Trong một ngôn ngữ lập trình cú pháp dùng để

Nội dung chính

Show

• 1. Ngôn ngữ lập trình là gì?
• 2. Các thành phần của ngôn ngữ lập trình
• 2.1. Bảng chữ cái
• 2.2. Cú pháp
• 2.3. Ngữ nghĩa
• 3. Một số khái niệm liên quan
• 3.1. Tên dành riêng (Từ khóa)
• 3.2. Tên chuẩn
• 3.3. Tên do lập trình viên tự đặt
• 3.4. Hằng và biến
• 3.5. Chú thích
• Video liên quan

1. Các thành phần cơ bản

Mỗi ngôn ngữ lập trình có 3 thành phần cơ bản, đó là : bảng chữ cái, cú pháp và ngữ nghĩa .
a ) Bảng chữ cái là tập những kí tự được dùng để viết chương trình. Không được phép dùng bất kỳ kí tự nào ngoài những kí tự lao lý trong bảng chữ cái .
Trong Pascal, bảng chữ cái gồm có những kí tự : Bảng chữ cái của ngôn ngữ lập trình không khác nhau nhiều .
b ) Cú pháp là hộ quy tắc để viết chương trình, mà dựa vào chúng, người lập trình và chương trình dịch biết được tổng hợp nào của những kí tự trong bảng chữ cái là hợp lệ. Nhờ đó, hoàn toàn có thể miêu tả đúng chuẩn thuật toán để máy tính thực thi .
c ) Ngữ nghĩa xác lập ý nghĩa thao tác cần phải triển khai, ứng với tổng hợp kí tự dựa vào ngữ cảnh của nó .
Tóm lại, cú pháp cho biết cách viết chương trình hợp lệ. Còn ngữ nghĩa xác lập ý nghĩa của những tổng hợp kí tự trong chương trình .

2. Một số khái niệm

a ) Tên
– Mọi đối tượng người tiêu dùng trong chương trình đều phải dược đặt tên theo quy tắc của ngôn ngữ lập trình và từng chương trình dịch đơn cử .
– Tên trong Turbo Pascal là một dãy liên tục không quá 127 kí tự gồm có chữ số, chữ cái hoặc dấu gạch dưới và mở màn bằng chữ cái hoặc dấu gạch dưới .
– Nhiều ngôn ngữ lập trình ( Pascal, ví dụ điển hình ), phân biệt ba loại tên, đó là :
• Tên dành riêng ;
• Tên chuẩn ;
• Tên do người lập trình đặt .
– Tên dành riêng : Tên được dùng với ý nghĩa xác lập, người lập trình không được sử dụng với ý nghĩa khác và chúng còn được gọi là từ khóa .
Ví dụ, một số ít tên dành riêng :
Trong Pascal : program, uses, const, type, var, begin, end .
Trong C + + : main, include, if, while, void .
– Tên chuẩn : Tên dùng với ý nghĩa nào đó, nhưng người lập trình hoàn toàn có thể khai báo và dùng chúng với ý nghĩa và mục tiêu khác. Ý nghĩa của chúng được lao lý tnong những thư viện của ngôn ngữ lập trình .
Ví dụ, tên chuẩn :
Trong Pascal : abs, sqr, sqrt, integer, longint, byte, real, extended, break .
Trong C + + : cin, cout, getchar .
– Tên do người lập trình đặt : Tên được dùng với ý nghĩa riêng, xác lập bằng cách khai báo trước khi sử dụng và chúng không được trùng với tên dành riêng .
Ví dụ : tên do người lập trình đặt : Al, baitap1, bai thi, …
b ) Hằng và biến
– Hằng là những đại lượng có giá trị không biến hóa trong quy trình thực thi chương trình .
– Hằng số học là những số nguyên hay số thực ( dấu phẩy tĩnh hoặc dấu phẩy động ) có dấu hoặc không dấu .
Ví dụ, 2, 0, – 5, + 18, 1.5, 1.0 E – 6, …

– Hằng logic là giá trị đúng hoặc sai tương ứng với true hoặc false.

