Kế toán giá thành sản phẩm công nghiệp/ dịch vụ

Để tính giá thành sản phẩm công nghiệp/ dịch vụ gồm các bước sau.

Bước 1 :Kế toán ngân sách

Bước 2 :Tổng hợp chi phí sản xuất và kết chuyển giá thành .

Bước 3 :Kiểm kê xác lập loại sản phẩm dở dang .

Bước 4 :Tính giá thành theo phương pháp định mức – tỷ suất .

Bước 5 :Tính giá thành trên MISA .

Bây giờ chúng ta đi chi tiết từng bước một.

 

Bước 1 : Kế toán ngân sách .

Theo chuẩn mực kế toán Nước Ta VAS 01-02-03 – 04, VAS-01 : Chuẩn mực chung ; VAS-02 : Chuẩn mực Hàng tồn dư ; VAS-03 : Chuẩn mực TSCĐ hữu hình ; VAS-04 : Chuẩn mực TSCĐ vô hình dung .

Có một số ít chú ý quan tâm như sau :

​ ​ ​ ​ ​ ​

Chi tiêu sản xuất chung cố định và thắt chặt phân chia vào chi phí sản xuất cho mỗi đơn vị chức năng loại sản phẩm được dựa trên hiệu suất thông thường của máy móc. Trường hợp mức loại sản phẩm thực tiễn sản xuất ra cao hơn côn suất thông thường thì CPSX chung cố định và thắt chặt được phân chia hết cho mỗi đơn vị chức năng mẫu sản phẩm. Trường hợp mức loại sản phẩm trong thực tiễn sản xuất ra thấp hơn hiệu suất thông thường thì chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt chỉ được phân chia vào chi phí sản xuất cho mỗi đơn vị chức năng mẫu sản phẩm theo mức hiệu suất thông thường. Khoản không được phân chia ghi nhận vào chi phí sản xuất trong kỳ .

Ví dụ :giá thành SX cố định và thắt chặt là tiền thuê kho, tiền trích khấu hao TSCĐ hàng tháng là 1 tỷ. Công suất thông thường của Doanh Nghiệp A hàng tháng là 1 triệu mẫu sản phẩm. Tháng 10 Doanh Nghiệp A sản xuất được 1 triệu mẫu sản phẩm. Tháng 11 DN A sản xuất được 1.5 triệu loại sản phẩm. Tháng 12 DN A sản xuất được 0.8 triệu mẫu sản phẩm .

• Tháng 10 và 11 DN A phân chia hàng loạt ngân sách 1 tỷ vào từng loại sản phẩm. Cụ thể tháng 10 mỗi mẫu sản phẩm được phân chia : 1.000 đ / loại sản phẩm

• Tháng 11 phân chia CPSX cố định và thắt chặt : 666.67 đ / mẫu sản phẩm .

• Tháng 12 phân chia CPSX cố định và thắt chặt theo mức hiệu suất thường : 1.000 đ / loại sản phẩm. Số không được phân chia ( 1 tỷ – 0.8 triệu * 1.000 = 0.2 tỷ ) này hạch toán vào ngân sách 632. Tại sao lại vậy, vì so với Doanh Nghiệp A, tháng đó thao tác không hiệu suất cao. Khoản ngân sách này không tính vào giá thành mà tính vào ngân sách để ban quản trị giải quyết và xử lý tại sao lại vượt định mức. Nếu kế toán hạch toán vào giá thành khiến giá thành đội cao giảm năng lượng cạnh tranh đối đầu, chủ trương giá sai sót. Mà lỗi nằm ở bộ phận sản xuất không tiết kiệm ngân sách và chi phí ngân sách làm tăng hao phí .

• Về chi phí sữa chữa TSCĐ, nếu chi phí sửa chữa và bảo dưỡng TSCĐ hữu hình nhằm khôi phục, duy trì khả năng sản xuất ban đầu thì tính vào chi phí sản xuất kinh doanh trong kỳ. Nếu chi phí này làm tăng công suất, nâng cấp TSCĐ, tiết kiệm chi phí, … làm tăng lợi ích kinh tế thì ghi tăng nguyên giá TSCĐ

  đó .

Kế toán ngân sách Nguyên liệu, vật tư trực tiếp : Tài khoản 621

a. Xuất nguyên vật liệu ( NL ), vật tư ( VL ) sử dụng cho hoạt động giải trí sản xuất mẫu sản phẩm, hoặc thực hiện dịch vụ ( như sửa chữa thay thế otô, dịch vụ y tế … )

Nợ TK 621 – CP NL, VL trực tiếp

     Có TK 152- Nguyên liệu, vật liệu

b.

Mua nguyên vật liệu, vật tư về sử dụng ngay không qua kho ship hàng cho sản xuất loại sản phẩm, hoặc thực thi dịch vụ .

Nợ TK 621 – Chi tiêu NL, VL trực tiếp chưa thuế GTGT

Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )

Có TK 331, 112, 111 …

c. Trường hợp NL, VL xuất ra nhưng không dùng đến / không sử dụng / bị hỏng / kỳ sau không dùng nửa phải nhập lại kho .

Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư

Có TK 621 – CP NL, VT trực tiếp

d. Cuối kỳ kế toán kết chuyển trực tiếp hoặc phân chia gián tiếp ghi :

Nợ TK 154 – Chí phí sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang

Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( phần ngân sách NVL trực tiếp vượt trên mức thông thường )

Có TK 621 – CP nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp .

 

Kế toán ngân sách nhân công trực tiếp :

Nhân công trực tiếp gồm có nhân viên cấp dưới trực tiếp trong xí nghiệp sản xuất, phân xưởng, trực tiếp sản xuất, sản xuất ra loại sản phẩm, dịch vụ. ( công nhân sản xuất, công nhân đứng máy, côn nhân phụ, nhân viên cấp dưới Giao hàng sản xuất .. )

giá thành nhân công trực tiếp gồm có cả : tiền lương, BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ, những khoản phụ cấp ô nhiễm, chức vụ, ăn giữa ca …

a. Cuối tháng địa thế căn cứ vào bảng phân chia tiền lương ghi nhận :

Nợ TK 622 – giá thành nhân công trực tiếp ( CPNCTT )

Có TK 334 – Phải trả nhân viên cấp dưới

b. Căn cứ vào bảng phân chia tiền lương BHXH, BHYT, BHTN … .

Nợ TK 622 – CPNCTT

Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3382,3383,3384,3386 )

c. Khi công nhân sản xuất nghỉ phép, ngừng sản xuất theo kế hoạch

Nợ TK 335 – Ngân sách chi tiêu phải trả

Có TK 334 – Phải trả nhân viên cấp dưới

d. Cuối kỳ đo lường và thống kê, phân chia và kết chuyển

Nợ TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất kinh doanh thương mại dở dang

Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( Ngân sách chi tiêu nhân công vượt trên mức thông thường )

Có TK 622 – giá thành nhân công trực tiếp

Về trích trước tiền lương nghỉ phép như mục ( c ) :

Trong sản xuất, ở công ty có số lượng nhân viên cấp dưới lớn, tiền lương nghỉ phép ảnh hưởng tác động đáng kể đến giá thành. Nếu không có kế hoạch nghỉ phép thì những ngày nghỉ lễ tết vẫn phải trả lương cho nhân viên cấp dưới nhưng số ngày thao tác ít, và kéo theo số loại sản phẩm sản xuất ra ít. Vì tiền lương không đổi thậm chí còn tăng do thưởng lễ tết, mà số lượng mẫu sản phẩm giảm sẽ làm giá thành đội lên, làm biến hóa doanh thu của tháng đó .

Quy định của luật thuế TNDN về trích trước tiền lương như sau :

Tại khoản 2.5. c Điều 6, Thông tư số 78 / năm trước / TT – BTC ngày 18/06/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn như sau :

“ c ) Chi tiền lương, tiền công và những khoản phụ cấp phải trả cho người lao động nhưng hết thời hạn nộp hồ sơ quyết toán thuế năm thực tiễn chưa chi trừ trường hợp doanh nghiệp có trích lập quỹ dự trữ để bổ trợ vào quỹ tiền lương của năm sau liền kề. Mức dự trữ hàng năm do doanh nghiệp quyết định hành động nhưng không quá 17 % quỹ tiền lương thực thi .

Quỹ tiền lương triển khai là tổng số tiền lương thực tế đã chi trả của năm quyết toán đó đến thời hạn ở đầu cuối nộp hồ sơ quyết toán theo lao lý ( không gồm có số tiền trích lập quỹ dự trữ tiền lương của năm trước chi trong năm quyết toán thuế ) .

Việc trích lập dự trữ tiền lương phải bảo vệ sau khi trích lập, doanh nghiệp không bị lỗ, nếu doanh nghiệp bị lỗ thì không được trích đủ 17 % .

Trường hợp năm trước doanh nghiệp có trích lập quỹ dự trữ tiền lương mà sau 6 tháng, kể từ ngày kết thúc năm kinh tế tài chính doanh nghiệp chưa sử dụng hoặc sử dụng không hết quỹ dự trữ tiền lương thì doanh nghiệp phải tính giảm ngân sách của năm sau .

Ví dụ 9: Khi nộp hồ sơ quyết toán thuế năm 2014, DN A có trích quỹ dự phòng tiền lương là 10 tỷ đồng, đến ngày 30/06/2015 (đối với trường hợp doanh nghiệp áp dụng kỳ tính thuế theo năm dương lịch), DN A mới chi số tiền từ quỹ dự phòng tiền lương năm 2014 là 7 tỷ đồng thì DN A phải tính giảm chi phí tiền lương năm sau (năm 2015) là 3 tỷ đồng (10 tỷ – 7 tỷ). Khi lập hồ sơ quyết toán năm 2015 nếu DN A có nhu cầu trích lập thì tiếp tục trích lập quỹ dự phòng tiền lương theo quy định”.

Căn cứ hướng dẫn nêu trên, trường hợp Công ty triển khai trích lập quỹ dự trữ tiền lương thì mức trích lập không vượt quá 17 % quỹ tiền lương thực tế đã thực chi trả đến thời hạn sau cuối nộp hồ sơ quyết toán thuế TNDN theo lao lý .

