Top 100 Phân tích bài thơ Khi con tu hú (hay nhất) – PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HUYỆN TRẠM TẤU

Dàn ý Phân tích bài thơ Khi con tu hú

Dàn ý – mẫu 1

1. Mở bài

• Giới thiệu về tác giả Tố Hữu và sự nghiệp của ông
• Bài thơ Khi con tu hú được sáng tác năm 1939 khi Tố Hữu bị giam trong nhà lao Thừa Phủ.
• Bài thơ là khúc ca về tình yêu cuộc sống và khao khát được tự do mãnh liệt của người tù Cách mạng trẻ tuổi.

2. Thân bài

Bạn đang đọc: Top 100 Phân tích bài thơ Khi con tu hú (hay nhất) – PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HUYỆN TRẠM TẤU

– Nhan đề được mang tên một loài chim : chim tu hú. Đây là loài chim đặc trưng của mùa hè, thường cất tiếng kêu trong ngày hè .
a. Sáu câu thơ đầu : Bức tranh ngày hè sôi động, vui mắt :
– Bức tranh ngày hè với những thanh âm thật rộn ràng :

• Tiếng chim tu hú: gọi nhau “gọi bầy”
• Tiếng ve râm ra trong vườn cây
• Tiếng sáo diều vi vu trên không

=> Những âm thanh thật sôi động, vui tươi báo hiệu ngày hè đang tới ( một bản nhạc rộn ràng âm sắc ) .
– Màu sắc trong khung cảnh cũng thật tươi tắn và bùng cháy rực rỡ :

• Lúa chiêm đang vào vụ chín vàng rực
• Những hạt bắp vàng ươm
• Cả sân nhà đều bao trùm bởi màu nắng hồng “đào”
• Bầu trời trong xanh

=> Chúng đều là những gam màu thật tươi tắn, đẹp tươi .
– Hình ảnh cũng mang đậm sắc thái của ngày hè sôi động :

• Cánh đồng lúa chiêm vàng chín
• Vườn trái cây đang “ngọt dần”.

=> Đó là sự hoạt động của thời hạn, đầy vui tươi, ngọt ngào và sức sống .
– Không gian trong bức tranh : Được lan rộng ra, cao, thoáng đạt với điểm nhấn là hình ảnh của “ đôi con diều sáo lộn nhào từng không ”
=> Cảnh ngày hè được dựng lên thật sôi động với đầy âm thanh, sắc màu, khoảng trống, hình ảnh tỏa nắng rực rỡ. Tất cả chúng đều chân thực, rất là xinh xắn, tươi mới .
=> Thể hiện tình yêu đời sống tha thiết của nhà thơ và cái nhìn tinh xảo khi nhận ra sự chuyển mình của thời hạn .
b. Bốn câu thơ cuối là tâm trạng, xúc cảm của người tù Cách mạng
– Khung cảnh vạn vật thiên nhiên tươi đẹp nhưng chỉ là trong trí tưởng tượng của nhà thơ khi đang trong nhà tù Thừa Phủ
– Cảm xúc ngột ngạt, khao khát được tự do, đến với vạn vật thiên nhiên, khung trời :

• Thể hiện qua cách nhà thơ sử dụng 1 loạt những động từ mạnh:”đập tan”, “chết uất” và các từ ngữ cảm thán “ôi, thôi, làm sao”
• Nhịp thơ ngắt quãng nhanh 6/2, 3/3

=> Truyền đến cho người đọc cảm xúc ngột ngạt tới cao độ của nhà thơ và khát khao cháy bỏng được trở lại với tự do, với đồng đội .
– Bài thơ mở màn bằng tiếng tu hú, kết thúc cũng bằng tiếng tu hú :

• Đầu bài thơ: Tiếng chim là tiếng gọi của tự do, của bầu trời bao la, đầy sức sống
• Kết bài thơ: Tiếng chim lại khiến người tù cảm thấy đau khổ, bực bội hơn bao giờ hết vì bị giam cầm trong bốn bức tường nhà giam.

=> Cả hai tiếng chim đều gợi lên sự tự do, hình tượng cho sự sống, khiến người tù phải bồn chốn, mong mỏi được thoát ra ngoài chốn lao tù để hòa mình vào tự do .
=> Tiếng chim còn là lời thúc giục quay quồng về sự tự do .
c. Nghệ thuật :

• Thể thơ lục bát dễ hiểu, dễ nghe, gần gũi, quen thuộc với người dân ta.
• Nhịp thơ được thể hiện linh hoạt, biến hóa theo xúc cảm của nhà thơ
• Ngôn từ dễ hiểu, giản dị, hình ảnh thơ mộc mạc, gần gũi, lời thơ da diết, thể hiện tình yêu cuộc sống và khát vọng tự do cháy bỏng của nhà thơ.

d. Kết luận chung :

• Bức tranh màu hè được nhà thơ dựng lên thật đẹp đẽ, tươi vui, sống động bằng tình yêu cuộc sống tha thiết.
• Được thể hiện rất sâu sắc qua thể thơ lục bát uyển chuyển, giọng điệu chân thành, nhất quán
• Bài thơ là tình yêu cuộc sống, khát vọng tự do đến cháy bỏng của người tù Cách mạng trong cảnh tù đày.

3. Kết bài

• Khẳng định lại ý nghĩa của bài thơ.

Dàn ý – mẫu 2

A. Mở bài :

• Giới thiệu tác giả, tác phẩm: Tố Hữu là một nhà thơ nổi tiếng của nước ta trong giai đoạn 1930 – 1945. Bài thơ “Khi con tu hú” là một trong những bài thơ nổi tiếng nhất của Tố Hữu.
• Khái quát nội dung tác phẩm: “Khi con tu hú” thể hiện tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống và khát khao tự do mãnh liệt của người tù cách mạng.

B. Thân bài :
* Luận điểm 1 : 6 câu thơ đầu là bức tranh mùa hè yên bình, tươi đẹp
– Âm thanh :

• Tiếng chim tu hú kêu
• Tiếng ve ngân
• Tiếng diều sáo vi vu trên trời

⇒ Âm thanh báo hiệu hè sang, như một bản nhạc sôi động đầu mùa .
– Màu sắc :

• Màu vàng của lúa chín, của bắp ngô
• Màu vàng hồng của nắng mới
• Màu xanh thẳm của bầu trời

⇒ Gam màu tươi tắn, màu của sức sống, đó còn là những màu tượng trưng cho sự tự do .
– Hình ảnh : cánh đồng lúa chín, trái cây khởi đầu chín ⇒ báo hiệu mùa hè, bước chuyển mình của thời hạn từ xuân qua hạ .
– Đường nét : diều sáo “ lộn nhào ” giữa nền trời xanh thẳm ⇒ cảnh vật, đường nét có đôi có cặp, bộc lộ sức sống .
⇒ Bức tranh mùa hè tươi mới, sinh động, tràn trề sức sống qua con mắt của một tâm hồn tươi tắn, yêu đời. Phải vô cùng tinh xảo mới hoàn toàn có thể cảm nhận được từng bước chuyển của khoảng trống và thời hạn như vậy !
* Luận điểm 2 : 4 câu thơ cuối là tâm trạng, xúc cảm của người tù
– Trước khung cảnh tràn trề sức sống của mùa hè, tâm trạng người tù cách mạng có vẻ như đang bí quẩn, ngột ngạt hơn khi nào hết .

• Động từ mạnh: “đạp”, “ngột”, “chết uất”
• Một loạt từ cảm thán: “ôi!”, “làm sao”, “thôi!”
• Kết thúc bằng một câu cảm thán
• Nhịp thơ thay đổi: 6/2, 3/3

⇒ Tâm trạng lên đến đỉnh điểm khiến nhà thơ phải liên tục thốt lên
– Tiếng chim tu hú được lặp lại 2 lần ở câu mở màn và câu kết thúc : cấu trúc đầu cuối tương ứng, tạo ra sự logic. Tiếng chim tu hú hay chính là tiếng gọi của sự tự do, tiếng gọi của đời sống đang quay quồng, dồn dập, thúc giục niềm khao khát tự do, thoát khỏi chốn ngục tù, và sâu xa hơn là khao khát quốc gia được tự do độc lập đang cháy hừng hực trong lòng tác giả .
* Luận điểm 3 : Thành công về thẩm mỹ và nghệ thuật

• Thể thơ lục bát giản dị, mềm mại, uyển chuyển
• Nhịp thơ thay đổi bất ngờ, diễn tả tâm trạng của tác giả
• Cảm xúc logic, giọng điệu thay đổi linh hoạt, khi vui tươi, hóm hỉnh, khi uất ức, dồn nén.

C. Kết bài :

• Khái quát lại giá trị tác phẩm: Bài thơ chính là nỗi lòng sục sôi, khao khát tự do, độc lập của tất cả người dân Việt Nam đang trong hoàn cảnh mất nước
• Liên hệ và đánh giá tác phẩm: Tố Hữu là một nhà thơ tài năng, tinh tế với một tấm lòng mộc mạc, giản dị, luôn hướng đến cuộc sống của nhân dân và độc lập tự do dân tộc.

Phân tích bài thơ Khi con tu hú – (ngắn gọn)

Tố Hữu là nhà thơ đã chọn con đường cách mạng từ thời người trẻ tuổi, trải qua những năm tháng tù đày, thơ của ông là tiêu biểu vượt trội của ý niệm thẩm mỹ và nghệ thuật cách mạng. Thơ văn của ông mang sắc tố chính trị lẫn cảm hứng ngọt ngào. Từ ngữ đơn giản và giản dị, trong sáng dễ đi vào lòng người đọc. “ Khi con tu hú ” là một sáng tác tiêu biểu vượt trội của nhà thơ. Được chấm bút ngay khi ông đang bị tù đày ở nhà giam Thừa phủ. Bài thơ là niềm tin đời sống, khát khao mãnh liệt được tự do của người chiến sỹ .
Tiếng chim tu hú báo hiệu một mùa hè lại đến .

“Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào”

Tu hú đến và mùa hè cũng đến. Tiếng kêu của nó như một lời báo hiệu cho sự biến hóa của đất trời. Tố Hữu có vẻ như cảm nhận được mùi thơm của “ lúa chiêm ” đang dần chín, những loại quả cũng đơm hoa kết trái. Tất cả nhưng một bức tranh vạn vật thiên nhiên được điểm thêm nhiều họa tiết cầu kỳ đẹp mắt. Một mùa bội thu. Tiếng chim tu hú đã thức tỉnh tâm hồn của nhà thơ .
Không chỉ khứu giác cảm nhận được hương thơm mùa hè mà còn là thính giác. “ Tiếng ve ngân ” đây chẳng phải là thứ tiếng âm vang vào mỗi buổi trưa hè đây sao. m thanh vang vọng càng khiến cho tâm trạng nhà thơ thêm thao thức. Màu vàng của lúa, bắp, màu hồng của nắng, màu xanh của trời tạo nên những mảng sắc tố lộng lẫy, bùng cháy rực rỡ của bức tranh quê. Thoang thoảng đâu đây hương lúa, hương thơm trái chín đầu mùa. Xa xa, tiếng chim tu hú lảnh lót, tiếng ve ngân ra rả trong vòm lá. Nhưng chính Tố Hữu cũng biết thời hạn đang dần trôi qua quá nhanh. Hình như mùa hè đang đến dần, nhà thơ muốn nó đừng trôi qua nhanh mà hãy chậm rãi, muốn níu giữ từng chút một thời hạn. Tố Hữu đã dùng những giác quan, sự cảm nhận của mình để cảm nhận quốc tế ngoài kia .
Tâm hồn của Tố Hữu đã chắp cánh đến tận khung trời .
“ Trời xanh càng rộng càng caoĐôi con diều sáo lộn nhào từng không … ”
Khung trời xanh tươi to lớn, đâu đó là những chú chim “ diều sáo ” sải cánh bay lượn .
Phải gắn bó, yêu quý quê nhà sâu đậm đến độ nào thì nhà thơ mới tưởng tượng ra một bức tranh mùa hè xứ Huế sôi động đến như vậy. Thiên nhiên hiện lên tuyệt đẹp và thơ mộng kia không phải được nhìn từ con mắt của nhà thơ mà được tưởng tượng qua hình ảnh con tu tú lôi kéo bầy .
Mùa hè hiện lên trong tâm lý Tố Hữu rất chân thực. Hình ảnh sắc tố sinh động hòa giải đã khắc họa nên một cảnh trời hè rạo rực. Đó là cánh đồng một màu vàng ươm trải dài vô tận, sắc tố đẹp mắt của những loại quả trong mùa chín tới, sắc màu rực rỡ tỏa nắng của bắp rây ngoài sân, ánh nắng rực rỡ tỏa nắng cùng cảnh trời xanh mướt, bát ngát bát ngát toàn bộ đều thật xinh đẹp. Cộng hưởng thêm đó là mùi hương của lúa chín, quả ngọt cùng với âm thanh của những con tu hú, con ve sầu toàn bộ nhưng một bản giao hưởng. Đó chính là tuyệt tác mà nếu không phải là một người có tâm hồn tinh xảo, khao khát tự do mãnh liệt và trí tưởng tượng đa dạng và phong phú sẽ không đặt bút mà viết được .
Trở về thực tại nghiệt ngã của người chiến sỹ cách mạng .

“Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!”

Khi hướng mình ra bên ngoài nhà thơ tả cảnh nom có vẻ như vui vẻ, tỏa nắng rực rỡ nhưng khi quay trở lại thực tại thì trọn vẹn ngược lại. Tưởng chừng 6 câu thơ đầu và 4 câu thơ cuối không liên tục và ngặt nghèo. Nhưng thực ra đây là sự link vô cùng tinh xảo và khôn khéo. Sợi dây link ấy chính là tiếng chim tu hú. Tiếng tu hú kêu bầy gọi đàn là cả một âm thanh vang vọng khắp đất trời to lớn. Nhưng quốc tế càng to lớn, càng rực rỡ tỏa nắng biết bao thì người tù – người bị tách biệt khỏi quốc tế càng ngột ngạt và khát vọng tự do, khao khát đạp tung chốn ngục tù tâm tối .
Nếu như lúc đầu tiếng chim tu hú mở ra một khung trời vạn vật thiên nhiên to lớn bát ngát với đủ sắc tố âm thanh hình ảnh của đời sống thường nhật khi mùa hè đến trên khắp quê nhà Nước Ta nhưng tiếng chim tu hú sau đó lại khiến cho tâm trạng nhà thơ cảm thấy ngột ngạt không dễ chịu chỉ muốn thoát ra khỏi quốc tế ngục tù ấy một cách nhanh gọn. Nhưng hiện thực lại không hề thoát khỏi chốn lao tù đã khiến tâm trạng nhà thơ càng trở nên bực dọc không dễ chịu. Thế giới bên ngoài được Tố Hữu tái hiện rất là sôi động, giàu sức sống, mọi vật căng đầy sức sống, tự do, tự tại, khác hẳn với cảnh tù ngục trong này của ông .
“ Ngột làm thế nào chết uất thôi ” bài thơ đã khép lại nhưng tiếng chim tu hú cứ kêu hoài, kêu mãi … Đến nỗi chính tác giả hay tất cả chúng ta đều bị âm vang của nó đè ép. Như là chứa chất một điều gì bức bối đến tột cùng, muốn được “ tháo cũi sổ lồng ”, muốn được đập phá toàn bộ để tự giải thoát, để được hòa vào vạn vật thiên nhiên, vào cuộc sống, để được là mình, được sống hết mình cho cách mạng. Đó là tâm trạng đau đớn, nói chẳng nên lời của một cánh chim non đang tràn ngập sinh lực, càng khát khao bay lên lại càng bị kéo xuống giam hãm trong bốn bức tường !
“ Khi con tu hú ” sử dụng thể thơ lục bát thuần dân tộc bản địa. Từ ngữ đơn thuần, bình dị khắc sâu vào trong lòng người đọc. Bài thơ là bức tranh vạn vật thiên nhiên mùa hè được nhìn qua ngưỡng cửa ngục tù ở xứ Huế. Xuyên suốt bài thơ là khát vọng được tự do của người cách mạng cũng như tự do của dân tộc bản địa, quê nhà, quốc gia .

Phân tích bài thơ Khi con tu hú – mẫu 1

Tố Hữu là lá cờ đầu của thi ca cách mạng Nước Ta. Con đường thơ của ông luôn bắt nhịp sát cánh cùng với con đường cách mạng. Với phong thái trữ tình – chính trị, phối hợp với giọng điệu ngọt ngào, thiết tha, đậm đà tính dân tộc bản địa, Tố Hữu đã để lại cho đời rất nhiều tiếng tiếng thơ hay. Bài thơ “ Khi con tu hú ” được sáng tác vào tháng 7 năm 1939 tại nhà lao Thừa Phủ ( Huế ), in trong tập thơ “ Từ ấy ”, là một trong những bài thơ tiêu biểu vượt trội cho hồn thơ Tố Hữu. Qua bài thơ, người đọc thấy được tình yêu đời sống thiết tha và niềm khao khát tự do cháy bỏng của người chiến sỹ cộng sản khi phải chịu cảnh tù đày khắc nghiệt .
Trước hết sáu câu thơ đầu là bức tranh vạn vật thiên nhiên mùa hạ thanh thản, rực rỡ tỏa nắng nơi đồng quê :
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào tầng không …
Ngôn ngữ thơ giàu hình ảnh, rất là tự nhiên, sôi động, linh động, nhà thơ đã dựng lên trước mắt người đọc khung cảnh vạn vật thiên nhiên mùa hạ đẹp như một bức tranh lụa. Âm thanh của tiếng chim tu hú gọi bầy cứ réo rắc, ngân nga vang vọng như thức tỉnh cả vạn vật thiên nhiên, dìu hồn người lạc vào quốc tế của hoài niệm xa xăm về một mùa hạ sáng tươi, rộn ràng, ngập tràn sức sống. Cảnh vật hiện lên thật lộng lẫy với sự hòa trộn một cách hòa giải của âm thanh, sắc tố, mùi vị. Đó là âm thanh rộn ràng của tiếng chim tu hú, của tiếng ve gọi hè, của tiếng sáo diều vi vu trên tầng không ; đó là sắc tố bùng cháy rực rỡ của màu lúa chín, của bắp rây vàng hạt ; của ánh nắng đào dịu nhẹ ; đó là mùi vị ngọt ngào của trái cây ; là khung trời to lớn, tự do của trời cao, diều sáo … Tất cả như đang tấu lên khúc nhạc mùa hè với rộn ràng âm thanh, tỏa nắng rực rỡ sắc màu, chan hòa ánh sáng, ngọt ngào mùi vị. Chắc chắn Tố Hữu phải là nhà thơ có tâm hồn nhạy cảm, tinh xảo và có trí tưởng tượng đa dạng chủng loại thì mới hoàn toàn có thể dựng lên một bức tranh vạn vật thiên nhiên mùa hạ đẹp, sinh động và giàu cảm hứng khi đang ở trong cảnh tù đầy như vậy. Và qua đó chũng ta cũng thấy được tâm hồn tươi tắn, yêu đời và niềm khát khao tự do can đảm và mạnh mẽ của thi nhân .
Bốn câu thơ cuối là cảm hứng và niềm khát khao tự do cháy bỏng của người chiến sỹ :
Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi !
Ngột làm thế nào, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu !
Cách ngắt nhịp linh động : 2/2/2 ; 6/2 ; 3/3 ; 4/4 tích hợp với những động từ tình thái mạnh như : “ đạp tan phòng ”, “ chết uất thôi ” ; cùng với những từ cảm thán như “ ôi, làm thế nào, thôi ” đã có công dụng miêu tả tâm trạng uất ức đến tột cùng muốn phá vỡ cả ngục tù tăm tối. Điều đó cho thấy niềm khát khao tự do luôn thường trực, can đảm và mạnh mẽ cháy bỏng trong lòng người chiến sỹ trẻ. Âm thanh tú hú cứ kêu hoài không nghỉ như giục giã, thôi thúc người tù hành vi, vẫy gọi người tù quay trở lại đời sống tự do, yên ả, thanh thản. Cho nên, nếu tiếng chim tu hú mở đầu bài thơ là tiếng gọi vào hè náo nức, rộn ràng thì tiếng chim tu hú ở câu thơ kết lại là tiếng gọi của khát vọng tự do da diết, cháy bỏng .
Bài thơ được viết theo thể lục bát đậm đà tính dân tộc bản địa, phối hợp với một giọng điệu thơ linh động, ngôn từ thơ tự nhiên, thân thiện … toàn bộ đã góp thêm phần tạo nên xúc cảm đồng điệu của bài thơ : tình yêu vạn vật thiên nhiên, tâm trạng ngột ngạt khi phải sống trong cảnh tù đày và khát vọng quay trở lại với đời sống tự do .

Phân tích bài thơ Khi con tu hú – mẫu 2

Tố Hữu sáng tác bài thơ Khi con tu hú tại nhà lao Thừa Phủ ( Huế ) vào mùa hè năm 1939, sau khi bị thực dân Pháp bắt giam vì “ tội ” yêu nước và làm cách mạng. Bài thơ biểu lộ tâm trạng xốn xang, bức bối của người người trẻ tuổi cộng sản đang bị cầm tù, khi nghe thấy tiếng chim tu hú báo hiệu mùa hè đến đã muốn phá tung xiềng xích để trở về với đồng bào, chiến sỹ yêu thương .
Tiếng chim tu hú gọi bầy gợi cho nhà thơ nghĩ đến khung trời lồng lộng ở bên ngoài và càng cảm thấy ngột ngạt trong xà lim eo hẹp, càng khao khát cháy bỏng đời sống tự do. Tiếng chim là yếu tố gợi mở để mạch xúc cảm trào dâng mãnh liệt :

Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đương chín, trái cây ngọt dần

Đó là tín hiệu của mùa hè rực rỡ tỏa nắng, của sự sống tưng bừng sinh sôi nảy nở. Tiếng chim vô tình tác động ảnh hưởng đến tâm hồn người tù trẻ tuổi. Nằm trong xà lim chật hẹp, tối tăm, cách biệt với quốc tế bên ngoài, nhà thơ lắng nghe tiếng chim rộn ràng, lắng nghe mọi âm thanh cuộc sống bằng tâm hồn và trái tim nhạy cảm của người nghệ sĩ. Một tiếng chim thôi cũng gợi trong tâm tưởng nhà thơ cả một trời thương nhớ về những mùa hè nồng nàn của quê nhà .
Mùa hè là mùa của Lúa chiêm đương chín, trái cây ngọt dần dưới cái nắng vàng óng như mật của miền Trung. Những âm thanh rạo rực và hình ảnh tươi đẹp, tràn trề sức sống của mùa hè nối nhau hiện lên trong kí ức nhà thơ :

Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không.. .

Ôi tiếng ve ! Tiếng ve ngân dài suốt thời thơ ấu, suốt tuổi học trò, làm thế nào quên được ! Tiếng ve gợi nhớ về những khu vườn râm mát bóng cây, những sân phơi bắp ( ngô ) đầy ắp nắng đào. Màu vàng của lúa, bắp ; màu hồng của nắng ; màu xanh của trời tạo nên những mảng sắc tố lộng lẫy, bùng cháy rực rỡ của bức tranh quê. Thoang thoảng đâu đây hương lúa, hương thơm trái chín đầu mùa. Xa xa, tiếng chim tu hú lảnh lót, tiếng ve ngân ra rả trong vòm lá. Trên khung trời cao rộng, những cánh diều chao lượn, tiếng sáo vi vu trong gió nam lạnh lẽo chiều hè. .. Phải gắn bó, yêu dấu quê nhà sâu đậm đến độ nào thì nhà thơ mới tưởng tượng ra một bức tranh mùa hè xứ Huế sôi động đến như vậy. Đó là những mùa hè mà chàng người trẻ tuổi mười tám còn được sống tự do giữa mái ấm gia đình, bè bạn, đồng bào, chiến sỹ thân thương .
Sáu câu-thơ lục bát uyển chuyển mở ra cả một quốc tế rộn ràng, tràn ngập nhựa sống. Nhiều âm thanh, hình ảnh tiêu biểu vượt trội của mùa hè được đưa vào bài thơ : tiếng ve ngân trong vườn cây, lúa chiêm chín vàng trên cánh đồng, khung trời cao rộng với cánh diều chao lượn, trái cây chín mọng ngọt lành. .. Tiếng chim tu hú khởi đầu và bắt nhịp cho mùa hè rộn ràng âm thanh, bùng cháy rực rỡ sắc tố, ngạt ngào mùi vị. .. trong cảm nhận của người tù. Đoạn thơ biểu lộ năng lực cảm nhận tinh xảo và khát vọng tự do cháy bỏng của người chiến sỹ cách mạng tươi tắn, yêu đời nhưng đang bị quân địch tước mất tự do .
Đang hồi tưởng về quá khứ, nhà thơ trở lại với thực tại phũ phàng của chốn lao tù :

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!

