Danh sách các cặp tương tác thuốc cần chú ý và biện pháp xử trí

TT

Thuốc 1

Thuốc 2

Ảnh hưởng của tương tác

Biện pháp xử trí

1

Amiodaron

Digoxin

Làm tăng nồng độ digoxin trong máu, hoàn toàn có thể gây ngộ độc

– Giảm 50% đến 1/3 liều digoxin khi khởi đầu dùng amiodaron và liên tục hiệu chỉnh liều sau 1 hoặc 2 tuần, hoàn toàn có thể sau 1 tháng từ khi ngừng dùng amiodaron, quan tâm đặc biệt quan trọng trên bệnh nhi .
– Theo dõi bộc lộ độc tính của digoxin ( như nôn, buồn nôn, loạn nhịp tim )

2

Amiodaron

Diltiazem

Làm tăng nồng độ diltiazem trong hoàn toàn có thể gây chậm nhịp, ngừng xoang, blốc nhĩ thất

– Chống chỉ định trên bệnh nhân mắc hội chứng suy nút xoang hoặc blốc nhĩ thất một phần .

– Theo dõi bộc lộ không bình thường trên tim mạch của bệnh nhân, đặc biệt quan trọng trong tiến trình dùng liều tiến công amiodaron

3

Amiodaron

Simvastatin / Atorvastatin

Làm tăng độc tính của simvastatin

– Tránh phối hợp, nếu bắt buộc phối hợp cần :
+ Theo dõi độc tính trên cơ ( đau, yếu cơ ) và nồng độ Creatinin Kinase ( CK ), ngừng sử dụng statin nếu nồng độ CK tăng rõ ràng hoặc hoài nghi tiêu cơ vân cấp
+ Dùng liều statin thấp nhất có hiệu suất cao .
– Xem xét chuyển sang dùng rosuvastatin / fluvastatin / pravastatin hoặc thay clarithromycin / erythromycin bằng azithromycin để giảm bớt mức tương tác .

4

Clarithromycin / Erythromycin

Simvastatin / Atorvastatin

5

Fluconazol

Simvastatin / Atorvastatin

6

Colchicin

Simvastatin / Atorvastatin

7

Colchicin

Clarithromycin / Erythromycin

Tăng độc tính của Colchicin, đến mức nguy khốn .

Tránh phối hợp, đặc biệt quan trọng trên bệnh nhân suy thận
– Nếu bắt buộc phối hợp :
+ Giảm liều colchicin
+ Theo dõi những tín hiệu độc tính của colchicin ( tiêu chảy, sốt, đau cơ, giảm bạch cầu, tiểu cầu, .. )
– Có thể xem xét thay clarithromycin / erythromycin bằng azithromycin, thay fluconazol bằng miconazol .

8

Colchicin

Fluconazol

9

Digoxin

Canxi / Magie

Tăng rủi ro tiềm ẩn loạn nhịp, tiêm tĩnh mạch canxi và magie cùng lúc với những dẫn chất digitalis hoàn toàn có thể gây tử trận

– Chống chỉ định : Phối hợp canxi tiêm tĩnh mạch với dẫn chất digitalis

– Khi phối hợp canxi, magie bằng đường uống phải theo dõi lâm sàng và nếu cần phải theo dõi cả điện tâm đồ

10

Corticoid

NSAIDs

Tăng công dụng phụ lên đường tiêu hóa

Tránh phối hợp, nếu bắt buộc phối hợp nên dùng kèm với thuốc bảo vệ dạ dày

11

Aspirin

Các NSAID ( diclofenac, ketorolac, ibuprofen, meloxicam, .. )

Làm tăng tính năng phụ nghiêm trọng của NSAIDs

+ Aspirin – ketorolac : chống chỉ định

+ Aspirin – những NSAID khác : nên tránh phối hợp này, bác sỹ cần quan tâm tương tác hoàn toàn có thể xảy ra và hoàn toàn có thể dẫn đến xuất huyết tiêu hóa .

12

Aspirin

Heparin và heparin khối lượng phân tử thấp ( enoxaparin )

Tăng rủi ro tiềm ẩn chảy máu

– Nên tránh phối hợp hai thuốc trừ một số ít trường hợp đặc biệt quan trọng như dự trữ biến chứng thiếu máu cục bộ ở bệnh nhân đau thắt ngực không không thay đổi
– Khi thiết yếu phối hợp hai thuốc, cần theo dõi ngặt nghèo những chỉ số xét nghiệm đông máu thích hợp và biểu lộ xuất huyết trên bệnh nhân. Điều trị triệu chứng xuất huyết nếu xảy ra .

