đúng thủ tục do pháp lý lao lý .
– Các nguồn khác mà pháp lý có pháp luật được xác lập là chứng cứ theo điều kiện kèm theo, thủ tục mà pháp lý pháp luật .

6.3. Giao nộp tài liệu, chứng cứ

Giao nộp tài liệu, chứng cứ là quyền và nghĩa vụ của đương sự; việc giao nộp chứng cứ là một trong những nội dung quan trọng của tranh tụng cho nên đương sự phải giao nộp đầy đủ và công khai các tài liệu chứng cứ, trừ trường hợp pháp luật quy định được giữ bí mật. Xuất phát từ quan điểm đó BLTTDS 2015 quy định:

6.3.1. Đương sự có quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án
– Trong quy trình Tòa án xử lý vấn đề dân sự phải giao nộp tài liệu chứng cứ tương quan ;
– Trường hợp tài liệu, chứng cứ đã được giao nộp chưa bảo vệ đủ cơ sở để xử lý vấn đề thì Thẩm phán nhu yếu đương sự giao nộp bổ trợ tài liệu, chứng cứ. Đương sự phải giao nộp, nếu đương sự không giao nộp hoặc giao nộp không không thiếu tài liệu, chứng cứ do Tòa án nhu yếu mà không có nguyên do chính đáng thì Tòa án địa thế căn cứ vào tài liệu, chứng cứ mà đương sự đã giao nộp và Tòa án đã tích lũy để xử lý vấn đề dân sự .
6.3.2. Thủ tục giao nộp chứng cứ
+ Đương sự giao nộp tài liệu, chứng cứ thì Tòa án phải lập biên bản .
– Trong biên bản phải ghi rõ tên gọi, hình thức, nội dung, đặc thù của tài liệu, chứng cứ ; số bản, số trang của chứng cứ và thời hạn nhận ; chữ ký hoặc điểm chỉ của người giao nộp, chữ ký của người nhận và dấu của Tòa án ;
– Biên bản phải lập thành hai bản, một bản lưu vào hồ sơ vấn đề dân sự và một bản giao cho đương sự nộp chứng cứ ;
+ Đương sự giao nộp cho Tòa án tài liệu, chứng cứ bằng tiếng dân tộc thiểu số, tiếng quốc tế phải kèm theo bản dịch sang tiếng Việt, được công chứng, xác nhận hợp pháp .
6.3.3. Thời hạn giao nộp tài liệu, chứng cứ
– Do Thẩm phán được phân công xử lý vấn đề ấn định nhưng không được vượt quá thời hạn chuẩn bị sẵn sàng xét xử theo thủ tục xét xử sơ thẩm, thời hạn sẵn sàng chuẩn bị xử lý việc dân sự theo lao lý của Bộ luật này .
– Trường hợp sau khi có quyết định hành động đưa vụ án ra xét xử theo thủ tục xét xử sơ thẩm, quyết định hành động mở phiên họp xử lý việc dân sự, đương sự mới cung ứng, giao nộp tài liệu, chứng cứ :
+ Đối với Tòa án đã nhu yếu giao nộp nhưng đương sự không giao nộp được vì có nguyên do chính đáng thì đương sự phải chứng tỏ nguyên do của việc chậm giao nộp tài liệu, chứng cứ đó .
+ Đối với tài liệu, chứng cứ mà trước đó Tòa án không nhu yếu đương sự giao nộp hoặc tài liệu, chứng cứ mà đương sự không hề biết được trong quy trình xử lý vấn đề theo thủ tục xét xử sơ thẩm thì đương sự có quyền giao nộp, trình diễn tại phiên tòa xét xử xét xử sơ thẩm, phiên họp xử lý việc dân sự hoặc những quy trình tiến độ tố tụng tiếp theo của việc xử lý vấn đề dân sự .
6.3.4. Gửi tài liệu chứng cứ cho đương sự khác
Khi đương sự giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án thì họ phải sao gửi tài liệu, chứng cứ đó cho đương sự khác hoặc người đại diện thay mặt hợp pháp của đương sự khác ; trừ tài liệu chứng cứ được giữ bí hiểm theo luật định hoặc tài liệu, chứng cứ không hề sao gửi được thì phải thông tin bằng văn bản cho đương sự khác hoặc người đại diện thay mặt hợp pháp của đương sự khác .
6.4. Xác minh, tích lũy chứng cứ
Để tương thích với quy mô tố tụng “ xét hỏi phối hợp tranh tụng ” BLTTDS 2015 đã lao lý rõ ràng quyền tích lũy chứng cứ của cơ quan, tổ chức triển khai, cá thể để chuẩn bị sẵn sàng nộp đơn khởi kiện, đơn nhu yếu hoặc trong quy trình Tòa án xử lý vấn đề dân sự. Đồng thời, pháp luật rõ nghĩa vụ và trách nhiệm, quyền hạn của người triển khai tố tụng so với việc xác định, tích lũy chứng cứ nhằm mục đích bảo vệ có đủ địa thế căn cứ khi xử lý vấn đề dân sự. Cụ thể như sau :

6.4.1. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền tự mình thu thập tài liệu, chứng cứ (không dùng từ “đương sự” để cho phép họ có quyền thu thập tài liệu chứng cứ cho việc chuẩn bị hồ sơ gửi kèm theo đơn khởi kiện, đơn yêu cầu và cả trong quá trình giải quyết vụ việc) bằng những biện pháp sau đây:

– Thu thập tài liệu đọc được, nghe được, nhìn được ; thông điệp dữ liệu điện tử ;
– Thu thập vật chứng ;
– Xác định người làm chứng và lấy xác nhận của người làm chứng ;
– Yêu cầu cơ quan, tổ chức triển khai, cá thể cho sao chép hoặc phân phối những tài liệu có tương quan đến việc xử lý vấn đề mà cơ quan, tổ chức triển khai, cá thể đó đang lưu giữ, quản trị ;
– Yêu cầu Ủy Ban Nhân Dân cấp xã xác nhận chữ ký của người làm chứng ;
– Yêu cầu Tòa án tích lũy tài liệu, chứng cứ nếu đương sự không hề tích lũy tài liệu, chứng cứ ;
– Yêu cầu Tòa án ra quyết định hành động trưng cầu giám định, định giá gia tài ;
– Yêu cầu cơ quan, tổ chức triển khai, cá thể triển khai việc làm khác theo lao lý của pháp lý .
6.4.2. Theo lao lý đơn cử của BLTTDS, Tòa án hoàn toàn có thể triển khai một hoặc 1 số ít giải pháp sau đây để tích lũy tài liệu, chứng cứ :
– Lấy lời khai của đương sự, người làm chứng ;
– Đối chất giữa những đương sự với nhau, giữa đương sự với người làm chứng ;
– Trưng cầu giám định ;
– Định giá gia tài ;
– Xem xét, đánh giá và thẩm định tại chỗ ;
– Ủy thác tích lũy, xác định tài liệu, chứng cứ ;
– Yêu cầu cơ quan, tổ chức triển khai phân phối tài liệu đọc được, nghe được, nhìn được hoặc hiện vật khác tương quan đến việc xử lý vấn đề dân sự ;

– Xác minh sự có mặt hoặc vắng mặt của đương sự tại nơi cư trú;

– Các giải pháp khác theo lao lý của Bộ luật này .
Khi thực thi những giải pháp tích lũy chứng cứ, Tòa án phải ra quyết định hành động, trong đó nêu rõ nguyên do và nhu yếu của Tòa án. Việc lấy lời khai của đương sự, người làm chứng ; đối chất giữa những đương sự với nhau, giữa đương sự với người làm chứng không phải ra quyết định hành động .

Việc quy định như trên nhằm thể hiện vai trò, trách nhiệm của Tòa án trong việc xác minh, thu thập chứng cứ trong trường hợp rất cần thiết cho việc giải quyết vụ án, đồng thời cũng khẳng định rõ không phải mọi thu thập chứng cứ đều do Tòa án chủ động thực hiện, như: “Thẩm phán chỉ tiến hành lấy lời khai của đương sự khi đương sự chưa có bản khai hoặc nội dung bản khai chưa đầy đủ, rõ ràng”[28]

6.4.3. Trong quy trình tiến độ giám đốc thẩm, tái thẩm, Thẩm tra viên hoàn toàn có thể triển khai những giải pháp tích lũy tài liệu, chứng cứ
– Lấy lời khai của đương sự, người làm chứng ;
– Yêu cầu cơ quan, tổ chức triển khai cung ứng tài liệu đọc được, nghe được, nhìn được hoặc hiện vật khác tương quan đến việc xử lý vấn đề dân sự ;

– Xác minh sự có mặt hoặc vắng mặt của đương sự tại nơi cư trú;

Khi Thẩm tra viên tiến hành yêu cầu cơ quan, tổ chức cung cấp tài liệu đọc được, nghe được, nhìn được hoặc hiện vật khác liên quan đến việc giải quyết vụ việc dân sự thì Tòa án phải ra quyết định, trong đó nêu rõ lý do và yêu cầu của Tòa án.

6.4.4. Trách nhiệm thông tin tác dụng thu tích lũy tài liệu, chứng cứ của Tòa án :

Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày Tòa án thu thập được tài liệu, chứng cứ, Tòa án phải thông báo về tài liệu, chứng cứ đó cho đương sự để họ thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình.

6.4.5. Viện kiểm sát có quyền và trách nhiệm thu thập tài liệu, chứng cứ để bảo đảm cho việc thực hiện thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm.

6.5. Trưng cầu giám định, yêu cầu giám định

Để phù hợp Luật giám định tư pháp, ngoài việc đương sự có quyền yêu cầu Tòa án trưng cầu giám định như BLTTDS 2004, BLTTDS 2015 còn quy định khi đương sự đã đề nghị Tòa án trưng cầu giám định nhưng Tòa án từ chối yêu cầu của đương sự thì đương sự có thể yêu cầu giám định.

Quyền tự nhu yếu giám định được triển khai trước khi Tòa án ra quyết định hành động đưa vụ án ra xét xử theo thủ tục xét xử sơ thẩm, quyết định hành động mở phiên họp xử lý việc dân sự .
– Việc giám định lại được triển khai trong trường hợp có địa thế căn cứ cho rằng Tóm lại giám định lần đầu không đúng mực, có vi phạm pháp lý hoặc trong trường hợp đặc biệt quan trọng theo quyết định hành động của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao theo pháp luật của Luật giám định tư pháp .

6.6. Định giá tài sản, thẩm định giá tài sản

BLTTDS 2004 quy định Tòa án ra quyết định định giá tài sản và thành lập Hội đồng định giá khi thuộc trường hợp đương sự có yêu cầu hoặc các bên thoả thuận với nhau theo mức giá thấp so với giá thị trường nơi có tài sản định giá tại thời điểm định giá nhằm trốn tránh nghĩa vụ với Nhà nước. Trong thực tế có rất nhiều vụ án, đương sự không thỏa thuận được giá đối với tài sản đang tranh chấp nhưng không có đương sự nào yêu cầu Tòa án ra quyết định định giá nên không thể định giá đối với tài sản đang tranh chấp làm cho Tòa án lúng túng trong việc giải quyết vụ án. Vì vậy, để khắc phục vướng mắc đó, BLTTDS 2015 đã bổ sung trong trường hợp các đương sự không thỏa thuận lựa chọn tổ chức thẩm định giá tài sản hoặc đưa ra giá tài sản khác nhau hoặc không thỏa thuận được giá tài sản thì Tòa án ra quyết định định giá tài sản.

7. Các biện pháp khẩn cấp tạm thời (Chương 8)

Có 32 điều (từ Điều 111 đến Điều 142); trong đó giữ nguyên 12 điều, bổ sung mới 4 điều, sửa đổi 16 điều.

Cơ bản về nội dung giữ nguyên như BLTTDS 2004, những điều sửa đổi nhằm mục đích bổ trợ để khắc phục vướng mắc trong thực tiễn, phân phối với nhu yếu thực tiễn. BLTTDS 2015 đã sửa đổi, bổ trợ những điểm hầu hết như :

7.1. Các biện pháp khẩn cấp tạm thời

Ngoài những giải pháp khẩn cấp trong thời điểm tạm thời pháp luật trong BLTTDS năm 20104, BLTTDS năm 2015 đã bổ trợ :

7.1.1. Cấm xuất cảnh đối với người có nghĩa vụ

Cấm xuất cảnh so với người có nghĩa vụ và trách nhiệm được vận dụng nếu có địa thế căn cứ cho thấy vụ án Tòa đang thụ lý giải quyết có tương quan đến nghĩa vụ và trách nhiệm của người đó và việc xuất cảnh của họ tác động ảnh hưởng đến việc xử lý vụ án ; đến quyền lợi của Nhà nước, quyền và quyền lợi hợp pháp của cơ quan, tổ chức triển khai, cá thể khác hoặc để bảo vệ việc thi hành án .

