Tương tác át chế là gì

I. KHÁI NIỆM TƯƠNG TÁC GEN

Là sự tác động qua lại giữa hai hay nhiều gen không alen cùng quy định một kiểu hình.

” Bản chất : Là sự tương tác giữa những mẫu sản phẩm của gen để tạo nên kiểu hình.

II. CÁC KIỂU TƯƠNG TÁC GEN KHÔNG ALEN

1. Tương tác bổ sung (bổ trợ)

a. Khái niệm : Tương tác hỗ trợ là kiểu tương tác của hai hay nhiều gen không alen cùng qui định một tính trạng, trong đó sự Open của 2 alen trội làm Open kiểu hình mới .b. Sơ đồ lai kiểm chứng :c. Giải thích tác dụng :- F2 có 9 + 7 = 16 tổng hợp → F1 cho 4 loai giao tử → F1 dị hợp về 2 cặp gen ( AaBb ) .- Ta thấy F1 ( AaBb ) dị hợp về 2 cặp gen chỉ bộc lộ một tính trạng hoa đỏ → hiện tượng kỳ lạ 2 gen tương tác pháp luật 1 tính trạng :+ Hai alen trội A và B nằm trên 2 NST khác nhau sinh ra mẫu sản phẩm tương tác với nhau đã qui định tính trạng hoa đỏ ( A ­ _B_ )+ Khi chỉ có 1 trong 2 gen trội hoặc không có gen trội nào thì hoa màu trắng ( A-bb, aaB -, aabb )

2. Tương tác át chế

a. Khái niệm : Là hiện tượng kỳ lạ tương tác giữa hai ( hay nhiều ) gen trong đó 1 gen này ngưng trệ sự hoạt động giải trí của 1 gen khác thuộc locut khác nhau. Có hai truờng hợp : át chế trội và át chế lặn .b. Sơ đồ lai :c. Giải thích :Ta thấy tỉ lệ F2 là 13 : 3 → có 16 tổng hợp lai nhưng khác tỉ lệ 9 : 3 : 3 1 chứng tỏ những gen phân li độc lập nhưng có sự tương tác với nhau, đơn cử là tuân theo qui luật tương tác át chế trội ( Sự xuất hiện của B ngưng trệ sự bộc lộ của A, nên kiểu gen A_B_ pháp luật màu trắng, kiểu gen A_bb có màu ) .

3. Tương tác cộng gộp

* Khái niệm : Là hiện tượng kỳ lạ khi có hai hay nhiều locus gen tương tác với nhau mỗi alen trội đều góp thêm phần làm tăng sự biểu lộ của kiểu hình .Tỷ lệ đặc trưng : 9A _B_, 3A _bb, 3 aaB_ : 1 aabb = 15 : 1* Đặc điểm :- Tính trạng càng do nhiều gen tương tác pháp luật thì sự sai khác về KH giữa những KG càng nhỏ ® tạo nên một phổ BD liên tục .- Tác động cộng gộp thường là những tính trạng số lượng, hiệu suất ( sản lượng sữa, chiều cao … ). Tính trạng số lượng thường có phổ biến dị rộng, hoàn toàn có thể định lượng được bằng cân, đo, đong, đếm …

Loigiaihay.com

1. Khái niệm tương tác gen

Là sự tác động ảnh hưởng qua lại giữa hai hay nhiều gen không alen cùng lao lý một kiểu hình .
” Bản chất : Là sự tương tác giữa những loại sản phẩm của gen để tạo nên kiểu hình .

2. Các kiểu tương tác gen không alen

2.1 Tương tác bổ sung (bổ trợ)

Khái niệm: Tương tác bổ trợ là kiểu tương tác của hai hay nhiều gen không alen cùng qui định một tính trng, trong đó sự xuất hiện của 2 alen trội làm xuất hiện kiểu hình mới.

Sơ đồ lai kiểm chứng:

Giải thích kết quả:

– F2 có 9 + 7 = 16 tổng hợp → F1 cho 4 loai giao tử → F1 dị hợp về 2 cặp gen ( AaBb ) .
– Ta thấy F1 ( AaBb ) dị hợp về 2 cặp gen chỉ bộc lộ một tính trạng hoa đỏ → hiện tượng kỳ lạ 2 gen tương tác pháp luật 1 tính trạng :
+ Hai alen trội A và B nằm trên 2 NST khác nhau sinh ra mẫu sản phẩm tương tác với nhau đã qui định tính trạng hoa đỏ ( A ­ _B_ )
+ Khi chỉ có 1 trong 2 gen trội hoặc không có gen trội nào thì hoa màu trắng ( A-bb, aaB -, aabb )

2.2. Tương tác át chế

Khái niệm: Là hiện tượng tương tác giữa hai (hay nhiều) gen trong đó 1 gen này kìm hãm sự hoạt động của 1 gen khác thuộc locut khác nhau.

