Networks Business Online Việt Nam & International VH2

Hội nghị lần thứ 10 BCH Trung ương Đảng (khóa IX)

Đăng ngày 26 May, 2023 bởi admin
Hội nghị lần thứ 10 BCH Trung ương Đảng (khóa IX) ảnh 1
Đồng chí Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh phát biểu bế mạc hội nghị .

Từ ngày 5 đến ngày 10-7-2004, Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa IX) đã diễn ra tại thủ đô Hà Nội.

Đồng chí Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh chủ trì hội nghị, đọc diễn văn khai mạc và diễn văn bế mạc.

Hội nghị đã dành một phút mặc niệm đồng chí Lê Minh Hương, Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, nguyên Bộ trưởng Bộ Công an đã từ trần ngày 23-5-2004.

Hội nghị Trung ương lần này đã kiểm điểm 5 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) về “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”, trên cơ sở đó đề ra những chủ trương và giải pháp tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ này trong những năm sắp tới. Hội nghị cũng đã thảo luận và cho ý kiến về việc chuẩn bị Đại hội X của Đảng và Đại hội Đảng bộ các cấp.

Sau 6 ngày làm việc khẩn trương, phát huy trí tuệ tập thể, hội nghị đã thảo luận dân chủ và thống nhất cao về những vấn đề được nêu trong chương trình nghị sự.

I- VỀ KIỂM ĐIỂM 5 NĂM THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT TRUNG ƯƠNG 5 (KHÓA VIII) (1998 – 2003), 
HỘI NGHỊ NHẤT TRÍ KẾT LUẬN: 

Thực tiễn 5 năm qua đã khẳng định, Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) đánh dấu bước phát triển trong tư duy lý luận của Đảng ta về văn hóa, phù hợp với quy luật vận động phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, đáp ứng đúng nhu cầu và nguyện vọng của nhân dân, vì vậy đã nhanh chóng đi vào cuộc sống, động viên được nhiệt tình, tính tự giác thực hiện của toàn Đảng, toàn dân, bước đầu gắn văn hóa với mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, góp phần giữ vững ổn định chính trị, tạo chuyển biến toàn diện về kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng, đối ngoại… của đất nước.

Thông qua việc quán triệt các quan điểm chỉ đạo cơ bản và triển khai thực hiện 10 nhiệm vụ về văn hóa, sự thống nhất tư tưởng trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội đối với đường lối đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới được củng cố và nâng cao. 

Tính chủ động, sáng tạo, tính tích cực xã hội của nhân dân bước đầu được phát huy; dân chủ hóa trên các lĩnh vực của đời sống xã hội được mở rộng. Sự tham gia tích cực, tự giác của nhân dân vào các hoạt động văn hóa, đặc biệt cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đã tạo được bước chuyển biến bước đầu và tiền đề rất quan trọng để văn hóa nước nhà tiếp tục phát triển đúng hướng và vững chắc.

Văn hóa đã trở thành nội dung quan trọng trong hoạt động của cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể chính trị các cấp, từng bước gắn bó chặt chẽ hơn với các nhiệm vụ kinh tế – xã hội. Các giá trị văn hóa ngày càng thể hiện rõ hơn vai trò tích cực và khả năng tác động mạnh vào các lĩnh vực của đời sống. Những nét mới trong chuẩn mực văn hóa và nhân cách con người Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa được từng bước hình thành và xác định. 

Các hoạt động văn hóa phát triển, đa dạng và phong phú hơn. Hệ thống thông tin đại chúng phát triển cả về số lượng và chất lượng, đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng lớn của xã hội. Nhiều giá trị văn hóa truyền thống vật thể và phi vật thể được phát hiện, bảo tồn và phát huy. Có thêm một số tác phẩm văn học – nghệ thuật với nội dung tốt về đề tài cách mạng, kháng chiến và sự nghiệp đổi mới.