7.1.2. Cấm tiếp xúc với nạn nhân bạo lực gia đình

Cấm người có hành vi đấm đá bạo lực mái ấm gia đình tiếp xúc với nạn nhân đấm đá bạo lực mái ấm gia đình được vận dụng nếu giải pháp đó là thiết yếu để bảo vệ tính mạng con người, sức khỏe thể chất, danh dự của nạn nhân đấm đá bạo lực mái ấm gia đình theo pháp luật của Luật phòng chống đấm đá bạo lực mái ấm gia đình .

7.1.3. Tạm dừng việc đóng thầu và các hoạt động có liên quan đến việc đấu thầu

Tạm dừng việc đóng thầu, phê duyệt list ngắn, tác dụng lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư, ký kết hợp đồng, thực thi hợp đồng được vận dụng nếu quy trình xử lý vụ án cho thấy việc vận dụng giải pháp này là thiết yếu để bảo vệ cho việc xử lý vụ án theo đúng lao lý của pháp lý [ 29 ] .

7.1.4. Bắt giữ tàu bay, tàu biển để bảo đảm giải quyết vụ án

Tòa án quyết định hành động vận dụng giải pháp khẩn cấp trong thời điểm tạm thời bắt giữ tàu bay để bảo vệ xử lý vụ án dân sự mà vụ án đó do chủ sở hữu tàu bay, chủ nợ trong trường hợp tàu bay là gia tài bảo vệ, người bị thiệt hại do tàu bay đang bay gây ra hoặc người có quyền, quyền lợi tương quan so với tàu bay khởi kiện theo lao lý của pháp lý về hàng không gia dụng Nước Ta .
Tòa án quyết định hành động vận dụng giải pháp khẩn cấp trong thời điểm tạm thời bắt giữ tàu biển trong những trường hợp sau đây :
– Tàu biển bị nhu yếu bắt giữ để bảo vệ việc xử lý khiếu nại hàng hải mà người nhu yếu bắt giữ tàu biển đã khởi kiện vụ án dân sự tại Tòa án ;
– Chủ tàu là người có nghĩa vụ và trách nhiệm về gia tài trong vụ án đang xử lý và vẫn là chủ tàu tại thời gian vận dụng giải pháp khẩn cấp trong thời điểm tạm thời bắt giữ tàu biển ;
– Người thuê tàu trần, người thuê tàu định hạn, người thuê tàu chuyến hoặc người khai thác tàu là người có nghĩa vụ và trách nhiệm về gia tài trong vụ án dân sự phát sinh từ khiếu nại hàng hải theo lao lý của Bộ luật hàng hải Nước Ta và vẫn là người thuê tàu trần, người thuê tàu định hạn, người thuê tàu chuyến, người khai thác tàu hoặc là chủ tàu tại thời gian vận dụng giải pháp khẩn cấp trong thời điểm tạm thời bắt giữ tàu biển ;
– Tranh chấp đang được xử lý trong vụ án phát sinh trên cơ sở của việc thế chấp ngân hàng tàu biển đó ;
– Tranh chấp đang được xử lý trong vụ án tương quan đến quyền sở hữu hoặc quyền chiếm hữu tàu biển đó .
– Trình tự, thủ tục bắt giữ tàu bay, tàu biển được vận dụng theo lao lý của pháp lý về bắt giữ tàu bay, tàu biển .

7.2. Hủy bỏ việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời

BLTTDS 2004 đã quy định những căn cứ yêu cầu hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời; tuy nhiên chưa quy định sau khi vụ án đã xét xử xong, bản án đã có hiệu lực pháp luật, việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời không còn cần thiết thì giải quyết như thế nào? Vì vậy, để tháo gỡ vướng mắc này, BLTTDS 2015 đã bổ sung quy định:

7.2.1. Căn cứ hủy bỏ việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời

– Người nhu yếu vận dụng giải pháp khẩn cấp trong thời điểm tạm thời ý kiến đề nghị hủy bỏ ;
– Người phải thi hành quyết định hành động vận dụng giải pháp khẩn cấp trong thời điểm tạm thời nộp gia tài hoặc có người khác thực thi giải pháp bảo vệ thi hành nghĩa vụ và trách nhiệm so với bên có nhu yếu ;
– Nghĩa vụ dân sự của bên có nghĩa vụ và trách nhiệm chấm hết theo pháp luật của Bộ luật dân sự ;
– Việc xử lý vụ án được đình chỉ theo lao lý của BLTTDS
– Quyết định vận dụng giải pháp khẩn cấp trong thời điểm tạm thời không đúng theo pháp luật của BLTTDS

– Căn cứ của việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời không còn;

Xem thêm: MẪU 3 PHIẾU ĐÁNH GIÁ VÀ PHÂN LOẠI VIÊN CHỨC Năm 2019 – Tài liệu text

– Vụ việc đã được xử lý bằng bản án, quyết định hành động của Tòa án đã có hiệu lực hiện hành pháp lý ;
– Các trường hợp Tòa án trả lại đơn khởi kiện theo pháp luật của BLTTDS2015

7.2.2. Khi hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời, Tòa án phải xem xét, quyết định để người yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời nhận lại chứng từ bảo lãnh được bảo đảm bằng tài sản của ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng khác hoặc khoản tiền, kim khí quý, đá quý hoặc giấy tờ có giá

7.2.3. Trường hợp đã có bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật thì việc giải quyết yêu cầu hủy quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời do một Thẩm phán được Chánh án của Tòa án đã ra quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời phân công giải quyết.

8. Án phí, lệ phí và chi phí tố tụng khác (Chương 9)

Có 2 mục và 27 điều ( từ Điều 143 đến Điều 169 ) ; trong đó giữ nguyên 2 điều, bổ trợ mới 8 điều, sửa đổi 17 điều .
BLTTDS năm 2004 tuy có pháp luật về án phí và ngân sách tô tụng, tuy nhiên tiền tạm ứng ngân sách ủy thác tư pháp ra quốc tế, ngân sách định giá gia tài trong trường hợp Tòa án tự mình ra quyết định hành động định định giá gia tài … thì ai nộp. Trường hợp luật lao lý đương sự phải nộp tiền tạm ứng ngân sách tố tung, nhưng họ không nộp thì sao … Nhằm khắc phục những vướng mắc trong thực tiễn về tiền tạm ứng ngân sách tố tụng, BLTTDS 2015 đã bổ trợ mới : Tiền tạm ứng ngân sách ủy thác tư pháp ra quốc tế, ngân sách ủy thác tư pháp ra quốc tế ; tiền tạm ứng ngân sách xem xét, thẩm định và đánh giá tại chỗ, ngân sách xem xét, đánh giá và thẩm định tại chỗ ; tiền tạm ứng ngân sách giám định, ngân sách giám định ; tiền tạm ứng ngân sách định giá gia tài, ngân sách định giá gia tài. Người có nhu yếu triển khai những việc làm tố tụng cần có ngân sách thì phải có nghĩa vụ và trách nhiệm nộp tiền tạm ứng ngân sách tố tụng nếu không nộp tiền tạm ứng ngân sách tố tụng thì coi như từ bỏ nhu yếu ; nghĩa vụ và trách nhiệm của nguyên đơn, người phản tố, người có nhu yếu độc lập theo lao lý của pháp lý phải nộp tạm ứng ngân sách tố tụng ; nếu không nộp thì coi như họ từ bỏ nhu yếu khởi kiện, nhu yếu phản tố, nhu yếu độc lập .

9. Cấp, tống đạt, thông báo văn bản tố tụng

Có 12 điều ( từ Điều 170 đến Điều 181 ) ; trong đó giữ nguyên 2 điều, mới 1 điều, sửa đổi 9 điều .
Tống đạt văn bản tố tụng là một trong những yếu tố rất là quan trọng, nếu việc tống đạt những văn bản tố tụng thuật lợi sẽ giúp cho việc xử lý vụ án đươc nhanh gọn kịp thời, công khai minh bạch minh bạch. BLTTDS 2015 sửa đổi bổ trợ nhằm mục đích lao lý rỏ văn bản tố tụng nào cơ quan triển khai tố tụng có nghĩa vụ và trách nhiệm tống đạt, trình tự thủ tục tống đạt hợp lệ .

9.1. Các văn bản tố tụng phải được cấp, tống đạt, thông báo

BLTTDS năm 2015 sửa đổi, bổ sung quy định về các văn bản tố tụng phải được cấp, tống đạt, thông báo như sau:

– Thông báo, giấy báo, giấy triệu tập, giấy mời trong tố tụng dân sự .
– Bản án, quyết định hành động của Tòa án .

– Quyết định kháng nghị của Viện kiểm sát; các văn bản của cơ quan thi hành án dân sự.

– Các văn bản tố tụng khác mà pháp lý có pháp luật

9.2. Cấp, tống đạt, thông báo bằng phương tiện điện tử

– Điều 176 quy định về việc cấp, tống đạt, thông báo bằng phương tiện điện tử được thực hiện theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử. Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn thi hành Điều này;

– Điều 177 lao lý về thủ tục cấp, tống đạt, thông tin trực tiếp cho cá thể .

10. Thời hạn tố tụng (Chương 11)

Có 4 điều (từ Điều 182 đến Điều 185); trong đó giữ nguyên 2 điều, sửa đổi 2 điều

Nhằm tránh 1 số ít chế định do 2 bộ luật cùng pháp luật : Về thời hiệu khởi kiện đã được lao lý trong BLDS 2015 vì vậy BLTTDS 2015 lao lý Thời hiệu khởi kiện, thời hiệu nhu yếu xử lý vấn đề dân sự được triển khai theo lao lý của Bộ luật dân sự. Tòa án chỉ vận dụng lao lý về thời hiệu theo nhu yếu vận dụng thời hiệu của một bên hoặc những bên với điều kiện kèm theo nhu yếu này phải được đưa ra trước khi Tòa án cấp xét xử sơ thẩm ra bản án, quyết định hành động xử lý vấn đề. Người được hưởng lợi từ việc vận dụng thời hiệu có quyền phủ nhận vận dụng thời hiệu, trừ trường hợp việc khước từ đó nhằm mục đích mục tiêu trốn tránh triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm .

II. THỦ TỤC GIẢI QUYẾT VỤ ÁN TẠI TÒA ÁN CẤP SƠ THẨM

1. Khởi kiện và thụ lý vụ án (Chương 12)

Có 17 điều ( từ Điều 186 đến Điều 202 ) ; trong đó giữ nguyên 2 điều, sửa đổi 15 điều .
Nhằm thể chế hóa ý thức Nghị quyết số 49 – NQ / TW năm 2005 của Bộ chính trị “ Hoàn thiện những thủ tục tố tụng tư pháp, bảo vệ tính đồng điệu, dân chủ, công khai minh bạch, minh bạch, tôn trọng và bảo vệ quyền con người … tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho người dân tiếp cận công lý ”, BLTTDS 2015 đã sửa đổi với nhu yếu là lao lý rõ ràng về quyền khởi kiện, trình tự thủ tục, phương pháp nộp đơn khởi kiện ; nghĩa vụ và trách nhiệm và thời hạn xem xét thụ lý hoặc không thụ lý đơn khởi kiện của Tòa án. Trong đó những nội dung hầu hết như sau :

1.1. Quyền khởi kiện

Về quyền khởi kiện của cơ quan, tổ chức, cá nhân để bảo vệ quyền và  lợi ích hợp pháp cho chính người đó thì vẫn giữ nguyên như BLTTDS 2004. Đối với quyền khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khác, lợi ích công cộng và lợi ích của Nhà nước (Điều 187) đã được sửa đổi, bổ sung bảo đảm phù hợp với các văn bản pháp luật khác và tinh thần hội nhập quốc tế. Cụ thể là:

– Cơ quan quản trị nhà nước về mái ấm gia đình, cơ quan quản trị nhà nước về trẻ nhỏ, Hội liên hiệp phụ nữ Nước Ta có quyền khởi kiện vụ án về hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình theo pháp luật của Luật hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình [ 30 ] .

– Tổ chức đại diện tập thể lao động có quyền khởi kiện vụ án lao động trong trường hợp cần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tập thể người lao động hoặc khi được người lao động ủy quyền theo quy định của pháp luật[31].

– Tổ chức xã hội tham gia bảo vệ quyền hạn người tiêu dùng có quyền đại diện thay mặt cho người tiêu dùng khởi kiện bảo vệ quyền hạn người tiêu dùng hoặc tự mình khởi kiện vì quyền lợi công cộng theo pháp luật của Luật bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ người tiêu dùng [ 32 ] .

– Cơ quan, tổ chức trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có quyền khởi kiện vụ án dân sự để yêu cầu Tòa án bảo vệ lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước thuộc lĩnh vực mình phụ trách hoặc theo quy định của pháp luật.

– Cá nhân có quyền khởi kiện vụ án hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình để bảo vệ quyền, quyền lợi hợp pháp của người khác theo pháp luật của Luật hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình [ 33 ] .

