Cách tiếp cận phát triển trong xây dựng chương trình đào tạo đại học

TÓM TẮT:

Chương trình đào tạo vừa là công cụ vừa là thước đo trình độ phát triển kinh tế – xã hội và khoa học – kỹ thuật của mỗi quốc gia cũng như của mỗi trường đại học. Theo đó, việc xây dựng chương trình đào tạo phụ thuộc vào tầm nhìn và sứ mệnh của cơ sở giáo dục trong một giai đoạn lịch sử nhất định.

Bài viết nghiên cứu cách tiếp cận định hướng phát triển năng lực trong xây dựng chương trình và sơ đồ hóa các bước phát triển chương trình dạy học đại học.

Từ khóa: chương trình đào tạo, tiếp cận phát triển, sơ đồ, định hướng.

Bạn đang đọc: Cách tiếp cận phát triển trong xây dựng chương trình đào tạo đại học

1. Đặt vấn đề

Trong lịch sử phát triển giáo dục có 3 cách tiếp cận khác nhau trong việc xây dựng chương trình dạy học đào tạo: Tiếp cận nội dung, Tiếp cận mục tiêu, và Tiếp cận phát triển (tiếp cận năng lực). Tại mỗi thời điểm của lịch sử phát triển giáo dục, các quốc gia cũng như mỗi cơ sở đào tạo cần có cách tiếp cận riêng phù hợp với sứ mệnh của riêng mình. Vì vậy, các nhà quản lý giáo dục, nhà sư phạm cần hiểu bản chất của từng cách tiếp cận chương trình đào tạo. Mỗi cách tiếp cận đều có những đặc điểm riêng, có ưu điểm và hạn chế riêng. Vì vậy, các nhà quản lý và các nhà sư phạm cần hiểu được bản chất của chương trình đào tạo để xây dựng phương án sao cho phù hợp.

Chương trình giáo dục xu thế phát triển năng lượng được hiểu là cách tiếp cận phát triển trong thiết kế xây dựng chương trình dạy học ĐH khuynh hướng phát triển năng lượng, nay còn gọi là dạy học khuynh hướng hiệu quả đầu ra. Trên trong thực tiễn, cách tiếp cận này đã được đưa vào điều tra và nghiên cứu và bàn luận trên quốc tế từ những năm 90 của thế kỷ XX và thời nay đã trở thành khuynh hướng giáo dục quốc tế .

2. Phân tích cách tiếp cận phát triển trong xây dựng chương trình dạy học đại học

Bản chất của giáo dục xu thế phát triển năng lượng nhằm mục đích tiềm năng phát triển năng lượng người học. Bởi lẽ giáo dục xu thế năng lượng nhằm mục đích bảo vệ chất lượng đầu ra của việc dạy học, thực thi tiềm năng phát triển tổng lực những phẩm chất nhân cách, chú trọng năng lượng vận dụng tri thức trong những trường hợp thực tiễn, nhằm mục đích sẵn sàng chuẩn bị cho con người năng lượng xử lý những trường hợp của đời sống, nghề nghiệp và nhấn mạnh vấn đề vai trò của người học với tư cách chủ thể của quy trình nhận thức .
Không giống với cách tiếp cận của chương trình khuynh hướng nội dung, cách tiếp cận của chương trình dạy học khuynh hướng phát triển năng lượng tập trung chuyên sâu vào việc diễn đạt chất lượng đầu ra. Với cách tư duy này thì chất lượng đầu ra được coi là “ loại sản phẩm sau cuối ” của quy trình dạy học. Theo cách tiếp cận này, việc quản trị chất lượng dạy học chuyển từ việc điều khiển và tinh chỉnh “ nguồn vào ” sang tinh chỉnh và điều khiển “ đầu ra ”, tức là hiệu quả học tập của người học .
Vì vậy, chương trình dạy học khuynh hướng phát triển năng lượng có những đặc thù sau :
Không lao lý những nội dung dạy học chi tiết cụ thể mà pháp luật tác dụng đầu ra mong ước của quy trình giáo dục. Trên cở sở đó, đưa ra những hướng dẫn chung về việc lựa chọn nội dung, chiêu thức, tổ chức triển khai và nhìn nhận tác dụng dạy học nhằm mục đích bảo vệ thực thi được tiềm năng huấn luyện và đào tạo tức là đạt được tác dụng đầu ra mong ước .
Mục tiêu học tập được hiểu là tác dụng học tập mong ước thường được miêu tả trải qua mạng lưới hệ thống những năng lượng. Kết quả học tập mong ước sẽ được diễn đạt cụ thể và hoàn toàn có thể quan sát, nhìn nhận được .
Người học cần đạt được những tác dụng nhu yếu đã được pháp luật trong chương trình .
Việc đưa ra những chuẩn đào tạo và giảng dạy nhằm mục đích bảo vệ quản trị chất lượng giáo dục theo khuynh hướng hiệu quả đầu ra .
Bài viết đề cập tới sự độc lạ giữa chương trình khuynh hướng nội dung và chương trình khuynh hướng phát triển, từ đó giúp tất cả chúng ta hoàn toàn có thể thấy được xu thế. ( Bảng 1 )