13

Các NSAID

Heparin và heparin khối lượng phân tử thấp ( enoxaparin )

Tăng rủi ro tiềm ẩn chảy máu

– Tạm ngừng NSAID trước khi mở màn sử dụng heparin hoặc heparin khối lượng phân tử thấp, nếu hoàn toàn có thể .

– Theo dõi ngặt nghèo những tín hiệu chảy máu trên lâm sàng ( đặc biệt quan trọng là chảy máu đường tiêu hóa ) và những chỉ số xét nghiệm thích hợp trên bệnh nhân .

14

Diltiazem

Clarithromycin / Erythromycin

Làm tăng rủi ro tiềm ẩn nhịp tim không bình thường, hoàn toàn có thể gây tử trận .

Tránh phối hợp, nếu phối hợp :

• – Theo dõi khoảng QT tại thời điểm ban đầu và trong suốt quá trình dùng đồng thời 2 thuốc này.

  Xem thêm: Truyền thông đa phương tiện là gì? Xu hướng ngành nghề năm 2022

• – Hiệu chỉnh liều diltiazem, nếu thiết yếu .

15

Ivabradin

Thuốc ức chế CYP3A4 ( diltiazem, clarithromycin, erythromycin, itraconazol )

Làm tăng nồng độ ivabradin trong máu, rủi ro tiềm ẩn gây chậm nhịp tim, rối loạn dẫn truyền

– Chống chỉ định phối hợp ivabradin với clarithromycin, erythromycin uống, itraconazol, diltiazem .

– Có thể phối hợp ivabradin với fluconazol nhưng cần dùng ivabradin ở liều khởi đầu thấp 2,5 mg x 2 lần / ngày và theo dõi nhịp tim của bệnh nhân .

16

Kali clorid

Thuốc ức chế men chuyển

Nguy cơ làm tăng kali máu, rối loạn dẫn truyền tim

Tránh kê đơn đồng thời hai thuốc này, đặc biệt quan trọng với người bệnh cao tuổi, suy thận và suy tim

17

Kali clorid

Spironolacton

Làm tăng kali máu, trường hợp nghiêm trọng hoàn toàn có thể dẫn đến suy thận, liệt cơ, nhịp tim không đều, ngừng tim

– Chỉ phối hợp hai thuốc này trong trường hợp bệnh nhân hạ kali máu nghiêm trọng không cung ứng với một trong hai thuốc khi dùng đơn độc. Đặc biệt thận trọng ở những bệnh nhân có những yếu tố rủi ro tiềm ẩn ( như bệnh nhân cao tuổi, mắc đái tháo đường hoặc suy thận )

– Nếu phối hợp, theo dõi ngặt nghèo nồng độ kali trong huyết thanh và bộc lộ tăng kali máu trên bệnh nhân ( yếu cơ, stress, dị cảm, nhịp tim chậm, sốc và điện tâm đồ không bình thường ), đồng thời khuyến nghị bệnh nhân về chính sách ăn hài hòa và hợp lý, tránh dùng thức ăn giàu kali .

18

Spironolacton

Thuốc ức chế men chuyển ( Enalapril, captopril, lisinopril, .. )

Nguy cơ làm tăng kali máu, trường hợp nghiêm trọng rình rập đe dọa tính mạng con người, đặc biệt quan trọng người suy thận

– Không nên sử dụng cặp phối hợp này ở những bệnh nhân có Clcr < 30 ml / ph .
– Theo dõi tiếp tục công dụng thận và nồng độ kali trong huyết thanh của bệnh nhân, đặc biệt quan trọng ở những bệnh nhân có một hoặc nhiều yếu tố rủi ro tiềm ẩn ( dùng đồng thời với những thuốc có năng lực tăng nồng độ kali máu, mắc kèm đái tháo đường hay suy thận, bệnh nhân dùng spironolacton với liều > 50 mg / ngày, cao tuổi ) .
– Sử dụng spironolacton ở liều thấp nhất có hiệu suất cao. Liều khuyến nghị cho đa phần bệnh nhân là 25 mg / ngày .