Có hai truờng hợp : át chế trội và át chế lặn .

Sơ đồ lai:

Giải thích:

Ta thấy tỉ lệ F2 là 13 : 3 → có 16 tổng hợp lai nhưng khác tỉ lệ 9 : 3 : 3 1 chứng tỏ những gen phân li độc lập nhưng có sự tương tác với nhau, đơn cử là tuân theo qui luật tương tác át chế trội ( Sự xuất hiện của B ngưng trệ sự bộc lộ của A, nên kiểu gen A_B_ pháp luật màu trắng, kiểu gen A_bb có màu ) .

2.3. Tương tác cộng gộp

*Khái niệm: Là hiện tượng khi có hai hay nhiều locus gen tương tác với nhau mỗi alen trội đều góp phần làm tăng sự biểu hiện của kiểu hình.

Tỷ lệ đặc trưng : 9A _B_, 3A _bb, 3 aaB_ : 1 aabb = 15 : 1

*Đặc điểm:

– Tính trạng càng do nhiều gen tương tác lao lý thì sự sai khác về KH giữa những KG càng nhỏ ® tạo nên một phổ BD liên tục .
– Tác động cộng gộp thường là những tính trạng số lượng, hiệu suất ( sản lượng sữa, chiều cao … ). Tính trạng số lượng thường có phổ biến dị rộng, hoàn toàn có thể định lượng được bằng cân, đo, đong, đếm ..

3. Các dạng bài tập

* Dấu hiệu nhận biết di truyền tương tác gen không alen

– Ở F2 có 16 tổng hợp nhưng chỉ pháp luật 1 tính trạng .
– Ở F2 tỉ lệ phân li kiểu hình đổi khác so với tỉ lệ phân li độc lập .
– Trong phép lai nghiên cứu và phân tích tỉ lệ phân li kiểu hình là 1 : 1 : 1 : 1 hoặc 3 : 1 ( 4 tổng hợp ) .

Dạng 1: Xác định kết quả lai khi biết kiểu hình hoặc kiểu gen của P và sự tác động qua lại giữa các gen hoặc chuỗi phản ứng sinh hóa.

+ Quy ước gen, xác lập tỷ suất giao tử của P.
+ Từ kiểu tương tác, xác lập kiểu gen tương ứng với kiểu hình .
+ Xác định tỷ suất phân li kiểu gen, kiểu hình đời con .

Chú ý: Sử dụng phép nhân xác suất hoặc sơ đồ phân nhánh để tìm tỉ lệ kiểu gen, kiểu hình.

Dạng 2: Xác định kiểu tương tác giữa hai cặp gen không alen, kiểu gen bố mẹ khi biết kiểu hình của P và kết quả phép lai.

– Dựa vào tác dụng nghiên cứu và phân tích ở thế hệ lai để xác lập số tổng hợp giao tử, từ đó xác lập số giao tử, số loại giao tử của bố và mẹ, qua đó xác lập số cặp gen tương tác .
– Từ số cặp gen tương tác xác lập được kiểu gen của P. Viết sơ đồ lai ( hoàn toàn có thể ) để xác lập được kiểu gen, so sánh kiểu hình đề bài để xác lập kiểu tương tác .

TƯƠNG TÁC GEN

Tương tác gen là sự tác động ảnh hưởng qua lại giữa những gen trong quy trình hình thành 1 kiểu hình.

1. Tương tác bổ sung

1.1. Khái niệm

Tương tác bổ trợ ( tương tác hỗ trợ ) là kiểu tác động ảnh hưởng qua lại của 2 hay nhiều gen không alen làm Open 1 kiểu hình mới .

1.2. Tỉ lệ phân li kiểu hình thường gặp

Tương tác bổ trợ trong trường hợp P di hợp cả 2 cặp gen thì tỉ lệ phân li kiểu hình ở đời con thường là một trong những tỉ lệ sau :
– 9 : 7
– 9 : 6 : 1
– 9 : 3 : 3 : 1

1.3. Ví dụ và giải thích

Ví dụ 1 : Tương tác bổ trợ kiểu 9 : 6 : 1
Cho bí F1 chứa 2 cặp gen dị hợp, kiểu hình bí dẹt tự thụ phấn, F2 cho tỉ lệ kiểu hình : 9 bí dẹt : 6 bí tròn : 1 bí dài .

