Vốn chủ sở hữu là gì? Phân biệt vốn chủ sở hữu và vốn điều lệ

Vốn chủ sở hữu là một trong những yếu tố giúp nhà đầu tư phân tích, đánh giá tiềm năng của doanh nghiệp trước khi quyết định đặt lệnh mua chứng khoán. Vậy vốn chủ sở hữu là gì, nguồn vốn chủ sở hữu bao gồm những yếu tố nào, cách tính nguồn vốn này ra sao. Tất cả sẽ được Stock Insight chia sẻ chi tiết qua bài viết dưới đây!

Vốn chủ sở hữu là gì?

Vốn chủ sở hữu có tên tiếng Anh là Owner’s Equity. Đây là nguồn vốn được các chủ doanh nghiệp, cổ đông, thành viên cùng góp lại nhằm phục vụ cho quá trình hoạt động, phát triển của doanh nghiệp. Vốn chủ sở hữu được cập nhật liên tục từ nhiều nguồn khác nhau như vốn điều lệ, lợi nhuận chưa phân phối, giá cổ phiếu,…Chỉ khi doanh nghiệp ngừng hoạt động hay phá sản thì phần vốn này sẽ được chia theo tỷ lệ phần trăm góp vốn của các thành viên. 

Thông qua vốn chủ sở hữu, nhà đầu tư có thể phần nào biết được tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Nếu vốn chủ sở hữu tăng đều chứng tỏ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp đang hiệu quả, mang về lợi nhuận ổn định. Ngược lại, nếu vốn chủ sở hữu giảm chứng tỏ nguồn hỗ trợ về mặt tài chính của doanh nghiệp bị sụt gim. Điều này dẫn đến việc doanh nghiệp sẽ thu hẹp quy mô kinh doanh, doanh thu và lợi nhuận thu về thấp, hoặc thậm chí là lỗ.  

Yếu tố tạo thành vốn chủ sở hữu là gì?

Những yếu tố tạo thành vốn chủ sở hữu của từng mô hình doanh nghiệp sẽ khác nhau. Tuy nhiên về cơ bản vốn chủ sở hữu có được từ 6 yếu tố sau :

• Vốn từ cổ đông : Cổ đông hoàn toàn có thể là doanh nghiệp hoặc cá thể góp vốn bằng tiền mặt, gia tài và quyền sử dụng đất, quyền sở hữu trí tuệ, công nghệ tiên tiến hoặc tuyệt kỹ kĩ thuật. Số vốn của những cổ đông sẽ được update vào sách vở theo điều lệ của doanh nghiệp .
• Lợi nhuận từ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại : Sau khi khấu trừ thuế, cổ tức chia cho những cổ đông thành viên, phần doanh thu còn lại thu về từ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại sẽ được bổ trợ vào vốn chủ sở hữu .
• Các loại quỹ của doanh nghiệp : Các loại quỹ này được trích từ một phần doanh thu sau thuế của doanh nghiệp. Các loại quỹ phổ cập trong doanh nghiệp như quỹ phúc lợi, quỹ dự trữ, quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng, quỹ khen thưởng, … .
• Thặng dư vốn CP : Thặng dư vốn CP là khoản chênh lệch giữa mệnh giá CP và giá thực tiễn phát hành. Thặng dư vốn CP được hình thành từ việc phát hành thêm CP và sẽ được chuyển thành CP, đồng thời được chuyển thành vốn chủ sở hữu trong tương lai .
• Khoản chênh lệch trong quy trình định giá lại gia tài : Các gia tài định giá lại gồm có gia tài cố định và thắt chặt, hàng tồn dư, góp vốn đầu tư, nguyên vật liệu, vật tư, công cụ, sản phẩm & hàng hóa hay mẫu sản phẩm đang làm dở dang, …
• Chênh lệch tỷ giá hối đoái : Chênh lệch tỷ giá hối đoái là khoản chênh lệch phát sinh trong quy trình quy đổi ngoại tệ sang đồng xu tiền hạch toán theo những tỷ giá hối đoái khác nhau .
• …

