Quyền tiếp cận thông tin (right to access to information) là gì?

Quyền tiếp cận thông tin là gì ? Lịch sử của Quyền tiếp cận thông tin ?

Sự ngày càng tăng can đảm và mạnh mẽ về số lượng luật vương quốc được cho phép những cá thể có quyền tiếp cận thông tin do những cơ quan công quyền nắm giữ đã diễn ra trong 3 thập kỷ qua.

1. Quyền tiếp cận thông tin là gì?

– Khái niệm quyền tiếp cận thông tin: Quyền tiếp cận thông tin được hình thành dựa trên quyền tự do ngôn luận rộng hơn và bao gồm quyền của mọi cá nhân để tìm kiếm và có được thông tin do các cơ quan công quyền nắm giữ.

Quyền tự do thông tin đã được công nhận trong luật lần tiên phong hơn hai trăm năm trước ở Thụy Điển, với việc công bố Luật Tự do Báo chí vào năm 1776. Phải mất gần hai thế kỷ trước khi luật tiếp theo như vậy được trải qua ở Phần Lan trong Năm 1951. Năm 2006, lần tiên phong quyền tiếp cận thông tin đã được Tòa án Nhân quyền Liên Mỹ công nhận chính thức về mặt pháp lý quốc tế trong vụ án năm 2006 của Claude Reyes và những người khác kiện Chile ” và sau đó, vào năm 2009, bởi Châu Âu Tòa án Nhân quyền. Vào năm 2011, Ủy ban Nhân quyền của Liên hợp quốc đã xác lập rõ hơn quyền tiếp cận thông tin trong Bình luận chung về Điều 19 của Công ước quốc tế về những quyền dân sự và chính trị ( ICCPR ) và lôi kéo những vương quốc dữ thế chủ động trải qua những luật tương quan. Nó nêu rõ : “ Để thực thi quyền tiếp cận thông tin, những Quốc gia thành viên nên dữ thế chủ động đưa vào miền công cộng của nhà nước những thông tin mà công chúng chăm sóc. Các vương quốc thành viên cần cố gắng nỗ lực rất là để bảo vệ việc tiếp cận thông tin đó một cách thuận tiện, nhanh gọn, hiệu suất cao và thiết thực. Các vương quốc thành viên cũng nên phát hành những thủ tục thiết yếu, theo đó một vương quốc hoàn toàn có thể tiếp cận thông tin, ví dụ điển hình như bằng những biện pháp luật tự do thông tin. Các thủ tục cần phân phối cho việc giải quyết và xử lý kịp thời những nhu yếu cung ứng thông tin theo những quy tắc rõ ràng tương thích với Công ước. Phí nhu yếu cung ứng thông tin không được như vậy để tạo thành một trở ngại bất hài hòa và hợp lý so với việc tiếp cận thông tin. Các nhà chức trách phải cung ứng nguyên do cho mọi việc phủ nhận phân phối quyền truy vấn thông tin. Cần có sự sắp xếp so với những kháng nghị khước từ phân phối quyền truy vấn thông tin cũng như trong những trường hợp không phân phối nhu yếu ”. Chính sách Tiếp cận Thông tin của Ngân hàng Thế giới, có hiệu lực thực thi hiện hành vào năm 2010, là một sự đổi khác quan trọng trong cách tiếp cận của Ngân hàng Thế giới nhằm mục đích phân phối thông tin cho công chúng. Cơ bản của chủ trương là nguyên tắc mà Ngân hàng Thế giới sẽ bật mý bất kể thông tin nào mà Ngân hàng Thế giới chiếm hữu không nằm trong list những trường hợp ngoại lệ của Ngân hàng Thế giới. Quỹ Tiền tệ Quốc tế cũng trải qua những chủ trương cởi mở hơn để thúc giục những vương quốc vận dụng luật tiếp cận thông tin trong khuôn khổ minh bạch và giảm tham nhũng. Quyền tiếp cận những tài liệu của EU được bảo vệ bởi Hiệp ước về Hoạt động của Liên minh châu Âu ( Điều 15 ) và Hiến chương về những quyền cơ bản của Liên minh châu Âu. Điều 42 trao quyền tiếp cận những tài liệu do những tổ chức triển khai của Liên minh Châu Âu nắm giữ cho “ [ a ] công dân của Liên minh và bất kể thể nhân hoặc pháp nhân nào cư trú hoặc có văn phòng ĐK tại một Quốc gia Thành viên. ”

Nguyên tắc Nhân quyền năm 2014 của Liên minh Châu Âu về Tự do Ngôn luận Trực tuyến và Ngoại tuyến nhấn mạnh thêm rằng quyền tự do ngôn luận bao gồm quyền tự do tìm kiếm và nhận thông tin (điều 14).

Những tăng trưởng quy phạm nói trên dẫn đến việc gồm có những tiềm năng bảo vệ nâng cao quyền tiếp cận thông tin trên khoanh vùng phạm vi toàn thế giới, trong khuôn khổ những chương trình nghị sự tăng trưởng quốc tế .
Năm năm ngoái, Liên hợp quốc đã tích hợp quyền được thông tin như một phần của những Mục tiêu Phát triển Bền vững ( SDGs ). Trong Chương trình Nghị sự 2030 về Phát triển Bền vững, việc tiếp cận thông tin do những cơ quan nhà nước nắm giữ đã được công nhận là cơ chế tạo thuận tiện thiết yếu cho sự tham gia của hội đồng trong những Mục tiêu Bền vững, trong đó UNESCO có trách nhiệm giám sát và báo cáo giải trình việc triển khai những chủ trương tiếp cận thông tin trên toàn quốc tế theo Mục tiêu 16. Mặc dù ngày càng có nhiều vương quốc phát hành luật về quyền thông tin, điều tra và nghiên cứu của UNESCO năm 2019 về việc thực thi SDG 16.10 cho thấy rằng mặc dầu có văn minh, những chính phủ nước nhà vẫn hoàn toàn có thể vận dụng và cải tổ năng lực tiếp cận luật thông tin, cũng như bảo vệ tốt hơn việc thực thi những luật này. Hiện nay, có 126 vương quốc trên toàn quốc tế được tiếp cận với luật thông tin. Việc thừa nhận và bảo vệ đúng đắn quyền này đã trở thành điều kiện kèm theo tiên quyết cơ bản của một xã hội dân chủ.