>> > Xem ngayHướng dẫn trích trước lương nghỉ phép theo đúng luật .

Kế toán Ngân sách chi tiêu sản xuất chung – TK 627

Ngân sách chi tiêu sản xuất chung là những khoản chi Giao hàng sản xuất phát sinh ở Lever phân xưởng và tương tự, như xí nghiệp sản xuất, phòng sản xuất, đội, trạm … gồm : lương cán bộ, nhân viên cấp dưới quản trị phân xưởng, khoản trích BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ ; khấu hao TSCĐ ; thuê gia tài ; công cụ dụng cụ ; ngân sách sửa chữa thay thế tiếp tục ; mua ngoài …

Tài khoản chi tiết cụ thể : gồm 6 thông tin tài khoản cấp 2 để theo dõi. Nếu doanh nghiệp muốn quản trị chi tiết cụ thể hơn thì tạo thêm TK cấp 3 .

TK 6271 – Chi tiêu nhân viên cấp dưới phân xưởng : Phản ánh những ngân sách về tiền lương, những khoản trích theo lương của cán bộ, nhân viên cấp dưới phân xưởng .

TK 6272 – giá thành nguyên vật liệu, vật tư : Phản ánh ngân sách vật tư xuất dùng chung cho phân xưởng .

TK 6273 – Ngân sách chi tiêu dụng cụ sản xuất

TK 6274 – Ngân sách chi tiêu khấu hao TSCĐ

TK 6277 – Chi tiêu dịch vụ mua ngoài : tiền điện, tiền nước, điện thoại cảm ứng, … dùng cho sản xuất và quản trị phân xưởng .

TK 6278 – Ngân sách chi tiêu bằng tiền khác

Kế toán những nhiệm vụ phát sinh như sau :

a. Khi trích tiền lương, công, phụ cấp, … .

Nợ TK 6271 – Chi tiêu nhân viên cấp dưới phân xưởng

Có TK 3341 – Phải trả người lao động

b. Khi trích BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ … .

Nợ TK 6271 – Chi tiêu nhân viên cấp dưới phân xưởng

Có TK 338 – Phải trả phải nộp khác ( 3382,3383,3384,3386 )

c. Xuất nguyên vật liệu dùng sửa chữa thay thế, bảo trì như dầu nhớt, đinh ốc, hàn, gas …

Nợ TK 6272 – giá thành nguyên vật liệu

Có TK 152 – Nguyên liệu vật tư

d. Xuất dụng cụ sử dụng có giá trị nhỏ : Cờ lê ; mỏ lết ; búa ; kiềm … .

Nợ TK 627 – Chi tiêu sản xuất chung

Có TK 153 – Công cụ, dụng cụ

e. Khi xuất công cụ dụng cụ có giá trị lớn ( dưới < 30 triệu đồng ) thuộc loại phân chia như : ròng rọc, xà lan, v.v.

Nợ TK 242 – giá thành trả trước

Có TK 153 – Công cụ, dụng cụ

Khi phân chia CCDC vào chi phí sản xuất chung, ghi :

Nợ TK 6273 – giá thành dụng cụ sản xuất

Có TK 242 – Chi tiêu trả trước

f. Trích khấu hao máy móc, thiết bị, băng chuyền, nhà xưởng, … thuộc bộ phân xưởng, tổ, đội sản xuất .

Nợ TK 6274 – Chi tiêu khấu hao TSCĐ

Có TK 214 – Hao mòn TSCD

g. Chi tiêu mua ngoài ( điện, nước, điện thoại thông minh, thuế sửa máy móc, … ) ship hàng tại phân xưởng .

Nợ TK 6277 – Ngân sách chi tiêu dịch vụ mua ngoài

Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu ( nếu có )

Có TK 111, 112, 331 ..

h. giá thành bằng tiền khác

Nợ TK 6278 – Ngân sách chi tiêu bằng tiền khác

Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ nếu có

Có TK 111,112, 331 …

i. Các khoản giảm chi phí sản xuất chung ( thu lại tiền, thu lại nguyên vật liệu dùng dư, thu tiền phạt, thu tiền bồi thường … )

Nợ TK 138, 111, 112 ..

Có TK 627 – Ngân sách chi tiêu sản xuất chung

 

Kế toán thay thế sửa chữa TSCĐ

a. Dự phòng phát sinh so với thay thế sửa chữa lớn, có tính chu kỳ luân hồi .