Thi hứng được khơi nguồn khởi đầu từ tiếng chim tu hú. Tiếng chim nhắc nhớ đến mùa hè và tạo nên sự xao động lớn trong tâm hồn thi sĩ. Cảm xúc cứ dâng lên từng đợt, từng đợt như sóng dậy, thôi thúc con người phá tung xiềng xích, phá vỡ tù ngục để trở về với đời sống phóng khoáng, tự do .
Hình như sức nóng của mùa hè đang rừng rực cháy trong huyết quản người người trẻ tuổi yêu nước Tố Hữu. Sức sống mãnh liệt của mùa hè chính là sức sống mãnh liệt của tuổi trẻ khát khao lí tưởng cách mạng, khát khao hoạt động giải trí, góp sức cho dân, cho nước .
Tiếng chim tu hú là tiếng gọi thôi thúc của đời sống so với người chiến sỹ cách mạng đang bị nhốt. Bên ngoài là tự do, phóng khoáng, còn nơi đây là tù túng, bức bối :

Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!

Tâm trạng đau khổ, uất ức bật thốt thành lời thơ thống thiết. Cách ngắt nhịp không bình thường tích hợp với những từ ngữ có năng lực đặc tả và những từ cảm thán như truyền đến fan hâm mộ cái cảm xúc uất hận cao độ và niềm khao khát cháy bỏng muốn thoát ra khỏi cảnh tù ngục, quay trở lại với đời sống tự do bên ngoài của người người trẻ tuổi yêu nước đang bị giam giữ trong lao tù đế quốc .
Câu thơ tiềm ẩn nỗi khắc khoải, vật vã, day dứt khôn nguôi cả về thể xác lẫn tâm hồn của nhà thơ trẻ. Trong thực trạng ấy, thời gian ấy, người cộng sản phải tự đấu tranh với bản thân để làm chủ mình, vượt lên những đắng cay nghiệt ngã của lao tù đế quốc, nuôi dưỡng ý chí, giữ vững khí tiết và ý thức đấu tranh cách mạng. Đó là một hình thức đấu tranh tích cực mà Bác Hồ rất tâm đắc khi Người rơi vào chốn lao tù của Tưởng Giới Thạch : Thân thể ở trong lao, Tinh thần ở ngoài lao. Các chiến sỹ cách mạng tiền bối trung kiên cũng đã chứng minh và khẳng định : Giam người khóa cả chân tay lại, Chẳng thể ngăn ta nghĩ tự do. ( Xuân Thủy ) .
Tiếng chim tu hú cứ kêu hoài như nhắc nhở tới nghịch cảnh của nhà thơ, giục giã nhà thơ phá tung tù ngục để giành lại tự do .
Bài thơ Khi con tu hú làm theo thể thơ lục bát rất tương thích với việc miêu tả tâm tư nhân vật. Sáu câu đầu nhịp điệu từ tốn, từ ngữ trong sáng, hình ảnh vui tươi, tạo nên bức tranh mùa hè tuyệt đẹp. Bốn câu thơ sau nhịp điệu biến hóa hẳn. Câu thơ căng thẳng mệt mỏi như tiềm ẩn một sức mạnh bị dồn nén chỉ chực bật tung ra. Đó là tâm trạng của người chiến sỹ cách mạng trẻ tuổi hoạt động giải trí chưa được bao lâu đã lâm vào cảnh tù ngục, khi nào cũng khao khát tự do, muốn thoát khỏi bốn bức tường xà-lim lạnh lẽo để trở về với đồng bào, chiến sỹ thân yêu .
Đặc sắc thẩm mỹ và nghệ thuật của bài thơ được tạo nên từ rung động tột đỉnh của xúc cảm tích hợp với bút pháp miêu tả tâm lí nhân vật vừa chân thực vừa tinh xảo. Tiếng chim tu hú chỉ trong một khoảnh khắc ngắn ngủi đã làm dậy lên toàn bộ cảnh và tình mùa hè trong tâm tưởng nhà thơ. Người tù đồng cảm được cảnh ngộ trớ trêu của mình trong chốn lao tù ngột ngạt, giữa lúc đời sống bên ngoài đang nảy nở, sinh sôi. Phải bứt tung xiềng xích, phá vỡ những nhà ngục hữu hình và vô hình dung đang giam hãm cả dân tộc bản địa trong vòng nô lệ .
Bài thơ Khi con tu hú là tiếng lòng của người chiến sỹ cộng sản trẻ tuổi tuy đang phải sống trong cảnh lao tù nhưng vẫn tràn trề sức sống, sức trẻ, chan chứa tình yêu con người, tình yêu đời sống .

Phân tích bài thơ Khi con tu hú – mẫu 3

Tố Hữu là một tác giả có vị trí đặc biệt quan trọng quan trọng là một nhà thơ tiêu biểu vượt trội của dòng thơ cách mạng Nước Ta. Ông đã để lại một khối lượng tác phẩm đồ sộ và có tầm tác động ảnh hưởng lớn. Tác phẩm “ khi con tu hú ” là một trong những sáng tác được nhìn nhận cao. Tác phẩm được ông sáng tác khi đang bị địch giam trong nhà lao Thừa Phủ. Tác phẩm miêu tả nỗi khổ của người cách mạng, càng khao khát được Giao hàng cách mạng được chiến đấu người chiến sỹ càng cảm thấy bức bối uất ức khi bị giam hãm giữa bốn bức tường ngột ngạt tận mắt chứng kiến thời hạn cứ đằng đẵng trôi qua khi ở bên ngoài ý thức kháng chiến đang sôi sục .
Nhan đề “ khi con tu hú ” của bài thơ không chỉ nói đến thời hạn mà còn ẩn ý là một thời gian bừng lên của vạn vật thiên nhiên tạo vật cạnh bên đó chỉ khát khao hoạt động giải trí cách mạng của con người. Tiếng chim tu hú có tác động ảnh hưởng can đảm và mạnh mẽ đến nhà thơ bởi lẽ nó báo hiệu một mùa hè đến và là hình tượng cho sự bay nhảy được tự do, do đó có tác động ảnh hưởng lớn đến nhà thơ khi đang bị nhốt .
Tiếng chim tu hú vọng qua thanh sắt len lỏi vào trong tâm hồn tâm trạng buồn bã của nhà thơ :
Khi con tu hú gọi bầyLúa chiêm đương chín trái cây ngọt dần
Con chim tu hú thức tỉnh tâm hồn nhà thơ khi “ lúa chiêm đang chín ” còn trái cây thì “ ngọt dần ”. Ta thấy tác giả nói “ đương chín ” chứ không phải là đang chín trái cây ngọt dần chứ không phải là đã ngọt. Dường như mùa hè đang đến dần, nhà thơ muốn nó đừng trôi qua nhanh mà hãy chậm rãi nhà thơ muốn níu giữ từng chút một thời hạn. Nhưng đâu chỉ có thế tiếng chim gọi lên một khung trời tràn ngập sắc tố và âm thanh :

Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng vàng
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không

Giữa chốn ngục tù người chiến sỹ ấy nhớ tiếng ve ngân nhớ sân bắp phơi đầy. Đó là những hình ảnh âm thanh sắc tố của đời sống thường thật bên ngoài mà sao nhà thơ lại nhớ đến tột cùng như vậy, thèm muốn được ngắm nhìn chúng đến như thế. Chắc hẳn trong chốn lao tù ấy ánh sáng vạn vật thiên nhiên khung trời vạn vật thiên nhiên cũng là một điều tưởng chừng như quá xa xỉ so với nhà thơ. Bầu trời trong xanh ấy với tiếng ve ngân còn được điểm xuyết thêm hình ảnh “ đôi con diều sáo lộn nhào từng không ” mang ý nghĩa hình tượng cho sự tung hoành và khát vọng được bay bổng tự do cùng vạn vật thiên nhiên đất trời. Nhà thơ phải có một tâm hồn yêu vạn vật thiên nhiên, hòa nhập với vạn vật thiên nhiên và khát khao được sống trong vạn vật thiên nhiên lắm thì nhà thơ mới hoàn toàn có thể vẽ ra một bức tranh vạn vật thiên nhiên trong trẻo tươi mới và rộn ràng đến như vậy. Thiên nhiên hiện lên tuyệt đẹp và thơ mộng kia không phải được nhìn từ con mắt của nhà thơ mà được tưởng tượng qua hình ảnh con tu tú lôi kéo bầy. Nhà thơ đã sử dụng những giác quan để nghe ngửi và cảm nhận tổng thể mọi âm thanh đường nét sắc tố của mùa hè. Chỉ bằng sáu câu thơ nhà thơ đã làm hiện lên một khung cảnh của làng quê yên bình như bao làng quê khác của Nước Ta. Nhìn vạn vật thiên nhiên ấy tác giả càng thấy đau xót cho thân phận mình khi con chim ngoài trời cũng được tự do bay lượn trên khung trời mà tại sao con người lại bị chôn vùi trong nhà lao với bốn bức tường cô độc không hề tự do vùng vẫy bên ngoài. Trong cảnh tù đày mùa của ngô lúa hay màu của trời xanh bỗng trở nên quý giá vô ngần, vì thế những sắc tố âm thanh rất là thông thường bỗng trở nên lộng lẫy huyền ảo bùng cháy rực rỡ hẳn lên. Trẻ trung và yêu đời mê hồn khát khao sống khao khát được tự do. Nhà thơ đang bị đày đạo trong ngục tối nhưng niềm tin ở ngoài lao mới có cảm hứng, cảm hứng ấy .
Đoạn thơ sử dụng nghệ thuật và thẩm mỹ tả cảnh rất sinh động đơn cử quyến rũ những từ ngữ lựa chọn có giá trị tạo hình. Đặc biệt phép liệt kê được vận dụng để tạo ra những ấn tượng huy hoàng về một mùa hè đa dạng chủng loại và khát khao của tuổi trẻ. Hình ảnh vạn vật thiên nhiên mùa hè hiện lên trong tâm hồn nhà thơ trong cảnh lao tù ấy đã biểu lộ khát vọng tự do cháy bỏng không hề kìm nén nổi. Đoạn thơ cho ta hiểu thêm nét đẹp trong tâm hồn người chiến sỹ trẻ. Người chiến sỹ lao vào vì lí tưởng cao đẹp đó có một quốc tế nội tâm rất phong phú và đa dạng rung động mãnh liệt so với nhịp đập của đời sống, gắn bó tha thiết với quê nhà ruộng đồng .
Giọng thơ từ nhung nhớ tha thiết chuyển sang uất ức trong những câu thơ tiếp theo :

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng hè ôi
Ngột làm sao chết mất thôi
Khi con tu hú ngoài trời cứ kêu