Bảng 1. Bảng so sánh chương trình định hướng nội dung

và chương trình định hướng phát triển năng lực

(Nguồn: Tác giả tổng hợp)

So với chương trình khuynh hướng nội dung thì chương trình khuynh hướng phát triển năng lượng đã quy đổi trọng tâm của quy trình dạy học từ người dạy sang người học. Từ đó, bộc lộ được hướng đích chất lượng giáo dục trải qua sự văn minh của người học. Vai trò của người thầy được quy đổi từ vị trí TT sang vị trí người tương hỗ, truyền cảm hứng để phát huy tính tự giác và dữ thế chủ động của người học, từ đó đạt được tiềm năng của chương trình huấn luyện và đào tạo môn học / khóa học .

3. Sơ đồ phát triển chương trình dạy học đại học (Hình 1)

Bước 1: Phân tích nhu cầu đào tạo và Xác định bối cảnh

Phân tích nhu yếu huấn luyện và đào tạo
Có thể dựa vào những chiêu thức như : Khảo sát ( bằng việc thiết kế xây dựng bảng câu hỏi tìm hiểu khảo sát, triển khai khảo sát ) và tìm những thông tin về nhu yếu đào tạo và giảng dạy trải qua những tổ chức triển khai, cá thể, những khu công trình điều tra và nghiên cứu và những số liệu thống kê thứ cấp. Từ đó, sàng lọc thông tin thực thi phân tích số liệu và hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm quan điểm của nhiều chuyên viên, nhằm mục đích xác lập một cách sát nhất nhu yếu huấn luyện và đào tạo .
Xác định toàn cảnh
Đối với việc xác lập toàn cảnh hiệu suất cao cần khám phá những thông tin về xu thế công nghệ tiên tiến phát triển và đặc thù người học, cũng như toàn cảnh dạy và học. Cụ thể, xác lập xu thế công nghệ tiên tiến hoàn toàn có thể khám phá trải qua những kênh thông tin về sự phát triển của những hệ quản lý và điều hành máy tính, sự phát triển của những mạng link tài liệu và những ứng dụng học tập đang và sẽ được phát triển và thông tin về những nguồn dữ liêu mở. Xác định đặc thù người học cần dựa trên thông tin nhu yếu về những ngành học, nhu yếu về kỹ năng và kiến thức, nghề nghiệp ; phát triển cá thể ; rèn luyện những kiến thức và kỹ năng tư duy bậc cao ; kỹ năng và kiến thức của nguời học trước khi học môn học ; thái độ của người học ; và cả những mong đợi của người học so với môn học .
Với những thông tin này, khi được tích lũy thì việc phát triển chương trình đào tạo và giảng dạy trở nên thiết thực và chất lượng huấn luyện và đào tạo mới hoàn toàn có thể đạt hiệu suất cao cao. Xác định toàn cảnh dạy học cũng là một tác nhân đóng vai trò quyết định hành động tới quy trình đào tạo và giảng dạy. Việc phong cách thiết kế chương trình giáo dục để tối ưu hóa những ưu điểm và tối thiểu hóa những rào cản, hạn chế tác động ảnh hưởng tới quy trình dạy học. Thông qua việc khám phá đặc thù kinh tế tài chính – xã hội của địa phương, nơi trường đóng trụ sở và cơ sở vật chất của nơi đó là phương pháp hiệu suất cao nhất để xác lập toàn cảnh dạy học .
Bước 2 : Xác định tiềm năng, chuẩn đầu ra
