Một lần về Sóc Trăng cả đời ngẩn ngơ nhớ về ẩm thực sông nước

Người ta vẫn bảo “ thất tình không sợ, thất nghiệp mới đáng sợ ”. Thế nhưng kẻ không có tình cũng chả có sự nghiệp cao sang gì như tôi lại chọn đúng cái dịp thất nghiệp để du ngoạn xuống xứ sở “ Sóc Sờ bai Sóc Trăng ” để thăm một người bạn cũ ( nói là thăm bạn chi bằng nói là đi “ trốn ” Hồ Chí Minh thì đúng hơn ) – và đây quả là một quyết định hành động sáng suốt.

Từ lâu đã được nghe nói “ truyền kỳ ” về ẩm thực Sóc Trăng mang những nét giao thoa rực rỡ của ba nền văn hóa : Kinh – Hoa – Khmer – một nét rực rỡ không nơi nào có được. Và trời ban phúc cho kẻ thất nghiệp ham ăn như tôi có bạn người Khmer. Thế là suôn sẻ được chiêm ngưỡng và thưởng thức nền ẩm thực tuyệt vời ở đây rồi chẳng còn muốn về.

Những ngày tạm “trốn” ở Sóc Trăng bụng không lúc nào biết đói bởi các món ăn ở đây vừa phong phú vừa thơm ngon, quyến rũ. Vậy là mỗi bữa cứ ăn, ăn mãi, đến khi phát hiện ra bụng no thì cũng là lúc “đứ đừ” rồi, không thể chứa thêm nổi thứ gì nữa. Đó là chưa kể người miền Tây hiếu khách, cứ vài giờ lại có trái cây hay một món bánh nào đó mời ăn. Thử hỏi, đói làm sao nổi?

Lẩu mắm, cá lóc nướng, hột vịt lộn rim me và bữa ăn ấm cúng cùng những con người miền Tây hiếu khách Kể từ chuyến du ngoạn Sóc Trăng đến nay đã qua vài tháng, mà mùi vị ngon tê đầu lưỡi của những món ăn xứ sở sông nước này vẫn cứ như vương vấn, quanh quẩn đâu đây. Hôm nay nhớ lại, cơn thèm ập đến mà không tìm đâu được quán nào bán đúng vị, thế là đành ngồi đây gõ chữ, san sẻ cho những “ thánh ăn ” có dịp ghé đến Sóc Trăng, kẻo lại bỏ lỡ rồi tiếc !

14 món ngon nên thử tại Sóc Trăng

Dưới đây là 14 món nổi tiếng của Sóc Trăng, cũng là 14 món tôi tâm đắc nhất trong suốt 7 ngày “ ăn nhờ ở đậu ” dưới miền Tây. Món nào có cách chế biến đặc biệt quan trọng của người Khmer tôi xin được san sẻ luôn, bạn nào có đi chơi nhà người bạn “ Sóc sơ bay bong, tâu na bong ” thì nhớ nói họ nấu cho ăn thử. Đảm bảo ngon “ bá cháy ” nhé !

1.Canh rau má nấu với mắm cá lóc – mê ngay từ lần đầu nếm thử

Món này tôi được mái ấm gia đình bạn thiết đãi nên muốn trình làng tiên phong cho những bạn ( sợ quên nói ra thì chính tôi sẽ là người bứt rứt vì lỡ “ ém ” một món ăn tuyệt vời như vậy ). Canh rau má thì chẳng ai lạ gì, nhưng bạn đã khi nào được ăn canh rau má với mắm cá lóc và … thính chưa ? Thú thật đi, chỉ nghe đến tên đã thấy lạ và … ghê rồi phải không ? Ai đời lại nấu canh với mắm cá khi nào, nhưng chỉ cần bạn được nếm thử một lần bảo vệ không ghiền mới là chuyện lạ.

Quên chụp hình món canh “ lịch sử một thời ”, những bạn ngắm ruộng rau má của má vậy ! Vị đăng đắng, thanh thanh của rau má mát lành, cùng vị thơm đặc trưng của thính và mắm cá lóc hòa quyện lại với nhau tạo thành một nồi canh rau má thơm nức. Chỉ vừa đưa vào miệng thôi đã đủ ngất ngây rồi. Ngay cả kẻ không biết ăn mắm cá miền Tây như tôi còn phải “ nhớ mãi không quên ” món ăn đặc biệt quan trọng này. Hơn nữa, nấu kiểu này không sợ ngán như nấu với thịt vì vị rất thanh, ít dầu mỡ, mà lại ngon cực ngon. Bữa cơm ngày hè nóng nực mà có được món canh này thì “ hết sảy ”. Lưu ý : “ Thính ” ở đây không phải là “ thính ” câu “ cá ” như những bạn trẻ thời nay vẫn thường dùng đâu nhé, nó là một loại gia vị làm từ gạo, rất thơm.

