Một số chính sách tài chính hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam

TÓM TẮT:

Dưới sự tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, những doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại Việt Nam đã không ngừng tăng về số lượng cũng như chất lượng thuộc các ngành nghề, lĩnh vực và quy mô khác nhau. Để hệ thống các doanh nghiệp này phát triển không thể thiếu vai trò của Chính phủ thông qua các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, trong đó có các chính sách tài chính cơ bản như chính sách thuế, chính sách tín dụng, chính sách lãi suất để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn ưu đãi, giúp doanh nghiệp giảm chi phí tài chính, nâng cao hiệu quả kinh doanh.

Từ khóa: doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, chính sách tài chính, hỗ trợ tài chính.

1. Bức tranh doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam

Trong những năm gần đây, Việt Nam nổi lên như một trung tâm khởi nghiệp sáng tạo, xếp thứ 44 về chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu, hệ sinh thái khởi nghiệp xếp hạng 59/100 quốc gia, được các tổ chức quốc tế đánh giá là một trong những quốc gia đứng đầu khu vực Đông Nam Á về tính năng động sáng tạo.

Nghị định số 94/2020 / NĐ-CP ngày 21/8/2020 đã xác lập rõ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo là doanh nghiệp được xây dựng theo lao lý của pháp lý để triển khai ý tưởng sáng tạo trên cơ sở khai thác gia tài trí tuệ, công nghệ tiên tiến, quy mô kinh doanh thương mại mới và có năng lực tăng trưởng nhanh .
Năm 2021, vốn góp vốn đầu tư vào các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tại Nước Ta đạt 1.353 triệu USD, tăng trưởng vượt bậc so với những năm trước đó. Các nghành lôi cuốn vốn lớn là công nghệ tiên tiến kinh tế tài chính, game, giáo dục, y tế, thương mại điện tử, … Hiện nay, Nước Ta có khoảng chừng 3.800 doanh nghiệp khởi nghiệp với những tên tuổi điển hình nổi bật như VNG, VNLife, Momo, Tiki, Topica Edtech, … Thị trường khởi nghiệp sáng tạo Nước Ta cũng là nơi hoạt động giải trí của 208 quỹ góp vốn đầu tư mạo hiểm, trong đó 40 quỹ góp vốn đầu tư trong nước như VSVCapital, Mekong Capital, IDG Ventures Vietnam, …

Biểu đồ: Vốn đầu tư vào doanh nghiệp khởi nghiệp (triệu USD)

Nguồn : Bộ Khoa học và Công nghệ
Trong hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo đã có sự tham gia tích cực của hơn 1.000 tổ chức triển khai có năng lượng tương hỗ khởi nghiệp, 79 cơ sở ươm tạo, 140 trường ĐH, cao đẳng tổ chức triển khai hoạt động giải trí khởi nghiệp sáng tạo. Các doanh nghiệp lớn cũng tham gia vào hoạt động giải trí tương hỗ khởi nghiệp với vai trò là nhà đầu tư kinh tế tài chính cho doanh nghiệp khởi nghiệp, giúp doanh nghiệp khởi nghiệp lan rộng ra thị trường cũng như san sẻ kinh nghiệm tay nghề, tư vấn trình độ .
Tại Nước Ta, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo đã từng bước hình thành các mạng lưới link, thôi thúc dòng chảy tri thức, công nghệ tiên tiến trong và ngoài nước. Đây là tiền đề quan trọng để lan rộng ra hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo vương quốc, liên kết ngày càng có hiệu suất cao hơn với các hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo trong khu vực và quốc tế .

Thời gian qua, Việt Nam cũng như các quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh Covid-19, tuy nhiên đối với lĩnh vực khởi nghiệp sáng tạo thì nhiều chương trình đã giải quyết những nhu cầu cấp thiết trong việc ứng dụng công nghệ mới như công cụ dạy và học trực tuyến, khám bệnh trực tuyến hỗ trợ xử lý trực tiếp tuyến đầu chống dịch bệnh, giúp giải quyết vấn đề cho nhóm cộng đồng đang bị cách ly và chịu ảnh hưởng gián tiếp của dịch bệnh.