Mức hưởng thụ văn hóa của nhân dân tăng lên rõ rệt. Hệ thống thể chế văn hóa được xây dựng, mở thêm hành lang pháp lý phù hợp, thông thoáng cho nhân dân, đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ tham gia hoạt động và sáng tạo văn hóa.

Hội nghị đánh giá cao những thành tựu về văn hóa đã đạt được sau 5 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII). Những thành tựu đó thể hiện bước phát triển mới về tư duy lý luận, khả năng nắm bắt, chỉ đạo thực tiễn của Đảng, những cố gắng rất lớn của cán bộ, đảng viên, nhân dân và đội ngũ những người hoạt động văn hóa trong cả nước trong quá trình thực hiện; khẳng định sức sống của nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Tuy vậy, việc triển khai thực hiện nghị quyết còn bộc lộ nhiều yếu kém, khuyết điểm, chủ yếu trên các mặt sau: 

Mặc dù có nhiều nỗ lực triển khai các hoạt động văn hóa phong phú, thiết thực, rộng khắp, song so với yêu cầu của thời kỳ đổi mới, trước những biến đổi ngày càng phức tạp trong đời sống tư tưởng, trong quá trình hội nhập và giao lưu quốc tế trong những năm gần đây, những thành tựu và tiến bộ đạt được trong lĩnh vực văn hóa còn chưa vững chắc, chưa đủ mạnh để tác động có hiệu quả đến các lĩnh vực cơ bản của đời sống xã hội, đặc biệt là lĩnh vực tư tưởng, đạo đức, lối sống. Sự suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống tiếp tục diễn biến phức tạp, có mặt nghiêm trọng hơn, tổn hại không nhỏ đến uy tín của Đảng và Nhà nước, niềm tin của nhân dân.

Sự phát triển của văn hóa chưa đồng bộ và tương ứng với tăng trưởng kinh tế, thiếu gắn bó với nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng là một nguyên nhân sâu xa có ảnh hưởng đến quá trình phát triển kinh tế; nhiệm vụ xây dựng Đảng. Nhiệm vụ xây dựng con người Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa chưa tạo được những chuyển biến rõ rệt. Môi trường văn hóa còn bị ô nhiễm bởi các tệ nạn xã hội, sự lan tràn các sản phẩm và dịch vụ văn hóa thấp kém, lai căng… 

Sản phẩm văn hóa và các dịch vụ văn hóa ngày càng phong phú nhưng vẫn rất thiếu những tác phẩm văn học, nghệ thuật có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật, có ảnh hưởng tích cực và sâu sắc trong đời sống. Có dấu hiệu lúng túng, hữu khuynh trong cuộc đấu tranh giữa các khuynh hướng tư tưởng, lý luận – phê bình và sáng tác, trước những tác động ngày càng phức tạp của quá trình hội nhập quốc tế, giao lưu văn hóa.

Xu hướng “thương mại hóa”, thực dụng, chiều theo thị hiếu thấp kém trong một bộ phận xuất bản, báo chí, hoạt động văn hóa, nghệ thuật chưa được ngăn chặn có hiệu quả, đã và đang tác động xấu tới vai trò nhận thức, giáo dục, thẩm mỹ và giao tiếp của văn hóa.

Việc xây dựng thể chế văn bản, các văn bản quy phạm pháp luật, các chính sách văn hóa, đặc biệt là chính sách về quan hệ giữa kinh tế và văn hóa còn chậm, chưa đổi mới, thiếu đồng bộ, làm hạn chế tác dụng của văn hóa đối với các lĩnh vực quan trọng của đời sống đất nước.

Tình trạng nghèo nàn, thiếu thốn, lạc hậu về đời sống tinh thần – văn hóa ở những vùng nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào các dân tộc thiểu số và vùng căn cứ cách mạng trước đây vẫn chưa được khắc phục có hiệu quả. Khoảng cách chênh lệch về hưởng thụ văn hóa giữa các vùng, miền, khu vực tiếp tục mở rộng.