2.Bún nước lèo – lạ mà quen, quen mà lạ

Món ăn này thì đã quá nổi tiếng rồi, ngay ở Hồ Chí Minh bạn cũng thuận tiện tìm được một quán gắn nhãn “ bún nước lèo ” nhưng thật khó để tìm được một quán ăn đúng chất miền Tây, mà càng khó hơn để bạn được ăn một tô bún nước lèo “ chính thống ” của người Khmer tại TP HCM. Bún nước lèo – cái tên đơn thuần nhưng cách nấu lại không hề đơn thuần – nước lèo ( nước dùng của bún ) được nấu theo một chiêu thức đặc biệt quan trọng nên nước trong vắt, không hề có chút cặn nào. Bún được trụng kỹ, cho tôm luộc, thịt nướng, cá phi lê vào rồi chan ngập nước lèo.

Tô bún gì đâu mà chỉ toàn thấy tôm và cá ^. ^ Tô bún nước lèo thơm nồng vị cá lóc đồng, sả và 1 số ít loại gia vị khác, vị thanh mà không có chút tanh, ăn cùng đĩa rau sống đủ loại : bắp chuối, húng thơm, húng quế, hẹ, giá sống, … vắt thêm thêm chút chanh, chút ớt tươi vào tô bún và trộn đều là hết chỗ chê. Món bún nước lèo xuất phát từ người Khmer, nên nếu đến những khu chợ của dân tộc bản địa này bạn càng nên chiêm ngưỡng và thưởng thức nó. Cách nấu bún nước lèo của người Khmer đặc biệt quan trọng hơn người Việt ở chỗ họ không dùng mắm cá linh hay mắm cá sặc để nấu nước lèo mà dùng mắm bò hóc ( prohoc – món mắm truyền thống cuội nguồn, có nguồn gốc từ Campuchia ), và nhất là ngải bún – một loại gia vị gần giống với củ gừng nhưng không nồng như gừng mà có vị dịu nhẹ, thơm lâu. Cái hương thơm dịu của ngải bún, cá cùng với vị mặn mòi của mắm làm thực khách ngất ngây nơi đầu lưỡi : Vị ngọt tôm cá, vị giòn béo của thịt quay và dịu dịu đặc trưng của nước lèo rất khác với bún bò Huế hay phở. Riêng tôi, khi ăn món này cảm xúc nó như hiện thân của những cô gái miền Tây vậy : êm ả dịu dàng, nhã nhặn, không quá nồng nàn nhưng lại rất da diết, thân thương.

3.Bún gỏi dà – “quyến rũ” cả những vị thực khách khó tính nhất

Theo khám phá thì được biết bún gỏi dà là một món ăn được biến tấu từ gỏi cuốn. Các nguyên vật liệu chính gồm : Bún tươi, rau sống, giá đỗ, thịt ba rọi, tôm, đậu phộng, tương xay và 1 số ít phụ liệu khác như nước dùng, sườn non. Đa số là những nguyên vật liệu quen thuộc. Nước dùng của bún gỏi dà mang vị béo ngọt đặc trưng, được ninh từ xương heo, chế thêm chút nước me chua nhẹ và tương hạt thơm.

Măm măm thôi nào Nếu ăn món này tại quán ( mà đi theo nhóm ) thì tôi khuyên bạn tốt nhất nói chủ quán làm xong hết rồi bưng ra một lượt luôn. Vì sao ư ? Tô bún được bưng ra với những con tôm luộc đỏ au, những miếng thịt ba rọi xắt lát, vài miếng sườn non, chút rau xanh, giá đỗ và đậu phộng rang, chút tương cùng với nước dùng chan vào xâm xấp trông vô cùng mê hoặc, cẩn trọng đám bạn không nhịn được mà … “ giành nhau ” ăn trước đấy nhé ! Khi ăn bạn nhớ cho thêm tương ớt, vắt miếng chanh vào mới đúng chuẩn. Từng miếng bún dai mềm, hòa chung với nước dùng ngọt thanh nơi đầu lưỡi khiến bạn chỉ sợ no không ăn nổi chứ không khi nào lo ngán.