Ví dụ : hằng lôgic trong Pascal : TRUE, FALSE .
– Hằng xâu là chuỗi kí tự trong bảng chữ cái. Khi viết, chuỗi kí tự này được đặt trong dấu nháy ( Pascal dùng dấu nháy đơn, còn C + + dùng dấu nháy kép ) .
Ví dụ, hằng xâu trong Pascal : ‘ hoctottinhoc1 ! ’, ‘ ha noi ’, .. Trong C + + : “ TINHOC ”, ‘ “ HA NOI ”, …
– Biến là đại lượng được đặt tên, dùng để tàng trữ giá trị và giá trị hoàn toàn có thể được biến hóa trong quy trình triển khai chương trình. Các biến dùng trong chương trình đều phải khai báo .
c ) Chú thích
Chúng ta hoàn toàn có thể đặt những đoạn chú thích trong chương trình nguồn. Chúng giúp cho người đọc chương trình phân biệt ngữ nghĩa cùa chương trình đó dễ hơn. Nó không ảnh hưởng tác động đến nội dung chương trình nguồn và được chương trình dịch bỏ lỡ .
Trong Pascal những đoạn chú thích đặt giữa cặp dấu { và } hoặc ( * và * ), còn trong C + + là đặt những đoạn chú thích giừa cặp dấu / * và * / .

 Loigiaihay.com

Khi tìm hiểu về lập trình, vấn đề đầu tiên mà người học IT cần nắm vững chính là các thành phần của ngôn ngữ lập trình. Mặc dù cấu trúc của mọi ngôn ngữ lập trình đều giống nhau, nhưng sự khác biệt giữa chúng lại nằm ở chính các yếu tố cấu thành và đại lượng liên quan.

• Đọc thêm: Ngôn ngữ lập trình nào được sử dụng nhiều nhất hiện nay?

1. Ngôn ngữ lập trình là gì?

Ngôn ngữ lập trình là một dạng ngôn ngữ được thiết kế xây dựng trên cơ sở mạng lưới hệ thống quy tắc riêng, được người lập trình sử dụng khi kiến thiết xây dựng những chương trình thao tác trên thiết bị điện tử. Nói một cách đơn thuần, đây là ngôn ngữ chung dùng để tiếp xúc giữa con người và máy móc .

• Đọc thêm: So sánh các ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất hiện nay

2. Các thành phần của ngôn ngữ lập trình

Có 3 thành phần chính cấu trúc nên ngôn ngữ lập trình là bảng chữ cái, cú pháp và ngữ nghĩa .

2.1. Bảng chữ cái

Đây là tập hợp những ký tự được sử dụng để kiến thiết xây dựng chương trình. Mỗi ngôn ngữ lập trình lại sử dụng một mạng lưới hệ thống ký tự khác nhau .
Ví dụ với ngôn ngữ lập trình pascal. Bên cạnh 26 chữ cái trong bảng chữ cái tiếng Anh ở dạng in thường và in hoa, bảng chữ cái dùng trong lập trình còn gồm có 10 chữ số thập phân, cũng như những ký tự đặc biệt quan trọng như \ \, \ xhh, \ nnn, \ ?, \ 0, … và không hề có sự Open của dấu !. Trong khi ngôn ngữ C lại dùng ký tự này .

2.2. Cú pháp

Cú pháp của ngôn ngữ lập trình là tập hợp những quy tắc về thứ tự và hình thức viết của một câu lệnh. Cấu trúc thường thì của cú pháp sẽ tuân theo những luật lệ dưới đây :

• Bắt đầu câu lệnh bằng ký tự hoặc một từ để chỉ tên của câu lệnh
• Tiếp theo là trật tự xác định của toán tử, hệ thống ký tự hoặc tham số.
• Kết thúc câu lệnh bằng một ký tự (tùy theo một số ngôn ngữ lập trình). Thông thường sẽ là dấu chấm phẩy.