1.2. Phương thức nộp đơn khởi kiện

Để bảo đảm điều kiện thuận lợi cho cơ quan, tổ chức, cá nhân nộp đơn khởi kiện; đồng thời tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động tố tụng, tiến tới xây dựng “Tòa án điện tử”; vì vậy, ngoài phương thức nộp đơn khởi kiện trực tiếp gửi đến Tòa án theo đường dịch vụ bưu chính, BLTTDS 2015 đã bổ sung phương thức gửi đơn khởi kiện trực tuyến bằng hình thức điện tử qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án. Tòa án nhân dân tối cao sẽ hướng dẫn chi tiết thủ tục gửi đơn qua cổng thông tin điện tử.

1.3. Về thủ tục, trách nhiệm của Tòa án khi nhận đơn và xử lý đơn khởi kiện

Nhằm xử lý nhanh gọn, kịp thời và công khai minh bạch, dân chủ, tôn vinh nghĩa vụ và trách nhiệm của Tòa án, BLTTDS 2015 pháp luật :
1.3.1. Nhận đơn khởi kiện
– Khi nhận đơn Tòa án phải vào sổ nhận đơn ;
– Tòa án cấp cho người khởi kiện giấy xác nhận đã nhận đơn :
+ Người khởi kiện nộp trực tiếp, Tòa án cấp ngay giấy xác nhận đã nhận đơn cho người khởi kiện .
+ Người khởi kiện nộp đơn qua dịch vụ bưu chính thì trong thời hạn 02 ngày thao tác, kể từ ngày nhận đơn, Tòa án phải gửi thông tin nhận đơn cho người khởi kiện .

+ Người khởi kiện nộp đơn bằng phương thức gửi trực tuyến thì Tòa án phải thông báo ngay việc nhận đơn cho người khởi kiện qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).

1.3.2. Xử lý đơn khởi kiện
– Trong thời hạn 03 ngày thao tác, kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án phải phân công một Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện .
– Trong thời hạn 05 ngày thao tác, kể từ ngày được phân công, Thẩm phán phải xem xét đơn khởi kiện và có một trong những quyết định hành động sau đây :
+ Yêu cầu sửa đổi, bổ trợ đơn khởi kiện ;
+ Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án theo thủ tục thường thì hoặc theo thủ tục rút gọn nếu vụ án có đủ điều kiện kèm theo để xử lý theo thủ tục rút gọn theo lao lý của BLTTDS 2015 ;
+ Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền và thông tin cho người khởi kiện nếu vụ án thuộc thẩm quyền xử lý của Tòa án khác ;
+ Trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện nếu vấn đề đó không thuộc thẩm quyền xử lý của Tòa án .
1.4. Trả đơn khởi kiện
BLTTDS 2004 đã pháp luật những địa thế căn cứ trả lại đơn khởi kiện. Tuy nhiên có một số ít địa thế căn cứ chưa được lao lý rõ ràng nên còn có cách hiểu khác nhau, lúng túng trong việc xử lý, nên BLTTDS 2015 đã bổ trợ pháp luật rõ 1 số ít trường hợp trả đơn khởi kiện như sau :
– Người khởi kiện không có quyền khởi kiện là trường hợp người khởi kiện ( người ký tên vào đơn khởi kiện ) không nhằm mục đích “ để nhu yếu bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của mình ” và không thuộc những cơ quan tổ chức triển khai, cá thể, theo lao lý tại Điều 187 của BLTTDS
– Chưa có đủ điều kiện kèm theo khởi kiện là là trường hợp pháp lý có lao lý về những điều kiện kèm theo khởi kiện nhưng người khởi kiện đã khởi kiện đến Tòa án khi còn thiếu một trong những điều kiện kèm theo đó ;
– Người khởi kiện không sửa đổi, bổ trợ đơn khởi kiện theo nhu yếu của Thẩm phán pháp luật tại khoản 2 Điều 193 của Bộ luật này .
Trường hợp trong đơn khởi kiện, người khởi kiện không ghi khá đầy đủ, đơn cử hoặc ghi không đúng tên, địa chỉ của người bị kiện, người có quyền hạn, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan mà không thay thế sửa chữa, bổ trợ theo nhu yếu của Thẩm phán .

Đặc biệt, để khắc phục những vướng mắc trong thực tế hiện nay về địa chỉ nơi cư trú của đương sự, BLTTDS 2015 quy định “Trường hợp trong đơn khởi kiện, người khởi kiện đã ghi đầy đủ và đúng địa chỉ nơi cư trú của người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nhưng họ không có nơi cư trú ổn định, thường xuyên thay đổi nơi cư trú, trụ sở mà không thông báo địa chỉ mới cho cơ quan, người có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về cư trú[34] làm cho người khởi kiện không biết được nhằm mục đích che giấu địa chỉ, trốn tránh nghĩa vụ đối với người khởi kiện thì Thẩm phán không trả lại đơn khởi kiện mà xác định người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cố tình giấu địa chỉ và tiến hành thụ lý, giải quyết theo thủ tục chung”.

1.5. Khiếu nại, yêu cầu và xử lý khiếu nại, yêu cầu về việc trả lại đơn khởi kiện
BLTTDS 2015 xác lập việc khiếu nại, yêu cầu so với việc trả đơn khởi kiện không thụ lý giải quyết của Thẩm phán là một quyền rất quan trong của cơ quan, tổ chức triển khai, cá thể đã làm đơn khởi kiện nộp cho Tòa án, nhưng bị Tòa án phủ nhận xử lý ; đồng thời kiểm sát việc tuân theo pháp lý trong việc trả đơn khởi kiện là nghĩa vụ và trách nhiệm quyền hạn của Viện kiểm sát nhằm mục đích bảo vệ cho mọi hoạt động giải trí tố tụng dân sự thật sự dân chủ, công khai minh bạch, minh bạch ; nên đã bổ trợ pháp luật như sau :
1.5.1. Khiếu nại, yêu cầu lần đầu

– Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được văn bản trả lại đơn khởi kiện, người khởi kiện có quyền khiếu nại, Viện kiểm sát có quyền kiến nghị với Tòa án đã trả lại đơn khởi kiện.

–  Ngay sau khi nhận được khiếu nại, kiến nghị về việc trả lại đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án phải phân công một Thẩm phán khác xem xét, giải quyết khiếu nại, kiến nghị.

– Trong thời hạn 05 ngày thao tác, kể từ ngày được phân công, Thẩm phán phải mở phiên họp xem xét, xử lý khiếu nại, đề xuất kiến nghị. Phiên họp xem xét, xử lý khiếu nại, đề xuất kiến nghị có sự tham gia của đại diện thay mặt Viện kiểm sát cùng cấp và đương sự có khiếu nại ; trường hợp đương sự vắng mặt thì Thẩm phán vẫn thực thi phiên họp .
– Căn cứ vào tài liệu, chứng cứ có tương quan đến việc trả lại đơn khởi kiện, quan điểm của đại diện thay mặt Viện kiểm sát và đương sự có khiếu nại tại phiên họp, Thẩm phán phải ra một trong những quyết định hành động sau đây :

+ Giữ nguyên việc trả lại đơn khởi kiện;

+ Nhận lại đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo để thực thi việc thụ lý vụ án .

1.5.2. Khiếu nại, kiến nghị lần hai

– Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định trả lời khiếu nại, kiến nghị về việc trả lại đơn khởi kiện của Thẩm phán, người khởi kiện có quyền khiếu nại, Viện kiểm sát có quyền kiến nghị với Chánh án Tòa án trên một cấp trực tiếp xem xét, giải quyết.

– Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được khiếu nại, kiến nghị về việc trả lại đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án trên một cấp trực tiếp phải ra một trong các quyết định sau đây:

+ Giữ nguyên việc trả lại đơn khởi kiện ;
+ Yêu cầu Tòa án cấp xét xử sơ thẩm nhận lại đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo để thực thi việc thụ lý vụ án .
Quyết định xử lý khiếu nại, đề xuất kiến nghị của Chánh án Tòa án trên một cấp trực tiếp có hiệu lực thực thi hiện hành thi hành .
1.5.3. Xét lại quyết định hành động xử lý khiếu nại, yêu cầu việc trả lại đơn khởi kiện của Chánh án Tòa án cấp trên một cấp trực tiếp

– Khi có căn cứ xác định quyết định giải quyết của Chánh án Tòa án trên một cấp trực tiếp có vi phạm pháp luật trong việc giải quyết kiếu nại, kiến nghị việc trả lại đơn khởi kiện thì trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định, đương sự có quyền khiếu nại, Viện kiểm sát có quyền kiến nghị với Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao nếu quyết định bị khiếu nại, kiến nghị là của Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh hoặc với Chánh án Tòa án nhân dân tối cao nếu quyết định bị khiếu nại, kiến nghị là của Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao.

– Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được khiếu nại của đương sự, yêu cầu của Viện kiểm sát thì Chánh án phải xử lý .
Quyết định của Chánh án là quyết định hành động ở đầu cuối .

2. Về hòa giải và chuẩn bị xét xử (Chương 13)

Có 19 điều ( từ Điều 203 đến Điều 221 ) ; trong đó bổ trợ mới 2 điều, sửa đổi 17 điều .

2.1. Thời hạn và nhiệm vụ quyền hạn của Thẩm phán trong giai đoạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm

Cùng với việc giữ nguyên lao lý về thời hạn chuẩn bị sẵn sàng xét xử như BLTTDS 2004, BLTTDS 2015 đã bổ trợ một số ít pháp luật như sau :

*Trường hợp có quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết vụ án thì thời hạn chuẩn bị xét xử được tính lại kể từ ngày quyết định tiếp tục giải quyết vụ án của Tòa án có hiệu lực pháp luật.

* Thẩm phán thực thi những trách nhiệm, quyền hạn sau đây :
– Lập hồ sơ vụ án
– Xác định tư cách đương sự, người tham gia tố tụng khác ;
– Xác định quan hệ tranh chấp giữa những đương sự và lao lý pháp lý cần vận dụng ;
– Làm rõ những diễn biến khách quan của vụ án ;
– Xác minh, tích lũy chứng cứ theo lao lý ;
– Áp dụng giải pháp khẩn cấp trong thời điểm tạm thời ( nếu có ) ;
– Tổ chức phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai minh bạch chứng cứ và hòa giải theo pháp luật của Bộ luật này, trừ trường hợp vụ án được xử lý theo thủ tục rút gọn ;
– Thực hiện trách nhiệm, quyền hạn khác theo lao lý của BLTTDS .

2.2. Phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải

* Để bảo vệ mọi chứng cứ được công khai minh bạch, những đương sự đều biết những tài liệu, chứng cứ của vụ án để triển khai quyền tranh tụng, cho nên vì thế ngoài việc pháp luật nghĩa vụ và trách nhiệm của đương sự khi giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án thì phải gửi bản sao cho đương sự khác ; BLTTDS 2015 còn bổ trợ lao lý phải tổ chức triển khai phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai minh bạch chứng cứ trước khi có quyết định hành động đưa vụ án ra xét xử. Tuy nhiên để hạn chế việc phát sinh thêm thủ tục không thiết yếu, nên đã ghép phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai minh bạch chứng cứ với phiên hòa giải. Trường hợp vụ án dân sự không được hòa giải hoặc không triển khai hòa giải được thì Thẩm phán triển khai phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai minh bạch chứng cứ mà không thực thi phiên hòa giải .
* Đối với vụ án hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình tương quan đến người chưa thành niên, để bảo vệ xử lý vụ án thật sự “ thấu lý, đạt tình ”, bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ chính đáng của phụ nữ và trẻ nhỏ, BLTTDS 2015 lao lý trước khi mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai minh bạch chứng cứ và hòa giải giữa những đương sự thì Thẩm phán, Thẩm tra viên được Chánh án Tòa án phân công phải tích lũy tài liệu, chứng cứ để xác lập nguyên do của việc phát sinh tranh chấp. Khi xét thấy thiết yếu, Thẩm phán hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm quan điểm của cơ quan quản trị nhà nước về mái ấm gia đình, cơ quan quản trị nhà nước về trẻ nhỏ về thực trạng mái ấm gia đình, nguyên do phát sinh tranh chấp và nguyện vọng của vợ, chồng, con có tương quan đến vụ án .
* Đối với vụ án tranh chấp về nuôi con khi ly hôn hoặc đổi khác người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn, Thẩm phán phải lấy quan điểm của con chưa thành niên từ đủ bảy tuổi trở lên, trường hợp thiết yếu hoàn toàn có thể mời đại diện thay mặt cơ quan quản trị nhà nước về mái ấm gia đình, cơ quan quản trị nhà nước về trẻ nhỏ tận mắt chứng kiến, tham gia quan điểm. Việc lấy quan điểm của con chưa thành niên và những thủ tục tố tụng khác so với người chưa thành niên phải bảo vệ thân thiện, tương thích với tâm ý, lứa tuổi, mức độ trưởng thành, năng lực nhận thức của người chưa thành niên, bảo vệ quyền, quyền lợi hợp pháp, giữ bí hiểm cá thể của người chưa thành niên .
* Về phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai minh bạch chứng cứ
Thẩm phán công bố tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, hỏi đương sự về những yếu tố sau đây :
– Yêu cầu và khoanh vùng phạm vi khởi kiện, việc sửa đổi, bổ trợ, biến hóa, rút nhu yếu khởi kiện, nhu yếu phản tố, nhu yếu độc lập ; những yếu tố đã thống nhất, những yếu tố chưa thống nhất nhu yếu Tòa án xử lý ;
– Tài liệu, chứng cứ đã giao nộp cho Tòa án và việc gửi tài liệu, chứng cứ cho đương sự khác ;
– Bổ sung tài liệu, chứng cứ ; nhu yếu Tòa án tích lũy tài liệu, chứng cứ ; nhu yếu Tòa án triệu tập đương sự khác, người làm chứng và người tham gia tố tụng khác tại phiên tòa xét xử ;
– Những yếu tố khác mà đương sự thấy thiết yếu .
Sau khi những đương sự đã trình diễn xong, Thẩm phán xem xét những quan điểm, xử lý những nhu yếu của đương sự pháp luật tại khoản 2 Điều này. Trường hợp người được Tòa án triệu tập vắng mặt thì Tòa án thông tin hiệu quả phiên họp cho họ .