19

Amikacin

Furosemid

Tăng độc tính trên thận và thính giác

Tránh phối hợp, nếu bắt buộc phối hợpnên :

+ Kiểm tra công dụng thận, thính giác trước khi dùng thuốc, định kỳ theo dõi

+ Không dùng quá liều khuyến nghị

+ Giảm 1 hoặc cả 2 thuốc trên bệnh nhân suy thận

20

Carbamazepin

Clarithromycin / Erythromycin

Làm tăng độc tính của carbamazepin

– Thay thế clarithromycin / erythromycin bằng azithromycin hoặc xem xét ngừng sử dụng một trong hai thuốc, đặc biệt quan trọng tránh phối hợp erythromycin và carbamazepin .
– Hiệu chỉnh liều carbamazepin hài hòa và hợp lý ( khoảng chừng 30 – 50 % khi phối hợp clarithromycin ) .
– Theo dõi ngặt nghèo tín hiệu độc tính của carbamazepin trên bệnh nhân ( rối loạn hoạt động, chóng mặt, ngủ gà, lãnh đạm, mất tập trung chuyên sâu, chứng nhìn đôi )

21

Ciprofloxacin

Theophyllin

Làm tăng độc tính của theophyllin

Nếu phối hợp :

– Giảm 30-50 % liều theophyllin khi khởi đầu dùng ciprofloxacin

– Theo dõi nồng độ và những tín hiệu độc tính của theophyllin : đánh trống ngực, nhịp tim nhanh, buồn nôn, run, ..

– Xem xét thay ciprofloxacin bằng quinolon khác ( moxifloxacin )

22

Ceftriaxon

Dung dịch tiêm truyền tĩnh mạch chứa Calci ( calci clorid, Ringer lactat )

Tạo tủa ceftriaxon – calci ( đã phát hiện tạo tủa tại phổi và thận trẻ sơ sinh )

– Không trộn lẫn 2 thuốc cùng 1 đường truyền
– Trẻ sơ sinh ( < 28 ngày ) : chống chỉ định dùng đồng thời
– Đối tượng khác : nếu thiết yếu phải dùng nên 2 đường truyền khác nhau tại 2 vị trí truyền khác nhau .

23

Adrenalin

Propranolol

Nguy cơ gây tăng huyết áp và chậm nhịp tim, hoàn toàn có thể dẫn đến sốc tim

– Propranolol làm giảm công dụng của adrenalin

– Nếu thiết yếu phải dùng thuốc chẹn bêta nên thay propranolol bằng thuốc chẹn bêta tinh lọc ( như metoprolol ) ít rủi ro tiềm ẩn gây tăng huyết áp và chậm nhịp tim hơn

– Theo dõi ngặt nghèo huyết áp của bệnh nhân

– Nếu propranolol đối kháng tính năng của adrenalin trong giải quyết và xử lý sốc phản vệ, sử dụng glucagon hoàn toàn có thể có hiệu suất cao

24

Thuốc cản quang chứa iod ( Iobitridol-Xenetix, Iopromid – Ultravist, .. )

Metformin

Tích lũy metformin, nhiễm toan lactic, suy thận cấp

Trong trường hợp bệnh nhân phải sử dụng thuốc cản quang có iod, phải dừng điều trị với metformin trước 48 giờ và chỉ sử dụng trở lại sau 48 giờ để tránh rủi ro tiềm ẩn suy thận, dẫn đến tăng tồn lưu metformin trong khung hình ( quá liều ) với hậu quả nhiễm toan lactic

25

Metoclopramid

Các thuốc điều trị loạn thần ( amitriptylin, clopromazin, clozapin, olanzapin, risperidol, sulpirid )

Tăng rủi ro tiềm ẩn những phản ứng ngoại tháp hoặc hội chứng thần kinh ác tính

Tránh phối hợp, nếu phải phối hợp cần theo dõi ngặt nghèo biểu lộ ngoại tháp hoặc hội chứng thần kinh ác tính ( co cứng cơ, sốt, đổ mồ hôi, nhầm lẫn )

26

Quinolon ( levofloxacin, moxifloxacin )

– Macrolid ( azithromycin, clarithromycin )
– Fluconazol
– Amiodaron
– Các thuốc điều trị loạn thần

Tăng nguy cơ kéo dài khoảng QT, xoắn đỉnh

Tránh phối hợp những thuốc này, nếu bắt buộc phối hợp, cần thận trọng và theo dõi ngặt nghèo điện tâm đồ, đặc biệt quan trọng là bệnh nhân có yếu tố rủi ro tiềm ẩn xoắn đỉnh ( QT lê dài, hạ kali máu chưa điều trị )