Nợ TK 627 – CPSXC

Có TK 352 – Dự phòng phải trả

Khi phát sinh ngân sách tương quan đến dự trữ

Nợ TK 352 – Dự phòng phải trả

Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )

Có TK 111, 112, 331, 241

b. Trích trước ngân sách sửa chữa thay thế TSCĐ mà đã lên kế hoạch thay thế sửa chữa, bảo dưỡng, hoặc đã phát sinh nhưng chưa nhận được giấy báo, hóa đơn, chứng từ …

Nợ TK 2413, 627

Có TK 335 – giá thành phải trả

Khi phát sinh ngân sách tương quan đến khoản trích trước đã lập, ghi

Nợ TK 335 – Chi tiêu phải trả

Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )

Có TK 111, 112,331 …

Khi việc làm sửa chữa thay thế triển khai xong, nếu số phát sinh thực tiễn cao hơn số đã trích trước thì kế toán ghi :

Nợ TK 2413, 627

Có TK 335 – Chi tiêu phải trả

Nếu số phát sinh nhỏ hơn số đã trích lập, ghi

Nợ TK 335 – giá thành phải trả

Có TK 2413,627

Kế toán những khoản thiệt hại trong sản xuất, như thiệt hại hư hỏng, thiệt hại ngưng hoạt động giải trí, thiên tai …

Nếu thiệt hại đó là tiếp tục và điều đó là tất yếu, thì công ty phải thiết kế xây dựng định mức hư hỏng, và định mức đó tính vào giá thành. Nếu vượt định mức thì giải quyết và xử lý nghĩa vụ và trách nhiệm từng bộ phận .

a. Kế toán thiệt hại như sau

Nợ TK 1381 – Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý

Có TK 154, 155, 157, 334 ( nếu loại sản phẩm hư sửa chữa thay thế thì phụ cấp người lao động thay thế sửa chữa ), … .

b. Xử lý vi phạm

Nợ TK 111, 138, 334 ( trừ lương ), 152 ( tịch thu phế liệu ) … .

Có TK 1381 – Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý .

 

Phân bổ chi phí sản xuất chung

 

• giá thành sản xuất chung phải được phân loại và tập hợp riêng theo tiêu thức : chi phí sản xuất chung đổi khác và chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt .

• Chi tiêu sản xuất chung đổi khác được tính hết vào chi phí sản xuất, chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt phải được phân chia và hạch toán vào chi phí sản xuất cho mỗi đơn vị chức năng loại sản phẩm dựa trên hiệu suất thông thường .

• Trường hợp mức loại sản phẩm trong thực tiễn cao hơn công xuất thông thường thi chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt được phân chia cho mỗi đơn vị chức năng mẫu sản phẩm theo ngân sách trong thực tiễn phát sinh .

• Trường hợp mức sản xuất thực tiễn sản xuất ra thấp hơn hiệu suất thông thường thì chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt chỉ được phân chia vào chi phí sản xuất cho mỗi đơn vị chức năng loại sản phẩm theo mức hiệu suất thông thường. Khoản không được phân chia hạch toán vào giá vốn bán hàng TK 632 trong kỳ .

• Nguyên tắc phân chia CPSXC : thường phân chia theo ngân sách nguyên vật liệu trực tiếp, hoặc nhân công trực tiếp, hoặc theo định mức … Doanh nghiệp hoàn toàn có thể chọn cho mình một tiêu chuẩn phân chia sao cho hài hòa và hợp lý với quy trình tiến độ sản xuất, ngân sách giá thành bảo vệ phân chia đúng mực theo tỷ trọng không làm chênh lệch trọng điểm .

Ví dụ :Về phân chia chi phí sản xuất chung

Doanh Nghiệp A sản xuất 2 mẫu sản phẩm : X và Y, Trong tháng 11 có phát sinh như sau

• Sản phẩm X được 3 loại sản phẩm : Nguyên vật liệu chính : 90 đ ; nhân công 7 đ ;

• Sản phẩm Y được 2 mẫu sản phẩm : Nguyên vật liệu chính : 80 đ ; nhân công 7 đ ;

• Tháng 11 DN A phát sinh chi phí sản xuất chung là 100 đ .

• Ta thấy NVL chính chiếm tỷ trọng lớn nên chọn phân chia theo NVL chính, thực tiễn 1 số ít công ty không hạch toán được nhân công cho từng loại loại sản phẩm, vì nhân công sản xuất chung cho tổng thể mẫu sản phẩm ( không theo dây chuyền sản xuất loại sản phẩm ) .

• Kết quả phân chia theo NVL chính như sau .

• Sản phẩm X : 80 / ( 80 + 90 ) * 100 / 3 = 15 đ / sp

• Sản phẩm Y : 90 / ( 80 + 90 ) * 100 / 2 = 26 đ / sp

Bước 2 : Kết chuyển ngân sách tính giá thành .

Tài khoản 154 phải được mở chi tiết cho từng đối tượng tập hợp chi phí hoặc đối tượng tính giá thành. Đối tượng tập hợp chi phí là :Phân xưởng sản xuất, Dây chuyền sản xuất, công đoạn sản xuất, hoặc dịch vụ, sản phẩm. Đối tượng tính giá thành là từng sản phẩm, dịch vụ, bán thành phẩm,.. cần tính giá thành.

a.

Cuối kỳ kết chuyển ngân sách 621,622,627 cho từng đối tượng người tiêu dùng tập hợp ngân sách, nếu không hề tách biệt thì phải phân chia theo tiêu chuẩn tương thích .

Nợ TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất kinhdoanh dở dang

Có TK 621 – CP NVL trực tiếp

Có TK 622 – CP NCTT

      Có Tk 627 – CPSXC

b.