2.  Lịch sử của Quyền tiếp cận thông tin:

Năm 1766 – Thụy Điển trải qua luật tiếp cận thông tin tiên phong trên quốc tế : Luật thiết lập quyền tự do báo chí truyền thông, gồm có quyền tự do in ấn và thông dụng tài liệu về cơ quan chính phủ, tòa án nhân dân và QH. Luật, hình thành một phần của hiến pháp Thụy Điển, thừa nhận rằng quyền tự do báo chí truyền thông nhờ vào vào quyền truy vấn thông tin và công bố “ vì mục tiêu đó, quyền truy vấn tự do phải được phép vào toàn bộ những kho tàng trữ, với mục tiêu sao chép những tài liệu đó trong loco hoặc có được những bản sao được ghi nhận của chúng ”. Bản dịch tiếng Anh của luật gốc hoàn toàn có thể được tìm thấy trong ấn phẩm “ Đạo luật về quyền tự do thông tin tiên phong trên quốc tế – Di sản thời nay của Anders Chydenius ” được xuất bản vào năm 2006 nhân kỷ niệm 240 năm ngày Chydenius trải qua luật tiếp cận thông tin tiên phong Sự xây dựng. Anders Chydenius ( 1729 – 1803 ) là một nhà tư tưởng và chính trị gia khai sáng người Phần Lan, người đã đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo ra luật mới vào năm 1766.

– Năm 1789 Tuyên ngôn về Quyền con người và Quyền công dân của Pháp vẫn là một phần của Hiến pháp Pháp quy định tại Điều 14 rằng: “Tất cả công dân có quyền xác định, tự mình hoặc thông qua đại diện của họ, nhu cầu về thuế công, để đồng ý nó một cách tự do, để theo dõi việc sử dụng và xác định tỷ lệ, cơ sở, bộ sưu tập và thời hạn của nó. ” Mặc dù tuyên bố này không được sử dụng làm cơ sở để khẳng định quyền tiếp cận thông tin ở Pháp, nhưng nó dường như cung cấp cho công chúng “quyền được biết” về việc chi tiêu các loại thuế.

– Nghị quyết 59 ( 1 ) của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc năm 1946 về Tự do Thông tin nói : “ Tự do Thông tin là một quyền cơ bản và là nền tảng của tổng thể những quyền tự do mà Liên Hiệp Quốc được hiến Tặng. Quyền Tự do Thông tin bao hàm quyền tích lũy, truyền tải và xuất bản tin tức ở bất kỳ đâu và ở bất kể đâu mà không bị số lượng giới hạn. Vì vậy, nó là một yếu tố thiết yếu trong bất kể nỗ lực tráng lệ nào để thôi thúc độc lập và tân tiến của từ này. ” Tuy nhiên, ngôn từ này vào thời gian đó không được hiểu hoặc định nghĩa rõ ràng như quyền nhu yếu và nhận thông tin từ những cơ quan công quyền. – Năm 1966 Hợp chủng quốc Hoa Kỳ trải qua Đạo luật Tự do Thông tin : Được phát hành vào năm 1966, Đạo luật Tự do Thông tin ( FOIA ) là luật liên bang thiết lập quyền của công chúng trong việc lấy thông tin từ những cơ quan chính phủ nước nhà liên bang. FOIA được hệ thống hóa tại 5 U.S.C. Mục 552. “ Bất kỳ người nào ” đều hoàn toàn có thể gửi nhu yếu FOIA, gồm có công dân Hoa Kỳ, công dân quốc tế, tổ chức triển khai, hiệp hội và trường ĐH. Năm 1974, sau vụ bê bối Watergate, Đạo luật đã được sửa đổi để buộc những cơ quan phải tuân thủ nhiều hơn. Nó cũng đã được sửa đổi vào năm 1996 để cho phép truy vấn nhiều hơn vào thông tin điện tử. Bạn hoàn toàn có thể tìm thấy một bài báo mê hoặc về việc trải qua FOIA của Hoa Kỳ và Tổng thống Lyndon Johnson không muốn ký nó trên website của Cơ quan Lưu trữ An ninh Quốc gia, cùng với lịch sử dân tộc những sửa đổi tiếp theo .
– Năm 1981 : Hội đồng Châu Âu trải qua Khuyến nghị cho những Quốc gia thành viên về Quyền Tiếp cận Thông tin do Cơ quan Công quyền nắm giữ. Khuyến nghị không ràng buộc này thúc giục những vương quốc thành viên bảo vệ rằng “ Mọi người trong khoanh vùng phạm vi quyền hạn của vương quốc thành viên sẽ có quyền tích lũy, theo nhu yếu, thông tin do những cơ quan công quyền khác ngoài những cơ quan lập pháp và tư pháp nắm giữ ”. Khuyến nghị phản ánh xu thế ở châu Âu công nhận quyền tiếp cận thông tin hành chính, được phản ánh trong những luật như luật 1978 của Pháp về “ cải tổ quan hệ giữa công chúng và chính quyền sở tại ” và “ luật Open của cơ quan hành chính năm 1978 ” của Hà Lan. ”

Source: https://vh2.com.vn
Category : Truyền Thông