Nhặt sạn trong bộ sách “Cùng học để phát triển năng lực” – ÁNH SÁNG VÀ CUỘC SỐNG

Thời gian qua, cuốn “Tiếng Việt lớp 1” bị “ném đá hội đồng” là cuốn sách thuộc bộ sách xã hội hóa “Cánh Diều”. Nhưng sách của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXBGD)  – đơn vị xưa nay độc quyền về làm sách giáo khoa có “sạn” không? Để trả lời câu hỏi này, hãy cùng lướt qua một số trang, một số bài tập đọc trong cuốn sách “Tiếng Việt 1” của nhóm tác giả có cái tên vô cùng khó nhớ: “Cùng học để phát triển năng lực”. Sách do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam phát hành.

 Nội dung cắt cúp, bài tập đọc “Tấm Cảm” dạy trẻ cái gì?

Đây là truyện “ Tấm Cám ” nổi tiếng được sách giáo khoa “ chế biến ” ở trang 109 ( tập 1 ) :

“Tấm mồ côi mẹ, phải ở với mẹ kế là mẹ của Cám.

Bạn đang đọc: Nhặt sạn trong bộ sách “Cùng học để phát triển năng lực” – ÁNH SÁNG VÀ CUỘC SỐNG

Tấm rất chịu khó. Ngày ngày, Tấm mò cua, bắt cá, chăn trâu, cắt cỏ, … Còn Cám ham chơi, chả chịu làm gì. Có lần, cả hai đi bắt cá. Cám nghĩ kế lấy hết cá ở giỏ của Tấm để mẹ khen ” .

Chỉ cắt một mẩu mấy câu khởi đầu truyện “ Tấm Cám ” rất lửng lơ mà dám lấy tên truyện là “ Tấm Cám ”. Kì lạ thật ! Thêm nữa, người đọc kinh ngạc không rõ một mẩu chẳng thành truyện này được chọn dạy cho trẻ nhỏ lớp 1 để làm gì, nhằm mục đích mục tiêu giáo dục cho trẻ cái gì ? ( Tiếp theo không còn đoạn trích nào nữa ). Để được “ mẹ khen ”, Cám “ nghĩ kế ” lấy cắp hết cá của người khác ? Dạy và khuyến khích trẻ nhỏ đánh cắp, để được mẹ khen ( ? ). Với nội dung bị cắt cúp như vậy, bài “ Tấm Cám ” này thật nguy khốn vì tính phản giáo dục của nó. Không rõ vì sao tác giả và người đánh giá và thẩm định không “ soi ” ra lỗi này. Theo tôi, cần hủy ngay bài đọc này .

Một cách kể xuyên tạc truyện ngụ ngôn

 Truyện Thỏ và rùa được mỗi nhóm tác giả của NXBGD viết một phách. Sau đây là một cách kể xuyên tạc bản gốc truyện “Rùa chạy thi với thỏ”của tác giả bộ “Cùng học và phát triển năng lực” ở tr. 121 (tập 1):

“ Thỏ nghĩ chân nó dài hơn chân rùa nên rủ rùa chạy thi. ” …
“ Khi nhớ đến thi chạy, thỏ thấy rùa đã tới điểm hẹn. Thỏ xấu hổ, nấp vào bụi cây ” .
Từ xưa đến nay, chưa thấy ai kể chuyện thỏ nghĩ chân nó dài hơn rùa nên rủ rùa chạy thi. Người đọc cũng không hề hiểu “ điểm hẹn ” là cái gì. Thông thường, ai cũng hiểu “ điểm hẹn ” là nơi hẹn hò, khác hẳn với “ đích ” là điểm xác lập trong một cuộc thi thể thao, ai đến trước, người ấy thắng. Truyện ngụ ngôn nói chung cũng không khi nào được kể với những câu trữ tình kiểu “ Thỏ xấu hổ, nấp vào bụi cây ” như trong cuốn sách giáo khoa này. Thỏ xấu hổ với ai lúc đó, lúc đó có ai mà phải xấu hổ nấp vào bụi cây vì rùa đã tới “ điểm hẹn ” rồi .