Hư hỏng vượt định mức đang tìm nguyên do giải quyết và xử lý treo TK 1381, tịch thu phế liệu TK 152, Hư hỏng do nhân viên cấp dưới trừ lương TK 334, bán phế liệu không nhập kho 111, …

Nợ TK 152, 1381, 334 ( trừ lương ), 111 …

      Có TK 154 –  CP SX KD dở dang

c.

Sản xuất xong bán thẳng

Nợ TK 632 – giá vốn hàng bán

      Có TK 154 – Chi phí sản xuất dởn dang

d.

Sản xuất xong thành phẩm nhập kho

Nợ TK 155 – Thành phẩm

            Có TK 154 – Chi phí sản xuất dở dang

e.

Gửi hàng đi bán liền, không qua kho .

Nợ TK 157 – Hàng gửi đi bán

Có TK 154 – Chi tiêu SX KD dở dang

 

Bước 3 : Xác định mẫu sản phẩm dở dang cuối kỳ

Có nhiều giải pháp xác lập dở dang cuối kỳ, sau đây là 4 chiêu thức thông dụng .

1. Đánh giá mẫu sản phẩm dở dang theo chi phí sản xuất định mức

Đánh giá mẫu sản phẩm dở dang theo chi phí sản xuất định mức trong trường hợp doanh nghiệp vận dụng mạng lưới hệ thống kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành theo định mức hoặc trường hợp doanh nghiệp đã kiến thiết xây dựng được mạng lưới hệ thống định mức ngân sách hài hòa và hợp lý. Theo chiêu thức này, kế toán địa thế căn cứ vào khối lượng mẫu sản phẩm dở dang đã kiểm kê ở từng quy trình sản xuất, quy đổi theo mức độ triển khai xong của loại sản phẩm dở dang và định mức khoản mục phí ở từng quy trình tương ứng cho từng đơn vị chức năng mẫu sản phẩm để tính ra ngân sách định mức cho loại sản phẩm dở dang ở từng quy trình, sau đó tổng hợp cho từng loại mẫu sản phẩm .

Ví dụ 1

: Một doanh nghiệp sản xuất sản phẩm C phải trải qua công đoạn chế biến liên tục. Doanh  nghiệp đã xác định định mức chi phí sản xuất chi 1 đơn vị sản phẩm C ở từng công đoạn chế biến như sau:
                                                                                                                  Đơn vị tính: Nghìn đồng

Khoản mục ngân sách	Chi tiêu định mức đơn vị chức năng
	Công đoạn 1	Công đoạn 2 ( gồm cả ngân sách quy trình 1 chuyển sang )
Ngân sách chi tiêu NVLTT	12.000	12.000
giá thành NCTT	4.000	7.000
giá thành SXC	3.000	6.000
Cộng	19.000	25.000

 
Báo cáo kiểm kê và đánh giá mức độ hoàn thành:
– Công đoạn 1 còn 300 sản phẩm dở dang, mức độ hoàn thành 40%.
– Công đoạn 2 còn 200 sản phẩm dở dang, mức độ hoàn thành 80%.
Lời giải
Sản phẩm dở dang ở công đoạn 1:

giá thành NVLTT = 12.000 x 300 = 3.600.000 đ

Ngân sách chi tiêu NCTT = 4.000 x 300 x 40 % = 480.000 đ

Chi tiêu SXC = 3.000 x 300 x 40 % = 360.000 đ

Tổng  = 4.440.000đ

Sản phẩm dở dang ở quy trình 2 :

Chi tiêu NVLTT = 12.000 x 200 = 2.400.000 đ

Chi tiêu NCTT = ( 400 x 200 ) + ( 700 – 400 ) x 200 x 80 % = 1.280.000 đ

Chi tiêu SXC = ( 3.000 x 200 ) x ( 6.000 – 3.000 ) x 200 x 80 % = 1.080.000 đ

Tổng = 4.760.000 đ

* Theo pháp luật hiện hành về Luật thuế TNDN, những doanh nghiệp sản xuất bắt buộc phải kiến thiết xây dựng định mức chính của những mẫu sản phẩm đa phần nên hầu hết những doanh nghiệp thiết kế xây dựng định mức sản xuất. Chính thế cho nên, chiêu thức nhìn nhận mẫu sản phẩm dở dang theo chi phí sản xuất định mức là thông dụng. Trường hợp những doanh nghiệp chưa kiến thiết xây dựng được mạng lưới hệ thống định mức ngân sách hài hòa và hợp lý thì hoàn toàn có thể dựa trên chi phí sản xuất thực tiễn và tùy đặc thù sản xuất của mình mà lựa chọn nhìn nhận mẫu sản phẩm dở dang theo ngân sách vật tư chính trực tiếp hoặc khối lượng hoàn thành xong tương tự .

2. Đánh giá loại sản phẩm dở dang theo ngân sách nguyên vật liệu chính trực tiếp .