Mùa hè đã đến trong vạn vật thiên nhiên cảnh vật và đất trời quê nhà Nước Ta. Mùa hè đến dậy trong lòng bao thôi thúc giục giã. Mùa hè đất trời lại liên tục len lỏi vào tâm hồn nhà thơ thúc giục ý thức thoát khỏi nhà lao ra hòa nhập với vạn vật thiên nhiên đất trời bay nhảy cùng chim muông cảnh vật. Bao âm thanh giục giã khiến nhà thơ muốn “ đập tan phòng ” đập tan tuy nhiên sắt, xà lim eo hẹp để ra ngoài giải phóng mình. Lòng uất hận đang dâng trào khiến nhà thơ chỉ muốn thoát khỏi sự eo hẹp ấy để ra ngoài vạn vật thiên nhiên to lớn. Tiếng chim tu hú tạo một nghịch trạng trong tâm hồn người chiến sỹ cộng sản. Mùa hè tràn trề sức sống đang đến vậy mà nhà thơ lại bị giam cầm tù đầy. Ngoại cảnh tác động ảnh hưởng vào con người khiến con người bức bối ngột ngạt muốn vùng vẫy tung phá. Nhưng trong thực tiễn không hề làm được nên phải thốt lên thành lời than, đó chính là bộc lộ của niềm khao khát tự do khao khát hoạt động giải trí góp sức cho sự nghiệp cách mạng. Tiếng chim tu hú kia có vẻ như là tiếng đời tiếng cách mạng đang gọi nhà thơ giục giã lên đường kháng chiến Giao hàng cách mạng, Giao hàng nhân dân .
Tiếng chim tu hú gọi bầy tha thiết gợi ra một khoảng trống quốc tế bát ngát vô cùng sinh động. Nhưng quốc tế ấy càng to lớn bát ngát rực rỡ tỏa nắng bao nhiêu càng khiến cho người tù cảm thấy eo hẹp không dễ chịu bấy nhiêu. Tiếng chim tu hú ở đầu và cuối bài thơ tuy đều biểu trưng cho tiếng gọi tha thiết của vạn vật thiên nhiên mời gọi nhà thơ nhưng tâm trạng của nhà thơ khi nghe tiếng tu hú mỗi lần cất lên lại trọn vẹn khác nhau. Nếu như lúc đầu tiếng chim tu hú mở ra một khung trời vạn vật thiên nhiên to lớn bát ngát với đủ sắc tố âm thanh hình ảnh của đời sống thường nhật khi mùa hè đến trên khắp quê nhà Nước Ta nhưng tiếng chim tu hú sau đó lại khiến cho tâm trạng nhà thơ cảm thấy ngột ngạt không dễ chịu chỉ muốn thoát ra khỏi quốc tế ngục tù ấy một cách nhanh gọn. Nhưng hiện thực lại không hề thoát khỏi chốn lao tù đã khiến tâm trạng nhà thơ càng trở nên bực dọc không dễ chịu .
Bài thơ được tác giả dùng những hình ảnh thơ thân mật đơn giản và giản dị mà giàu sức quyến rũ ở thẩm mỹ và nghệ thuật sử dụng thơ lục bát uyển chuyển tự nhiên và cả những cảm hứng thiết tha sâu lắng bộc lộ nguồn sống sục sôi của người cộng sản. Bài thơ là khúc ca tâm tình tiếng gọi đàn hướng về đồng quê và khung trời tự do với niềm khát khao cháy bỏng. Bài thơ còn là vẻ đẹp chân thực của người cộng sản luôn muốn ship hàng cộng sản ship hàng cách mạng Giao hàng nhân dân đồng bào .

Phân tích bài thơ Khi con tu hú – mẫu 4

Tố Hữu là lá cờ đầu của thi ca cách mạng Nước Ta. Con đường thơ của ông luôn bắt nhịp sát cánh cùng với con đường cách mạng. Với phong thái trữ tình – chính trị, tích hợp với giọng điệu ngọt ngào, thiết tha, đậm đà tính dân tộc bản địa, Tố Hữu đã để lại cho đời rất nhiều tiếng tiếng thơ hay .
Bài thơ “ Khi con tu hú ” được sáng tác vào tháng 7 năm 1939 tại nhà lao Thừa Phủ ( Huế ), in trong tập thơ “ Từ ấy ”, là một trong những bài thơ tiêu biểu vượt trội cho hồn thơ Tố Hữu. Qua bài thơ, người đọc thấy được tình yêu đời sống thiết tha và niềm khao khát tự do cháy bỏng của người chiến sỹ cộng sản khi phải chịu cảnh tù đày khắc nghiệt. Trước hết sáu câu thơ đầu là bức tranh vạn vật thiên nhiên mùa hạ thanh thản, tỏa nắng rực rỡ nơi đồng quê :

Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào tầng không.. .

Ngôn ngữ thơ giàu hình ảnh, rất là tự nhiên, sôi động, linh động, nhà thơ đã dựng lên trước mắt người đọc khung cảnh vạn vật thiên nhiên mùa hạ đẹp như một bức tranh lụa. Âm thanh của tiếng chim tu hú gọi bầy cứ réo rắc, ngân nga vang vọng như thức tỉnh cả vạn vật thiên nhiên, dìu hồn người lạc vào quốc tế của hoài niệm xa xăm về một mùa hạ sáng tươi, rộn ràng, ngập tràn sức sống. Cảnh vật hiện lên thật lộng lẫy với sự hòa trộn một cách hòa giải của âm thanh, sắc tố, mùi vị .
Đó là âm thanh rộn ràng của tiếng chim tu hú, của tiếng ve gọi hè, của tiếng sáo diều vi vu trên tầng không ; đó là sắc tố bùng cháy rực rỡ của màu lúa chín, của bắp rây vàng hạt ; của ánh nắng đào dịu nhẹ ; đó là mùi vị ngọt ngào của trái cây ; là khung trời to lớn, tự do của trời cao, diều sáo. .. Tất cả như đang tấu lên khúc nhạc mùa hè với rộn ràng âm thanh, bùng cháy rực rỡ sắc màu, chan hòa ánh sáng, ngọt ngào mùi vị .
Chắc chắn Tố Hữu phải là nhà thơ có tâm hồn nhạy cảm, tinh xảo và có trí tưởng tượng đa dạng và phong phú thì mới hoàn toàn có thể dựng lên một bức tranh vạn vật thiên nhiên mùa hạ đẹp, sinh động và giàu cảm hứng khi đang ở trong cảnh tù đày như vậy. Và qua đó tất cả chúng ta cũng thấy được tâm hồn tươi tắn, yêu đời và niềm khát khao tự do can đảm và mạnh mẽ của thi nhân. Bốn câu thơ cuối là cảm hứng và niềm khát khao tự do cháy bỏng của người chiến sỹ :

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!

Cách ngắt nhịp linh động : 2/2/2 ; 6/2 ; 3/3 ; 4/4 phối hợp với những động từ tình thái mạnh như : “ đập tan phòng ”, “ chết uất thôi ” ; cùng với những từ cảm thán như “ ôi, làm thế nào, thôi ” đã có tính năng diễn đạt tâm trạng uất ức đến tột cùng muốn phá vỡ cả ngục tù tăm tối. Điều đó cho thấy niềm khát khao tự do luôn thường trực, can đảm và mạnh mẽ cháy bỏng trong lòng người chiến sỹ trẻ .
Âm thanh tú hú cứ kêu hoài không nghỉ như giục giã, thôi thúc người tù hành vi, vẫy gọi người tù quay trở lại đời sống tự do, yên ả, thanh thản. Cho nên, nếu tiếng chim tu hú mở đầu bài thơ là tiếng gọi vào hè náo nức, rộn ràng thì tiếng chim tu hú ở câu thơ kết lại là tiếng gọi của khát vọng tự do da diết, cháy bỏng .
Bài thơ được viết theo thể lục bát đậm đà tính dân tộc bản địa, tích hợp với một giọng điệu thơ linh động, ngôn từ thơ tự nhiên, thân thiện. .. toàn bộ đã góp thêm phần tạo nên cảm hứng đồng nhất của bài thơ : tình yêu vạn vật thiên nhiên, tâm trạng ngột ngạt khi phải sống trong cảnh tù đày và khát vọng trở lại với đời sống tự do .

Phân tích bài thơ Khi con tu hú – mẫu 5

Tố Hữu, bằng xúc cảm chân thực của mình, đã cất lên tiếng nói tâm tình tha thiết của người chiến sỹ cộng sản suốt đời chiến đấu cho lí tưởng và tâm hồn khát khao tự do đến cháy bỏng trong bài thơ “ Khi con tu hú ” .
Nhan đề bài thơ là một sự diễn đạt chưa trọn ý một cách kì khôi. Kì lạ bởi chính chỗ chưa toàn vẹn đó đã mở ra bao nhiêu liên tưởng. Giờ đây, người ta không còn thấy bóng hình đơn độc, nặng nề của người tù Tố Hữu mà chỉ nghe tiếng lòng nhà thơ đang rộn ràng, ngân vang khi tiếp đón lấy tiếng chim tu hú từ xa rộn về. Tu hú gọi bầy là âm thanh rất là quen thuộc ở chốn làng quê Nước Ta, báo hiệu cho sự chuyển mình của sự sống – mùa hè về. Lúc này, khi con tu hú gọi bầy, trong thực trạng tách biệt với đời sống bên ngoài, người chiến sỹ cách mạng càng cảm thấy ngột ngạt hơn, tù túng hơn, thế cho nên mà càng thêm khát khao cháy bỏng hướng đến đời sống tự do tươi đẹp bên ngoài :

“Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đương chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào tầng không. ”

Mười chín tuổi, còn tươi tắn, bồng bột, người người trẻ tuổi Tố Hữu đã tìm thấy cho mình lí tưởng cao đẹp cuộc sống. Những bước đi không mỏi mệt trên chặng đường chông gai, phút chốc phải dừng bất thần, bị gò bó tù hãm khiến cho Tố Hữu không khỏi có lúc thốt lên chua xót : “ Cô đơn thay là cảnh thân tù ”. Nhưng rồi phút giây ấy cũng nhanh gọn đi qua, nhường chỗ cho khoảng trống cảnh vật tràn ngập nhựa sống : những bông lúa chín, hạt bắp vàng, ánh nắng đào, trời xanh rộng, đôi sáo diều, tiếng ve ngân …
Phải có một sự tưởng tượng lãng mạn, bay bổng và một tâm hồn mến yêu sự sống thâm thúy mới hoàn toàn có thể vẽ lại hàng loạt bức tranh cảnh sắc mùa hè sôi động đến vậy. Thiên nhiên hiện lên tuyệt đẹp kia không phải là hiện thực, tổng thể chỉ là sự tưởng tượng của một tâm hồn mơ mộng khi căng tổng thể những giác quan để nghe, để nhìn, để ngửi, để cảm nhận không khí hè qua tiếng gọi bầy của tu hú. Chỉ bằng vài đường nét, sắc tố, âm thanh, nhà thơ đã trình diện một bức tranh đầy nhựa sống với cánh đồng lúa chiêm quen thuộc của quê nhà đã bao lần đi vào thơ Tố Hữu :
“ Đây từng ô mạ xanh mơn mởn ( … ) Ôi ruộng đồng quê nhà thương nhớ ơi ! ”
Giờ đây lại hiện về trong trạng thái căng đầy nhất, viên mãn nhất, lúa ngả vàng, ngả sang màu niềm vui, là màu vàng rực rỡ của mùa hè, của mồ hôi kết tinh thành hạt thóc .
Với một tâm hồn lãng mạn tinh xảo, Tố Hữu đã cảm nhận sự thay đối của màu nắng với nhiều góc nhìn : từ ánh nắng của “ đôi ánh lạt ban chiều ” ( Tâm tư trong tù ), ánh nắng yếu ớt dễ bóp nghẹt bởi bóng tối tới một “ ánh nắng đào ” giữa mùa hè, lấp đi dấu ấn của “ vườn râm ”. Câu thơ là một khoảng trống tự do với sắc hồng kì lạ. Đó là thứ ánh sáng êm dịu, hiền hậu, vỗ về cho con người trước những mất mát, đau khổ trong cuộc sống. Có lẽ từ chính sự gặp gỡ tuyệt diệu của chàng người trẻ tuổi trẻ tuổi :

“Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim”

đã khiến cho ánh nắng mùa hè có sự đổi khác tinh xảo đến vậy. Và sự xuất hiện của khung trời trong vắt như mặt nước yên bình nâng tầm bay cho những cánh diều đã đẩy tầm nhìn, tầm nhận thức của nhà thơ lên đến độ sâu nhất, xa nhất, cao nhất :
“ Trời xanh càng rộng càng caoĐôi con diều sáo lộn nhào từng không ”
Thấp thoáng trong ánh nhìn người tù, là một khoảng trống lan rộng ra đến vô cùng vô tận. Mặc dù hoàn toàn có thể lúc ấy ánh nhìn của nhà thơ – chiến sỹ có phần bị che khuất đi bởi chấn song nhà tù chật hẹp. Trên khung trời lúc này không phải là một mình một mình, con sáo diều cũng có đôi, có cặp, có được sự tự do bay lượn trong vùng trời riêng kia. Huống chi là con người. Vậy mà, trong thực tiễn thì sao ? Con người đơn độc, đơn độc hơn khi nào hết, và mất tự do .
Không ngẫu nhiên mà bài thơ có sự bổ đôi của hai câu thơ lục bát. Nhà thơ miêu tả bức tranh mùa hè sôi động trái chiều với cảnh mùa đông trong ngục tối đã làm điển hình nổi bật lên khát vọng cháy bỏng của người chiến sỹ trên con đường tìm đến tự do. bốn câu thơ kết đã lắng lại cho tiếng lòng náo nức bật lên :

“Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu”