– F2 có 16 tổng hợp → F1 dị hợp tử 2 cặp gen. Tuy nhiên, tỉ lệ phân li không phải là 9 : 3 : 3 : 1 mà là 9 : 6 : 1. Kết quả này hoàn toàn có thể lý giải bằng tương tác hỗ trợ của 2 gen không alen như sau :
Hai gen trội D, F tương tác hỗ trợ tính trạng quả dẹt .
Hai gen trội D, F ảnh hưởng tác động riêng rẽ lao lý tính trạng quả tròn .
Hai gen lặn d, f tương tác hỗ trợ pháp luật tính trạng quả dài .
– Sơ đồ lai :
F1 x F1 : ♂ DdFf × ♀ DdFf
GF1 : DF, Df, dF, df ↓ DF, Df, dF, df
F2 : 9 D-F – ( quả dẹt ) : 3 D-ff ( quả tròn ) : 3 ddF-1 ( quả tròn ) : 1 ddff ( quả dài )
Ví dụ 2 : Tương tác bổ trợ kiểu 9 : 3 : 3 : 1
GP : Ab aB
F1 : AaBb ( 100 % Mào hạt óc chó )
F1 x F1 : AaBb ( Mào hạt óc chó ) x AaBb ( Mào hạt óc chó )
GF1 : AB, Ab, aB, ab AB, Ab, aB, ab
F2 : 9A – B – ( mào hạt óc chó ) : 3A – bb ( mào hạt đậu ) : 3 aaB – ( mào hoa hồng ) : 1 aabb ( mào đơn )

2. Tương tác cộng gộp

2.1. Khái niệm

Tương tác cộng gộp là kiểu tác động ảnh hưởng của nhiều gen trong đó mỗi gen góp phần 1 phần như nhau vào sự bộc lộ của tính trạng .

2.2. Tỉ lệ phân li kiểu hình thường gặp

Tương tác cộng gộp trong trường hợp P. dị hợp 2 cặp gen thì tỉ lệ phân li kiểu hình ở đời con thường là một trong những tỉ lệ sau :
– 15 : 1
– 6 : 4 : 4 : 1 : 1

2.3. Ví dụ và giải thích

Ví dụ 1
Lai 2 thứ lúa mì thuần chủng hạt màu đỏ và hạt màu trắng → F1 : 100 % màu đỏ. Cho F1 tự thụ phấn → F2 : 15 cây hạt màu đỏ ( đỏ thẫm → đỏ nhạt ) : 1 cây hạt màu trắng .
Giải thích :
– F2 cho 16 tổng hợp → F1 tạo 4 giao tử và dị hợp 2 cặp gen A1a1A2a2. Hai cặp gen cùng qui định tính trạng sắc tố hạt → có hiện tượng kỳ lạ ảnh hưởng tác động qua lại giữa những gen .
– Trong số 16 tổng hợp ở F2 chỉ có 1 tổ hợp đồng hợp lặn a1a1a2a2 → hạt màu trắng, 15 tổng hợp còn lại chứa tối thiểu 1 gen trội → hạt màu đỏ. Vậy màu đỏ thẫm hay đỏ nhạt nhờ vào vào số gen trội xuất hiện trong kiểu gen .
– Sơ đồ lai từ P → F2 :
Pt / c : A1A1A2A2 ( đỏ ) × a1a1a2a2 ( trắng )
GP : A1A2 ↓ a1a2
F1 × F1 : A1a1A2a2 ( đỏ ) × A1a1A2a2 ( đỏ )
GF1 : A1A2, A1a2, a1A2, a1a2
F2 :
Ví dụ 2 :
– Màu da của người do tối thiểu 3 gen ( A, B, C ) lao lý theo kiểu tương tác cộng gộp. Ba gen nằm trên những cặp NST tương đương khác nhau nhưng cùng lao lý sự tổng hợp sắc tố melanin trong tế bào da .
– Khi trong kiểu gen có 1 alen trội ( bất kể A, B hay C ) thì tế bào da có năng lực tổng hợp melanin làm cho da có màu sẫm .
– Số lượng alen trội xuất hiện trong kiểu gen càng nhiều thì da càng sẫm màu hơn. Khi xuất hiện 6 alen trội thì da có màu đen thẫm nhất .
– Sơ đồ lai :
– Những tính trạng do nhiều gen cùng lao lý theo kiểu tương tác cộng gộp chịu ảnh hưởng tác động nhiều của thiên nhiên và môi trường được gọi là tính trạng số lượng. Những tính trạng số lượng thường là những tính trạng hiệu suất ( sản lượng thóc, sản lượng sữa, khối lượng của gia súc, gia cầm, … ) .
– Công thức tổng quát của tương tác cộng gộp trường hợp n cặp gen dị hợp : tỉ lệ phân li kiểu hình ở F2 là khai triển của nhị thức Newton ( a + b ) 2 n trong đó a – số alen trội, b – số alen lặn xuất hiện trong kiểu gen ( a + b = 2 n ).