    Nội dung: Theo phương pháp này, sản phẩm dở dang cuối kỳ chỉ bao gồm chi phí nguyên vật liệu chính trực tiếp (hoặc chi phí vật liệu trực tiếp), còn các chi phí gia công chế biến tính cả cho sản phẩm hoàn thành.
    Điều kiện áp dụng: Áp dụng thích hợp ở doanh nghiệp có quy trình sản xuất đơn giản, có chi phí nguyên vật liệu chính trực tiếp chiếm tỷ lệ trọng lớn trong tổng chi phí sản xuất, chi phí vật liệu phụ và cá chi phí chế biến chiếm tỷ trọng không đáng kể. Công thức:
 

Giá trị mẫu sản phẩm dở dang cuối kỳ ( DCK )	=	DĐK ( VLC ) + CVLC	x	QD
		QTP + QD

 

Trong đó:

DĐK và DCK: Chi phí dở dang đầu kỳ và cuối kỳ.
CVLC: Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp phát sinh trong kỳ.
QTP: Số lượng thành phẩm hoàn thành.

QD : Só lượng mẫu sản phẩm dở dang cuối kỳ .

Ví dụ 2: Một doanh nghiệp sản xuất, trong tháng sản xuất sản phẩm A có các số liệu sau đây:
– Chi phí sản xuất dở dang đầu tháng là 8.500.000đ
– Chi phí sản xuất trong tháng tập hợp được:
+ Chi phí NVLC trực tiếp: 39.500.000đ
+ Chi phí NCTT: 7.320.000đ
+ Chi phí sản xuất chung: 10.680.000đ
– Trong tháng sản xuất hoàn thành nhập kho 100 thành phẩm, còn 20 sản phẩm dở dang cuối kỳ.
Yêu cầu: đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ theo chi phí nguyên vật liệu chính trực tiếp.
Lời giải
     Chi phí sản xuất sản phẩm dở dang cuối kỳ theo chi phí nguyên vật liệu chính trực tiếp là:
                     

=	8.500.000 + 39.500.000	x	20	=	8.000.000 đ
	100 + 20

3. Đánh giá mẫu sản phẩm dở dang theo khối lượng loại sản phẩm triển khai xong tương tự .

Nội dung : Theo chiêu thức này thì loại sản phẩm dở dang trong kỳ phải chịu hàng loạt chi phí sản xuất theo mức độ hoàn thành xong, do đó khi kiểm kê loại sản phẩm dở người ta phải nhìn nhận mức độ hoàn thành xong sau đó quy đổi loại sản phẩm dở dang theo loại sản phẩm triển khai xong tương tự .

a. Doanh nghiệp có tiến trình sản xuất đơn thuần ( 1 quy trình tiến độ )

 

Chí phí vật tư chính trong loại sản phẩm dở dang cuối kỳ	=	DĐK ( VLC ) + CVLC	x	QD
		QTP + QD

giá thành vật tư phụ, ngân sách chế biến trong loại sản phẩm dở dang cuối kỳ	=	DĐK ( VLP, CB ) + CVLP, CB	x	Q’D
		QTP + Q’D

 

Giá trị mẫu sản phẩm dở dang cuối kỳ ( DCK )

=

Chi tiêu vật tư chính trong loại sản phẩm dở dang cuối kỳ ( DCK ( VLC ) )

+

Ngân sách chi tiêu vật tư phụ, ngân sách chế biến trong mẫu sản phẩm dở dang cuối kỳ ( DCK ( VLP, CB ) )

                                                                                                                  
Ví dụ 3: Doanh nghiệp sản xuất sản phẩm B. Trong tháng có số liệu như sau:
– Chi phí dở dang đầu kỳ gồm:
+ Chi phí NVL trực tiếp: 35.000.000đ
+ Chi phí NCTT: 6.200.000đ
+ Chi phí sản xuất chung: 9.300.000đ
– Chi phí sản xuất trong kỳ tập hợp được:
+ Chi phí NVL trực tiếp: 165.000.000đ
+ Chi phí NCTT: 47.800.000đ
+ Chi phí sản xuất chung: 71.700.000đ
 Trong tháng hoàn thành 1.600 sản phẩm B, còn lại 400 sản phẩm dở dang, mức độ hoàn thành 50%, chi phí nguyên vật liệu chính bỏ 1 lần ngay từ đầu của quy trình công nghệ (không có chi phí vật liệu phụ).
Yêu cầu: Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ theo khối lượng sản phẩm hoàn thành tương đương.
Lời giải:
   Tính khối lượng sản phẩm dở dang ra khối lượng sản phẩm hoàn thành tương đương:
Q’D = QD   x   tỷ lệ hoàn thành của sản phẩm = 400 x 50% = 200 sản phẩm
+ Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp:
 

=	35.000.000 + 165.000.000	x	400	=	40.000.000 đ
	1.600 + 400

 

+ Chi phí nhân công trực tiếp:
 

=	6.200.000 + 47.800.000	x	200	=	6.000.000 đ
	1.600 + 200

 

+ Chi phí sản xuất chung:
 

=	9.300.000 + 71.700.000 Xem thêm: Công ty phục vụ mai táng chia cổ tức bằng ‘hỗ trợ 100% dịch vụ mai táng’?	x	200	=	9.000.000 đ
	1.600 + 200

 

Tổng cộng chi phí dở dang cuối kỳ:  = 55.000.000đ
– Ưu điểm: Độ chính xác cao.
– Nhược điểm:
+ Khối lượng tính toán nhiều.
+ Việc đánh giá mức độ hoàn thành trên dây chuyền khá phức tạp.

b. Doanh nghiệp có quá trình sản xuất nhiều quy trình tiến độ .