Khổ thơ là lời thể hiện trực tiếp cho tâm tư nguyện vọng con người. Bốn câu cảm thán là sự dồn nén những cảm hứng mãnh liệt của một trái tim đau khổ, uất hận vì mất tự do. Nhà thơ nghe hè, cảm nhận hè chỉ qua tiếng chim tu hú gọi bầy. Hè đã đến, ba tháng trong ngục tối cũng đã trôi qua, lòng người người trẻ tuổi đầy nhiệt huyết càng trỗi dậy can đảm và mạnh mẽ hơn tiếng gọi lên đường, tiếng gọi của tự do .
Từ trong sâu thẳm tâm tư nguyện vọng mình, người tù đã nhận ra toàn bộ đời sống náo nức, vui vẻ bên ngoài lúc chỉ là tưởng tượng, bởi đó là toàn bộ những hình ảnh sống sót trong trí nhớ của nhà thơ. Đó là những cánh đồng, những vườn cây trái, những vườn râm. Còn hiện tại, quân địch đang giày xéo quê nhà, đã biến bao đồng quê thành hoang mạc và thực ra khoảng trống tự do mà nhà thơ khát khao bên ngoài kia cũng chỉ là một khoảng trống tù hãm, một cái lồng to giam chí lớn, như chụp lên đời sống con người, lên quê nhà. Cho nên, khổ thơ là sự bừng tỉnh của lí trí, là tâm trạng uất ức, ngột ngạt muốn đạp bỏ tổng thể, tìm đến khoảng trống tự do, tự tại thật sự. Bằng cách ngắt nhịp mạnh tích hợp với những từ ngữ can đảm và mạnh mẽ : “ đạp tan ”, “ chết uất ”, câu thơ đã tập trung chuyên sâu cao độ niềm tin yêu đời, yêu người cháy bỏng .
Tiếng kêu tu hú cứ day đi day lại cả bài thơ, như thúc giục, như lời thôi thúc người tù vượt thoát cảnh giam giữ, tìm về với tự do. Có lẽ thế cho nên mà ba năm sau, Tố Hữu đã vượt ngục và quay về đội ngũ, để làm tròn ước nguyện góp sức tổng thể cuộc sống cho cách mạng .

“Khi con tu hú” là một bài thơ kết hợp hài hoà của cảnh và tình. Cảnh mở ra rạo rực, tha thiết, tình lắng đọng da diết, trầm buồn. Với tâm hồn dân tộc, ngòi bút linh hoạt, mềm mại, Tố Hữu xứng đáng với danh hiệu con chim đầu đàn trong nền thơ ca cách mạng Việt Nam.

Xem thêm: CÔNG TY TNHH CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC

Phân tích bài thơ Khi con tu hú – mẫu 6

Tu hú kêu bà còn nhớ không bà
Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế
Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế
Mẹ cùng cha công tác bận không về
Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe
Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học…

( Bếp lửa – Bằng Việt )
Tu hú phải chăng là nguồn đề tài đầy cảm hứng của nhiều thi nhân miền Bắc ? Bài thơ “ Khi con tu hú ” được Tố Hữu sáng tác vào tháng 7 năm 1939, khi nhà thơ trên bước đường hoạt động giải trí cách mạng đang bị địch bắt giam tại Lao Thừa Phủ – Huế. Bài thơ phản ánh tâm trạng ngột ngạt của một người cộng sản trẻ tuổi sôi sục yêu đời bị giam giữ giữa bốn bức tường vôi lạnh .
Tâm trạng ấy càng trở nên bức xúc khi nhà thơ hướng tâm hồn mình đến với khung trời tự do ở bên ngoài. Đặc biệt, giữa khoảng trống tự do ấy bỗng vang ngân tiếng chim tú hú gọi bầy. Với âm thanh da diết đó, nỗi ngột ngạt, u uất càng dồn nén và biến thành niềm khát vọng tự do cháy bỏng không hề ngưng trệ nỗi :

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng hè ôi!

Mở đầu bài thơ, với tựa đề “ Khi con tu hú ”, tác giả muốn khẳng định chắc chắn đây là một thứ âm thanh mở ra mạch xúc cảm của toàn bài thơ. Tác động của âm thanh này đặt vào tâm cảnh của nhà thơ càng trở nên tha thiết và thôi thúc hướng đến tự do. Ta biết rằng, người người trẻ tuổi cộng sản Tố Hữu dù bị tù đày, tra tấn nhưng không nản chí sờn lòng. Nhà thơ đã xác lập :

Đời cách mạng từ khi tôi đã hiểu
Dấn thân vô là phải chịu tù đày
Là gươm kề tận cổ súng kề tai
Là thân sống chỉ coi còn một nửa.

( Trăng trối )
Trở lại câu thơ khởi đầu của bài thơ : “ Khi con tu hú gọi bầy ”. Đó là cái thời gian thiết tha và thiếu thốn khi nghe con chim tu hú gọi bầy, tiếng gọi trở lại với bạn hữu, đồng đội. Tiếng chim gọi bầy càng tăng thêm nỗi đơn độc của nhà thơ giữa bốn bức tường lạnh lẽo. Tố Hữu bị bắt Giam giữa lúc nhiệt tình cách mạng của tuổi thanh xuân đang sục sôi, muốn đem toàn bộ nhiệt huyết để góp sức cho cách mạng .
Tiếng chim tu hú gọi bầy đã thức dậy một nỗi nhớ sâu xa trong Tố Hữu. Trong quốc tế tăm tối của ngục tù, nhà thơ đã kêu gọi nhiều giác quan để tưởng tượng, tưởng tượng đồng quê quen thuộc ngoài kia :

Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào.

Một bức tranh được Vẽ trong tâm tưởng bằng nỗi nhớ da diết. Nhịp sống của đồng quê thật rộn ràng và tràn trề sức sống. Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần, sự vật đang hoạt động tiến dần đến sự hoàn thành xong, hoàn mĩ ( đang chín, ngọt dần ). Một mùa hè đã báo hiệu, một mùa hè với những cảnh vật, âm thanh, sắc tố, ánh nắng quen thuộc .
Phải là một con người tha thiết yêu đời sống, gắn bó máu thịt với quê nhà mới có nỗi nhức nhối không nguôi đến như thế ! Trí tưởng tượng của nhà thơ được chắp cánh đến với khung trời khoáng đạt :

Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không.

Cũng là khung trời xanh thân thiện của tuổi thơ với “ đôi con diều sáo lộn nhào từng không ”. Giữa khoảng chừng trời bát ngát, cao, rộng, vài con diều sáo nhào lộn như nét chấm nhỏ nhoi giữa cái bát ngát của đất trời. Hình ảnh con diều sáo lộn nhào giữa từng không cũng là niềm khát vọng được tự do của người chiến sỹ cách mạng bị nhốt. Niềm khát khao đó bị dồn nén lúc này đây đã bùng lên mãnh liệt :

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng hè ôi!
Ngột làm sao chết uất thôi
Khi con tu hú ngoài trời cứ kêu.

Nhịp sống trào dâng, mời gọi, thôi thúc tràn ngập vào tận ngõ ngách tăm tối của chốn ngục tù, len lỏi vào tâm hồn người cộng sản trẻ tuổi biến thành nỗi khát khao hành vi : “ muốn đạp tan phòng ” .
Bài thơ có 10 câu, câu mở màn và câu kết thúc là tiếng kêu của con tu hú. Âm hưởng tiếng kêu xuyên thấu toàn bài, tiếng kêu liên hồi, khắc khoải và da diết. Tiếng kêu vang vào quốc tế eo hẹp, tăm tối của nhà lao và tâm trạng nhà thơ trở nên bức bối, ngột ngạt, đến nỗi phải kêu lên :

Ngột làm sao chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu.

Bài thơ đã khép lại, đã kết thúc rồi mà như còn giọng rền rĩ than vãn của thi nhân ! Đó là tâm trạng đau đớn, nói chẳng nên lời của một cánh chim non đang tràn ngập sinh lực, càng khát khao bay lên lại càng bị kéo xuống giam hãm trong bốn bức tường !
Bài thơ cho ta hiểu thêm nét đẹp trong tâm hồn người cộng sản trẻ tuổi. Người chiến sỹ gang thép đó có một quốc tế nội tâm rất mực đa dạng và phong phú, rung động mãnh liệt với nhịp đập của đời sống, gắn bó thiết tha với quê nhà ruộng đồng, và một niềm khát khao tự do cháy bỏng .
Bài thơ khép lại nhưng ta nghe tiếng tu hú “ cứ kêu ”, kêu hoài, kêu mãi … đó là tiếng kêu của khát vọng tự do cho tác giả, tự do cho dân tộc bản địa, quê nhà !

Phân tích bài thơ Khi con tu hú – mẫu 7

Tố Hữu là nhà thơ có nhiều những tác phẩm hay viết về nhiều chủ đề khác nhau trong thời kì cách mạng. Do đó, tên tuổi của ông trở thành một trong những nhà thơ có nhiều thành công xuất sắc nhất. “ Khi con tu hú ” được sáng tác trong thời hạn nhà thơ bị bắt giam khi đang hoạt động giải trí. Bài thơ đã bộc lộ được khao khát cháy bỏng của người chiến sỹ muốn hướng tới đời sống tự do ở bên ngoài .
Tu hú gọi bầy là âm thanh rất là quen thuộc tại những vùng làng quê ở Nước Ta. Khi tu hú kêu cũng chính là lúc mùa hè về. Và trong thực trạng như vậy thì người chiến sỹ cách mạng cảm thấy bị gò bó hơn khi nào hết .

Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đương chín trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào tầng không

Mở đầu bài thơ là những hình ảnh mà người người trẻ tuổi đang tưởng tượng ở trong tâm lý của mình khi được nghe tiếng những chú chim tu hú kêu. Anh tưởng tượng ra rất nhiều thứ, đó đều là những hình ảnh đẹp gắn liền với kí ức khi còn có được tự do. Cả khoảng trống như tràn trề nhựa sống, biết bao nhiêu hình ảnh với đầy những sắc tố hiện lên như màu vàng của vựa lúa chiêm, những hạt thóc, ánh nắng đào cùng những âm thanh như tiếng sáo diều, tiếng ve ngân .
Đó là sự phối hợp cảm nhận cả về hình ảnh và âm thanh của nhà thơ. Phải có một tình yêu vạn vật thiên nhiên, trí tưởng tượng nhiều mẫu mã lắm thì anh mới hoàn toàn có thể cảm nhận được những điều như vậy. Tất cả những giác quan đều được cảm nhận qua đường nét, sắc tố, âm thanh của quê nhà .
Những hình ảnh đều là của mọi vật khi đang viên mãn và có nhiều thành quả nhất : là khi những hạt lúa được kết tinh, là thành quả của biết bao mồ hôi và nước mắt. Với tâm hồn tinh xảo cùng con mắt độc lạ, ánh nắng cũng có sự đổi khác bởi nhiều góc nhìn, bên cạnh cả khung trời trong vắt như mặt nước yên bình, giúp cho tầm nhìn của con người càng trở nên rõ ràng hơn khi nào hết. “ Trời xanh càng rộng càng cao ” .
Cả khoảng trống như được lan rộng ra ra tới vô tận. Dù cho người người trẻ tuổi lúc ấy đang ở trong tù, phía sau tuy nhiên sắt nhưng vẫn cảm nhận được hình ảnh ở bên ngoài bằng chính trái tim và sức sống của mình. Tất cả mọi thứ đều đang vui tươi, ngay cả sáo diều cũng không hề một mình mà luôn có đôi có cặp, được tự do bay lượn, cảm nhận được vùng trời của chính mình .
Thế nhưng, con người – người người trẻ tuổi giờ đây lại không được như vậy. Anh khao khát, mong ước có được tự do như cặp chim ấy nhưng cũng không hề có được. Anh chỉ hoàn toàn có thể nhìn tự do, gửi gắm tâm hồn khao khát của mình tới những cảnh vật bên ngoài. Đến đây, nhịp thơ lục bát bỗng dưng như chia đôi .
Nhà thơ đã vẽ lên hai bức tranh đối nghịch nhau. Bên ngoài là những tự do, niềm hạnh phúc với một đời sống tràn ngập ánh nắng, còn bên trong nhà tù, phía sau tuy nhiên sắt lại là một đời sống tối tăm, gò bó. Trong chính thực trạng ấy, người chiến sỹ trào lên những khao khát cháy bỏng hơn khi nào hết .