Tuy nhiên, lúc bấy giờ Nước Ta còn thiếu những chủ trương để tăng trưởng hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo như quỹ hỗ trợ vốn vốn, chủ trương khuyến khích cá thể góp vốn đầu tư mạo hiểm vào các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, khuyến khích các chương trình đào tạo và giảng dạy thay đổi sáng tạo trong trường học. Các doanh nghiệp khởi nghiệp gặp hạn chế về vốn, cơ sở vật chất, kiến thức và kỹ năng quản trị, điều hành doanh nghiệp, thực thi, tiếp thị hay năng lực cung ứng các thủ tục hành chính thiết yếu. Đa phần là doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa được khởi nghiệp theo phương pháp truyền thống cuội nguồn là tự lập. Việc ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến chưa cao nên sức cạnh tranh đối đầu của các mẫu sản phẩm còn thấp. Mặt khác, doanh nghiệp do mới xây dựng nên chưa lôi cuốn được các nhà đầu tư hoặc quỹ góp vốn đầu tư, chưa biết tìm nguồn tương hỗ kinh tế tài chính cho doanh nghiệp mình .

2. Kinh nghiệm hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp khởi nghiệp của các quốc gia trên thế giới

Một là, ưuu đãi thông qua chính sách thuế.

Một số cơ quan chính phủ đã triển khai miễn giảm thuế theo nghành nghề dịch vụ góp vốn đầu tư như Ấn Độ đưa chủ trương doanh nghiệp khởi nghiệp sẽ được giảm trừ 100 % doanh thu từ kinh doanh thương mại trong năm tính thuế so với các doanh nghiệp khởi nghiệp sinh ra trước ngày 1/4/2019 tương quan đến tăng trưởng thay đổi, tiến hành hoặc thương mại hoá các mẫu sản phẩm mới, gia tài trí tuệ. Trung Quốc vận dụng chủ trương tặng thêm thuế thu nhập doanh nghiệp so với doanh nghiệp khởi nghiệp là 20 %, thấp hơn mức thuế suất thường thì là 25 %. Malaysia khuyến khích các doanh nghiệp khởi nghiệp góp vốn đầu tư vào nghành công nghệ cao, miễn 100 % thuế thu nhập doanh nghiệp trong 5 năm đầu .
Một số cơ quan chính phủ giảm thuế theo đối tượng người tiêu dùng xây dựng doanh nghiệp khởi nghiệp. Đối với những doanh nghiệp khởi nghiệp do sinh viên làm chủ thì Trung Quốc cắt giảm thuế và lệ phí hành chính để tương hỗ những doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ này thôi thúc kinh doanh thương mại và thay đổi sáng tạo .
Nhằm khuyến khích các nhà đầu tư vào các doanh nghiệp khởi nghiệp, cơ quan chính phủ các nước cũng đưa ra nhiều khuyễn mãi thêm cho nhóm đối tượng người dùng này như miễn thuế thu nhập cá thể, được cho phép bù lỗ từ hoạt động giải trí góp vốn đầu tư kinh doanh thương mại so với mô hình doanh nghiệp này. Xứ sở nụ cười Thái Lan miễn thuế thu nhập cá thể trong 10 năm so với thu nhập từ cổ tức từ việc góp vốn đầu tư vào các doanh nghiệp khởi nghiệp trong nghành lương thực, nguồn năng lượng, công nghệ sinh học, y tế, … Nhật Bản được cho phép các nhà đầu tư được trích trừ lỗ từ hoạt động giải trí góp vốn đầu tư cho khởi nghiệp, khuyến khích các nhà đầu tư mạo hiểm lan rộng ra vốn link với doanh nghiệp quốc tế để góp vốn đầu tư khởi nghiệp .