    Nếu doanh nghiệp có quy trình công nghệ phức tạp kiểu liên tục sản xuất sản phẩm qua nhiều giai đoạn kế tiếp nhau thì từ giai đoạn 2 trở đi sản phẩm dở dang được đánh giá làm 2 phần: Phần giai đoạn trước chuyển sang thì đánh giá theo nửa thành phẩm bước trước chuyển sang và giai đoạn sau được tính cho sản phẩm dở dang theo sản lượng hoàn thành tương đương.
* Giai đoạn đầu giá trị sản phẩm dở dang được xác định như trường hợp quy trình sản xuất có 1 giai đoạn:
+ Chi phí vật liệu chính trong sản phẩm dở dang bằng:
 

DĐK ( NTP ) ( n ) + ( ZNTP ) ( n-1 )	x	QD ( n )	+	DĐK ( VLC ) ( n ) + CVLC ( n )	x	QD ( n )
( QTP + QD ( n ) + QH ( n ) )				( QTP + QD ( n ) + QH ( n ) )

 
+ Chi phí vật liệu phụ, chi phí chế biến trong sản phẩm dở dang bằng:
  

DĐK ( NTP ) ( n ) + ( ZNTP ) ( n – 1 )	x	QD ( n )	+	DĐK ( VLP, CB ) ( n ) + CVLP, CB ( n )	x	Q’D ( n )
( QTP + QD ( n ) + QH ( n ) )				( QTP + Q’D ( n ) + Q’H ( n ) )

 

* Sản phẩm hỏng được chia làm hai loại: sản phẩm hỏng có thể sửa chữa được và sản phẩm hỏng không thể sửa và sản phẩm hỏng không thể sửa chữa được. Đối với sản phẩm hỏng có thể sửa chữa được doanh nghiệp sẽ phải bỏ thêm chi phí để sửa chữa; sau quá trình sửa chữa khắc phục, sản phẩm hỏng được chuyển thành sản phẩm.
   CS: Chi phí sửa chữa sản phẩm hỏng
   CH: Chi phí sản xuất sản phẩm hỏng
  Chi phí sửa chữa sản phẩm hỏng được tập hợp và hạch toán như chi phí sản xuất sản phẩm, việc tính chi phí sửa chữa sản phẩm hỏng và tính giá thành sản phẩm hoặc tính cho cá nhân làm hỏng bồi thường là tùy theo quyết định của doanh nghiệp.
   Chi phí sản xuất sản phẩm hỏng không sửa chữa được tính vào giá thành sản phẩm (nếu là hỏng trong định mức cho phép) hoặc tính cho cá nhân làm hỏng bồi thường, tính vào chi phí khác,… là tùy theo quyết định của doanh nghiệp.
   Chi phí sản xuất sản phẩm hỏng không sửa chữa được tính theo công thức sau:
– Trường hợp các doanh nghiệp có quy trình sản xuất đơn giản. Công thức:
 

Giá trị loại sản phẩm hỏng	=	DĐK ( VLC ) + C	x	QH
		QTP + QH

 

C : Ngân sách chi tiêu sản xuất phát sinh trong kỳ .

– Trường hợp doanh nghiệp có quy trình sản xuất phức tạp qua nhiều giai đoạn chế biến, đánh giá sản phẩm dở dang theo phương pháp khối lượng tương đương, giá trị sản phẩm hỏng được xác định theo mức độ hoàn thành của sản phẩm hỏng:
Giai đoạn 1:

 

Chi phí vật liệu chính trong sản phẩm hỏng	=	DĐK ( VLC ) + C VLC	x	QH
		QTP + QD + QH

 

giá thành vật tư phụ, ngân sách chế biến trong loại sản phẩm hỏng	=	DĐK ( VLP, CB ) + CVLP, CB	x	Q’H
		QTP + Q’D + Q’H

Giai đoạn sau (I = 2, n)
 
+ Chi phí vật liệu chính trong sản phẩm hỏng bằng:
 

DĐK ( NTP ) ( n ) + ( ZNTP ) ( n-1 )	x	QH ( n )	+	DĐK ( VLC ) ( n ) + CVLC ( n )	x	QH ( n )
( QTP + QD ( n ) + QH ( n ) )				( QTP + QD ( n ) + QH ( n ) )

 

+ Ngân sách chi tiêu vật tư phụ, ngân sách chế biến trong loại sản phẩm hỏng bằng :

 

DĐK ( NTP ) ( n ) + ( ZNTP ) ( n – 1 )	x	QH ( n )	+	DĐK ( VLP, CB ) ( n ) + CVLP, CB ( n )	x	Q’H ( n )
( QTP + QD ( n ) + QH ( n ) )				( QTP + Q’D ( n ) + Q’H ( n ) )

Bước 4 : Tính giá thành định mức – tỷ suất

A.Bản chất tính giá thành :

Giá thành mẫu sản phẩm hoặc giá thành dịch vụ là tiền hao phí về lao động, nguyên vật liệu, chi phí sản xuất chung mà doanh nghiệp đã chi ra được tính cho số lượng mẫu sản phẩm ( hoặc dịch vụ ) đã triển khai xong ở một kỳ kinh doanh thương mại nhất định .