2.3. Tạm đình chỉ việc giải quyết vụ án

* Về căn cứ tạm đình chỉ giải quyết vụ án: Ngoài việc giữ nguyên các căn cứ tạm đình chỉ như BLTTDS 2004, để phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Tòa án nhân dân theo quy định của Luật tổ chức Tòa án nhân dân 2014 là “Trong quá trình xét xử vụ án, Tòa án phát hiện và kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền xem xét sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ văn bản pháp luật trái với Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức…”[35] và Luật phá sản. Nên BLTTDS 2015 đã bổ sung thêm căn cứ tạm đình chỉ việc giải quyết vụ án như sau:

– Cần đợi kết quả xử lý văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến việc giải quyết vụ án có dấu hiệu trái với Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên mà Tòa án đã có văn bản kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ.

Để tránh việc đề xuất kiến nghị nhu yếu hủy bỏ văn bản pháp lý tràn ngập, không thiết yếu và không lê dài thời hạn xử lý vụ án, BLTTDS năm 2015 đã pháp luật :
+ Trong quy trình xử lý vụ án, nếu Thẩm phán, Hội đồng xét xử phát hiện có văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên có tín hiệu trái với Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trước khi tạm đình chỉ, Chánh án Tòa án đang xử lý vụ án phải có văn bản đề xuất Chánh án Tòa án nhân dân tối cao kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét sửa đổi, bổ trợ hoặc bãi bỏ .
+ Chánh án Tòa án nhân dân tối cao xét thấy đề xuất của Chánh án Tòa án đang xử lý vụ án có địa thế căn cứ thì phải ra văn bản đề xuất kiến nghị gửi cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ trợ hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật và thông tin cho Tòa án đã ý kiến đề nghị để ra quyết định hành động tạm đình chỉ xử lý vụ án. Trường hợp xét thấy ý kiến đề nghị không có địa thế căn cứ thì phải ra văn bản vấn đáp cho Tòa án đã đề xuất để liên tục xử lý vụ án theo đúng lao lý của pháp lý .
+ Trong thời hạn 01 tháng, kể từ ngày nhận được văn bản đề xuất kiến nghị của Tòa án, cơ quan có thẩm quyền phải có văn bản vấn đáp. Hết thời hạn này mà cơ quan có thẩm quyền không có văn bản vấn đáp thì Tòa án liên tục xử lý vụ án theo thủ tục chung .
– Theo pháp luật tại Điều 41 của Luật phá sản [ 36 ]
* Về nghĩa vụ và trách nhiệm của thẩm phán được phân công xử lý vụ án : Nhằm nâng cao nghĩa vụ và trách nhiệm của Thẩm phán so với việc xử lý vụ án trong tổng thể những quá trình tố tụng kể cả nghĩa vụ và trách nhiệm sau khi vụ án có quết định tạm đình chỉ nhằm mục đích xử lý vụ án được nhanh gọn, kịp thời, BLTTDS 2015 lao lý :
– Sau khi có quyết định hành động tạm đình chỉ xử lý vụ án Thẩm phán được phân công xử lý vụ án có nghĩa vụ và trách nhiệm theo dõi, đôn đốc cơ quan, tổ chức triển khai, cá thể nhằm mục đích khắc phục trong thời hạn ngắn nhất những nguyên do dẫn tới vụ án bị tạm đình chỉ để kịp thời đưa vụ án ra xử lý .
– Trong thời hạn 03 ngày thao tác, kể từ ngày nguyên do tạm đình chỉ xử lý vụ án không còn thì Tòa án phải ra quyết định hành động liên tục xử lý vụ án dân sự và gửi quyết định hành động đó cho đương sự, cơ quan, tổ chức triển khai, cá thể khởi kiện, Viện kiểm sát cùng cấp .

2.4. Đình chỉ giải quyết vụ án dân sự

* Về căn cứ đình chỉ vụ án; để khắc phục nhũng vướng mắc trong thực tiễn, đề cao nghĩa vụ của đương sự, BLTTDS 2015 đã sửa đổi, bổ sung căn cứ và trình tự thủ tục giải quyết trong trường hợp có đương sự rút yêu cầu hoặc từ bỏ việc khởi kiện, Bộ luật đã bổ sung căn cứ đình chỉ giải quyết vụ án:

+ Nguyên đơn không nộp tiền tạm ứng ngân sách định giá gia tài và ngân sách tố tụng khác theo pháp luật của BLTTDS 2015 .
Trường hợp bị đơn có nhu yếu phản tố, người có quyền hạn, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan có nhu yếu độc lập không nộp tiền tạm ứng ngân sách định giá gia tài và ngân sách tố tụng khác theo pháp luật của BLTTDS 2015 thì Tòa án đình chỉ việc xử lý nhu yếu phản tố của bị đơn, nhu yếu độc lập của người có quyền lợi và nghĩa vụ, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan ;
+ Đương sự có nhu yếu vận dụng thời hiệu trước khi Tòa án cấp xét xử sơ thẩm ra bản án, quyết định hành động xử lý vụ án và thời hiệu khởi kiện đã hết ;
* Thủ tục xử lý trong trường hợp có người rút nhu yếu khởi kiện :
Khi nguyên đơn rút hàng loạt nhu yếu khởi kiện hoặc đã được triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà vẫn vắng mặt không có nguyên do chính đáng, không đề xuất xét xử vắng mặt và trong vụ án đó có bị đơn nhu yếu phản tố, người có quyền hạn, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan có nhu yếu độc lập thì xử lý như sau :
+ Nếu bị đơn rút hàng loạt nhu yếu phản tố, người có quyền lợi và nghĩa vụ, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan rút hàng loạt nhu yếu độc lập thì Tòa án ra quyết định hành động đình chỉ xử lý so với vụ án ;
+ Bị đơn không rút hoặc chỉ rút một phần nhu yếu phản tố thì Tòa án ra quyết định hành động đình chỉ xử lý so với nhu yếu khởi kiện của nguyên đơn ; bị đơn trở thành nguyên đơn, nguyên đơn trở thành bị đơn ;
+ Bị đơn rút hàng loạt nhu yếu phản tố, người có quyền lợi và nghĩa vụ và nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan không rút hoặc chỉ rút một phần yêu cần độc lập thì Tòa án ra quyết định hành động đình chỉ xử lý so với nhu yếu khởi kiện của nguyên đơn, nhu yếu phản tố của bị đơn ; người có quyền lợi và nghĩa vụ, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan trở thành nguyên đơn, người nào bị khởi kiện theo nhu yếu độc lập trở thành bị đơn .
Đồng thời để tháo gỡ vướng mắc so với những vụ án đã được thi hành án xong, sau đó bản án, quyết định hành động đã được thi hành bị cấp giám đốc thẩm, tái thẩm hủy để xét xử lại từ xét xử sơ thẩm nhưng quy trình xử lý lại từ xét xử sơ thẩm vụ án thuộc trường hợp phải đình chỉ việc xử lý vụ án ( như nguyên đơn rút đơn khởi kiện, hoặc nguyên đơn được triệu tập hợp lệ đến lần thứ 2 nhưng không đến Tòa án cũng không có đơn xin xử lý vắng mặt … ) thì Tòa án giải quyết và xử lý hậu quả đã thi hành án như thế nào. Để khắc phục vướng mắc này, BLTTDS 2015 lao lý : Đối với vụ án được xét xử lại theo thủ tục xét xử sơ thẩm sau khi có quyết định hành động giám đốc thẩm, tái thẩm mà Tòa án quyết định hành động đình chỉ việc xử lý vụ án thì Tòa án đồng thời phải xử lý hậu quả của việc thi hành án, những yếu tố khác có tương quan ( nếu có ) ; trường hợp nguyên đơn rút đơn khởi kiện hoặc đã được triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà vẫn vắng mặt thì việc đình chỉ xử lý vụ án phải có sự đồng ý chấp thuận của bị đơn, người có quyền lợi và nghĩa vụ, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan .

3. Phiên tòa sơ thẩm (Chương 14)

Có 4 mục và 48 điều (từ Điều 222 đến Điều 269); trong đó giữ nguyên 15 điều, bổ sung mới 5 điều, sửa đổi 18 điều.

3.1 Sự có mặt của đương sự, người đại diện, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự

Nhằm khắc phục những vướng mắc trong trường hợp có đương sự vắng mặt tại phiên tòa do BLTTDS 2004 chưa quy định rõ. Nên BLTTDS đã quy định việc xử lý trường hợp đương sự, người đại diện, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự vắng mặt tại phiên tòa như sau:

3.1.1. Tòa án triệu tập hợp lệ lần thứ nhất, đương sự hoặc người đại diện thay mặt của họ, người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của đương sự phải xuất hiện ; nếu có người vắng mặt mà không có đơn đề xuất xét xử vắng mặt thì Hội đồng xét xử phải hoãn phiên tòa xét xử .
3.1.2. Tòa án triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà vắng mặt thì giải quyết và xử lý như sau :
– Nếu người vắng mặt có đơn ý kiến đề nghị xét xử vắng mặt thì Tòa án xét xử vắng mặt họ ;
– Nếu người vắng mặt vì nguyên do sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan thì Tòa án hoãn phiên tòa xét xử ;
– Nếu người vắng mặt không có đơn xin xử vắng mặt và không vì nguyên do sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan thì xử lý như sau :

+ Nguyên đơn vắng mặt mà không có người đại diện tham gia phiên tòa thì bị coi là từ bỏ việc khởi kiện và Tòa án ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án đối với yêu cầu khởi kiện của người đó,

+ Bị đơn không có yêu cầu phản tố, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan không có yêu cầu độc lập vắng mặt mà không có người đại diện tham gia phiên tòa thì Tòa án tiến hành xét xử vắng mặt họ;

+ Bị đơn có nhu yếu phản tố vắng mặt mà không có người đại diện thay mặt tham gia phiên tòa xét xử thì bị coi là từ bỏ nhu yếu phản tố và Tòa án quyết định hành động đình chỉ xử lý so với nhu yếu phản tố ;
+ Người có quyền lợi và nghĩa vụ, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan có nhu yếu độc lập vắng mặt mà không có người đại diện thay mặt tham gia phiên tòa xét xử thì bị coi là từ bỏ nhu yếu độc lập và Tòa án quyết định hành động đình chỉ xử lý so với nhu yếu độc lập của người có quyền lợi và nghĩa vụ, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan ;
– Người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của đương sự vắng mặt thì Tòa án xét xử vắng mặt .

3.2. Sự có mặt của Kiểm sát viên

Trong tố tụng dân sự, Viện kiểm sát là cơ quan tiến hành tố tụng thực hiện chức năng Kiểm sát hoạt động tư pháp là kiểm sát tính hợp pháp của các hành vi, quyết định của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc giải quyết vụ việc dân sự, việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp; các hoạt động tư pháp khác theo quy định của pháp luật. Để thực hiện chứng năng của mình trong dân sự, Viện kiểm sát có nhiều phương thức kiểm sát như: trực tiếp thu thập tài liệu, chứng cứ (trường hợp pháp luật quy định); tham gia phiên tòa, phiên họp, phát biểu quan điểm của Viện kiểm sát về việc giải quyết vụ việc dân sự; hoặc thông qua xem xét các văn bản tố tụng, tài liệu hồ sơ vụ án… cho nên BLTTDS 2015 quy định: Kiểm sát viên được Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp phân công có nhiệm vụ tham gia phiên tòa; nếu Kiểm sát viên vắng mặt thì Hội đồng xét xử vẫn tiến hành xét xử, không hoãn phiên tòa.