Câu chuyện làm tổn thương người khuyết tật    

Tr. 138 ( tập 2 ), bài đọc “ Đôi chân của bố ”, đoạn 1 vào chuyện khá giật mình và phản giáo dục :
“ Mấy bạn trong lớp nhiều lúc bắt chước dáng đi tập tễnh của bố Giang, khiến Giang vừa tức vừa xấu hổ ” .
Sao hoàn toàn có thể nhồi vào đầu đứa trẻ mới 6 tuổi những hành vi phản giáo dục, làm tổn thương những người khuyết tật và người thân trong gia đình của họ như thế ?
Dạy trẻ biết cảm ơn, xin lỗi, biết trân trọng người khác, san sẻ những xấu số của người khác … tưởng như bao nhiêu cũng chưa đủ. Huống như đưa ra trường hợp với ngữ liệu phản giáo dục và nhân văn thế này, thử hỏi sách dạy theo tiêu chuẩn nào để “ cùng học và phát triển năng lực ” – cùng học gì, và phát triển theo năng lực gì ?

Lỗi về sử dụng phương ngữ

Bài “ Ếch con tính nhẩm ”, trang 149 :
“ Ngồi trên lá trang
Ếch làm tính nhẩm
Thấy cua bò ngang
Ếch giơ tay chộp … ”

Đọc bài thơ, tôi kinh ngạc vì lần đầu được nghe từ “ lá trang ”. Lá “ trang ” còn gọi là lá sen, loại sen vua, nằm ngang mặt nước, lá rất to, thậm chí còn một người hoàn toàn có thể đứng trên lá sen. Ở Nam Bộ, chỉ ở chùa Phước Kiến, huyện Châu Thành, Đồng Tháp mới có. Loại sen này rất ít người biết, người dùng. Phương ngữ nặng nề, SGK đem dạy cho trẻ cho trẻ những từ phần nhiều không ai biết để làm gì ?
Nhìn tiếp hình minh họa, hoàn toàn có thể thấy hình vẽ vui mắt nhưng rất kì quặc : Không biết làm thế nào mà con cua hoàn toàn có thể “ bò ” ngang trên mặt nước cho ếch chộp ?
Ngữ liệu trong bài thơ này không tương thích với học viên lớp 1. Thứ nhất là nó không bình thường : chú ếch giơ “ hai tay ” ra bắt cua. Thử hỏi : ếch có hai tay, hai chân-theo logic của bài thơ này, thì hàng ngày những em sẽ coi những động vật hoang dã bốn chân như voi, lợn, hươu, chó, mèo … đều có hai tay và hai chân sao ? Nếu lý giải với trẻ nhỏ về những con vật khác theo hình dạng giống ếch, thì người lớn phải lý giải thế nào ? Dạy trẻ nhỏ, khái niệm phải chuẩn, so với thực tiễn. Nếu không chuẩn, sẽ dẫn tới cách nhìn rơi lệch và suy diễn nhảm. Việc lựa chọn ngữ liệu như thế này cho học viên lớp 1 học, chứng tỏ sự cẩu thả, vô trách nhiệm so với trẻ nhỏ của người biên soạn .
Thứ hai, là bài thơ không bình thường về vốn sống, trong thực tiễn : Cua có bò ngang mặt nước cho chú ếch giơ “ tay ” bắt chuẩn bị sẵn sàng như vậy không ? Theo Wikipedia tiếng Việt, phần “ Đặc điểm ”, thì “ cua đồng sống trong những hang, lỗ tại những bờ ruộng, bờ kênh, rạch, chúng thường bò ra khỏi hang kiếm ăn, xong lại trốn vào hang ”. Việc cua nổi trên mặt nước cho chú ếch chộp là không bình thường, và chỉ là cua chết .
Một hình minh họa vẽ rất sai như thế mà chủ biên và những tác giả không nhận ra hay là dễ dãi, cẩu thả đồng ý ?