Những yếu tố tác động đến vốn chủ sở hữu

Bên cạnh việc tìm hiểu vốn chủ sở hữu là gì và những yếu tố tạo thành vốn chủ sở hữu thì các yếu tố tác động đến loại vốn này cũng được nhiều nhà đầu tư quan tâm. Việc tăng giảm vốn chủ sở hữu chủ yếu do những yếu tố sau:

Vốn chủ sở hữu tăng do :

• Chủ sở hữu đưa thêm vốn vào doanh nghiệp
• Huy động vốn từ việc phát hành CP : doanh nghiệp chào bán, phát hành thêm CP để tăng nguồn vốn CP .
• Huy động vốn từ khoản doanh thu không chia : doanh nghiệp sẽ trích một phần doanh thu để tái đầu tư sản xuất, lan rộng ra quy mô kinh doanh thương mại và lan rộng ra thị trường. Khi đó, cổ đông sẽ nhận cổ tức bằng CP thay vì tiền mặt .
• Lợi nhuận từ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại .
• Cắt giảm, tiết kiệm chi phí ngân sách
• Thặng dư vốn CP khi giá CP phát hành cao hơn mệnh giá .

Vốn chủ sở hữu giảm do :

• Doanh nghiệp hoàn trả lại vốn cho cổ đông, thành viên góp vốn .
• Giá CP phát hành thấp hơn mệnh giá .
• Doanh nghiệp gặp khó khăn vất vả, suy thoái và khủng hoảng, phải bù lỗ, thậm chí còn ngừng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại .

Cách tính vốn chủ sở hữu

Công thức tính vốn chủ sở hữu như sau:

Trong đó :

• Tổng tài sản gồm có : gia tài thời gian ngắn và gia tài dài hạn như tiền gửi ngân hàng nhà nước, tiền mặt, tiền đang lưu thông, vàng, bạc, đá quý, , gia tài cố định và thắt chặt, …
• Tổng nợ phải trả gồm có : những khoản nợ đến từ ngân hàng nhà nước, nhà nước, ứng trước tiền hàng, tiền lương người lao động, …

Phân biệt vốn chủ sở hữu và vốn điều lệ

Mặc dù đã có pháp luật trong Luật doanh nghiệp 2020 về vốn điều lệ nhưng nhiều nhà đầu tư vẫn thường hay nhầm lẫn vốn điều lệ và vốn chủ sở hữu. Dưới đây là một vài đặc thù điển hình nổi bật giúp nhà đầu tư phân biệt được hai loại vốn này .

Xem vốn chủ sở hữu ở đâu?

Sau khi biết được khái niệm vốn chủ sở hữu là gì, cách tính và cách phân biệt loại vốn này với vốn điều lệ thì để biết được vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp, nhà đầu tư xem ở đâu. Hiện nay tại Việt Nam có khá nhiều nguồn uy tín, tổng hợp thông tin của các doanh nghiệp đã lên sàn chứng khoán với những thông tin khá đầy đủ và chi tiết.

Nhà đầu tư có thể tham khảo các nguồn như finance.vietstock.vn, cafef.vn,…Ngoài ra có một nguồn dữ liệu chính xác mà nhà đầu tư không thể bỏ qua là xem báo cáo tài chính của doanh nghiệp được cập nhật trên website chính thức của doanh nghiệp đó.

Trên đây là những thông tin cơ bản về vốn chủ sở hữu là gì mà nhà đầu tư cần biết trong quá trình phân tích cơ bản để đưa ra chiến lược đầu tư hiệu quả. Mở tài khoản chứng khoán online chỉ với 3 phút tại HSC để bắt đầu hành trình đầu tư ngay thôi nào!

Source: https://vh2.com.vn
Category : Doanh Nhân