3.3. Thủ tục xét xử vắng mặt tất cả những người tham gia tố tụng

Do BLTTDS 2004 chưa lao lý đơn cử trình tự xét xử trong trường hợp toàn bộ đương sự đều không xuất hiện tại phiên tòa xét xử vì vậy tại phiên Tòa những đương sự đều thuộc trường hợp xét xử vắng mặt thì Hội đồng xét xử còn xử lý khác nhau. Vì vậy BLTTDS 2015 lao lý khi tổng thể những đương sự đều vắng mặt và thuộc trường hợp xét xử vắng mặt thì Hội đồng xét xử vẫn triển khai xét xử với trình tự phiên tòa xét xử như sau :
– Chủ tọa phiên tòa xét xử công bố nguyên do đương sự vắng mặt hoặc đơn của đương sự đề xuất Hội đồng xét xử vắng mặt .
– Chủ tọa phiên tòa xét xử công bố tóm tắt nội dung vụ án và tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án. Hội đồng xét xử luận bàn về những yếu tố cần xử lý trong vụ án .
– Kiểm sát viên phát biểu quan điểm của Viện kiểm sát .

3.4. Thực hiện tranh tụng tại phiên tòa

Tranh tụng tại phiên tòa là thể chế hóa chiến lược cải cách tư pháp, là nội  dung quan trọng nhất của việc thực hiện nguyên tắc tranh tụng trong tố tụng dân sự cho nên BLTTDS 2015 đã sửa đổi bổ sung trình tự trình bày, hỏi đáp, tranh luận tại phiên tòa như sau:

3.4.1.Nội dung và nguyên tắc tranh tụng tại phiên Tòa

– Nội dung tranh tụng tại phiên tòa xét xử gồm có :
+ Việc trình diễn chứng cứ ;
+ Hỏi, vấn đáp, đối đáp ;
+ Phát biểu quan điểm, lập luận về nhìn nhận chứng cứ, diễn biến của vụ án dân sự, quan hệ pháp lý tranh chấp và pháp lý vận dụng để xử lý nhu yếu của những đương sự trong vụ án .
– Việc tranh tụng tại phiên tòa xét xử được triển khai theo nguyên tắc :
+ Chủ tọa phiên tòa xét xử là người tinh chỉnh và điều khiển tranh tụng ;
+ Không được hạn chế thời hạn tranh tụng ;
+ Tạo điều kiện kèm theo cho những người tham gia tranh tụng trình diễn hết quan điểm nhưng có quyền nhu yếu họ dừng trình diễn những quan điểm không tương quan đến vụ án dân sự .
3.4.1. Thứ tự và nguyên tắc hỏi tại phiên tòa xét xử
Sau khi nghe xong lời trình diễn của những đương sự, người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của đương sự, thứ tự hỏi của từng người được triển khai như sau :
– Nguyên đơn, người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của nguyên đơn hỏi trước ;
– Bị đơn, người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của bị đơn ;
– Người có quyền hạn, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan, người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của người có quyền hạn, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan ;
– Những người tham gia tố tụng khác ;
– Chủ tọa phiên tòa xét xử, Hội thẩm nhân dân ;
– Kiểm sát viên tham gia phiên tòa xét xử ( hỏi ở đầu cuối ) .
3.4.2. Tạm ngừng phiên tòa xét xử
Để bảo vệ những tài liệu chứng cứ đều được kiểm tra, nhìn nhận ; mọi diễn biến của vụ án đều được những bên tranh tụng làm rõ tại phiên tòa xét xử do đó khi cần phải có thời hạn xác định, tích lũy thêm những tài liệu, chứng cứ hoặc vì nguyên do chính đáng khác thì phiên tòa xét xử hoàn toàn có thể được tạm ngừng .
– Căn cứ tạm ngừng phiên tòa xét xử :
+ Do thực trạng sức khỏe thể chất hoặc do sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan khác mà người thực thi tố tụng không hề liên tục triển khai phiên tòa xét xử, trừ trường hợp sửa chữa thay thế được người triển khai tố tụng ;
+ Do thực trạng sức khỏe thể chất hoặc do sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan khác mà người tham gia tố tụng không hề liên tục tham gia phiên tòa xét xử, trừ trường hợp người tham gia tố tụng có nhu yếu xét xử vắng mặt ;
+ Cần phải xác định, tích lũy bổ trợ tài liệu, chứng cứ mà nếu không thực thi thì không hề xử lý được vụ án và không hề triển khai được ngay tại phiên tòa xét xử ;
+ Chờ hiệu quả giám định bổ trợ, giám định lại ;
+ Các đương sự thống nhất đề xuất Tòa án tạm ngừng phiên tòa xét xử để họ tự hòa giải ;
+ Cần phải báo cáo giải trình Chánh án Tòa án để ý kiến đề nghị sửa đổi, bổ trợ hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật
– Thủ tục tạm ngừng phiên Tòa :
+ Việc tạm ngừng phiên tòa xét xử phải được ghi vào biên bản phiên tòa xét xử ;
+ Thời hạn tạm ngừng phiên tòa xét xử là không quá 01 tháng, kể từ ngày Hội đồng xét xử quyết định hành động tạm ngừng phiên tòa xét xử. Hết thời hạn này, nếu nguyên do để ngừng phiên tòa xét xử không còn thì Hội đồng xét xử liên tục thực thi phiên tòa xét xử ; nếu nguyên do để ngừng phiên tòa xét xử chưa được khắc phục thì Hội đồng xét xử ra quyết định hành động tạm đình chỉ xử lý vụ án dân sự .
+ Hội đồng xét xử phải thông tin bằng văn bản cho những người tham gia tố tụng và Viện kiểm sát cùng cấp về thời hạn liên tục phiên tòa xét xử

III. THỦ TỤC GIẢI QUYẾT VỤ ÁN TẠI TÒA ÁN CẤP PHÚC THẨM

1.Tính chất của xét xử phúc thẩm và kháng cáo, kháng nghị bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm (Chương 15);

Có 15 điều ( từ Điều 270 đến Điều 284 ) ; trong đó giữ nguyên 1 điều, sửa đổi 14 điều. Việc sửa đổi nhằm mục đích bổ trợ, triển khai xong những lao lý về kháng nghị, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm so với những bản án, quết định xét xử sơ thẩm chưa có hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý .

2. Chuẩn bị xét xử phúc thẩm (Chương 16 ):

Có 8 điều (từ Điều 285 đến Điều 292); trong đó giữ nguyên 1 điều, sửa đổi 5 điều, bổ sung mới 2 điều.

2.1. Việc cung cấp tài liệu, chứng cứ trong giai đoạn chuẩn bị xét xử phúc thẩm

BLTTDS xác lập việc tích lũy, cung ứng chứng cứ đa phần là trong tiến trình xét xử sơ thẩm. Tuy nhiên, ở quy trình tiến độ sẵn sàng chuẩn bị xét xử phúc thẩm đương sự được quyền bổ trợ tài liệu, chứng cứ trong những trường hợp sau đây :
– Tài liệu, chứng cứ mà Tòa án cấp xét xử sơ thẩm đã nhu yếu giao nộp nhưng đương sự không phân phối, giao nộp được vì có nguyên do chính đáng ;
– Tài liệu, chứng cứ mà Tòa án cấp xét xử sơ thẩm không nhu yếu đương sự giao nộp hoặc đương sự không hề biết được trong quy trình xử lý vấn đề theo thủ tục xét xử sơ thẩm .

2.2. Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm

BLTTDS năm trước pháp luật Tòa án cấp phúc thẩm trong quy trình tiến độ sẵn sàng chuẩn bị xét xử hoàn toàn có thể ra một trong những quyết định hành động sau đây : Tạm đình chỉ, đình chỉ xét xử phúc thẩm ; BLTTDS 2015 bổ trợ Tòa án quyết định hành động đưa vụ án ra xét xử theo thủ tục phúc thẩm, trong đó pháp luật những nội dung lao lý tại những điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1 Điểu 220 Bộ luật này ; họ tên Thẩm phán, Thư ký Tòa án, Thẩm phán dự khuyết ( nếu có ) ; họ tên, tư cách người tham gia tố tụng khác ; Viện kiểm sát kháng nghị ( nếu có ) ; Kiểm sát viên tham gia phiên tòa xét xử ; Kiểm sát viên dự khuyết ( nếu có ) .

3. Thủ tục xét xử phúc thẩm (Chương 17):

Có 2 mục và 23 điều (từ Điều 293 đến Điều 315); trong đó giữ nguyên 6 điều, sửa đổi 14 điều, bổ sung mới 3 điều

3.1. Nội dung và phương thức tranh tụng tại phiên tòa phúc thẩm

Nội dung và phương pháp tranh tụng tại phiên tòa xét xử phúc thẩm được thực thi như tại phiên tòa xét xử xét xử sơ thẩm. Tuy nhiên, do đặc thù, khoanh vùng phạm vi xét xử phúc thẩm nên việc tranh luận được bổ trợ về trình tự tranh luận so với kháng nghị của đương sự ; trình tự tranh luận so với kháng nghị của Viện kiểm sát ; Kiểm sát viên phát biểu quan điểm về những yếu tố mà người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của đương sự, đương sự đã nêu .

3.2. Tạm ngừng phiên tòa phúc thẩm

Việc tạm ngừng phiên tòa xét xử phúc thẩm được triển khai như phiên tòa xét xử xét xử sơ thẩm

3.3. Đình chỉ xét xử phúc thẩm

Hội đồng xét xử phúc thẩm đình chỉ xét xử phúc thẩm và giữ nguyên bản án xét xử sơ thẩm khi thuộc một trong những trường hợp sau đây :
+ Khi có địa thế căn cứ sau đây :
– Nguyên đơn hoặc bị đơn là cá thể đã chết mà quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của họ không được thừa kế ;
– Cơ quan, tổ chức triển khai đã bị giải thể, phá sản mà không có cơ quan, tổ chức triển khai, cá thể nào thừa kế quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm tố tụng của cơ quan, tổ chức triển khai đó ;
– Người kháng nghị rút hàng loạt kháng nghị hoặc Viện kiểm sát rút hàng loạt kháng nghị ;
– Các trường hợp khác theo lao lý của pháp lý .

+ Người kháng cáo được triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà không có mặt, trừ trường hợp vụ án còn có người khác kháng cáo, Viện kiểm sát kháng nghị.

IV. GIẢI QUYẾT VỤ ÁN THEO THỦ TỤC RÚT GỌN (Phần Thứ tư, Điều 316 – Điều 324)

Để thể chế hóa đường lối cải cách tư pháp về vận dụng thủ tục rút gọn so với những vụ án đơn thuần, chứng cứ rõ ràng và cụ thể hóa pháp luật của Hiến pháp và Luật Tổ chức Tòa án nhân dân về việc Tòa án xét xử tập thể, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn, BLTTDS 2015 pháp luật Thủ tục rút gọn là thủ tục tố tụng được vận dụng để xử lý vụ án dân sự có đủ điều kiện kèm theo với trình tự đơn thuần so với thủ tục xử lý những vụ án dân sự thường thì nhằm mục đích xử lý vụ án nhanh gọn nhưng vẫn bảo vệ đúng pháp lý .
1. Về điều kiện kèm theo và theo thủ tục xử lý theo thủ tục rút gọn
Đối với những vụ án có diễn biến đơn thuần, quan hệ pháp lý rõ ràng, đương sự đã thừa nhận nghĩa vụ và trách nhiệm ; tài liệu, chứng cứ không thiếu, bảo vệ đủ địa thế căn cứ để xử lý vụ án và Tòa án không phải tích lũy tài liệu, chứng cứ ; những đương sự đều có địa chỉ nơi cư trú, trụ sở rõ ràng ; không có đương sự cư trú ở quốc tế, gia tài tranh chấp ở quốc tế, trừ trường hợp đương sự ở quốc tế và đương sự ở Nước Ta có thỏa thuận hợp tác đề xuất Tòa án xử lý theo thủ tục rút gọn hoặc những đương sự đã xuất trình được chứng cứ về quyền sở hữu hợp pháp gia tài và có thỏa thuận hợp tác thống nhất về việc xử lý tài sản .
2. Về thành phần xét xử xét xử sơ thẩm, phúc thẩm vụ án theo thủ tục rút gọn là một Thẩm phán
3. Chuẩn bị xét xử
Trong quy trình tiến độ sẵn sàng chuẩn bị xét xử vụ án theo thủ tục rút gọn, nếu Open diễn biến mới làm cho vụ án không còn đủ điều kiện kèm theo để xử lý theo thủ tục rút gọn thì Tòa án phải ra quyết định hành động chuyển vụ án sang xử lý theo thủ tục thường thì, đơn cử là : phát sinh diễn biến mới mà những đương sự không thống nhất do đó cần phải xác định, tích lũy thêm tài liệu, chứng cứ hoặc cần phải triển khai giám định ; cần phải định giá, thẩm định giá gia tài tranh chấp mà những đương sự không thống nhất về giá ; cần phải vận dụng giải pháp khẩn cấp trong thời điểm tạm thời ; phát sinh người có quyền hạn, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan ; phát sinh nhu yếu phản tố hoặc nhu yếu độc lập ; phát sinh đương sự cư trú ở quốc tế, gia tài tranh chấp ở quốc tế, nhu yếu xác định, tích lũy chứng cứ ở quốc tế mà cần phải thực thi ủy thác tư pháp .
4. Thủ tục xử lý vụ án dân sự theo thủ tục rút gọn
Đối với vụ án xử lý theo thủ tục rút gọn, Thẩm phán không tổ chức triển khai phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai minh bạch chứng cứ và hòa giải riêng mà Thẩm phán thực thi hòa giải, công khai minh bạch chứng cứ ngay sau khai mạc phiên tòa xét xử .
Trường hợp những đương sự thỏa thuận hợp tác được với nhau về hàng loạt những yếu tố phải xử lý trong vụ án thì Thẩm phán kết thúc phiên Tòa ; sau 07 ngày kể từ ngày phiên Tòa kết thúc, Thẩm phán ra quyết định hành động công nhận sự thỏa thuận hợp tác của những đương sự .
Trường hợp đương sự không thỏa thuận hợp tác được với nhau về yếu tố phải xử lý trong vụ án thì Thẩm phán thực thi xét xử theo thủ tục chung .
5. Việc kháng nghị, kháng nghị
Nhằm bảo vệ chính sách xét xử xét xử sơ thẩm, phúc thẩm theo pháp luật tại khoản 6 Điều 103 Hiến pháp năm năm trước nên BLTTDS 2015 pháp luật bản án, quyết định hành động xét xử sơ thẩm theo thủ tục rút gọn hoàn toàn có thể bị kháng nghị, kháng nghị để xét xử lại theo thủ tục xét xử phúc thẩm rút gọn ; thủ tục xét xử phúc thẩm rút gọn do một Thẩm phán triển khai .