Hai là, trợ cấp doanh nghiệp khởi nghiệp bằng tiền mặt.

nhà nước Nước Singapore và Đài Loan thực thi trợ cấp bằng tiền mặt để khuyến khích doanh nghiệp khởi nghiệp trong góp vốn đầu tư thay đổi, điều tra và nghiên cứu và tăng trưởng. Ngoài ra còn có những khoản trợ cấp để giúp doanh nghiệp chi trả cho tiền thuê nhân viên cấp dưới, ngân sách kinh doanh thương mại .
Đức và 1 số ít vương quốc trong liên minh châu Âu đã triển khai khá thành công xuất sắc các chủ trương trợ cấp doanh nghiệp khởi nghiệp. Chính sách này nhằm mục đích trợ cấp cho các người kinh doanh khi mới khởi đầu khởi nghiệp để khắc phục phần nào những khó khăn vất vả về vốn trong quá trình khởi nghiệp khởi đầu .

Ba là, thành lập quỹ hỗ trợ cho doanh nghiệp khởi nghiệp.

nhà nước Mỹ đã thực thi Quỹ thay đổi tiến trình đầu ( ESIF ) thuộc Cơ quan quản trị doanh nghiệp nhỏ nhằm mục đích thôi thúc nguồn vốn tư nhân đã được kêu gọi, cung ứng thêm năng lượng góp vốn đầu tư cho các quỹ góp vốn đầu tư mạo hiểm ở Thung lũng Silicon, Thành Phố New York và Boston, nơi lôi cuốn 3/3 số vốn góp vốn đầu tư mạo hiểm .
Trung Quốc xây dựng Quỹ thay đổi với tiềm năng phân phối các khoản hỗ trợ vốn từ 150.000 – 250.000 USD, trợ cấp lãi suất vay cho vay và góp vốn đầu tư CP. Quỹ được phong cách thiết kế để liên kết các doanh nghiệp khởi nghiệp trong nghành công nghệ tiên tiến văn minh và tiềm năng thị trường tốt nhưng còn quá sớm để hỗ trợ vốn thương mại. Mục tiêu của Quỹ là đưa các doanh nghiệp khởi nghiệp tiến xa về công nghệ tiên tiến và xác định rõ thị trường để các nguồn vốn kinh tế tài chính khác của doanh nghiệp như từ ngân hàng nhà nước, quỹ góp vốn đầu tư mạo hiểm và các đối tác chiến lược .
Nước Singapore xây dựng Quỹ mạo hiểm quy trình tiến độ đầu ( ESVF ) tương hỗ kinh tế tài chính cho các doanh nghiệp khởi nghiệp trong nghành công nghệ tiên tiến ngay trong quy trình tiến độ đầu bằng cách cùng các nhà đầu tư mạo hiểm góp vốn đầu tư vào các doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ tiên tiến ở quá trình đầu với tỷ suất 1 : 1. Số vốn tối đa doanh nghiệp nhận được từ quỹ là 3 triệu SGD .

Bốn là, dùng kinh phí từ ngân sách nhà nước để nghiên cứu và phát triển khởi nghiệp.

Nhiều vương quốc đã dùng nguồn tiền từ ngân sách nhà nước ship hàng cho hoạt động giải trí điều tra và nghiên cứu và tăng trưởng môi trường tự nhiên khởi nghiệp và sáng tạo. Israel đã dành tới 4,9 % GDP cho công tác làm việc điều tra và nghiên cứu và tăng trưởng. Họ có cơ quan về thay đổi sáng tạo, cơ quan này tương tự một bộ để điều phối toàn bộ các hoạt động giải trí tương hỗ cho sự tăng trưởng hệ sinh thái thay đổi sáng tạo vương quốc, đưa ra các hình thức tương hỗ, khuyến khích các doanh nghiệp khởi nghiệp tăng trưởng .