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết mất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu

Khổ thơ là lời thể hiện trực tiếp tình cảm của tác giả. Cảm xúc dồn nén tới mức bị bức bối, với hàng loạt những câu cảm thán “ ôi ”, “ mất thôi ” khiến cho người chiến sỹ càng muốn đi ra ngoài để có được tự do thực thi những lí tưởng của mình. Khổ thơ chính là sự bừng tỉnh của lí trí, là tâm trạng uất ức, muốn đạp bỏ toàn bộ những cảnh giam giữ để có được tự do của mình. Có lẽ vì thế, mà bên ngoài đời thực, sau ba năm, Tố Hữu đã vượt ngục để quay về đội ngũ, làm tròn ước nguyện góp sức với cuộc sống .
Bài thơ là sự tích hợp hoàn hảo giữa cảnh và tình. Những hình ảnh vạn vật thiên nhiên được tác giả miêu tả rất là sinh động, qua đó bộc lộ được ý chí kiên cường của người chiến sỹ .

Phân tích bài thơ Khi con tu hú – mẫu 8

Mỗi tác phẩm văn học đều được những tác giả coi như đứa con yêu quý của mình để thể hiện những dòng tâm sự thầm kín. Với Tố Hữu cũng vậy, trải qua đứa con niềm tin “ Khi con tu hú ”, nhà thơ đã vẽ lên bức tranh vạn vật thiên nhiên mùa hè rạo rực với khát vọng tự do, tình yêu quê nhà, quốc gia đến mãnh liệt :

“Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không.. .
Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết mất thôi
Khi con tu hú ngoài trời cứ kêu!”

Bài thơ “ Khi con tu hú ” được nhà thơ sáng tác trên con đường hoạt động giải trí cách mạng và bị bắt giam tại nhà lao Thừa Phủ – Huế. Tiếng chim tu hú đã phá vỡ tuy nhiên sắt, len lỏi vào trong tâm hồn làm thức tỉnh con người :

“Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần”

Tu hú đến mang theo mùa hè với biết bao hương sắc, Tố Hữu cảm nhận được lúa chiêm đang chín khiến cho hình ảnh những cánh đồng lúa chín vàng như hiện lên trước mắt tất cả chúng ta. Tiếng chim tu hú đã làm bừng tỉnh một góc tăm tối trong tâm hồn thi nhân với khao khát được hòa hợp cùng vạn vật thiên nhiên đến mãnh liệt .
Không chỉ thế, nhà thơ còn ngửi thấy những hương thơm thoang thoảng của hoa quả chín dần ảnh hưởng tác động vào khứu giác. Có lẽ, nhà thơ cảm nhận được thời hạn trôi đi thật nhanh và muốn níu giữ những mừi hương của đất trời nên đã viết rằng “ đang chín ” và “ ngọt dần ” chứ không phải đã chín và đã ngọt .
Trong bức tranh vạn vật thiên nhiên ấy không chỉ có âm thanh của tiếng chim tu hú, màu vàng của lúa chín, mùi vị của trái cây ngọt dần mà còn có cả âm thanh của tiếng ve, tiếng sáo diều đang tự do bay lượn trên khung trời xanh thẳm và màu vàng của những sân ngô pha thêm chút màu hồng của nắng đào :

“Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không.. . “

Tiếng ve ngân vang trong vòm lá đưa ta trở lại những hồi ức của một thời cắp sách đến trường. Qua trí tưởng tượng của Tố Hữu, người đọc như được tận mắt tận mắt chứng kiến một bức tranh vạn vật thiên nhiên vùng quê đầm ấm và vui tươi. Điểm nhìn của nhà thơ được lan rộng ra ra những sân “ bắp rây vàng hạt ” hòa quyện cùng những tia nắng chói chang của mùa hạ .
Có lẽ màu hồng của những tia nắng chính là cái nhìn tích cực của nhà thơ về quốc tế bên ngoài với một khao khát được tự do trong một ngày gần nhất. Ở dưới mặt đất có những sân ngô vàng hạt thì trên khung trời xanh thẳm kia có những con diều sáo đang tự do bay lượn .
Bằng ngòi bút tinh xảo, nhà thơ đã tạo nên một tuyệt tác của mùa hè đầy sinh động và vui vẻ. Tố Hữu đã sử dụng thể thơ lục bát, một thể thơ quen thuộc trong dân gian để phác họa thành công xuất sắc bức tranh vạn vật thiên nhiên ấy. Đặc biệt, phép liệt kê được sử dụng một cách thuần thục tạo cho người đọc những ấn tượng khó quên về một mùa hè tràn trề hương sắc .
Chắc hẳn nhà thơ phải rất yêu vạn vật thiên nhiên, có một tình cảm đặc biệt quan trọng với mảnh đất mình sinh ra nên mới hoàn toàn có thể tạo ra bức tranh mùa hè đẹp đến vậy. Bức tranh vạn vật thiên nhiên về mùa hạ dưới đôi mắt của Tố Hữu không chỉ đẹp mà còn tiềm ẩn biết bao tâm sự :

“Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao chết mất thôi
Khi con tu hú ngoài trời cứ kêu!”

Mạch thơ từ nhung nhớ những âm vang của mùa hạ nay chuyển sang những uất ức vì bị giam giữ. Mùa hè đến đem theo bao mong ước, hoài niệm như muốn thôi thúc người người trẻ tuổi ấy phá vỡ tuy nhiên sắt, “ đập tan phòng ” để đổi lấy tự do. Nhà thơ nghe ngoài trời “ hè dậy bên lòng ” mà không khỏi bứt rứt chân tay .
Dòng máu của lòng uất hận đang trào dâng trong khung hình khiến ông muốn thoát khỏi khoảng trống tù túng chật hẹp ấy để được lao ra ngoài hòa mình vào vạn vật thiên nhiên to lớn. Ngoại cảnh đã ảnh hưởng tác động khiến nhà thơ cảm thấy bức bối, ngột ngạt, muốn lao ra quốc tế bên ngoài nhưng lại bị những tuy nhiên sắt của nhà tù thực dân ngưng trệ đành thốt lên thành lời than : “ Ngột làm thế nào chết mất thôi ”
Khao khát tự do của Tố Hữu ngày càng trở nên mãnh liệt bởi ông muốn góp sức cho cách mạng, muốn liên tục con đường cách mạng của mình. Nhà thơ đã sử dụng những động từ mạnh “ đạp ”, “ ngột ”, “ chết ” và dấu chấm than cuối câu thơ để thể hiện những dòng xúc cảm phẫn uất đang trực trào. Biết làm thế nào khi ta đang bị nhốt mà con chim tu hú ở ngoài trời vẫn cứ kêu .
Phải chăng nhà thơ cảm nhận được đó là tiếng gọi của cách mạng đang giục giã nhà thơ lên đường kháng chiến cứu nước. Tiếng chim tu hú gọi bầy trước khoảng trống to lớn bát ngát đã tạo nên sự trái chiều trong tâm hồn nhà thơ khi nhà thơ đang bị giam giữ không hề ra ngoài để hoạt động giải trí cách mạng. Nếu tiếng chim tu hú ở phần đầu báo hiệu mùa hè tới với biết bao vui tươi thì tiếng chim tu hú ở cuối bài lại khiến nhà thơ cảm thấy không dễ chịu và ngột ngạt .
Nhà thơ muốn thoát li khỏi chốn lao tù nhưng hiện thực nghiệt ngã khiến cho tâm trạng nhà thơ càng trở nên bực dọc, không dễ chịu hơn. Thế nhưng dù có phải chịu cảnh tù đày nhà thơ vẫn không nản chí sờn lòng, trong bài thơ “ Trăng tối ” nhà thơ đã viết :

“Đời cách mạng từ khi tôi đã hiểu
Dấn thân vô là phải chịu tù đày”

Bởi vậy, dù con đường cách mạng có khó khăn vất vả đến đâu thì nhà thơ cũng sẽ đương đầu và triển khai xong tốt những trách nhiệm. Bài thơ “ Khi con tu hú ” đã khép lại nhưng tiếng chim tu hú vẫn vang vọng mãi trong tâm hồn nhà thơ. Qua bức tranh vạn vật thiên nhiên tràn trề hương sắc được cảm nhận bằng nhiều giác quan đã giúp Tố Hữu giãi bày được những uất ức trong lòng mình .
Với cách sử dụng ngôn từ giản dị và đơn giản nhưng có tính tạo hình cao đã chứng minh và khẳng định kĩ năng nghệ thuật và thẩm mỹ của nhà thơ. Người nghệ sĩ không riêng gì cầm bút để đánh giặc mà còn hoàn toàn có thể cầm súng ra mặt trận. Họ có một niềm khao khát tự do đến cháy bỏng, khát khao được đứng trong hàng ngũ của Đảng để mang sức mình Giao hàng cách mạng .

Phân tích bài thơ Khi con tu hú – mẫu 9

Đối với lí tưởng cộng sản, tâm hồn người người trẻ tuổi tri thức Nguyễn Kim Thành tràn ngập âm thanh và ánh sáng ông ví hồn mình như một “ vườn hoa lá, rộn hương và tiếng chim ”. Người chiến sỹ cộng sản trẻ ấy đang hoạt động giải trí say sưa, hết mình. Những ngày ở nhà lao Thừa Phủ với Tố Hữu là những ngày dài đẵng, khát khao tự do là ước vọng lớn nhất, ông lắng nghe cuộc sống bên ngoài tuy nhiên sắt với toàn bộ niềm yêu tha thiết .
Tâm sự ấy gửi gắm trong nhiều bài thơ. Một trong số đó là Khi con tu hú. Mùa hè được phác họa bằng thơ có hương thơm ngọt ngào của lúa chiêm đang chín, có vị ngọt của trái cây đầu mùa đang làm mật, có tiếng ve râm ran dưới cái nắng khô như lửa ở miền Trung, có một khung trời cao rộng mênh mang trong vắt, mà ở đó, những cánh diều lượn bay. .. Lời thơ theo thể lục bát ngọt ngào, cả một mùa hè được cô kết lại bằng sáu dòng :

Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đương chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không.. .

Quả là một mùa hè tràn ngập nhựa sống, đầy mùi vị, tỏa nắng rực rỡ sắc màu và rộn ràng âm thanh. Họa sĩ – nhà thơ chắc phải là người gắn bó máu thịt với cuộc sống, phải từng sống hết mình với vạn vật thiên nhiên mới hoàn toàn có thể tạo ra những hình ảnh, những cụ thể sôi động đến như vậy !
Nhưng, không hẳn chỉ là như vậy. Điều đáng nói ở đây là, thi tứ về hương sắc ngày hè được khơi gợi từ một âm thanh : tiếng con tu hú gọi bầy. Đúng là toàn bộ có vẻ như sống lại, “ dậy bên lòng ”, từ cái lúc người tù – thi sĩ nghe thấy tiếng chim tu hú tìm bạn. Cái khoảnh khắc ấy chính là khoảnh khắc thần diệu phát sinh mọi nỗi niềm .
Người tù nhận thức lại một cách đau đớn về cảnh ngộ trớ trêu của mình giữa “ bốn tường vôi ” tăm tối, ngột ngạt, đơn độc. Ở ngoài kia sự sống đang đơm hoa kết trái, ở ngoài kia là khung trời tự do, “ ở ngoài kia vui sướng biết bao nhiêu ”. .. Bởi vậy, cánh đồng lúa chín ấy và khung trời cao xanh vời vợi kia, vườn cây đầy tiếng ve ngân nga ấy với tiếng réo rắt của đôi diều sáo kia ,. .. thực ra, chỉ là những hồi ức, chỉ còn là những kỉ niệm về những ngày anh ta còn tự do hoạt động giải trí cách mạng cùng bạn hữu đồng đội trên quê nhà mình .
Mùa hè ấy chỉ là trong tâm tưởng. Nó chứa chất một điều gì bức bối đến tột cùng, muốn được “ tháo cũi sổ lồng ”, muốn được đập phá toàn bộ để tự giải thoát, để được hòa vào vạn vật thiên nhiên, vào cuộc sống, để được là mình, được sống hết mình cho cách mạng :

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao chết uất thôi.