Vậy có thơ rằng: “ Cua bò ngang mặt nước / nổi lềnh phềnh vui chơi/ ếch chẳng cần phải bơi/ giơ tay ra là chộp/ hai chân ếch ngồi đó/ giữ cố cho thăng bằng / ngữ liệu sách thung thăng/ trên lá trang …tắc tỵ”

Xem thêm: Độ tuổi chịu trách nhiệm trước pháp luật theo quy định của pháp luật hiện hành

Vẫn biết thơ là là một cách nói khác, đôi lúc ẩn dụ và liên tưởng là một lợi thế của thơ. Tôi không phê phán tác giả bài thơ. Nhưng việc chọn bài thơ cho trẻ lớp 1 học đòi hỏi sự tường minh, chuẩn mực, dễ hiểu về ngôn từ. Chưa học được cái chuẩn, làm thế nào học được cái hay ?
Bên cạnh từ “ lá trang ”, hoàn toàn có thể tìm thấy trong cuốn sách này hàng loạt phương ngữ như : “ chả ” ( 125 ), “ muỗm ” ( trang 114 ), “ té ” ( trang 177 ), “ bắc kim thang ” ( trang 177 ), có cả những từ ngữ mà người lớn có tra từ điển cũng không hiểu như : “ con trích cồ ” ( trang 178 ), …
Chính sự lạm dụng phương ngữ thái quá này khiến nhiều giáo viên cũng … choáng chứ không riêng gì trẻ nhỏ – nhất là trẻ nhỏ phía Bắc .

Kí hiệu quá rối

Mở quyển sách Tiếng Việt 1, tập 2, đập ngay vào mắt là những kí hiệu như giáo trình ĐH. Không hiểu những tác giả đánh kí hiệu cho những bài theo nguyên tắc nào : 1A, 1B, 1C, 1D, 1 E. / 1A ( a, b ) – 1, 2 ( a, b, c ), 3, 4 … Từ xưa đến nay, chưa thấy sách lớp 1 nào đánh kí hiệu như vậy. Học sinh mới học chữ chắc chịu thua, không tiếp thu nổi cách đánh kí hiệu rắc rối thế này .
Được biết từ sang năm, Nhà xuất bản Giáo dục đào tạo Nước Ta sẽ dẹp bớt 2 bộ sách, chỉ để lại 2 bộ. Một NXB có truyền thống lịch sử làm sách sao hoàn toàn có thể làm ăn thiếu kế hoạch, vô tổ chức, công ty lớn thôn tính công ty nhỏ chỉ sau 1 năm, nhanh như vậy .
Nhưng dù có dẹp hay để, bộ sách “ Cùng học và phát triển năng lực ” nên được sửa ngay, càng sớm càng tốt, để khỏi ảnh hưởng tác động đến những học viên đang học sách này. Đó cũng là điều Bộ trưởng đã nói trước Quốc hội, những đại biểu QH đã yêu cầu, và nay Bộ nên tổ chức triển khai cho triển khai sửa ngay những bộ sách của NXBGD Nước Ta để bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ của trẻ nhỏ .
Vấn đề đặt ra là : “ Khi nào NXB GD Nước Ta mới thanh tra rà soát và và đính chính, thay thế sửa chữa những ngữ liệu, bài đọc bổ trợ Tiếng Việt 1 ( TV1 – như bộ Cánh Diều ) ? Nếu không triển khai sẽ có những hệ quả : Khi tái bản ( năm học 2021 – 2022 ) thì sách đang dùng năm nay sẽ hủy gây tiêu tốn lãng phí cho Nhà nước và cho cha mẹ gần 70 %, HS học sách TV 1 của NXB GD Nước Ta, ( Tập 1, tập 2 TV giá 60.000 đ x 1.500.000 bản = 90.000.000 đ ). Trái lại, nếu có văn bản kiểm soát và điều chỉnh sửa chữa thay thế như Cánh Diều thì HS hoàn toàn có thể dùng lại SGK cũ. Điều quan trọng hơn cả, là Bộ cần bắt tay vào cuộc ngay, chỉ huy NXB GD Nước Ta thay thế sửa chữa, sửa chữa thay thế ngữ liệu tương thích. Để học viên được học những bộ sách tốt nhất, vừa “ liên kết ”, vừa “ phát triển năng lực ”, đến được những “ chân trời phát minh sáng tạo ” – như tiêu chuẩn của những bộ sách NXB GD Nước Ta .

                                                        Nguyễn Phong

 

Xem thêm: Trường huấn luyện Doanh nhân CEO Việt Nam học phí

Source: https://vh2.com.vn
Category : Doanh Nhân