V. THỦ TỤC XÉT LẠI BẢN ÁN, QUYẾT ĐỊNH ĐÃ CÓ HIỆU LỰC PHÁP LUẬT (Phần thứ năm)

Để khắc phục những vướng mắc trong thực tiễn, tránh việc kháng nghị theo thủ tục giám đốc không cần thiết và để khắc phục việc xét xử vụ án lòng vòng không có điểm dừng như hiện nay, BLTTDS 2015 đã sửa đổi, bổ sung một số quy định về thủ tục giám đốc thẩm như sau:

1. Sửa đổi bổ trợ làm rõ địa thế căn cứ kháng nghị giám đốc thẩm, theo đó, bản án, quyết định hành động của Tòa án đã có hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm khi có một trong những địa thế căn cứ sau đây :

– Kết luận trong bản án, quyết định không phù hợp với những tình tiết khách quan của vụ án gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự;

– Có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng làm cho đương sự không triển khai được quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm tố tụng của mình, dẫn đến quyền, quyền lợi hợp pháp của họ không được bảo vệ theo đúng lao lý của pháp lý ;
– Có sai lầm đáng tiếc trong việc vận dụng pháp lý dẫn đến việc ra bản án, quyết định hành động không đúng, gây thiệt hại đến quyền, quyền lợi hợp pháp của đương sự, xâm phạm đến quyền lợi công cộng, quyền lợi của Nhà nước, quyền, quyền lợi hợp pháp của người thứ ba .
2. Đổi mới quá trình, thủ tục nhận đơn đề xuất xem xét bản án, quyết định hành động của Tòa án đã có hiệu lực hiện hành pháp lý theo thủ tục giám đốc thẩm theo hướng công khai minh bạch, minh bạch hoạt động giải trí nhận và thụ lý đơn ý kiến đề nghị giám đốc thẩm. Tòa án, Viện kiểm sát nhận đơn ý kiến đề nghị giám đốc thẩm phải ghi vào sổ nhận đơn ; cấp giấy xác nhận đã nhận đơn cho đương sự. Trường hợp đơn đề xuất không có đủ điều kiện kèm theo thì Tòa án, Viện kiểm sát nhu yếu người gửi đơn sửa đổi, bổ trợ ; hết thời hạn này mà người gửi đơn không sửa đổi, bổ trợ thì Tòa án, Viện kiểm sát trả lại đơn đề xuất, nêu rõ nguyên do cho đương sự và ghi chú vào sổ nhận đơn .
Chánh án Tòa án nhân dân tối cao phải phân công Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao phải phân công Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân tối cao nghiên cứu và điều tra đơn, thông tin, đề xuất kiến nghị, hồ sơ vụ án. Trường hợp không kháng nghị thì báo cáo giải trình Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, thông tin bằng văn bản, nêu rõ nguyên do cho đương sự, cơ quan, tổ chức triển khai, cá thể có văn bản thông tin, đề xuất kiến nghị .
Sửa đổi thủ tục xét xử tại phiên tòa xét xử giám đốc thẩm theo hướng bảo vệ và tăng cường tranh tụng tại phiên tòa xét xử. Trường hợp xét thấy thiết yếu, Tòa án triệu tập đương sự hoặc người đại diện thay mặt hợp pháp, người bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của đương sự hoặc người tham gia tố tụng khác có tương quan đến việc kháng nghị tham gia phiên tòa xét xử giám đốc thẩm ; nếu họ vắng mặt tại phiên tòa xét xử thì Hội đồng xét xử giám đốc thẩm vẫn thực thi phiên tòa xét xử .

3. Hội đồng giám đốc thẩm có quyền sửa bản án, quyết định của Tòa án cấp dưới. Tuy nhiên để việc sửa bản án, quyết định của cấp giám đốc thẩm có đầy đủ căn cứ và không làm ảnh hưởng đến quyền, nghĩa vụ của người khác  (không phải là đương sự của vụ án), BLTTDS quy định Hội đồng xét xử giám đốc thẩm ra quyết định sửa một phần hoặc toàn bộ bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật khi có đủ các điều kiện như:

– Tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án đã không thiếu, rõ ràng ; có đủ địa thế căn cứ để làm rõ những diễn biến trong vụ án ;
– Việc sửa bản án, quyết định hành động bị kháng nghị không làm tác động ảnh hưởng đến quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức triển khai, cá thể khác .
Trường hợp bản án, quyết định hành động của Tòa án đã thi hành được một phần hoặc hàng loạt thì Hội đồng xét xử giám đốc thẩm phải xử lý hậu quả của việc thi hành án .

VI. THỦ TỤC GIẢI QUYẾT VIỆC DÂN SỰ (Phần thứ sáu)

Để khắc phục những vướng mắc trong thực tiễn, và để tương thích với Bộ luật và luật khác, BLTTDS 2015 đã bổ trợ trình tự, thủ tục tố tụng chung cho xử lý những việc dân sự và một số ít thủ tục riêng cho xử lý việc dân sự mang tính đặc trưng .

1. Quy định chung về thủ tục giải quyết vụ việc dân sự (Chương XXIII)

1.1. Thủ tục nhận và xử lý đơn yêu cầu

– Thủ tục nhận đơn nhu yếu như thủ tục nhận đơn khởi kiện ;
– Trong thời hạn 03 ngày thao tác, kể từ ngày nhận đơn nhu yếu và những tài liệu, chứng cứ kèm theo, Chánh án Tòa án phải phân công Thẩm phán xử lý đơn nhu yếu .
– Trường hợp đơn nhu yếu chưa ghi khá đầy đủ nội dung theo pháp luật tại khoản 2 Điều 362 Bộ luật này thì Thẩm phán nhu yếu người nhu yếu sửa đổi, bổ trợ trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được nhu yếu. Nếu người nhu yếu triển khai rất đầy đủ nhu yếu sửa đổi, bổ trợ thì Thẩm phán thực thi thủ tục thụ lý việc dân sự. Nếu hết thời hạn lao lý mà người nhu yếu không sửa đổi, bổ trợ đơn nhu yếu thì Thẩm phán trả lại đơn nhu yếu và tài liệu, chứng cứ kèm theo cho họ .
– Trường hợp xét thấy đơn nhu yếu và tài liệu, chứng cứ kèm theo đã đủ điều kiện kèm theo thụ lý thì Thẩm phán thực thi như sau :
+ Thông báo cho người nhu yếu về việc nộp lệ phí nhu yếu xử lý việc dân sự trong thời hạn 05 ngày thao tác, kể từ ngày nhận được thông tin nộp lệ phí, trừ trường hợp người đó được miễn hoặc không phải nộp lệ phí theo pháp luật của pháp lý về phí, lệ phí ;
+ Tòa án thụ lý đơn nhu yếu khi người nhu yếu nộp cho Tòa án biên lai thu tiền lệ phí nhu yếu xử lý việc dân sự ; Trường hợp người nhu yếu được miễn hoặc không phải nộp lệ phí thì Thẩm phán thụ lý việc dân sự kể từ ngày nhận được đơn nhu yếu .

– Tòa án trả lại đơn yêu cầu trong những trường hợp sau:

+ Người nhu yếu không có quyền nhu yếu hoặc không có đủ năng lượng hành vi tố tụng dân sự ;
+ Sự việc người nhu yếu nhu yếu đã được Tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý ;
+ Việc dân sự không thuộc thẩm quyền xử lý của Tòa án ;
+ Người nhu yếu không sửa đổi, bổ trợ đơn nhu yếu trong thời hạn pháp luật ;
+ Người nhu yếu không nộp lệ phí trong thời hạn lao lý, trừ trường hợp được miễn hoặc không phải nộp lệ phí hoặc chậm nộp vì sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan ;
+ Người nhu yếu rút đơn nhu yếu ;
+ Những trường hợp khác theo lao lý của pháp lý .
– Việc khiếu nại và xử lý khiếu nại việc trả lại đơn nhu yếu được thực thi như xử lý khiếu nại trả đơn khởi kiện .

1.2. Quy định thời hạn, những công việc cần phải thực hiện trong thời gian chuẩn bị xét đơn yêu cầu của cấp sơ thẩm; về thành phần tham gia và trình tự thủ tục phiên hợp sơ thẩm để xét yêu cầu; về kháng cáo, kháng nghị đối với quyết định sơ thẩm, việc chuẩn bị xét kháng cáo kháng nghị, thành phần tham gia và trình tự thủ tục phiên hợp phúc thẩm để xét kháng cáo kháng nghị đối với các quyết định giải quyết việc dân sự của cấp sơ thẩm.

2. Bổ sung về trình tự thủ tục giải quyết một số quy định có tính chất đặc thù theo yêu cầu cải các tư tư pháp hoặc do Bộ luật, các luật khác đã quy định

2.1. Bổ sung thủ tục yêu cầu tuên bố một người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi (Chương XXIV )

2.2. Thủ tục công nhận thuận tình ly hôn (Chương XXVIII)

– Trong thời hạn sẵn sàng chuẩn bị xét đơn nhu yếu, Thẩm phán phải thực thi hòa giải để vợ chồng đoàn viên, trước khi triển khai hòa giải để vợ chồng đoàn viên, khi xét thấy thiết yếu, Thẩm phán hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm quan điểm của cơ quan quản trị nhà nước về mái ấm gia đình, cơ quan quản trị nhà nước về trẻ nhỏ về thực trạng mái ấm gia đình, nguyên do phát sinh xích míc và nguyện vọng của vợ, chồng, con có tương quan đến vụ án ; lý giải về quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm giữa vợ và chồng, giữa cha, mẹ và con, giữa những thành viên khác trong mái ấm gia đình ; về nghĩa vụ và trách nhiệm cấp dưỡng và những yếu tố khác tương quan đến hôn nhân gia đình và mái ấm gia đình .

– Trường hợp sau khi hòa giải, vợ, chồng đoàn tụ thì Thẩm phán ra quyết định đình chỉ giải quyết yêu cầu của họ.

– Trường hợp hòa giải sum vầy không thành thì Thẩm phán ra quyết định hành động công nhận đồng ý chấp thuận ly hôn và sự thỏa thuận hợp tác của những đương sự khi có khá đầy đủ những điều kiện kèm theo sau đây :
+ Hai bên thực sự tự nguyện ly hôn ;
+ Hai bên đã thỏa thuận hợp tác được với nhau về việc chia hoặc không chia gia tài chung, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm nom, giáo dục con ;
+ Sự thỏa thuận hợp tác phải bảo vệ quyền hạn chính đáng của vợ, con .
– Trường hợp hòa giải sum vầy không thành và những đương sự không thỏa thuận hợp tác được về việc chia gia tài, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm nom, giáo dục con thì Tòa án đình chỉ xử lý việc dân sự về công nhận đồng ý chấp thuận ly hôn, thỏa thuận hợp tác nuôi con, chia gia tài khi ly hôn và thụ lý vụ án để xử lý. Tòa án không phải thông tin về việc thụ lý vụ án, không phải phân công lại Thẩm phán xử lý vụ án. Việc xử lý vụ án được triển khai theo thủ tục chung .