Tương tự với bảng chữ cái, những ngôn ngữ lập trình không dùng chung một loại cú pháp. Với Pascal, cặp từ Begin – End được sử dụng để gộp những câu lệnh thành 1 câu, trong khi C + + lại sửa chữa thay thế bằng cặp ký hiệu { } .
Nếu có lỗi trong cú pháp, chương trình dịch sẽ nhanh gọn phát hiện và kịp thời thông tin cho lập trình viên để sửa lại. Chỉ khi cú pháp hoàn hảo và đúng thì chương trình mới hoàn toàn có thể dịch sang ngôn ngữ máy .

2.3. Ngữ nghĩa

Nếu như cú pháp được dùng để thiết lập một câu lệnh hợp lệ, thì ngữ nghĩa lý giải cho tính hợp lệ của câu lệnh đó. Ngữ nghĩa chính là thành phần xác lập ý nghĩa thao tác lập trình cần triển khai, tương ứng với tổng hợp ký tự tùy vào ngữ cảnh của thao tác đó .
Những lỗi tương quan đến ngữ nghĩa sẽ được phát hiện trong khi chạy chương trình trên tài liệu đơn cử .

3. Một số khái niệm liên quan

Trong quốc tế của ngôn ngữ lập trình, mọi đối tượng người dùng được sử dụng trong chương trình đều phải có tên gọi riêng. Quy tắc đặt tên của mỗi ngôn ngữ là khác nhau. Có ngôn ngữ không phân biệt chữ thường hay in hoa, nhưng có ngôn ngữ lại phân biệt .
Có 3 loại tên cơ bản dùng trong ngôn ngữ lập trình :

3.1. Tên dành riêng (Từ khóa)

Loại tên này đã được ngôn ngữ lập trình pháp luật sẵn ý nghĩa và không hề bị biến hóa. Tên dành riêng thường được hiển thị với sắc tố điển hình nổi bật hơn hẳn so với những tên khác .
Ví dụ : một số ít tên dành riêng dùng trong ngôn ngữ Pascal như Begin, End, Var, Program, Uses, …

3.2. Tên chuẩn

Loại tên được ngôn ngữ lập trình pháp luật ý nghĩa và hoàn toàn có thể bị biến hóa bởi lập trình viên .
Ví dụ : một số ít tên chuẩn dùng trong ngôn ngữ Pascal như Sin, Cos, Real, Char, …

3.3. Tên do lập trình viên tự đặt

Loại tên này được người lập trình khai báo trước khi dùng và được tinh lọc để tránh bị trùng với tên dành riêng .

3.4. Hằng và biến

Hằng là đại lượng có giá trị giữ nguyên khi thực thi chương trình. Tùy theo từng ngôn ngữ lập trình mà hằng được pháp luật về cách viết khác nhau. Có 2 loại hằng là hằng được đặt tên và hằng không được đặt tên .
Do đặc thù hoàn toàn có thể biến hóa được, nên biến là đại lượng được sử dụng rất thông dụng khi viết chương trình. Mỗi loại ngôn ngữ lập trình lại có những loại biến khác nhau và lập trình viên phải khai báo trước khi dùng .

3.5. Chú thích

Để thuận tiện cho việc đọc lại hoặc giúp người khác hiểu được câu lệnh mà mình viết, những người lập trình phải đưa những chú thích tương ứng vào chương trình. Thành phần này trọn vẹn không tác động ảnh hưởng gì đến hoạt động giải trí của chương trình .

Tương tự với những đại lượng trên, chú thích được sử dụng trong mỗi loại ngôn ngữ đều không giống nhau. Ví dụ: chú thích của Pascal được đặt trong cặp ký tự {} hoặc (* *).

Mặc dù có sự khác biệt rõ rệt về hệ thống bảng chữ cái, trật tự và hình thức cú pháp, cũng như ngữ nghĩa, nhưng tựu chung lại, đây đều là các thành phần của ngôn ngữ lập trình mà người làm IT nên nắm vững khi xây dựng các chương trình.

Nguồn tìm hiểu thêm : mindx