Những khuyết điểm, yếu kém nêu trên do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, nhưng trách nhiệm chủ yếu thuộc về công tác lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước về văn hóa còn yếu kém, bất cập. Các cấp ủy Đảng, chính quyền nhiều nơi chưa nhận thức đầy đủ vai trò đặc biệt quan trọng của văn hóa, chưa quán triệt và thực hiện nghiêm túc các quan điểm chỉ đạo, phương hướng phát triển và các nhiệm vụ của văn hóa được xác định trong nghị quyết. Việc tổ chức thực hiện còn thiếu tập trung, không đồng bộ, không kiên quyết.

Nhiệm vụ xây dựng văn hóa trong Đảng, trong bộ máy Nhà nước chưa được triển khai tích cực, có nơi còn bị xem nhẹ; không ít cơ quan Đảng, Nhà nước, cán bộ, đảng viên chưa thực sự là tấm gương văn hóa cho quần chúng.

Trong tổ chức thực hiện, năng lực và tầm lãnh đạo văn hóa của các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể còn nhiều hạn chế. Chậm thể chế hóa các quan điểm, chủ trương lớn, bị động trước những khuynh hướng mới và những biến đổi phức tạp trên lĩnh vực văn hóa. 

Chưa có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng tài năng, nâng cao năng lực của những người hoạt động, sáng tạo văn hóa. Coi nhẹ hoặc né tránh đấu tranh trên các lĩnh vực văn hóa, nhất là trong việc quản lý thị trường văn hóa phẩm, báo chí, Internet; trong lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật. Chưa xây dựng được cơ chế, chính sách và giải pháp phù hợp để phát triển văn hóa trong nền kinh tế thị trường…

Trong một bộ phận đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ, những người hoạt động trên lĩnh vực văn hóa, thông tin, báo chí và xuất bản có những biểu hiện xa rời đời sống, lúng túng trong định hướng sáng tạo và hoạt động nghiệp vụ, chạy theo chủ nghĩa thực dụng, chiều theo thị hiếu thấp kém đã tạo ra một số sản phẩm văn hóa chất lượng thấp, thậm chí độc hại.

II- VỀ MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ TRỌNG TÂM VÀ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU TIẾP TỤC XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA TRONG THỜI KỲ MỚI: 

Hội nghị thống nhất nhận định: Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) có ý nghĩa chiến lược về văn hóa của cách mạng nước ta trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Việc tiếp tục thực hiện nghị quyết là một nhân tố quyết định đảm bảo chất lượng cuộc sống tinh thần của nhân dân, làm cho văn hóa thực sự là nền tảng tinh thần của xã hội, góp phần giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa và thúc đẩy nhanh quá trình phát triển đất nước.

Nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa trong xây dựng và phát triển văn hóa, hội nghị xác định: 

1- Mục tiêu: 

Thông qua việc triển khai các nhiệm vụ cụ thể, mục tiêu cần phải đạt tới là tạo được sự phát triển đồng bộ về chất lượng văn hóa trên các mặt sau: 

a) Đảm bảo sự gắn kết giữa nhiệm vụ phát triển kinh tế là trung tâm, xây dựng, chỉnh đốn Đảng là then chốt với không ngừng nâng cao văn hóa – nền tảng tinh thần của xã hội, tạo nên sự phát triển đồng bộ của ba lĩnh vực trên chính là điều kiện quyết định đảm bảo cho sự phát triển toàn diện và bền vững của đất nước.

b) Trong quá trình mở rộng hội nhập quốc tế và giao lưu văn hóa, cùng với việc tập trung xây dựng những giá trị mới của văn hóa Việt Nam đương đại, cần tiếp tục đẩy mạnh công tác bảo tồn, kế thừa, phát huy các giá trị tốt đẹp của truyền thống văn hóa dân tộc và tiếp nhận có chọn lọc tinh hoa văn hóa thế giới, bắt kịp sự phát triển của thời đại.