Năm là, có các chương trình cho vay vốn đối với doanh nghiệp khởi nghiệp

Tại Malaysia mỗi bộ, ngành đều có những chương trình cho các doanh nghiệp khởi nghiệp vay vốn. Hỗ trợ kinh tế tài chính cho các doanh nghiệp khởi nghiệp tăng trưởng dịch vụ mới về gia tài cố định và thắt chặt và vốn lưu động. Hỗ trợ các doanh nghiệp đang hoạt động giải trí trên các website trong việc nâng cao năng lượng cạnh tranh đối đầu, hiệu suất cao hoạt động giải trí trải qua vận dụng công nghệ thông tin trong hoạt động giải trí kinh doanh thương mại .
Nước Hàn thực thi tương hỗ kinh tế tài chính từ cơ quan chính phủ trải qua việc cho vay trực tiếp hay bảo lãnh tín dụng thanh toán của Tổng công ty kinh tế tài chính Nước Hàn và Tổng công ty doanh nghiệp vừa và nhỏ. Hai đơn vị chức năng này cấp vốn cho các ngân hàng nhà nước và được cho phép các ngân hàng nhà nước lựa chọn các doanh nghiệp khởi nghiệp để cho vay. Các doanh nghiệp khởi nghiệp tiếp cận với nguồn vốn trải qua các chương trình cho vay theo chủ trương với mức lãi suất vay thấp hơn thị trường của các ngân hàng nhà nước nếu cung ứng được những nhu yếu đặc trưng của khoản vay .

3. Kiến nghị một số chính sách tài chính hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo

Nền kinh tế tài chính quốc tế đang có sự chuyển dời can đảm và mạnh mẽ, đây chính là thời gian quan trọng để Nước Ta trở thành TT khởi nghiệp khoa học công nghệ tiên tiến của khu vực. Để hoàn toàn có thể tăng cường thay đổi sáng tạo và quy đổi nền kinh tế tài chính số, đưa các doanh nghiệp khởi nghiệp thành công xuất sắc thì nhà nước cần thiết kế xây dựng các chủ trương kinh tế tài chính nhằm mục đích tương hỗ các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo như chủ trương khuyến mại thuế, chủ trương tín dụng thanh toán và một số ít chủ trương tương hỗ khác, đơn cử như sau :

Một là, chính sách thuế.

Để tạo điều kiện kèm theo cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tăng trưởng, cần miễn thuế thu nhập trong tiến trình đầu hoạt động giải trí, sau đó vận dụng mức thuế suất khuyễn mãi thêm thấp hơn mức thuế suất đại trà phổ thông hiện hành đang vận dụng so với doanh nghiệp vừa và nhỏ. Việc miễn, giảm thuế thu nhập cần tập trung chuyên sâu vào các khoản lương, thưởng mà người lao động nhận được từ việc nghiên cứu và điều tra và tăng trưởng trong các doanh nghiệp khởi nghiệp nhằm mục đích tạo động cơ kích thích điều tra và nghiên cứu sáng tạo, nâng cao hiệu suất cho những doanh nghiệp này .
Các khoản thu nhập từ thặng dư vốn góp vốn đầu tư, chuyển nhượng ủy quyền vốn, chuyển nhượng ủy quyền quyền góp vốn của các nhà đầu tư vào doanh nghiệp khởi nghiệp trong nghành công nghệ thông tin, công nghệ tiên tiến na nô cần được miễn thuế trong thời gian doanh nghiệp chưa có doanh thu tính thuế .

Hai là, chính sách tín dụng

Chính sách tín dụng thanh toán cần tập trung chuyên sâu vào bảo lãnh tín dụng thanh toán và các quỹ tương hỗ vay vốn so với các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong quá trình đầu xây dựng nhằm mục đích cung ứng nhu yếu về vốn. Cần tăng cường hoạt động giải trí của Quỹ bảo lãnh tín dụng thanh toán so với doanh nghiệp khởi nghiệp, tạo điều kiện kèm theo để các doanh nghiệp này hoàn toàn có thể tiếp cận thuận tiện, nhanh gọn và hiệu suất cao với nguồn vốn vay, đặc biệt quan trọng là với những doanh nghiệp không có gia tài thế chấp ngân hàng hoàn toàn có thể tiếp cận được vốn vay. Cần thiết kế xây dựng chính sách tích hợp kinh tế tài chính từ các ngân hàng nhà nước thương mại với các quỹ góp vốn đầu tư mạo hiểm có phần góp vốn từ ngân sách nhà nước, nhằm mục đích bảo vệ duy trì liên tục nguồn vốn tương hỗ cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo .

Ba là, thành lập các quỹ hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.

Nhanh chóng xây dựng Quỹ tương hỗ cho quy trình tiến độ đầu khởi nghiệp như Quỹ ý tưởng sáng tạo quá trình đầu dành cho doanh nghiệp khởi nghiệp, Quỹ góp vốn đầu tư khởi nghiệp, Quỹ góp vốn đầu tư mạo hiểm theo quy mô hợp tác công tư. nhà nước cần cụ thể hóa các chủ trương nhằm mục đích khuyến khích, tương hỗ nhà góp vốn đầu tư xây dựng và quản lý và vận hành các quỹ góp vốn đầu tư mạo hiểm. Xem xét miễn thuế và hoàn thuế thu nhập theo lộ trình miễn, giảm thuế thu nhập cá thể so với phần thu nhập phát sinh khi nhà góp vốn đầu tư kết thúc thương vụ làm ăn góp vốn đầu tư. Nhà nước hoàn toàn có thể góp vốn đầu tư theo hướng vốn đối ứng đối với những khoản góp vốn đầu tư của các quỹ và có kế hoạch thoái vốn đơn cử để tạo điều kiện kèm theo cho các nhà đầu tư tư nhân tham gia .

Bốn là, các chính sách hỗ trợ khác.

Các doanh nghiệp, tổ chức triển khai chính trị xã hội cần tăng cường đặt hàng, sử dụng các mẫu sản phẩm của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, thôi thúc tăng trưởng thị trường mẫu sản phẩm thay đổi sáng tạo, liên kết các dịch vụ tương hỗ hệ sinh thái khởi nghiệp vương quốc .
Tăng cường tổ chức triển khai các chương trình đào tạo và giảng dạy, tu dưỡng sâu xa cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, tổ chức triển khai các cuộc hội thảo chiến lược với mục tiêu liên kết hệ sinh thái khởi nghiệp và đăng tải các bài viết với nội dung tuyên truyền về các chủ trương tương hỗ khởi nghiệp sáng tạo trên các phương tiện đi lại truyền thông online .
Cuối cùng là cần liên tục cải cách các thủ tục hành chính nhằm mục đích tạo điều kiện kèm theo thuận tiện tối đa cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo hoạt động giải trí hiệu suất cao nhất .

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1. Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo quốc gia (2021). Báo cáo hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam.
2. Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2021). Hội thảo “Đổi mới sáng tạo – Kết nối chính sách với doanh nghiệp Việt Nam”.
3. Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội (2022). Hội thảo “Cơ chế đặc thù hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo địa phương: Kinh nghiệm thế giới và bài học cho Hà Nội.

SOME FINANCIAL POLICIES TO SUPPORT INNOVATIVE START-UPS IN VIETNAM

Ph. D VU THI NHAI
Academy of Policy and Development, Ministry of Planning and Investment

ABSTRACT:

Under the influence of the Fourth Industrial Revolution, innovative start-ups in Vietnam have been constantly increasing in terms of quantity and quality and these start-ups with different sizes are operating across different industries. In order to facilitate the growth of innovative start-ups, it is necessary for the government to support start-ups with financial policies such as tax policy, credit policy and interest rate policy. These policies will create favorable conditions for start-ups to access preferential capital resources with lower financial costs, helping them improve their business performance.

Xem thêm: Vì sao chỉ dưới 5% start-up Việt “được” tổ chức sinh nhật lần 2?

Keywords: innovative start-ups, financial policy, financial support.

[ Tạp chí Công Thương – Các hiệu quả nghiên cứu và điều tra khoa học và ứng dụng công nghệ tiên tiến ,
Số 9, tháng 5 năm 2022 ]

Source: https://vh2.com.vn
Category : Khởi Nghiệp