Vì sao phải truyền tải điện năng đi xa? Giải đáp kiến thức lý lớp 9

Các kiến thức trong bài truyền tải điện năng đi xa được áp dụng rất nhiều trong đời sống thức tế. Bên cạnh đó, đây cũng là bài tập trọng tâm trong phần luyện tập ôn thi học sinh giỏi Vật Lý 9. Bài viết dưới đây sẽ đề cập đến các nội dung cần thiết nhất, giúp các em tự rèn luyện và nâng cao kỹ năng tư duy.

10 triệu++ trẻ em tại 108 nước đã
giỏi tiếng Anh như người bản xứ &
phát triển ngôn ngữ vượt bậc qua
các app của Monkey

Đăng ký ngay để được Monkey tư vấn loại sản phẩm tương thích cho con .

Vì sao phải truyền tải điện năng đi xa? 

Nhu cầu sử dụng điện của những hộ mái ấm gia đình lúc bấy giờ ngày càng tăng cao. Mọi hoạt động giải trí hoạt động và sinh hoạt hằng ngày phần nhiều đều cần dùng đến điện .
Tuy nhiên, vì đặc thù của điện và để bảo vệ sự bảo đảm an toàn cho mọi người, máy phát điện không hề để gần những hộ mái ấm gia đình .
Do đó, để truyền tải điện năng cung ứng nhu yếu sử dụng của mọi nhà, cần phải truyền tải điện năng đi xa bằng những đường dây truyền tải điện .
Người ta không sử dụng dòng điện 1 chiều mà sẽ sử dụng dòng điện xoay chiều cho những máy biến thế. Nguyên nhân vì tiến trình hoạt động giải trí của máy biến thế dựa trên hiện tượng kỳ lạ cảm ứng điện từ .
Điều này cho thấy muốn có hiện tượng kỳ lạ cảm ứng điện từ thì từ trải qua cuộn dây phải biến thiên. Vì vậy, chỉ có dòng điện xoay chiều mới làm cho từ thông biến thiên .

Sự hao phí điện năng trên đường dây truyền tải điện 

Trong quy trình truyền tải điện năng đi xa bằng dây dẫn, có một phần điện năng bị hao phí. Nguyên nhân là vì Open hiện tượng kỳ lạ tỏa nhiệt trên đường dây .

Tính điện năng hao phí trên đường dây truyền tải điện 

Công thức tính hiệu suất điện truyền đi :

Công thức tính hiệu suất điện hao phí trên đường dây dẫn :

Trong đó :

• P. : là hiệu suất điện cần truyền đi .
• U : là hiệu điện thế hai đầu đường dây truyền tải điện .
• I : là cường độ dòng điện của đường dây tải điện .
• R : là điện trở của đường dây tải điện .

Lưu ý: Từ công thức tính công suất hao phí, rút ra được kết luận công suất hao phí do tỏa nhiệt trên đường dây dẫn điện tỉ lệ nghịch với bình phương hiệu điện thế của hai đầu đường dây dẫn điện.

Cách làm giảm hao phí 

Cách để giảm hao phí trên đường dây tải điện là tăng hiệu điện thế hai đầu dây dẫn .
Đây được nhìn nhận là cách tối ưu và hiệu suất cao nhất, được vận dụng nhiều trong thực tiễn .

Lưu ý: Máy biến thế tự ngẫu chỉ gồm một cuộn dây dẫn có nhiều đầu ra. Dựa vào nguồn điện và tải tiêu thụ được nối với đầu nào của cuộn dây dẫn mà máy sẽ thực hiện chức năng hạ thế hoặc tăng thế. 

Nếu tải nối vào đầu A, C và nguồn điện nối vào A, B thì máy sẽ hạ thế và ngược lại. (Xem hình minh họa bên dưới)

Vai trò của máy biến thế trong truyền tải điện năng

Máy biến thế hay còn gọi là máy biến áp, là một thiết bị điện từ tĩnh, hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ. 

Máy có năng lực đổi khác một mạng lưới hệ thống dòng điện xoay chiều ở điện áp này thành một mạng lưới hệ thống dòng điện xoay chiều ở điện áp khác với cùng một tần số .
Máy biến thế có vai trò quan trọng trong quy trình truyền tải điện năng đi xa tại những nhà máy sản xuất điện .
Nếu máy xảy ra bất kể trục trặc nào, rất dễ dẫn đến thực trạng hao hụt điện năng và gây khó khăn vất vả trong việc truyền tải điện đến những hộ mái ấm gia đình .
Nói một cách dễ hiểu hơn, máy biến thế là thiết bị điện sử dụng nguyên tắc cảm ứng điện từ nhằm mục đích mục tiêu truyền tải, đưa nguồn năng lượng điện hoặc những tín hiệu điện xoay chiều giữa những mạch điện hoạt động giải trí theo một nguyên lí nhất định .