Câu thơ chân thành như một lời bộc bạch. Nó biểu lộ chân thực trạng thái ngột ngạt, nỗi uất hận vì bị cầm tù, thái độ phản ứng nóng bức với cảnh ngộ. .. của nhà thơ. Vì vậy, nó tạo nên sự đồng cảm, sẻ chia rất tự nhiên trong lòng người đọc .
Nhớ lại khoảng chừng mấy tháng trước đó thôi, tháng 4 năm 1939, người người trẻ tuổi học sinh Tố Hữu đang hoạt động giải trí sôi sục trong trào lưu cách mạng ở quê nhà xứ Huế thì bị giặc Pháp bắt giam. Những ngày đầu trong ngục tù, người cách mạng trẻ tuổi ấy đã giải bày lòng mình qua lời thơ da diết :

Cô đơn thay là cảnh thân tù
Tai mở rộng và lòng sôi rạo rực

( Tâm tư trong tù )
Trong “ cảnh thân tù ” người cộng sản trẻ tuổi ấy đã tìm được một cách để liên tục gắn bó với đời sống qua cái “ kênh ” âm thanh : Tai lan rộng ra và lắng nghe tiếng đời lăn náo nức. Trở lại với bài thơ này, rõ ràng là nhà thơ không những chỉ nghe được “ tiếng đời lăn náo nức ” ngoài nhà tù kia mà còn thấy được, cảm nhận được nó bằng mọi giác quan tạo hóa đã ban cho .
Thử tưởng tượng mà xem, ở cái tuổi 19 đang sôi trào nhiệt huyết cách mạng mà bị bắt giam, lần tiên phong bị cắt đứt với đời sống tự do, với bạn hữu chiến sỹ ! Quả thật, chính do sớm được giác ngộ bản thân, vượt lên thực trạng khắc nghiệt mà tự nuôi dưỡng niềm tin tranh đấu. Thiết nghĩ, đây cũng là một cách để tự giải phóng mình khỏi xiềng xích của quân địch, điều mà chính Bác Hồ sau này cũng tâm đắc khi rơi vào cảnh ngộ tương tự như :

Thân thể ở trong lao
Tinh thần ở ngoài lao

( Hồ Chí Minh – Nhật kí trong tù )
Tinh thần ấy, ý chí ấy hàm ẩn trong nỗi khắc khoải, vật vã, day dứt về thể xác lẫn tâm hồn – khi hè đến với tiếng “ con chim tu hú ngoài trời cứ kêu ” quả là đáng cảm thông và trân trọng. Câu thơ cuối bài khép lại một góc “ tâm tư nguyện vọng trong tù ” của nhà thơ cộng sản Tố Hữu nhưng chắc là vẫn còn khơi gợi những sáng tạo độc đáo mới lạ, sâu xa trong lòng người đọc .
Đọc Khi con tu hú ta hiểu hơn tâm hồn, tình cảm và khát vọng của người chiến sỹ cộng sản trẻ tuổi. Thêm yêu quý và trân trọng những con người giàu lí tưởng đã sống toàn vẹn cho quốc gia thân yêu .

Phân tích bài thơ Khi con tu hú – mẫu 10

Tố Hữu được coi là lá cờ đầu trong nền thơ ca Cách mạng và kháng chiến. Thơ của ông thường hướng đến lý tưởng Cách mạng với những niềm tin yêu tuyệt đối vào Đảng và Bác Hồ. Điển hình trong số những tác phẩm của ông như tập thơ Từ ấy ( 1937 – 1946 ), Ra trận ( 1962 – 1971 ), … Trong đó, tác phẩm Khi con tu hú được Tố Hữu sáng tác năm 1939 khi đang bị nhốt trong nhà lao Thừa Phủ. Bài thơ là khung cảnh vạn vật thiên nhiên vào hè thật tỏa nắng rực rỡ hòa cùng với khát khao tự do đến cháy bỏng, cực độ của người tù Cách mạng trẻ tuổi .
Bài thơ được sáng tác khi Tố Hữu đang trong ngục tù, không thấy được tự do, không có chút ánh sáng. Thế nhưng, bừng lên trong lòng ông vẫn là tình yêu đời sống tha thiết và khát vọng cháy bỏng được thoát khỏi nơi chốn âm ti này. Với nhan đề “ Khi con tu hú ”, Tố Hữu muốn nhấn mạnh vấn đề rằng tiếng chim ấy là thứ đã khiến ông thức tỉnh, thức tỉnh trong ông một tình yêu với đời sống, một khát vọng tự do mãnh liệt .
Chẳng vậy mà mở đầu bài thơ, Tố Hữu đã vẽ lên cho tất cả chúng ta thấy được một bức tranh vạn vật thiên nhiên vào hè thật tươi đẹp, đầy sôi động và thấy được những âm thanh sôi động ngày hè mà đặc biệt quan trọng là tiếng chim tu hú đang cất lên từng hồi để “ gọi bầy ” :

“Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không …”

Giờ đây, giữa chốn lao tù, người người trẻ tuổi Cách mạng đang lắng tai nghe tiếng những con chim tu hú đang cất lên những âm thanh gọi nhau, gọi mùa hè đến. Tiếng gọi ấy như thức tỉnh trong tâm hồn người người trẻ tuổi niềm khao khát tha thiết đang đoàn viên với đồng đội, bè bạn. Và nó cũng thức tỉnh luôn nỗi đơn độc của nhà thơ giữa bốn bức tường lạnh lẽo khi ông đang muốn đem toàn bộ nhiệt huyết cả thanh xuân mà góp sức cho Cách mạng .
Tiếng chim tu hú đã thức tỉnh Tố Hữu, và ông bất chợt thấy mọi âm thanh của sự sống ngày hè đang ngay gần bên khung cửa. Ông thấy được tiếng ve đang ngân nga trong những vườn cây, thấy tiếng sáo diều đang vi vu trên khung trời cao xanh ngoài khung cửa sổ nhà lao. Tất cả những âm thanh ấy sao mà sôi động, vui tươi đến thế ! Nó là một bản nhạc được hòa tấu bằng nhiều thứ âm thanh sặc sỡ, sôi động mà rộn ràng, đầy sức sống, thúc giục con người ta tận thưởng .
Và không riêng gì vậy, tiếng chim tu hú kia còn thức tỉnh hết thảy mọi giác quan của Tố Hữu. Ông như đang nhìn thấy những sắc tố thật tươi tắn, tỏa nắng rực rỡ của ngày hè. Nào là những cánh đồng lúa chín vàng óng đang đến ngày thu hoạch, những hạt bắp vàng đang óng ánh giữa sân “ nắng đào ” hồng tươi, nào là khung trời xanh thẳm, biêng biếc xanh … Tất cả những sắc tố ấy thật tươi đẹp, thật giàu sức sống, vẫy gọi người tù Cách mạng đến mà tận thưởng. Và màu xanh của khung trời kia hay chăng còn là màu xanh của tự do nhà thơ đang mơ ước, là khung trời của tự do tươi đẹp trong con mắt của người Cách mạng ?
Tố Hữu nghe tiếng chim tu hú mà như thấy được những khung cảnh thật đậm sắc thái đặc trưng của ngày hè. Đó là hình ảnh cánh đồng lúa chiêm bát ngát đang chín rực, là vườn trái cây trĩu nặng quả ngọt đang “ ngọt dần ”. Tất thảy mọi sự vật đang dần tiến đến độ “ chín ”, độ hoàn mĩ của mình. Phải tinh xảo lắm thì Tố Hữu mới nhận ra được sự hoạt động êm đềm của thời hạn đang chuyển dần sang hạ từ tốn đến như thế ! Phải, đâu phải ai cũng đủ nhạy bén mà cảm nhận được mừi hương của vườn cây trái từ trong lao ngục, đâu phải ai cũng nghe được âm thanh của ngày hè náo nức đến thế qua bức tường đá cầm tù lạnh lẽo ? Phải là tình nhân vạn vật thiên nhiên, yêu đời sống, gắn bó máu thịt với quê nhà mới hoàn toàn có thể có những cảm nhận thực sự rực rỡ đến như vậy được chứ ?
Tưởng chừng như những người tù, khoảng trống bốn bề của bao quanh bởi bức tường đá lạnh lẽo, nhưng với Tố Hữu thì không. Bởi ông cảm nhận được cả một khoảng trống đang rộng mở ngay trước mặt, thoáng đãng, khoáng đạt biết mấy, bát ngát, to lớn biết chừng nào :

“Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không …”

Hình ảnh “ đôi con diều sáo ” như một nét chấm phá nhỏ nhoi giữa bầu “ trời xanh ” đang rộng mở. Thế nhưng, có lẽ rằng Tố Hữu cũng chỉ mong được làm cánh diều sáo nhỏ nhoi ấy để được tự do, thỏa thuê tung bay giữa khung trời xanh, giữa những bè bạn, chiến sỹ thân yêu của mình ?
Một bức tranh ngày hè thật quá đỗi sôi động, với khá đầy đủ âm thanh, sắc tố, với khoảng trống và hình ảnh thật bùng cháy rực rỡ. Với phép liệt kê được sử dụng rất là thuần thục, Tố Hữu đã vẽ lên bức tranh ngày hè thanh thản, đẹp tươi và giàu sức sống chỉ bằng trí tưởng tượng của mình. Chắc hẳn Tố Hữu phải yêu quê nhà mình tha thiết lắm mới hoàn toàn có thể tinh xảo mà tưởng tượng ra và chớp lấy được hết âm sắc của ngày hè dung dị qua từng ấy câu thơ .
Tố Hữu là một trong những người giác ngộ Cách mạng sớm nhất. Ông hiểu, tin yêu con đường Cách mạng của Bác Hồ. Ông hiểu làm Cách mạng là phải gắn với tù đày, như ông đã nói trong một bài thơ của mình rằng :

“Đời cách mạng từ đây tôi đã hiểu
Dấn thân vô là phải chịu tù đày”.

Ông hiểu là thế nên cũng như muôn vàn người đồng đội khác, khi phải đứng trong nhà lao, giữa bốn bức tường cô quạnh, ông chỉ muốn thật mau được thoát ra khỏi, để lại được sum vầy cùng đồng đội, sát cánh chiến đấu với quân địch. Bốn câu thơ cuối trong bài thơ Khi con tu hú là tâm trạng, là xúc cảm của Tố Hữu, là khát khao muốn được tự do của người tù Cách mạng :

“Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu”

Đọc đến đây, chắc rằng nhiều người trong tất cả chúng ta mới nhận ra rằng bức tranh cảnh sắc bên trên, toàn bộ chỉ được “ vẽ ” lên qua tâm tưởng của nhà thơ. Mùa hè bên ngoài đang tươi đẹp là thế, mà người tù Cách mạng lại phải ngồi đây, biệt giam trong nhà lao Thừa Phủ. Và thế là niềm khao khát tự do bừng dậy thật can đảm và mạnh mẽ trong lòng Tố Hữu. Nhịp sống ấy cứ dâng trào, sôi sục trong lòng khiến ông không hề kìm nén mà thốt lên :

“Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi”