Đối với tiềm năng cần xác lập rõ Mục tiêu chung và Mục tiêu đơn cử. Đối với chuẩn đầu ra cần xác lập chú ý quan tâm nguyên tắc SMART để bảo vệ tính hiệu suất cao, đó là : Phải rõ ràng, đơn cử ( Specific ), Phải đo lường và thống kê được ( Measurable ) ; Phải khả thi, hoàn toàn có thể đạt được ( Attainable ) ; Phải thực tiễn ( Relevant ) ; Phải xác lập được thời hạn hoàn thành xong ( Time-bound ). Chuẩn đầu ra phải gồm có kiến thức và kỹ năng, kỹ năng và kiến thức và thái độ. Trong đó, kiến thức và kỹ năng gồm 6 bậc từ biết đến hiểu, ứng dụng, nghiên cứu và phân tích tổng hợp, nhìn nhận và ở đầu cuối là phát minh sáng tạo. Kỹ năng gồm có 5 bậc từ bắt chước, vận dụng, đúng mực đến thành thạo và kỹ xảo. Thái độ cũng gồm 5 bậc từ cầu thị, cởi mở, bày tỏ thái độ, tổ chức triển khai, và tính cách .
Bước 3 : Thiết kế chương trình
Thiết kết chương trình cần lựa chọn và sắp xếp nội dung chương trình, xác lập phương pháp tổ chức triển khai quy trình giảng dạy, xác lập những hình thức tổ chức triển khai dạy học, lựa chọn những chiêu thức giáo dục tương thích và ở đầu cuối là lựa chọn và sử dụng phương tiện đi lại, công nghệ tiên tiến dạy học thích hợp .
Bước 4 : Thực thi
Để thực thi chương trình cần
Chuẩn bị : Xác định vị trí môn học trong cả chương trình đào tạo và giảng dạy, tìm hiểu đối tượng người tiêu dùng dạy học, kiểm tra kỹ năng và kiến thức nền của người học, quan sát phong thái của người học và sự hứng thú của họ với môn học, kiểm tra điều kiện kèm theo cơ sở vật chất nơi dạy học .
Xác định tiềm năng dạy học .
Lập kế hoạch dạy học .
Tổ chức tài liệu dạy học .
Chuẩn bị những hình thức tổ chức triển khai dạy học .
Chuẩn bị những phương tiện đi lại và công cụ dạy học .
Bước 5 : Đánh giá chương trình
Được dựa trên những nguyên tắc sau :
Tính trình tự : Lựa chọn sắp xếp nội dung đào tạo và giảng dạy theo thứ tự từ cái chung tới cái riêng, từ đơn thuần tới phức tạp, từ dễ đến khó, từ cơ bản tới nâng cao .
Tính liên thông : Thể hiện những yếu tố sự tiếp nối những tri thức ; thừa kế những kỹ năng và kiến thức đã học ; tính liên thông ngang – sự liên thông giữa những chương trình cùng trình độ ; tính liên thông dọc – sự liên thông giữa những bậc học ; chú ý quan tâm tới môn học tiên quyết trước đó .
Tính cân đối : Thể hiện những yếu tố cân đối giữa tự nhiên, xã hội, nhân văn ; cân đối giữa triết lý và thực hành thực tế ; cân đối giữa đại cương và chuyên ngành .
Tính update : Cần tiếp tục update những tri thức mới, phương pháp giảng dạy mới để kiểm soát và điều chỉnh sao cho tương thích với sự phát triển chung của xã hội và yên cầu của phát triển kinh tế tài chính .
Tính mềm dẻo : Cần tránh sự đóng khung và cứng ngắc trong việc phong cách thiết kế chương trình ; cần có những môn học tương tự để lựa chọn nhằm mục đích giúp người học hoàn toàn có thể tìm được môn học mà họ mong ước cũng như tương thích với sở trường thích nghi cá thể để từ đó phát triển tối đa nhất năng lượng của người học .
Tính khả thi : Khi phát triển chương trình cần tính đến những điều kiện kèm theo thực tiễn khi triển khai, đo lường và thống kê tới số lượng và chất lượng của đội ngũ giáo viên cùng điều kiện kèm theo cơ sở vật chất và tình hình kinh tế tài chính của đơn vị chức năng giáo dục .