c) Vừa phát huy mạnh mẽ tính đa dạng, bản sắc độc đáo của văn hóa các dân tộc anh em, làm phong phú nền văn hóa chung của cả nước, vừa kiên trì củng cố và nâng cao tính thống nhất trong đa dạng của văn hóa Việt Nam, đấu tranh chống các khuynh hướng lợi dụng văn hóa để chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc.

d) Nghiên cứu, nắm bắt kịp thời thành tựu của văn hóa – thông tin hiện đại, huy động mọi tiềm lực xã hội cho sự nghiệp văn hóa, chủ động có kế hoạch, chính sách, cơ chế phù hợp để tạo điều kiện cho văn hóa nước nhà phát triển đúng hướng và vững chắc trong thời kỳ mới.

2- Nhiệm vụ trọng tâm: 

Trong khi triển khai thực hiện toàn diện phương hướng, nhiệm vụ được xác định trong Nghị quyết Trung ương 5 và các nhiệm vụ mới được trình bày trong báo cáo của Bộ Chính trị tại hội nghị, hội nghị nhấn mạnh một số nhiệm vụ trọng tâm sau: 

a. Tiếp tục đặt lên hàng đầu nhiệm vụ xây dựng tư tưởng, đạo đức, lối sống và đời sống văn hóa lành mạnh trong xã hội, trước hết là trong các tổ chức Đảng và Nhà nước, trong các đoàn thể quần chúng và trong từng cá nhân, gia đình, đơn vị, tổ chức cơ sở, trong quan hệ cộng đồng… Cần xác định đây là nhiệm vụ thường xuyên, vừa cấp bách, vừa cơ bản, lâu dài.

Gắn chặt nhiệm vụ văn hóa với nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng thông qua cuộc vận động lớn về xây dựng đạo đức, lối sống theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Cụ thể hóa các chuẩn mực đạo đức, lối sống cho từng đối tượng cụ thể. Nâng cao chất lượng công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và cải cách hành chính, kiên quyết đưa những người đã tha hóa, biến chất ra khỏi tổ chức Đảng và cơ quan nhà nước.

b. Nâng cao chất lượng, hiệu quả của nhiệm vụ xây dựng con người Việt Nam theo 5 đức tính được xác định trong Nghị quyết Trung ương 5, cụ thể hóa các đức tính theo các đối tượng, gắn chặt mục tiêu xây dựng con người với hoạt động thực tiễn và các phong trào thi đua yêu nước sâu rộng của quần chúng. Quy tụ mọi hoạt động văn hóa, phát huy sức mạnh, tính ưu việt của từng loại hình văn hóa – thông tin vào nhiệm vụ bồi dưỡng lòng yêu nước và xây dựng phẩm chất con người Việt Nam thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

c. Chú trọng nhiệm vụ xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, tốt đẹp, phong phú, nâng cao trình độ phổ cập văn hóa đáp ứng nhu cầu văn hóa ngày càng đa dạng của các tầng lớp nhân dân đi đôi với nhiệm vụ bồi dưỡng các tài năng văn hóa, khuyến khích văn nghệ sĩ sáng tạo được nhiều công trình văn hóa – nghệ thuật tiêu biểu có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật, tương xứng với sự nghiệp cách mạng của dân tộc và thành tựu to lớn của công cuộc đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

3- Các giải pháp chủ yếu: 

a) Giải pháp hàng đầu là nâng cao năng lực và hiệu quả chỉ đạo của tổ chức Đảng các cấp đối với văn hóa. Chủ động xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển văn hóa từ địa phương đến Trung ương; các cơ quan nhà nước thể chế hóa các chủ trương, chính sách về văn hóa. Có kế hoạch chăm sóc, bồi dưỡng tài năng văn hóa; tôn trọng tự do sáng tác, xây dựng quan hệ chân thành, cởi mở đối với đội ngũ những người hoạt động văn hóa, chăm lo định hướng chính trị và đề cao trách nhiệm công dân nhằm phát huy tài năng sáng tạo của đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ, những người làm công tác báo chí, xuất bản, những hạt nhân văn hóa cơ sở.