Máy biến áp bao gồm các bộ phận chính sau đây:

• Lõi thép MBA : dùng để dẫn từ thông, thường sử dụng những vật tư dẫn từ tốt để sản xuất .
• Dây quấn MBA : thường có cấu trúc từ nhôm hoặc đồng, có năng lực nhận nguồn năng lượng vào để truyền nguồn năng lượng ra .
• Vỏ MBA : gồm có nắp thùng và thùng .
• Thùng MBA : thùng đựng lõi thép, dầu MBA và dây quấn, thực thi trách nhiệm tăng năng lực cách điện và tỏa bớt nhiệt ra môi trường tự nhiên .
• Nắp thùng MBA : có trách nhiệm chính là cách điện .
• Ống bảo hiểm : thường có cấu trúc bằng thép, giữ cho MBA không bị hỏng do hiện tượng kỳ lạ tràn dầu .

Xem thêm: Tổng hợp kiến thức lực điện từ vật lý 9 & bài tập vận dụng

Bài tập về truyền tải điện năng đi xa lý 9 bài 36

Dưới đây là những bài tập về truyền tải điện năng đi xa, giúp những em hiểu rõ kim chỉ nan và vận dụng những kiến thức và kỹ năng được học vào giải những bài tập tính toán cũng như lý giải được những hiện tượng kỳ lạ trong thực tiễn .

Câu 1: Để truyền đi cùng một công suất điện, nếu đường dây tải điện được rút ngắn đi 4 lần thì công suất hao phí vì tỏa nhiệt sẽ:

A. Giảm 2 lần
B. Tăng 2 lần
C. Giảm 4 lần
D. Tăng 4 lần
Lời giải : Đáp án C
Giải thích : Khi đường dây truyền tải được rút ngắn đi 4 lần thì điện trở dây dẫn cũng giảm đi 4 lần, do đó hao phí tỏa nhiệt trên đường dây truyền tải cũng giảm đi 4 lần .

Câu 2: Khi truyền đi cùng một công suất điện đi xa, muốn làm giảm công suất hao phí vì tỏa nhiệt, người ta thường dùng cách nào trong các cách sau đây?

A. Giảm điện trở của đường dây
B. Giảm hiệu điện thế truyền tải
C. Tăng hiệu điện thế truyền tải
D. Tăng điện trở của đường dây

Lời giải: Đáp án C

Giải thích : Người ta thường tăng hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn để giảm hao phí do tỏa nhiệt khi truyền tải điện năng đi xa. Đây cũng được xem là cách hiệu suất cao và tối ưu nhất .

Câu 3: Người ta cần truyền tải điện năng từ nhà máy điện đến khu dân cư. Ban đầu công suất điện là 100kW, nhưng sau đó do nhu cầu cần sử dụng nên công suất điện truyền đi tăng lên thành 200kW. Hao phí do trong quá trình truyền tải thay đổi như thế nào?

A. Tăng lên 2 lần
B. Tăng lên 4 lần
C. Giảm đi 2 lần
D. Giảm đi 4 lần
Lời giải : Đáp án B
Giải thích : Dựa vào công thức tính hiệu suất hao phí P. ( hp ) = R.P ^ 2 / U ^ 2. Ta thấy khi hiệu suất truyền tải tăng lên 2 lần thì hao phí truyền tải tăng lên 4 lần

Câu 4: Để truyền đi cùng một công suất điện, nếu đường dây tải điện tăng lên hai lần, công suất điện tăng lên 2 lần thì công suất hao phí vì tỏa nhiệt sẽ:

A. Tăng lên 2 lần
B. Tăng lên 4 lần
C. Tăng lên 8 lần
D. Tăng lên 16 lần
Lời giải : Đáp án C
Giải thích : Dựa vào công thức tính hiệu suất hao phí P. ( hp ) = R.P ^ 2 / U ^ 2, ta thấy khi hiệu suất truyền tải tăng lên 2, điện trở dây dẫn tăng lên 2 lần lần thì hao phí truyền tải tăng lên 8 lần .