4. Kết luận

Ưu điểm của chương trình giáo dục xu thế phát triển năng lượng là hoàn toàn có thể tạo điều kiện kèm theo quản trị chất lượng theo tác dụng đầu ra đã lao lý. Một ưu điểm khác là nhấn mạnh vấn đề năng lượng vận dụng của người học. Bên cạnh đó, cũng còn những hạn chế như nếu vận dụng một cách thiên lệch, không quan tâm vừa đủ đến nội dung dạy học thì hoàn toàn có thể dẫn đến những lỗ hổng tri thức cơ bản và tính mạng lưới hệ thống của tri thức .
Với việc nhận thức được những ưu điểm và hạn chế của phương pháp tiếp cận này sẽ mang lại những thông tin giá trị trong việc kiểm soát và điều chỉnh phương pháp tiếp cận cũng như lựa chọn giải pháp giảng dạy sao cho tương thích với đối tượng người dùng người học, từ đó đưa ra những thông tin phản hồi với cấp quản trị trong việc thiết kế xây dựng cũng như phong cách thiết kế khung chương trình giảng dạy .

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1. Trần Thị Hoài (2020). Bài giảng Phát triển chương trình và tổ chức quá đào tạo đại học. Đại học Quốc gia Hà Nội.
2. Nguyễn Đức Chính (2011), Phát triển chương trình đào tạo, Tài liệu giảng dạy, Trường Đại học Giáo dục, Hà Nội.
3. Lê Thái Hưng (2020), Đánh giá trong giáo dục đại học, Bài giảng, Đại học Quốc gia Hà Nội.
4. Trần Thành Nam (2020), Giáo dục học đại học thế giới và Việt Nam, Bài giảng, Đại học Quốc gia Hà Nội.

The development-oriented approach in developing university

teaching programs

Master. Banh Thi Hong Lan

School of Economics and Management, Hanoi University
of Science and Technology

ABSTRACT:

Xem thêm: Danh sách các trường đào tạo ngành Truyền thông đa phương tiện được nhiều người theo học | Edu2Review

The training program works as a tool and also a measure for the socio-economic, science and technology development of each country as well as for each university. The development of training program depends on the vision and mission of each educational institutions in a certain historical period. This paper analyzes the capacity development-oriented approach in developing curriculum and map the steps of creating university teaching programs .

Keywords: training program, development approach, diagrams, orientation.

[Tạp chí Công Thương – Các kết quả nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ, Số 7, tháng 3 năm 2021]

Source: https://vh2.com.vn
Category : Truyền Thông