4.Bánh ống – món bánh của tuổi thơ ở Sóc Trăng

Tôi không muốn nói đến những loại bánh ống ăn đôi lúc ngọt gắt như ở đường phố Hồ Chí Minh hay bán. Bánh ống tôi sắp nói tới đây là một món ăn vặt quen thuộc của người dân Sóc Trăng, đặc biệt quan trọng là người Khmer. Người Khmer biết làm hơn 20 loại bánh khác nhau, mỗi loại lại có một hình thù và một truyền thuyết thần thoại gắn liền khác nhau. Riêng món bánh ống, họ làm bằng cách đăm gạo tấm cho nát rồi trộn đều với dừa nạo, đường cát và bỏ vào ống tre, mang đi hấp bằng lửa than. Đôi khi được làm từ bột gạo xay trộn với màu của lá dứa, nước cốt dừa và đẹp hấp cách thủy trong ống tre hoặc ống nhôm, cũng vì thế mà gọi là bánh ống.

Bánh ống – món bánh của tuổi thơ người miền Tây Loại bánh này hấp rất mau chín, chỉ khoảng chừng 2 phút là xong mẻ bánh. Bánh ăn lúc còn nóng là ngon nhất, mùi thơm nồng nàn của lá dứa, vị beo béo của dừa, bùi bùi của muối vừng cộng hưởng với bột gạo dẻo, mịn tạo nên một “ bản nhạc tuổi thơ ” khó cưỡng. Một tuần ở miền Tây, mỗi lần thấy xe bánh ống chạy qua lại thấy cảnh lũ trẻ dáo dác bu quanh, bình yên quá đỗi !

5.Khô trâu Thạnh Trị – món nhắm tuyệt vời

Bạn từng ăn khô bò, khô gà, khô mực, … nhưng tôi dám cá là chưa mấy ai từng được ăn món khô trâu đặc trưng của vùng huyện Thạnh Trị, Sóc Trăng ( chính bản thân tôi trước kia cũng vậy ). Khô trâu là một món nhắm ngon “ bá cháy bọ chét ”, và là đặc sản nổi tiếng của Thạnh Trị – nơi tôi được đặt chân đến. Khô trâu cũng được chế biến như khô bò nhưng để miếng khô thơm ngon và mê hoặc, người ta phải chọn được thịt đùi, đùi sau thì càng tốt. Sau đó thái ( lóc ) bỏ hết gân rồi đem xắt lát nguyên vẹn, ướp gia vị ( xả bằm, muối, ớt, tỏi, … ) và phải để đến nửa ngày cho thấm, sau đó đem phơi dưới nắng to, hoặc sấy trong lò.

Khô trâu Thạnh Trị đem nhắm cùng củ kiệu với bia là “ hết sảy ” Sản phẩm thu được sẽ là những miếng khô thật mỏng mảnh, thơm lừng vị xả và mùi thịt trâu đặc trưng. Bình quân cứ 3 kg thịt tươi thì cho được 1 kg khô, do đó giá khô trâu phải cao gấp ba lần giá thịt. Khô trâu ngon nhất khi đem nướng, hoặc làm gỏi khô trâu nhắm cùng với rượu trắng và đĩa củ kiệu thì “ tuyệt cú mèo ”.

6.Hủ tíu cà ri Vĩnh Châu – “danh bất hư truyền”

Điều mê hoặc là đi từ Thạnh Trị đến huyện Vĩnh Châu – xứ sở hành tím của Sóc Trăng phải qua … tỉnh Bạc Liêu, nếu vòng lên thành phố Sóc Trăng thì rất xa ( lần đầu được tự mình thưởng thức cảnh này – phấn khích quá nên muốn san sẻ vậy ). Đến đây thì được một người bạn khác dắt đi ăn hủ tíu cà ri Vĩnh Châu nổi tiếng mới thấy món ăn này quả thực là “ danh bất hư truyền ”. Cả hủ tíu Mỹ Tho lẫn hủ tíu Nam Vang ( xuất phát từ Campuchia ) tôi đều như mong muốn được nếm rồi, nhưng đây là lần tiên phong được ăn món hủ tíu cà ri Vĩnh Châu. Nghe mẹ bạn kể lại rằng trước đây, hủ tíu cà ri Vĩnh Châu được nấu với thịt heo chứ không phải là thịt gà hay thịt dê như thường thì. Ngày nay, món này được bà con biến tấu thêm bằng thịt vịt xiêm trưởng thành.