b) Phát huy tính năng động của hệ thống chính trị, trước hết là Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể quần chúng, các tổ chức sáng tạo văn hóa, nghệ thuật, báo chí, xuất bản tạo nên sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội; động viên nhân dân và đội ngũ trí thức thực hiện các nhiệm vụ văn hóa, nâng cao chất lượng, sáng tạo, bảo quản, lưu giữ, truyền bá và tiếp nhận văn hóa. Xây dựng cơ chế, chính sách, chế tài ổn định đáp ứng yêu cầu xã hội hóa hoạt động văn hóa nhằm động viên, huy động sức người, sức của các tầng lớp nhân dân, các tổ chức kinh tế – xã hội tham gia xây dựng và phát triển văn hóa.

Có kế hoạch triển khai chương trình giáo dục văn hóa, thẩm mỹ, nâng cao chất lượng giáo dục khoa học xã hội và nhân văn, giáo dục đạo đức, lối sống trong nhà trường từ phổ thông đến đại học. Phát huy vai trò của đội ngũ văn nghệ sĩ, những người hoạt động văn hóa tham gia giúp đỡ nhà trường thực hiện nhiệm vụ này.

c) Đẩy mạnh giáo dục về chủ nghĩa xã hội, bồi dưỡng lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc, tạo chuyển biến rõ rệt về bản lĩnh chính trị, đạo đức, lối sống, năng lực trí tuệ người Việt Nam theo 5 đức tính đã được Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) xác định.

Đẩy mạnh việc nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh theo 10 nội dung cơ bản do Đại hội IX của Đảng đề ra, đẩy mạnh phong trào sống, chiến đấu, lao động, học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại, đẩy lùi tiêu cực, lạc hậu, khẳng định giá trị tốt đẹp của văn hóa Việt Nam, con người Việt Nam trong thời kỳ mới.

d) Tăng đầu tư cho văn hóa; tiếp tục đảm bảo kinh phí cho các chương trình mục tiêu phát triển văn hóa. Phát triển các doanh nghiệp văn hóa đủ khả năng đứng vững trong cơ chế thị trường, đạt được hiệu quả văn hóa – xã hội, nâng cao chất lượng phục vụ. Động viên các tầng lớp nhân dân, nhất là những người say mê hoạt động văn hóa, cả trong và ngoài nước, đầu tư và đóng góp cho hoạt động văn hóa, vì sự phồn vinh của văn hóa dân tộc.

III- VỀ ĐẠI HỘI ĐẢNG TOÀN QUỐC LẦN THỨ X:

Để chuẩn bị cho Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng dự kiến họp vào đầu quý 2 năm 2006, hội nghị đã quyết định thành lập các tiểu ban chuẩn bị Đại hội của Trung ương.

Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương biểu thị quyết tâm và trách nhiệm cao trước toàn Đảng, toàn dân trong nhiệm vụ lãnh đạo, tổ chức thực hiện tốt các kết luận và nghị quyết của hội nghị, tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động nhằm xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, củng cố nền tảng và tăng cường động lực cho sự nghiệp xây dựng và chỉnh đốn Đảng, phát triển kinh tế, bảo vệ chủ quyền Tổ quốc, đưa nước ta tiến bước vững chắc lên chủ nghĩa xã hội.

Hội nghị kêu gọi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân tiếp tục phát huy truyền thống tốt đẹp của văn hóa Việt Nam, đoàn kết nhất trí, vượt qua khó khăn thách thức, tranh thủ thời cơ thuận lợi thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ IX, tạo đà tin tưởng, phấn khởi tiến tới Đại hội Đảng lần thứ X, mở ra thời kỳ mới trong sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, trước mắt quyết tâm hoàn thành thắng lợi các mục tiêu kinh tế – xã hội năm 2004 và năm 2005.

Source: https://vh2.com.vn
Category : Đánh Giá