Câu 5: Khi truyền tải điện năng từ nhà máy điện đến nơi tiêu thụ người ta tính được công suất hao phí do truyền tải là 10kW. Nhưng do nhu cầu thay đổi nên người ta phải năng công suất dòng điện lên 2 lần. Muốn cho hao phí do truyền tải vẫn là 10kW thì người ta phải

A. tăng tiết diện dây dẫn lên 2 lần
B. giảm tiết diện dây dẫn đi 2 lần
C. tăng hiệu điện thế truyền tải lên 1,41 lần
D. tăng hiệu điện thế truyền tải lên 2 lần
Lời giải : Đáp án D
Giải thích : Dựa vào công thức tính hiệu suất hao phí điện năng P. ( hp ) = R.P ^ 2 / U ^ 2, khi hiệu suất P. tăng lên 2 lần và hiệu điện thế truyền tải U tăng lên 2 lần thì hiệu suất hao phí không đổi khác .

Câu 6 : Dựa vào công thức tính công suất hao phí do tỏa nhiệt trong quá trình truyền tải điện năng, em hãy nêu 2 biện pháp có thể áp dụng để giảm công suất hao phí khi truyền tải một công suất điện xác định?

Lời giải :

• Biện pháp thứ nhất : Tăng hiệu điện thế truyền tải. Đây là cách làm tối ưu và hiệu suất cao nhất
• Biện pháp thứ hai : giảm điện trở dây dẫn ( giảm chiều dài, tăng tiết diện dây dẫn, dùng vật tư dẫn điện tốt )

Câu 7: Đường dây tải điện từ nhà máy thủy điện đến nơi tiêu thụ dài 120km. Dây dẫn được làm bằng đồng, cứ 1km có R = 0,4Ω. Người ta đo được cường độ dòng điện trên dây dẫn là 200A. Tính công suất hao phí trên đường dây?

Lời giải :
Điện trở dây dẫn là : R = 120.0,4 = 48 ( Ω )
Công suất hao phí trên đường dây là :
P. ( hp ) = R.I ^ 2 = 48.2002 = 1920000 ( W )

Câu 8 : Người ta cần truyền một công suất điện 100kW dưới một hiệu điện thế hiệu dụng 5kV đi xa. Trong quá trình truyền tải người ta đo được công suất hao phí trên đường dây là 10kW. Điện trở của dây dẫn là bao nhiêu?

Lời giải :
Đổi 100 kW = 100000W ; 10 kW = 10000W ; 5 kV = 5000V

Vậy điện trở của dây dẫn là 25 Ω

Câu 9: Người ta truyền tải dòng điện xoay chiều từ trạm phát điện cách nơi tiêu thu 15km bằng dây dẫn kim loại có điên trở suất p = 4.10-7 Ωm, tiết diện 0,5cm2. Điện áp và công suất ở trạm là 10kV và 600kW. Tính công suất tỏa nhiệt trên đường dây trong quá trình truyền tải điện năng.

Lời giải :
Đổi 15 km = 15000 m ; 10 kV = 10000V ; 600 kW = 600000W ; 0,5 cm2 = 0,5. 10-4 mét vuông
Điện trở của toàn dây dẫn là :

Công suất tỏa nhiệt trên đường dây dẫn là :

Câu 10: Biết công suất điện của nhà máy là 55 kW, khoảng cách từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ là 100 km, dây dẫn có điện trở tổng cộng là 60Ω

a ) Tính hiệu suất hao phí vì tỏa nhiệt trên đường dây tải trong hai trường hợp :

• Hiệu điện thế hai đầu đường dây tải điện là 500V .
• Hiệu điện thế giữa hai đầu dây tải điện là 50 kV

b ) Hãy nhận xét hiệu quả 2 trường hợp trên
Lời giải :
a ) Cường độ dòng điện của dây dẫn là : I = P. / U = 55000 / 500 = 110 ( A )
Công suất hao phí : P. ( hp ) = R.I ^ 2 = 60. 110 ^ 2 = 726000 ( W )
Cường độ dòng điện trên đường dây là : I ’ = P. / U ’ = 1,1 ( A )
Công suất hao phí là : P ’ ( hp ) = R.I ‘ ^ 2 = 60.1,1 ^ 2 = 72,6 ( W )
b ) Ta thấy : U ’ / U = 50000 / 500 = 100

P/P’ = 726000/72,6 = 10000

Kết luận : Hiệu điện thế trước lúc truyền đi xa tăng lên 100 lần thì hiệu suất hao phí giảm đi 10000 lần .

Kiến thức liên quan đến bài Truyền tải điện năng đi xa đã được Monkey cập nhật chi tiết và chính xác. Hy vọng bài viết đã cung cấp những thông tin bổ ích, giúp các em đạt được nhiều kết quả tốt trong quá trình tự học môn Vật Lý 9.

Source: https://vh2.com.vn
Category : Truyền Thông