(2017) Lịch sử hình thành tỉnh Đồng Tháp trước năm 1975 qua tài liệu lưu trữ | Danh mục | Trung tâm lưu trữ quốc gia 1

Đồng Tháp là một trong 13 tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, gồm hai phần nằm ở hai bên bờ bắc và nam sông Tiền, phía bắc giáp tỉnh Prey-veng (Campuchia), phía nam giáp tỉnh Vĩnh Long và thành phố Cần Thơ, phía tây giáp tỉnh An Giang, phía đông giáp tỉnh Long An và tỉnh Tiền Giang.
Tháng 12 năm 1975, Bộ Chính trị Ban chấp hành trung ương Đảng Lao động Việt Nam đã ra Nghị quyết về việc điều chỉnh hợp nhất một số tỉnh ở miền Nam, trong đó 2 tỉnh Sa Đéc và Kiến Phong được dự kiến sáp nhập. Tháng 2 năm 1976 Nghị định của Hội đồng Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam đã chính thức đặt tên tỉnh Đồng Tháp.
Về lịch sử, Đồng Tháp là một tỉnh có quá trình diên cách khá phức tạp.
Thời phong kiến, địa giới Đồng Tháp ngày nay nguyên là vùng đất được khai phá dưới thời các Chúa Nguyễn, nằm trong tổng Kiến Đăng dinh Trấn Định (phía Bắc sông Tiền) và đạo Đông Khẩu dinh Long Hồ (phía Nam sông Tiền). Dưới triều Nguyễn, sau cuộc cải cách hành chính của vua Minh Mạng năm 1832, địa giới Đồng Tháp nằm trong các huyện Vĩnh An, Đông Xuyên tỉnh An Giang và huyện Kiến Đăng tỉnh Định Tường.
Thời Pháp thuộc, Đồng Tháp phần lớn nằm trong địa giới tỉnh Sa Đéc và một phần các tỉnh Tân An, Mỹ Tho, Long Xuyên, Châu Đốc, Cần Thơ; chia thành ba quận: Châu Thành, Lai Vung, và quận Cao Lãnh.
Sau Cách mạng Tháng 8-1945, địa giới tỉnh Đồng Tháp thuộc các tỉnh Long Châu Tiền (thành lập năm 1947 trên cơ sở 5 quận Tân Châu, Hồng Ngự, Chợ Mới, Châu Phú B, Lấp Vò) và Long Châu Sa (thành lập năm 1951 trên cơ sở sáp nhập 2 tỉnh Long Châu Tiền và Sa Đéc). Năm 1950 tỉnh Đồng Tháp Mười được thành lập trên cơ sở một số xã của các huyện Cai Lậy, Cái Bè tỉnh Mỹ Tho; Cao Lãnh tỉnh Sa Đéc và Mộc Hóa tỉnh Tân An.
Dưới chế độ Việt Nam Cộng hòa, địa giới tỉnh Đồng Tháp thuộc các tỉnh Kiến Phong (lập năm 1956 trên cơ sở quận Cao Lãnh và một phần các tỉnh Mỹ Tho, Long Xuyên, Châu Đốc cũ); tỉnh Sa Đéc (lập năm 1965 trên cơ sở quận Châu Thành và quận Lai Vung cũ).
Thực hiện Chỉ thị số 05/2007/CT-TTg ngày 02/3/2007 của Thủ tướng Chính phủ về việc “Tăng cường bảo vệ và phát huy giá trị tài liệu lưu trữ”; được sự nhất trí và chỉ đạo của Bộ Nội vụ và Ủy ban Nhân dân tỉnh Đồng Tháp, Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước phối hợp với Hội Khoa học lịch sử tỉnh Đồng Tháp tổ chức Triển lãm với chủ đề “Lịch sử hình thành tỉnh Đồng Tháp trước năm 1975 qua tài liệu lưu trữ”.
Với mục đích tuyên truyền và phát huy giá trị tài liệu lưu trữ đang bảo quản tại các Lưu trữ quốc gia; đồng thời góp phần quảng bá du lịch theo đề án Phát triển du lịch tỉnh Đồng Tháp, triển lãm giới thiệu một số hình ảnh, văn bản tài liệu lưu trữ tiêu biểu về quá trình xác lập và biến đổi địa giới hành chính tỉnh Đồng Tháp. Thông qua đó, công chúng có thể có cái nhìn tổng thể và hiểu rõ hơn về lịch sử hình thành tỉnh Đồng Tháp qua các thời kỳ trước năm 1975.
Cuộc triển lãm lần này trưng bày hơn 100 phiên bản tài liệu được lựa chọn từ các phông tài liệu lưu trữ bảo quản tại các Trung tâm Lưu trữ quốc gia thuộc Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước, cùng một số tư liệu, hình ảnh của Hội Khoa học lịch sử tỉnh Đồng Tháp. Triển lãm được bố cục theo 3 phần gồm:
Phần I: Đồng Tháp thời kỳ phong kiến
Phần II: Đồng Tháp thời kỳ Pháp thuộc
Phần III: Đồng Tháp thời kỳ 1945 – 1975

Source: https://vh2.com.vn
Category : Lưu Trữ VH2