* So sánh tương tác bổ sung với tương tác cộng gộp:

3. Tương tác át chế

3.1. Khái niệm

– Tương tác át chế là hiện tượng kỳ lạ một gen này ngưng trệ sự bộc lộ của của một gen không alen với nó .
– Gen át chế hoàn toàn có thể là gen trội hoặc gen lặn .

3.2. Tỉ lệ phân li kiểu hình thường gặp

a. Át chế trội
A át và aa không át. Do đó, P dị hợp 2 cặp gen thì tỉ lệ phân li kiểu hình đời con thường phát hiện là :
– 12 ( 9A – B – : 3A – bb ) : 3 ( aaB – ) : 1 ( aabb )
– 13 ( 9A – B – : 3A – bb : 1 aabb ) : 3 ( aaB – )
b. Át chế lặn
aa át. Do đó, P dị hợp 2 cặp gen thì tỉ lệ phân li kiểu hình đời con thường phát hiện là :
– 9 ( 9A – B – ) : 3 ( 3A – bb ) : 4 ( 3 aaB – : 1 aabb )

3.3. Ví dụ và giải thích

Ví dụ 1:Tương tác át chế trội 13:3

Ở gà, lai 2 giống gà lông trắng thuần chủng được F1 : 100 % gà lông trắng. Cho F1 giao phối ngẫu nhiên thu được F2 có tỉ lệ phân li kiểu hình là : 13 gà lông trắng : 3 gà lông có màu .
Giải thích :
– F2 cho 16 tổng hợp → F1 tạo 4 giao tử và dị hợp 2 cặp gen AaBb. Hai cặp gen cùng qui định tính trạng màu sắ lông ở gà → có hiện tượng kỳ lạ tác động ảnh hưởng qua lại giữa những gen .
– Ở F2 có 13 gà lông trắng : 3 gà lông có màu => Tính trạng màu lông gà di truyền theo quy luật tương tác át chế .
– Quy ước : A là gen át, cặp aa không át. B lao lý lông có màu, b pháp luật lông màu trắng .
=> Kiểu gen A-B – và A-bb và aabb cùng pháp luật kiểu hình lông trắng. Kiểu gen aaB – pháp luật kiểu hình lông có màu .
– Sơ đồ lai :
Ví dụ 2:Tương tác át chế trội 12:3:1
Lai giữa bí quả trắng thuần chủng với bí quả xanh thuần chủng được F1 : 100 % bí quả trắng. F1 x F1 thu được F2 : 12 quả trắng : 3 quả vàng : 1 quả xanh .
Giải thích :
– Tính trạng sắc tố quả ở bí di truyền theo quy luật tương tác át chế .
– Tỉ lệ kiểu hình ở F2 : 12 quả trắng : 3 quả vàng : 1 quả xanh => quy ước : A là gen át, cặp aa không át. B pháp luật quả vàng, b lao lý quả xanh .
=> Kiểu gen A-B – và A-bb đều pháp luật kiểu hình quả trắng. Kiểu gen aaB – lao lý tính trạng quả vàng. Kiểu gen aabb pháp luật tính trạng quả xanh .
– Sơ đồ lai :

Ví dụ 3:Tương tác át chế lặn 9:3:4

Ở chuột, lai chuột đen và chuột trắng thuần chủng F1 : 100 % chuột lông xám nâu. Cho F1 tạp giao → F2 : 9 chuột lông xám nâu : 3 chuột lông đen : 1 chuột lông trắng .
Giải thích :
– Tính trạng sắc tố lông ở chuột di truyền theo quy luật tương tác át chế .
– Tỉ lệ kiểu hình ở F2 : 9 chuột lông xám nâu : 3 chuột lông đen : 1 chuột lông trắng
=> Quy ước :
+ Kiểu gen aa cản trở sự biểu lộ của những alen B => Kiểu gen aaB – và aabb lao lý màu lông trắng .
+ B lao lý lông xám nâu và A – không có năng lực át chế => Kiểu gen A-B – lao lý màu lông xám nâu .

+ b quy định lông đen và A- không có khả năng át chế => Kiểu gen A-bb quy định màu lông đen.

– Sơ đồ lai :