Hủ tíu cà ri Vĩnh Châu – ăn là ghiền Phần nước lèo của hủ tíu cà Vĩnh Châu cũng có màu vàng nghệ như những món cà ri khác. Nhưng khi đưa vào miệng bạn sẽ cảm nhận ngay sự độc lạ, đó là một mùi thơm dịu nhẹ, ngòn ngọt mà không quá nồng hay béo ngậy như những món cà ri quen thuộc. Phần bánh hủ tíu được làm từ bột gạo, cọng nhỏ, mềm, có độ dai vừa phải và được làm từ chính những người Vĩnh Châu, thế cho nên bạn khó mà tìm được mùi vị này ở một nơi nào khác, kể cả những huyện khác ở Sóc Trăng. Nước chấm vẫn là muối tiêu chanh, rau ăn kèm thì hầu hết là giá tươi sống, rau thơm, ngò rai, bỏ thêm vài miếng hành tây lát mỏng dính món hủ tíu càng thêm mê hoặc.

7.Cháo cá lóc rau đắng – món ăn miệt vườn thân thương

Cháo cá lóc rau rau đắng là món ăn tôi được thiết đãi nhiều nhất tại nhà bạn ( đi hai nhà đều được đãi món này ), có lẽ rằng vì thế mà tôi có tình cảm đặc biệt quan trọng với món ăn miệt vườn đầy nghĩa tình này. Nguyên liệu nấu cháo được gồm có ở ngay cái tên dân dã của nó : gạo trắng, cá lóc và rau đắng. Nồi cháo được ninh thật kĩ, cá phải là loại cá lóc đồng thật to, đem luộc chín, luộc da rồi tách thịt bỏ riêng ra đĩa, hái thêm rổ rau đắng mỡ màng ngoài vườn là đủ triển khai xong một nồi cháu cá lóc rau đắng ngon tuyệt.

Cháo cá lóc rau đắng – ăn là ghiền Mỗi sáng, vừa bắc nồi cháo trên nhà bếp xuống múc ra tô, cho vào chút thịt cá lóc, chút rau đắng, thêm chút chanh, chút mắm, rồi cứ thế vừa thổi vừa húp “ soàn soạt ” thì “ hết sẩy ”. Vị thơm ngọt đặc trưng của cá đồng tích hợp với rau đắng giòn giòn, đăng đắng, thêm chút đậm đà của mắm, chút chua chua của chanh cùng với hơi nóng đang bốc ra nghi ngút từ tô cháo khiến những ai trót mê mệt món này thì khó lòng mà dứt ra được.

8.Bún tiêu giò – ấm lòng giữa mùa nước lũ

Thêm một món ăn mang hết nguyên vật liệu vào trong cái tên của mình, đó là : Bún, tiêu và giò heo. Thịt bắp giò, đem sơ chế rồi hầm chín, sau đó thái lát mỏng dính vừa ăn ( lần trước tôi được đãi món này nhưng có thêm thịt vịt nữa ). Khi ăn chỉ cần cho bún vào tô, thêm giá trụng, húng, lá kinh giới, chút hành tím, thịt bắp giò … vào rồi chan nước lèo lên là xong. Và như nhiều món khác, bạn hoàn toàn có thể cho vào thêm chút ớt, chút chanh.

Bún tiêu giò – món ăn ấm lòng ngày lạnh Nước lèo của bún tiêu giò ngoài vị ngọt của xương, của thịt còn vị đậm đậm đà, cay nồng của tiêu, cay nồng và nóng. Vì vậy món này ngon nhất là khi chiêm ngưỡng và thưởng thức vào những ngày “ nước lũ dâng cao ”. Khi ấy, cái nồng và cái vị nóng đặc trưng của tiêu không còn không dễ chịu mà khiến ta ấm cúng hơn hẳn.

9.Lạp xưởng Vũng Thơm – thơm ngong khó cưỡng

Chẳng mấy nơi bán lạp xưởng được thơm ngon như ở Vũng Thơm Lạp xưởng đem chiên, hấp hoặc nướng rồi thái lát mỏng dính, ăn kèm với chút đồ chua hay cà chua, củ kiệu là đúng “ chuẩn ”. Nhưng lạp xưởng phải thơm ngon, không quá nhiều mỡ để tránh gây ngán. Muốn có được một cây lạp xưởng như vậy thì cách tốt nhất là tìm đến Vũng Thơm. Không phải nơi nào cũng làm ra được những cây lạp xưởng “ chất lừ ” như ở đây. Nghề làm lạp xưởng được xem là nghề truyền thống cuội nguồn của những người dân nơi này, đến những sạp bán lạp xưởng bạn tha hồ chọn những loại lạp xưởng khác nhau : Lạp xưởng thịt lạp xưởng tôm, lạp xưởng gà, …