2.3.Thủ tục giải quyết yêu cầu tuyên bố hợp đồng lao động vô hiệu, thỏa ước lao động tập thể vô hiệu (Chương XXX)

– Người có quyền yêu cầu Tòa án có thẩm quyền tuyên bố hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể vô hiệu:

+ Người lao động ;
+ Người sử dụng lao động ;
+ Tổ chức đại diện thay mặt tập thể lao động, cơ quan nhà nước có thẩm quyền có quyền khi có địa thế căn cứ theo pháp luật của Bộ luật lao động .
– Thủ tục xem xét nhu yếu công bố hợp đồng lao động vô hiệu, thỏa ước lao động tập thể vô hiệu
+ Sau khi thụ lý đơn nhu yếu công bố hợp đồng lao động vô hiệu, thỏa ước lao động tập thể vô hiệu, Tòa án có nghĩa vụ và trách nhiệm gửi thông tin thụ lý cho người có đơn nhu yếu, người sử dụng lao động, tổ chức triển khai đại diện thay mặt tập thể lao động và Viện kiểm sát cùng cấp .
+ Thời hạn sẵn sàng chuẩn bị xét đơn nhu yếu công bố hợp đồng lao động vô hiệu là 10 ngày, thỏa ước lao động tập thể vô hiệu là 15 ngày, kể từ ngày Tòa án thụ lý
+ Trong thời hạn chuẩn bị sẵn sàng xét đơn hoặc văn bản nhu yếu, nếu người nhu yếu rút nhu yếu thì Tòa án ra quyết định hành động đình chỉ việc xử lý đơn, văn bản nhu yếu .
+ Trong thời hạn 05 ngày thao tác, kể từ ngày ra quyết định hành động mở phiên họp, Tòa án phải mở phiên họp để xét nhu yếu công bố hợp đồng lao động vô hiệu .
+ Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày ra quyết định hành động mở phiên họp, Tòa án phải mở phiên họp để xét nhu yếu công bố thỏa ước lao động tập thể vô hiệu .
+ Khi xét đơn nhu yếu, Thẩm phán hoàn toàn có thể đồng ý hoặc không đồng ý nhu yếu công bố hợp đồng lao động vô hiệu, thỏa ước lao động tập thể vô hiệu .

Trường hợp chấp nhận yêu cầu thì Thẩm phán ra quyết định tuyên bố hợp đồng lao động vô hiệu, thỏa ước lao động tập thể vô hiệu. Trong quyết định này, Tòa án phải giải quyết hậu quả pháp lý của việc tuyên bố hợp đồng lao động vô hiệu, thỏa ước lao động tập thể vô hiệu.

2.4. Thủ tục xét tính hợp pháp của cuộc đình công (Chương XXXI)

Để cung ứng với nhu yếu chung và tương thích với Bộ luật lao động, do đó BLTTDS đã pháp luật một chương mới về trình tự thủ tục xét tín hợp pháp của cuộc đình công như sau :
– Về thời hạn nhu yếu :
+ Trong quy trình đình công

+ Trong thời hạn 03 tháng, kể từ ngày chấm dứt đình công

– Người nhu yếu Tòa án xét tính hợp pháp của cuộc đình công :
+ Người sử dụng lao động ,
+ Tổ chức đại diện thay mặt tập thể lao động
– Thẩm quyền xét tính hợp pháp của cuộc đình công :
+ Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi xảy ra đình công có thẩm quyền xét tính hợp pháp của cuộc đình công .
+ Tòa án nhân dân cấp cao có thẩm quyền xử lý kháng nghị, kháng nghị so với quyết định hành động của Tòa án nhân dân cấp tỉnh về tính hợp pháp của cuộc đình công trong khoanh vùng phạm vi thẩm quyền theo chủ quyền lãnh thổ .
– Thành phần Hội đồng xét tính hợp pháp của cuộc đình công :
+ Tòa án nhân dân cấp tỉnh xét tính hợp pháp của cuộc đình công bằng Hội đồng gồm ba Thẩm phán .
+ Tòa án cấp cao xử lý kháng nghị, kháng nghị so với quyết định hành động về tính hợp pháp của cuộc đình công bằng Hội đồng gồm ba Thẩm phán .
– Những người tham gia phiên họp xét tính hợp pháp của cuộc đình công :
+ Hội đồng xét tính hợp pháp của cuộc đình công do một Thẩm phán làm chủ tọa ; Thư ký Tòa án ghi biên bản phiên họp .
+ Kiểm sát viên Viện kiểm sát cùng cấp ;
+ Đại diện tổ chức triển khai đại diện thay mặt tập thể lao động và người sử dụng lao động ;
+ Đại diện cơ quan, tổ chức triển khai theo nhu yếu của Tòa án ;
– Đình chỉ việc xét tính hợp pháp của cuộc đình công khi có một trong những địa thế căn cứ sau đây :
+ Người nhu yếu rút đơn nhu yếu ;
+ Các bên đã thỏa thuận hợp tác được với nhau về xử lý cuộc đình công và có đơn nhu yếu Tòa án không xử lý ;
+ Người nhu yếu đã được triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà vẫn vắng mặt, trừ trường hợp do sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan ;
– Thủ tục xử lý đơn nhu yếu xét tính hợp pháp của cuộc đình công :
+ Ngay sau khi nhận đơn nhu yếu, Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh quyết định hành động xây dựng Hội đồng xét tính hợp pháp của cuộc đình công và phân công một Thẩm phán chủ trì việc xử lý đơn nhu yếu .
+ Trong thời hạn 05 ngày thao tác, kể từ ngày nhận đơn nhu yếu, Thẩm phán được phân công chủ trì việc xử lý đơn nhu yếu phải ra quyết định hành động mở phiên họp xét tính hợp pháp của cuộc đình công. Quyết định mở phiên họp xét tính hợp pháp của cuộc đình công phải được gửi ngay cho tổ chức triển khai đại diện thay mặt tập thể lao động, người sử dụng lao động, Viện kiểm sát cùng cấp và cơ quan, tổ chức triển khai tương quan .
+ Trong thời hạn 05 ngày thao tác, kể từ ngày ra quyết định hành động mở phiên họp xét tính hợp pháp của cuộc đình công, Hội đồng xét tính hợp pháp của cuộc đình công phải mở phiên họp xét tính hợp pháp của cuộc đình công .
– Trình tự phiên họp xét tính hợp pháp của cuộc đình công :
+ Thẩm phán chủ trì phiên họp xét tính hợp pháp của cuộc đình công công bố quyết định hành động mở phiên họp xét tính hợp pháp của cuộc đình công và tóm tắt nội dung đơn nhu yếu ;
+ Đại diện tổ chức triển khai đại diện thay mặt tập thể lao động và đại diện thay mặt của người sử dụng lao động trình diễn quan điểm của mình ;
+ Thẩm phán chủ trì phiên họp xét tính hợp pháp của cuộc đình công hoàn toàn có thể nhu yếu đại diện thay mặt cơ quan, tổ chức triển khai tham gia phiên họp trình diễn quan điểm ;
+ Kiểm sát viên phát biểu quan điểm của Viện kiểm sát về việc xét tính hợp pháp của cuộc đình công ;
Ngay sau khi kết thúc phiên họp, Kiểm sát viên phải gửi văn bản phát biểu quan điểm cho Tòa án để lưu vào hồ sơ việc dân sự ;

+ Hội đồng xét tính hợp pháp của cuộc đình công thảo luận và quyết định theo đa số.

– Trình tự, thủ tục xử lý kháng nghị, kháng nghị quyết định hành động về tính hợp pháp của cuộc đình công :
+ Ngay sau khi nhận đơn kháng nghị, quyết định hành động kháng nghị so với quyết định hành động về tính hợp pháp của cuộc đình công, Tòa án nhân dân cấp cao phải có văn bản nhu yếu Tòa án đã xét tính hợp pháp của cuộc đình công chuyển hồ sơ vấn đề để xem xét, xử lý .
+ Trong thời hạn 03 ngày thao tác, kể từ ngày nhận được văn bản nhu yếu, Tòa án đã ra quyết định hành động về tính hợp pháp của cuộc đình công phải chuyển hồ sơ vấn đề cho Tòa án nhân dân cấp cao để xem xét, xử lý .
+ Trong thời hạn 02 ngày thao tác, kể từ ngày nhận được hồ sơ vấn đề, Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao quyết định hành động xây dựng Hội đồng phúc thẩm xét tính hợp pháp của cuộc đình công và phân công một Thẩm phán chủ trì việc nghiên cứu và điều tra hồ sơ .
+ Trong thời hạn 05 ngày thao tác, kể từ ngày Tòa án nhân dân cấp cao nhận được hồ sơ vấn đề, Hội đồng phúc thẩm phải triển khai xét kháng nghị, kháng nghị so với quyết định hành động về tính hợp pháp của cuộc đình công .
+ Quyết định của Hội đồng phúc thẩm xét tính hợp pháp của cuộc đình công của Tòa án nhân dân cấp cao là quyết định hành động ở đầu cuối .

2.5.Thủ tục công nhận hòa giải thành ngoài Tòa án (Chương XXXIII)

Thể chế hóa tinh thần cải cách tư pháp về việc khuyến khích việc giải quyết một số tranh chấp thông qua thương lượng, hoà giải, giải quyết của trọng tài, Toà án hỗ trợ bằng quyết định công nhận việc giải quyết đó. Bộ luật tố tụng dân sự quy định cơ chế, phương thức để yêu cầu công nhận kết quả hòa giải thành ngoài Tòa án nhằm giảm số lượng vụ án tranh chấp phải giải quyết tại Tòa án và nhanh chóng hàn gắn mâu thuẫn, tranh chấp trong nhân dân. Cụ thể như sau:

Thứ nhất, về tác dụng hòa giải thành vấn đề ngoài Tòa án được Tòa án xem xét ra quyết định hành động công nhận là hiệu quả hòa giải thành vấn đề xảy ra giữa cơ quan, tổ chức triển khai, cá thể do cơ quan, tổ chức triển khai, người có thẩm quyền có trách nhiệm hòa giải đã hòa giải thành theo lao lý của pháp lý về hòa giải ( như hiệu quả hòa giải theo lao lý của Luật hòa giải cơ sở, Luật thương mại, Luật đất đai, Bộ luật lao động, Luật bảo vệ quyền hạn người tiêu dùng … ) .
Thứ hai, việc xem xét công nhận hiệu quả hòa giải ngoài Tòa án do một Thẩm phán xử lý .
Thứ ba, điều kiện kèm theo để Tòa án công nhận tác dụng hòa giải ngoài Tòa án là những bên tham gia thỏa thuận hợp tác hòa giải có rất đầy đủ năng lượng hành vi dân sự ; những bên tham gia thỏa thuận hợp tác hòa giải là người có quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm so với nội dung thỏa thuận hợp tác hòa giải. Trường hợp nội dung thỏa thuận hợp tác hòa giải thành tương quan đến quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của người thứ ba thì phải được người thứ ba chấp thuận đồng ý ; một hoặc cả hai bên có đơn nhu yếu Tòa án công nhận ; nội dung thỏa thuận hợp tác hòa giải thành của những bên là trọn vẹn tự nguyện, không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội, không nhằm mục đích trốn tránh nghĩa vụ và trách nhiệm với Nhà nước hoặc người thứ ba .
Thứ tư, quyết định hành động công nhận hoặc không công nhận hiệu quả hòa giải thành ngoài Tòa án có hiệu lực thực thi hiện hành thi hành ngay, không bị kháng nghị, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm nhưng hoàn toàn có thể bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm theo pháp luật của Bộ luật tố tụng dân sự. Kết quả hòa giải ngoài Tòa án được Tòa án ra quyết định hành động công nhận sẽ được cơ quan thi hành án dân sự thi hành theo pháp lý về thi hành án dân sự .
2.6. Thủ tục việc xử lý việc dân sự tương quan đến việc bắt giữ tàu bay, tàu biển ( Chương XXXIV )
VII. THỦ TỤC GIẢI QUYẾT VỤ VIỆC DÂN SỰ CÓ YẾU TỐ NƯỚC NGOÀI ( Phần thứ bảy và Phần thứ tám )
Để tháo gỡ những vướng mắc trong thực tiễn, cung ứng nhu yếu hội nhập và thực thi cam kết quốc tế về triển khai xong thủ tục xử lý những vấn đề có yếu tố quốc tế, Bộ luật tố tụng dân sự đã có nhiều lao lý về thủ tục xử lý những nhu yếu, tranh chấp có yếu tố quốc tế như sau :
1. Các pháp luật về xử lý nhu yếu công nhận và cho thi hành tại Nước Ta bản án, quyết định hành động dân sự của Tòa án quốc tế, phán quyết của trọng tài quốc tế cũng đã có những sửa đổi, bổ trợ quan trọng nhằm mục đích khắc phục những chưa ổn lúc bấy giờ về trình tự, thủ tục xử lý đơn nhu yếu ; về chủ thể có quyền nộp đơn nhu yếu ; về thời hạn nhu yếu … Theo đó, bên cạnh việc có quyền nộp đơn nhu yếu nhu yếu công nhận và cho thi hành bản án, quyết định hành động dân sự của Tòa án quốc tế, người có quyền, quyền lợi tương quan còn có quyền nộp đơn nhu yếu không công nhận bản án, quyết định hành động dân sự của Tòa án quốc tế tại Nước Ta và nhu yếu không công nhận bản án, quyết định hành động dân sự của Tòa án quốc tế không có nhu yếu thi hành tại Nước Ta .
Đồng thời, thời hiệu nộp đơn nhu yếu cũng có những sửa đổi cơ bản theo hướng thời hiệu nhu yếu được lao lý dài hơn là 03 năm so với nhu yếu không công nhận, nhu yếu công nhận và cho thi hành bản án, quyết định hành động dân sự của Tòa án quốc tế, nhu yếu công nhận và cho thi hành phán quyết của Trọng tài quốc tế ; Thời hiệu nhu yếu không công nhận bản án, quyết định hành động dân sự của Tòa án quốc tế không có nhu yếu thi hành tại Nước Ta là 06 tháng, kể từ ngày nhận được bản án, quyết định hành động dân sự đã có hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý .
2. Sửa đổi, bổ trợ những lao lý về quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm tố tụng, năng lượng pháp lý tố tụng dân sự và năng lượng hành vi tố tụng dân sự của người quốc tế, cơ quan, tổ chức triển khai quốc tế, Trụ sở, văn phòng đại diện thay mặt tại Nước Ta của cơ quan, tổ chức triển khai quốc tế và tổ chức triển khai quốc tế, cơ quan đại diện thay mặt của tổ chức triển khai quốc tế tại Nước Ta, Nhà nước quốc tế .
3. Để kịp thời khắc phục thực trạng có sai sót trong những bản án, quyết định hành động của Tòa án khi xem xét, xử lý nhu yếu công nhận và cho thi hành hay không công nhận bản án, quyết định hành động của Tòa án quốc tế và phán quyết của trọng tài quốc tế, BLTTDS bổ trợ pháp luật về việc được cho phép xem lại những quyết định hành động đó của Tòa án theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm .
4. Sửa đổi lao lý về thẩm quyền chung của Tòa án Nước Ta trong xử lý những vấn đề dân sự có yếu tố quốc tế, thẩm quyền riêng không liên quan gì đến nhau của Tòa án Nước Ta so với những vấn đề dân sự có yếu tố quốc tế theo hướng lao lý khá đầy đủ, đơn cử hơn, bảo vệ phân phối được nhu yếu hội nhập của quốc gia, tương thích với cam kết của Nước Ta và thông lệ quốc tế .
5. Thay đổi cơ bản thủ tục thông tin, tống đạt văn bản tố tụng của Tòa án cho đương sự ở quốc tế nhằm mục đích đa dạng hóa những phương pháp tống đạt, thông tin văn bản tố tụng của Tòa án cho đương sự ở quốc tế nhằm mục đích bảo vệ hiệu suất cao và rút ngắn thời hạn của việc tống đạt văn bản tố tụng cho đương sự ở quốc tế. Theo đó bên cạnh phương pháp tống đạt, thông tin truyền thống lịch sử được pháp luật tại điều ước quốc tế và trải qua con đường ngoại giao trước đây, Bộ luật tố tụng dân sự bổ trợ thêm những phương pháp tống đạt mới như : tống đạt theo đường dịch vụ bưu chính, tống đạt qua văn phòng đại diện thay mặt, Trụ sở của họ tại Nước Ta, trường hợp thực thi những phương pháp tống đạt không có tác dụng thì Tòa án triển khai niêm yết công khai minh bạch và thông tin trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án ( nếu có ), Cổng thông tin điện tử của cơ quan đại diện thay mặt nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở quốc tế .
6. Bổ sung lao lý mới về việc người khởi kiện, người nhu yếu có quyền nhu yếu Tòa án đề xuất cơ quan có thẩm quyền của quốc tế xác lập địa chỉ của đương sự trong trường hợp không xác lập được địa chỉ của đương sự ở quốc tế thì hoàn toàn có thể nhu yếu Tòa án Nước Ta hoặc cơ quan có thẩm quyền tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú, công bố đương sự mất tích hoặc đã chết theo pháp luật của pháp lý Nước Ta hoặc pháp lý quốc tế hoặc điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên. Bổ sung pháp luật về tích lũy chứng cứ ở quốc tế .
7. Quy định mới, đặc trưng về thủ tục thông tin về việc thụ lý, ngày mở phiên họp, phiên tòa xét xử, thời hạn mở phiên tòa xét xử, phiên họp hòa giải so với vấn đề có yếu tố quốc tế ; về thời hạn kháng nghị bản án, quyết định hành động của Tòa án xét xử vụ án dân sự có yếu tố quốc tế ; về giải quyết và xử lý tác dụng tống đạt văn bản tố tụng của Tòa án cho đương sự ở quốc tế và hiệu quả nhu yếu cơ quan có thẩm quyền của quốc tế tích lũy chứng cứ ; về tống đạt, thông tin văn bản tố tụng và giải quyết và xử lý hiệu quả tống đạt, thông tin văn bản tố tụng của Tòa án cấp phúc thẩm cho đương sự ở quốc tế ; về xác lập và cung ứng pháp lý quốc tế để Tòa án vận dụng trong việc xử lý vấn đề dân sự có yếu tố quốc tế .
VIII. XỬ LÝ CÁC HÀNH VI CẢN TRỞ HOẠT ĐỘNG TỐ TỤNG DÂN SỰ, KHIẾU NAI TỐ CÁO TRONG TỐ TỤNG DÂN SỰ ( Phần thứ mười )
Về nghĩa vụ và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức triển khai, cá thể tham gia tố tụng dân sự, Bộ luật tố tụng dân sự đã sửa đổi, bổ trợ nhiều lao lý về giải quyết và xử lý hành vi cản trở hoạt động giải trí tố tụng tại Tòa án như : hành vi cản trở hoạt động giải trí xác định, tích lũy chứng cứ của người triển khai tố tụng ; hành vi cản trở hoạt động giải trí xác định, tích lũy chứng cứ của người thực thi tố tụng ; hành vi vi phạm nội quy phiên tòa xét xử ; hành vi xúc phạm, xâm hại đến sự tôn nghiêm, uy tín của Tòa án, danh dự, nhân phẩm, sức khỏe thể chất của người triển khai tố tụng hoặc những người khác triển khai trách nhiệm theo nhu yếu của Tòa án ; hành vi cản trở việc cấp, giao, nhận, tống đạt, thông tin văn bản tố tụng của Tòa án ; hành vi cản trở đại diện thay mặt của cơ quan, tổ chức triển khai hoặc cá thể tham gia tố tụng theo nhu yếu của Tòa án ; hành vi không thi hành quyết định hành động của Tòa án về việc cung ứng tài liệu, chứng cứ cho Tòa án hoặc đưa tin sai thực sự nhằm mục đích cản trở việc xử lý vụ án của Tòa án ; hành vi can thiệp việc xử lý vấn đề dân sự …

C. VỀ KIỂM SÁT VIỆC TTPL TRONG TỐ TỤNG DÂN SỰ

Viện kiểm sát kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong tố tụng dân sự, thực hiện các quyền yêu cầu, kiến nghị, kháng nghị theo quy định của pháp luật nhằm bảo đảm cho việc giải quyết vụ việc dân sự kịp thời, đúng pháp luật với những nội dung mới cần chú ý như sau:

I. Viện kiểm sát tham gia các phiên Tòa, phiên họp

Những trường hợp Viện kiểm sát phải tham gia phiên tòa xét xử, phiên họp được thực thi như sau :

1) Việc dân sự

Kiểm sát viên phải tham gia toàn bộ những phiên họp xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm và tái thẩm xử lý việc dân sự
– Phiên họp xét xử sơ thẩm xử lý việc dân sự nếu Kiểm sát viên vắng mặt thì Tòa án vẵn thực thi phiên họp
– Tại phiên họp phúc thẩm xử lý việc dân sự nếu Kiểm sát viên vắng mặt mà không có kháng nghị của Viện kiểm sát thì Tòa án vẵn triển khai phiên họp ; nếu có kháng nghị của Viện kiểm sát thì hoãn phiên họp
– Phiên họp giám đốc thẩm, tái thẩm xử lý việc dân sự phải xuất hiện của Kiểm sát viên, nếu Kiểm sát viên vắng mặt thì hoãn phiên họp

b) Vụ án dân sự

– Phiên tòa xét xử sơ thẩm phải có Kiểm sát viên tham gia so với những vụ án :
+ Tòa án triển khai tích lũy chứng cứ ;
+ Đối tượng tranh chấp là gia tài công, quyền lợi công cộng, quyền sử dụng đất, nhà ở ;

+ Đương sự là người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi hoặc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 4 của Bộ luật này (quy định Tòa án không được từ chối giải quyết vụ, việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng) (Điều 21)

* Tại phiên tòa xét xử xét xử sơ thẩm thuộc trường hợp Kiểm sát phải tham gia nhưng vắng mặt Kiểm sát viên thì không phải là địa thế căn cứ để hoãn phiên Tòa .

* BLTTDS sửa đổi, bổ sung năm 2011 không quy định Viện kiểm sát phải tham gia phiên họp xét kháng cáo quá hạn nhưng Khoản 5 Điều 6 Nghị quyết số 06/NQ-HĐTP ngày 3/12/2012 hướng dẫn thực hiện Điều 247 BLTTDS lại quy định: Viện kiểm sát cùng cấp tham gia phiên họp xét lý do kháng cáo quá hạn đối với trường hợp Viện kiểm sát phải tham gia phiên tòa phúc thẩm quy định tại Khoản 2 Điều 264 BLTTDS. Quy định như trên dẫn đến cách hiểu có trường hợp Viện kiểm sát không tham gia phiên họp xét lý do kháng cáo quá hạn; để khắc phục thiếu sót trên, BLTTDS 2015 quy định: Phiên họp xem xét kháng cáo quá hạn phải có sự tham gia của đại diện Viện kiểm sát cùng cấp và người kháng cáo quá hạn. Trường hợp người kháng cáo, Kiểm sát viên vắng mặt thì Tòa án vẫn tiến hành phiên họp (Điều 275).

* Về thời hạn kháng nghị phúc thẩm của Viện kiểm sát so với bản án của Tòa án cấp xét xử sơ thẩm chưa có hiệu lực hiện hành pháp lý cần chú ý quan tâm một số ít bổ trợ mới như sau :

BLTTDS 2015 đã bổ sung: Khi Tòa án nhận được quyết định kháng nghị của Viện kiểm sát mà quyết định kháng nghị đó đã quá thời hạn quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này thì Tòa án cấp sơ thẩm yêu cầu Viện kiểm sát giải thích bằng văn bản và nêu rõ lý do (Điều 280).

* Bổ sung lao lý về việc biến hóa, bổ trợ, rút kháng nghị, kháng nghị của Viện kiểm sát như sau :

– Trường hợp chưa hết thời hạn kháng nghị theo quy định tại Điều 280 của Bộ luật này thì Viện kiểm sát đã kháng nghị có quyền thay đổi, bổ sung kháng nghị mà không bị giới hạn bởi phạm vi kháng nghị ban đầu (Điều 284).

Để thống nhất về nhận thức và giải quyết đối với việc thay đổi, bổ sung kháng nghị của Viện kiểm sát tại phiên tòa phúc thẩm, BLTTDS 2015 bổ sung quy định: “Trường hợp…Viện kiểm sát rút một phần kháng nghị thì Tòa án chấp nhận việc rút kháng nghị. Trường hợp…Viện kiểm sát bổ sung nội dung mới vượt quá phạm vi…kháng nghị ban đầu thì Tòa án không xem xét nội dung đó” (Điều 298).

2. Phát biểu của Kiểm sát viên tại phiên Tòa, phiên họp

– Kiểm sát viên là người thực thi tố tụng cho nên vì thế đương sự không có quyền tranh luận với phát biểu của Kiểm sát viên tại phiên tòa xét xử ; thế cho nên BLTTDS pháp luật sau khi những người tham gia tố tụng phát biểu tranh luận và đối đáp xong thì Kiểm sát viên phát biểu quan điểm của Viện kiểm sát .

– Nội dung phát biểu của Kiểm sát viên: Ngoài nội dung quy định tại điều 234 của BLTTD 2004 sửa đổi 2011 là tại phiên tòa sơ thẩm Kiểm sát viên phát biểu ý kiến về việc tuân theo pháp luật tố tụng của Thẩm phán, Hội đồng xét xử, Thư ký phiên tòa và của người tham gia tố tụng trong quá trình giải quyết vụ án kể từ khi thụ lý cho đến trước thời điểm Hội đồng xét xử nghị án; BLTDS 2015 đã bổ sung tại phiên tòa sơ thẩm Kiểm sát viên phát biểu quan điểm của Viện kiểm sát về việc giải quyết vụ án.

Xem thêm: Review con máy Vsmart Aris:

– Tại phiên tòa phúc thẩm xét kháng nghị của Viện kiểm sát, trường hợp người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, đương sự phát biểu về tính hợp pháp, tính có căn cứ của kháng nghị thì Kiểm sát viên phải phát biểu ý kiến về những vấn đề mà người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, đương sự đã nêu (Điều 305).

– Về thời gian giữ văn bản phát biểu quan điểm của Kiểm sát viên :

BLTTDS 2015 lao lý ngay sau khi kết thúc phiên tòa xét xử, Kiểm sát viên phải gửi văn bản phát biểu quan điểm cho Tòa án để lưu vào hồ sơ vụ án .

Source: https://vh2.com.vn
Category : Đánh Giá