Khao khát tự do đã len lỏi vào từng tế bào trong khung hình người người trẻ tuổi trẻ, biến nỗi khao khát ấy trở thành hành vi đơn cử muốn “ đạp tan phòng ” giam để được đến với tự do. Nhà thơ muốn được chạy ra ngoài kia, đến với tự do, đến với quốc tế rộng mở, to lớn, thoát khỏi cái nhà lao chật hẹp, tăm tối này .
Sự bức bối ấy không dễ chịu đến mức chỉ vài câu thơ, Tố Hữu đã liên tục sử dụng một loạt những động từ mạnh để diễn đạt sự ngột ngạt, bực mình đến cực điểm của mình trong chốn lao tù của mình : nào là “ đạp tan ”, nào là “ chết uất ”. Toàn những từ ngữ thật trẻ khỏe, có lẽ rằng khao khát tự do đã quá cháy bỏng, cái không khí ngột ngạt, bức bối đã khiến cho nhà thơ trở nên thật nhạy cảm, chỉ muốn đạp tan hết mọi thứ để được bước đến với tự do ngoài kia. Kèm với những động từ mạnh là những từ ngữ cảm thán được sử dụng liên tục : “ ôi, thôi, sao, làm thế nào ” khiến cho tất cả chúng ta càng cảm nhận rõ hơn sự ngột ngạt tới bức bách của người người trẻ tuổi Cách mạng .
Cũng ở trong cùng những dòng thơ này, Tố Hữu cũng sử dụng cách ngắt nhịp thơ nhanh 6/2 hoặc 3/3 mà tất cả chúng ta ít thấy để miêu tả cho tất cả chúng ta thấy sự ngột ngạt tới cao điểm mà nhà thơ đang phải chịu đựng đồng thời thể hiện khát khao tự do đến cháy bỏng của mình, muốn được thoát khỏi lao tù, trở lại với quốc tế tự do ngoài kia .
Như tất cả chúng ta hoàn toàn có thể nhận thấy, bài thơ được khởi đầu bằng tiếng chim tu hú và kết lại cũng bằng tiếng chim tu hú kêu. Đây là âm thanh gợi lên tổng thể, xuyên suốt toàn bài thơ, khắc khoải mà da diết. Ở đầu bài thơ, tiếng chim là tiếng kêu của tự do, của đất trời bát ngát ngày hè đầy sức sống đang vẫy gọi thì ở câu kết bài, tiếng chim ấy lại là tiếng kêu khiến cho người tù cảm thấy đau khổ, khắc khoải và tức bực nhất. Bởi ông đang bị giam giữ trong quốc tế mất tự do và tiếng chim kia lại tha thiết mời gọi đến với tự do, càng khiến ông thêm dằn vặt, tức bực hơn khi nào hết .
Có thể nói, tiếng chim tu hú chính là tiếng gọi của tự do, cho sự sống. Nó khiến cho người tù Cách mạng phải bồn chồn, xao xuyến, mong mỏi được thoát ra khỏi khoảng trống ngột ngạt chốn lao tù để hòa mình vào quốc tế của tự do. Sâu trong từng câu chữ hòa với tiếng chim tu hú là khát vọng được tự do trong một quốc gia độc lập độc lập .
Về mặt nghệ thuật và thẩm mỹ trong bài thơ, Tố Hữu đang thành công xuất sắc khi sử dụng thể thơ truyền thống lịch sử của dân tộc bản địa – thể thơ lục bát, vừa uyển chuyển lại dễ hiểu dễ nghe. Nhịp thơ được ông biến chuyển linh động, được ngắt nhịp đều đặn xúc cảm và tâm trạng của nhà thơ. Ngôn ngữ ông sử dụng cũng giản dị và đơn giản, dễ hiểu, hình ảnh thơ mộc mạc, thân mật, lời thơ da diết bộc lộ niềm khát vọng cháy bỏng của nhà thơ .
Bài thơ Khi con tu hú của Tố Hữu đã dựng lên bức tranh ngày hè thật xinh xắn với vừa đủ âm thanh và sắc màu. Tất cả đều toát lên một sức sống cực kỳ mãnh liệt. Tình cảm trong bài thơ được nhà thơ biểu lộ thâm thúy và da diết qua thể thơ lục bát mộc mạc. Bài thơ là tình yêu đời sống tha thiết, sâu nặng của nhà thơ và niềm khao khát tự do tới cháy bỏng của người tù Cách mạng trong thực trạng tù đày .

Phân tích bài thơ Khi con tu hú – mẫu 11

Bài thơ Khi con tu hú được sáng tác vào tháng 7 năm 1939, khi nhà thơ trong bước đường hoạt động giải trí cách mạng đang bị địch bắt giam tại lao Thừa Phủ – Huế. Bài thơ phản ánh tâm trạng ngột ngạt của một người cộng sản trẻ tuổi sôi sục yêu đời bị giam giữ giữa bốn bức tường vôi lạnh. Tâm trạng ấy càng trở nên bức xúc khi nhà thơ hướng tâm hồn mình đến với khung trời tự do ở bên ngoài. Đặc biệt giữa khoảng trống tự do ấy bỗng vang ngân tiếng chim tu hú gọi bầy. Với âm thanh da diết đó, nỗi ngột ngạt, u uất còn dồn nén và biến thành niềm khát vọng tự do cháy bỏng không hề ngưng trệ nổi :

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!

Mở đầu bài thơ, với tựa đề Khi con tu hú, tác giả muốn khẳng định chắc chắn đây là một thứ âm thanh mở ra mạch cảm hứng của toàn bài thơ. Tác động của âm thanh này đặt vào tâm cảnh của nhà thơ càng trở nên tha thiết và thôi thúc hướng đến tự do .
Ta biết rằng, người người trẻ tuổi cộng sản Tố Hữu dù bị tù đày, tra tấn nhưng không nản chí sờn lòng. Nhà thơ đã xác lập :

Đời cách mạng từ khi tôi đã hiểu
Dấn thân vô là phải chịu tù đày
(Trăng trối)

Trở lại câu thơ mở màn của bài thơ : “ Khi con tu hú gọi bầy ”. Đó là cái thời gian thiết tha và thiếu thốn khi nghe con tu hú gọi bầy, tiếng gọi trở lại với bè bạn, đồng đội. Tiếng chim gọi bầy càng tăng thêm nỗi đơn độc của nhà thơ giữa bốn bức tường lạnh lẽo. Tố Hữu bị bắt giam giữa lúc nhiệt tình cách mạng của tuổi thanh xuân đang sục sôi, muốn đem toàn bộ nhiệt huyết để góp sức cho cách mạng .
Tiếng chim tu hú gọi bầy đã thức dậy một nỗi nhớ sâu xa trong Tố Hữu. Trong quốc tế tăm tối của ngục tù, nhà thơ đã kêu gọi nhiều giác quan để tưởng tượng, tưởng tượng đồng quê quen thuộc ngoài kia :

Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào.

Một bức tranh được “ vẽ ” trong tâm tưởng bằng nỗi nhớ da diết. Nhịp sống của đồng quê thật rộn ràng và tràn trề sức sống. “ Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần ”, sự vật đang hoạt động tiến dần đến sự triển khai xong, hoàn mĩ ( đang chín, ngọt dần ). Một mùa hè đã báo hiệu, một mùa hè với những cảnh vật, âm thanh, sắc tố, ánh nắng quen thuộc. Phải là một người tha thiết yêu đời sống, gắn bó máu thịt với quê nhà mới có nỗi nhức nhối không nguôi đến như vậy !
Trí tưởng tượng của nhà thơ được chắp cánh đến với khung trời khoáng đạt :

Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không.. .

Cũng là khung trời xanh thân thương của tuổi thơ với “ đôi con diều sáo lộn nhào từng không ”. Giữa khoảng chừng trời bát ngát, cao, rộng vài con sáo nhào lộn như nét chấm nhỏ nhoi giữa cái bát ngát của đất trời. Hình ảnh con diều sáo lộn nhào giữa từng không cũng là niềm khát vọng được tự do của người chiến sỹ cách mạng bị nhốt .
Niềm khát khao đó bị dồn nén lúc này đây đã bùng lên mãnh liệt :

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!

Nhịp sống trào dâng, mời gọi, thôi thúc tràn ngập vào tận ngõ ngách tăm tối của chốn ngục tù, len lỏi vào tâm hồn người cộng sản trẻ tuổi biến thành nỗi khát khao hành vi : “ muốn đạp tan phòng ” .
Bài thơ có 10 câu, câu mở màn và câu kết thúc là tiếng kêu của con tu hú. Âm hưởng tiếng kêu xuyên thấu toàn bài, tiếng kêu liên hồi, khắc khoải và da diết. Tiếng kêu vang vào quốc tế eo hẹp, tăm tối của nhà lao và tâm trạng nhà thơ trở nên tức bực, ngột ngạt, đến nỗi phải kêu lên :
Ngột làm thế nào, chết uất thôi .
Bài thơ khép lại nhưng là nghe tiếng tu hú “ cứ kêu ”, kêu hoài, kêu mãi. . .
Bài thơ cho ta hiểu thêm nét đẹp trong tâm hồn người cộng sản trẻ tuổi. Người chiến sỹ gang thép đó có một quốc tế nội tâm rất mực phong phú và đa dạng, rung động mãnh liệt với nhịp đập của đời sống, gắn bó thiết tha với quê nhà ruộng đồng, và một niềm khát khao tự do cháy bỏng .

Phân tích bài thơ Khi con tu hú – mẫu 12

Khi con tu hú được Tố Hữu sáng tác trong những ngày bị giam tại nhà lao Thừa phủ. Cả bài thơ vang vọng tiếng chim tu hú, đây cũng chính là âm thanh khơi mạnh nguồn xúc cảm của người tù cách mạng. Như vậy, ta hoàn toàn có thể thấy tiếng chim tu hú có vai trò, ý nghĩa rất là quan trọng trong tác phẩm .
Ngoại trừ nhan đề bài thơ, thì tiếng chim tu hú hai lần xuất hiện trong bài thơ, mỗi lần xuất hiện, tiếng chim ấy lại khơi lên trong lòng tác giả một tâm lý, một cảm hứng riêng. Trước hết, tiếng chim tu hú khởi nguồn, gợi nhắc Tố Hữu về một đời sống ngoài kia rất là đẹp tươi, ngập tràn sức sống :

Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…

Tiếng chim tu hú này trước hết xuất phát từ trong thực tiễn, mỗi khi tu hú kêu tức báo hiệu một mùa trái cây đã vào vụ chín đỏ trên từng ngọn cây. Từ trong thực tiễn ấy, khi đang bị giam trong cảnh tù ngục, không được tiếp xúc với quốc tế bên ngoài, Tố Hữu đã dùng những giác quan, sự cảm nhận của mình để cảm nhận quốc tế ngoài kia. Mọi sự vật bên ngoài đang độ viên mãn căng tràn nhất : lúa chiêm đang chín, trái cây dần ngọt ; sắc tố rực rỡ tỏa nắng : xanh, vàng, nắng đào ; khoảng trống thoáng đãng thoáng đại : trời xanh càng rộng càng cao. Thế giới bên ngoài được Tố Hữu tái hiện rất là sôi động, giàu sức sống, mọi vật căng đầy sức sống, tự do, tự tại, khác hẳn với cảnh tù ngục trong này của ông. Bởi vậy, ngay từ những câu thơ này ta đã phần nào thấy được niềm vui thích, hứng thú, nhưng đồng thời cũng khao khát, mong mỏi được sống một cuộc sống tự do như những sự vật ngoài kia .
Trẻ trung, yêu đời, khao khát sống và góp sức, khiến cho nỗi mong mỏi được vượt thoát khỏi cảnh ngục tù này càng trào dâng can đảm và mạnh mẽ hơn trong lòng Tố Hữu. Để khi tiếng chim tu hú một lần nữa hữu ý cất lên, khao khát đó phát cháy kinh hoàng, biến thành những mong ước đơn cử, hữu hình :

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp, tan phòng hè ôi,
Ngột làm sao chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu

Mùa hè đến mang đến sức sống, thôi thúc, giục giã người tù cách mạng đập tan phòng, chân muốn đạp đổ mọi xiềng xích để đến với quốc tế tự do bên ngoài. Một niềm tin trẻ khỏe như vậy làm thế nào hoàn toàn có thể cam chịu đời sống tù đày eo hẹp và ngột ngạt cho được. Lòng uất hận căm tức dâng trào trong lòng, bật lên thành lời nói : Ngột làm thế nào / chết uất thôi. Câu thơ ngắt nhịp 3/3, cảm hứng dồn nén bỗng chốc cuộn trào, qua đó biểu lộ một ý chí can đảm và mạnh mẽ kiên cường, nhất quyết không chịu đời nô lệ, phải sống một cuộc sống từ do. Mở đầu bài thơ là tiếng chim tu hú gọi bầy, mở ra khoảng trống sống đầy ánh sáng, kết thúc bài thơ là tiếng chim tu hú cứ kêu, như lời thúc giục người chiến sỹ hãy nhanh lên đường chiến đấu .
Khi con tu hú sử dụng thể thơ lục bát thuần dân tộc bản địa, với ngôn từ đơn giản và giản dị, giàu cảm hứng đã cho thấy tâm hồn yêu tự do mãnh liệt của tác giả. Bức tranh chân dung tự họa của người chiến sỹ cộng sản đầy đẹp tươi, sáng ngời, tiêu biểu vượt trội cho thế hệ trẻ Nước Ta lúc bấy giờ .
Mục lục Văn mẫu | Văn hay lớp 8 theo từng phần :
khi-con-tu-hu.jsp

Các loạt bài lớp 8 khác

Xem thêm: Kinh Doanh Là Gì Thế Nào Là Cơ Hội Kinh Doanh Công Nghệ 10, Công Nghệ 10 Bài 51: Lựa Chọn Lĩnh Vực Kinh Doanh – Chia Sẻ Kiến Thức Điện Máy Việt Nam

Bạn thấy bài viết Top 100 Phân tích bài thơ Khi con tu hú (hay nhất) có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Top 100 Phân tích bài thơ Khi con tu hú (hay nhất) bên dưới để pgddttramtau.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: pgddttramtau.edu.vn của PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HUYỆN TRẠM TẤU

Nhớ để nguồn bài viết này: Top 100 Phân tích bài thơ Khi con tu hú (hay nhất) của website pgddttramtau.edu.vn

Chuyên mục : Văn học

Source: https://vh2.com.vn
Category : Cơ Hội