10. Bánh pía Sóc Trăng – lỡ mê rồi thì khó quên hương vị ngọt ngào của bánh

Bánh pía mà chiêm ngưỡng và thưởng thức với trà là tuyệt vời Bánh Pía là âm đọc của người Triều Châu ( nghĩa là bánh ), bắt nguồn từ những người Hoa đến Sóc Trăng sinh sống, lâu dần tạo ra một mùi vị riêng và trở nên nổi tiếng, lúc bấy giờ được xem như là tên thương hiệu của Sóc Trăng. Mô tả cho những bạn chưa từng ăn bánh Pía ( có lẽ rằng hiếm ) : Bánh Pía có vỏ làm từ bột mì và đường kính. Nhân bánh rất phong phú : sầu riêng, khoai môn, đậu xanh cùng với lòng đỏ trứng vịt muối, khoai, mứt những loại, Có rất nhiều loại với nhiều mức giá khác nhau, chỉ khoảng chừng từ 30 ngàn 1 bọc 4 cái. Bánh pía mê hoặc với màu vàng ươm, có nhiều loại nhưng loại nhân mùi sầu riêng ngây ngất vẫn là mê hoặc hơn cả. Bánh ngọt nhưng không gắt, tôi gọi nó là bánh mái ấm gia đình bởi ăn bánh Pía mà ăn một mình thì thật sự khó để cảm nhận toàn vẹn mùi vị thơm ngon của nó. Bánh Pía chỉ thực sự điệu đàng khi quây quần cùng mái ấm gia đình hoặc bạn hữu bên một mâm tròn, một chung trà. Một chiếc bánh sẻ làm 4, mỗi người một miếng nhấm nháp. Vị ngòn ngọt, mằn mặn của nhân bánh cùng với chút đăng đắng của trà và những câu truyện kể quên trời đất về xứ sở miệt vườn. Ôi, có thêm ánh trăng nữa thì chẳng khác gì khung cảnh yên bình cõi thiên tiên. Người đến Sóc Trăng phần lớn đều phải mê mệt với mùi vị loại bánh pía ngọt thơm, ít béo này. Bởi thế, đã đi qua Sóc Trăng bạn thấy có mấy ai mà không gói theo bọc bánh Pía về làm quà tặng ?

11.Bánh cóng (còn được gọi là bánh cống)

Giới thiệu đến những bạn một loại bánh của người Khmer nữa – bánh cóng, hay còn gọi là bánh cống, bánh sầy, sài cá nại ( theo tiếng Khmer ). Bánh này có vỏ làm từ bột gạo, bột đậu nành và trứng, nhân là thịt heo bằm ướp gia vị, trộn chung với củ hành tím xắt nhỏ và một chút ít đậu xanh hấp. Bánh cóng nhìn cực kỳ thích mắt, mê hoặc, là một món ăn đặc trưng của Sóc Trăng.

Bánh cóng Sóc Trăng, nhìn thôi đã thèm Bánh bưng ra từng chiếc vàng ruộm, được điểm xuyết bằng hình con tôm đỏ chỉ nhìn thôi đã muốn “ chóp chép ” miệng. Bánh ăn cùng với những loại rau thơm, rau sống quen thuộc và chấm với nước mắm chua ngọt và gừng thái đỏ, cải đỏ, củ cải trắng, … Hương vị đặc trưng hấp dẫn của bán cóng bảo vệ làm bạn ló lòng mà cưỡng lại được. Đó là vị béo của mỡ, vị bùi của đậu xanh, mát lành của đậu nành, vị ngọt của tôm, vị thơm thơm của thịt, chúng hòa quyện với mùi vị đậm đà, mam mát, cay cay, hăng hăng của những loại rau, chỉ nghĩ lại thôi cũng thấy ghiền. Ngoài ra, Sóc trăng còn nổi tiếng với Cốm dẹp, vũ sữa tím Đại Tâm, bưởi năm roi Kế Thành, cá bống sao Cù Lao Dung và những loại mắm, … Món nào cũng khiến người ăn phải xuýt xoa với những mùi vị đặc trưng khó lẫn của nó. Trở lại với Hồ Chí Minh và bộn bề đời sống, một tuần thưởng thức ở Sóc Trăng cùng mái ấm gia đình bạn đến nay vẫn luôn là một hồi ức như mới vừa trong ngày hôm qua của tôi. Vẻ đẹp bình dị, thân thương của Sóc Trăng chứa đựng trong từng bữa ăn hàng ngày khiến tôi cứ bồi hồi không dứt. Bởi vậy, đến Sóc Trăng không hề bỏ lỡ thời cơ mày mò ẩm thực là thế !

Thanh Tâm

Đánh giá bài viết:

5 stars – 2 reviews

Source: https://vh2.com.vn
Category: Ẩm Thực