Tổng giá thành loại sản phẩm

=

Trị giá mẫu sản phẩm dở dang đầu kỳ

+

giá thành phát sinh trong kỳ

–

Trị giá loại sản phẩm dở dang cuối kỳ

B.Phương pháp tính giá thành định mức – tỷ suất

Có rất nhiều giải pháp tính giá thành : đơn thuần, thông số, tỷ suất, định mức, phân bước …

• Phương pháp đơn thuần : Áp dụng cho Doanh Nghiệp tiến trình khép kín, từ nguyên vật liệu vào sản xuất cho tới khi thành phẩm cho ra sản 1 loại sản phẩm, hoặc hàng loạt nguyên vật liệu đưa vào ta phân biệt được ngay từ khi đưa vào là nguyên vật liệu đó, số lượng bao nhiều, dùng để sản xuất mẫu sản phẩm nào .

Ví dụ : Doanh Nghiệp sản xuất thức uống gồm : nước nha đam, sữa hạt sen, sữa bắp. Thì khi doanh nghiệp xuất kho 1 tấn bắp vào sản xuất ta biết ngay đó là để sản xuất sữa bắp, không phải sản xuất nha đam hay sữa hạt sen. Tương tự nếu xuất đường, thì tao biết định mức đường và phải phân chia 100 kg đường đó cho 3 mẫu sản phẩm. Việc tính giá thành mô hình Doanh Nghiệp này đơn thuần chỉ cần tập hợp ngân sách .

• Phương pháp thông số : Áp dụng cho Doanh Nghiệp sản xuất trong 1 quy trình tiến độ cho ra nhiều loại mẫu sản phẩm khác nhau về size ( sản xuất gỗ, nhựa, cao xu, giầy dép, may mặc .. )

Ví dụ:  DN sản xuất lốp xe cao su gồm: lốp xe Atila, lốp xe honda, lốp xe oto 5 tấn… DN tính định mức các lốp xe có giá trị như sau: lốp Atila có giá 300k, lốp xe honda có giá 150k, lốp xe oto 5 tấn có giá 1.5 triệu. Để tính giá thành ta quy đổi các lốp xe thành lốp xe honda như sau. Lốp xe atila = 2 lốp xe honda ( = 300k/150k); lốp xe oto = 10 lốp xe honda (= 1.5triệu/150k). Như vậy các hệ số 2, 10 thì đó là phương pháp tính giá thành theo hệ số. Chúng ta chỉ việc tính giá thành của lốp xe honda sau đó quy đổi ra các lốp xe còn lại.

• Phương pháp phân bước : Áp dụng cho Doanh Nghiệp có tiến trình sản xuất phức tạp, quy trình sản xuất qua nhiều quá trình. Như sản xuất xi-măng, dệt, cơ khí …. Mỗi quy trình tiến độ ta phải tính giá thành và vận dụng những giải pháp đơn thuần, thông số, tỷ suất, định mức .. để tính .

Ở bài viết này tất cả chúng ta lựa chọn phương pháp định mức tỷ suất là vì : Phương pháp này phổ cập, và sử dụng được chiêu thức này thì sẽ sử dụng được những giải pháp khác. Vì tổng thể những giải pháp đều phải kiến thiết xây dựng định mức loại sản phẩm. Sử dụng chiêu thức tỷ suất do Doanh Nghiệp sử dụng 1 nguyên vật liệu sản xuất ra nhiều loại sản phẩm ( giải pháp đơn thuần thì quá đơn thuần không vận dụng được ), và những loại sản phẩm khác nhau không quy đổi ra 1 thông số, vì nguyên vật liệu thêm bớt khác nhau ( không vận dụng chiêu thức thông số được ). Nhưng tính giá thành theo chiêu thức tỷ suất vẫn vận dụng tính cho giải pháp đơn thuần và thông số được .

Ví dụ :Một doanh nghiệp tổ chức triển khai sản xuất loại sản phẩm A, tuy nhiên loại sản phẩm này gồm có 2 quy cách loại sản phẩm ( nhóm loại sản phẩm A1, và A2 ). Giá thành định mức của từng quy cách như sau :

Khoản mục ngân sách	Quý cách A1	Quy cách A2
Chi tiêu nguyên vật liệu trực tiếp	300	250
Ngân sách chi tiêu nhân công trực tiếp	22	18
Ngân sách chi tiêu sản xuất chung	78	62
Tổng cộng	400	330

giá thành sản xuất trong tháng dã được tập hợp, sau khi loại trừ chênh lệch mẫu sản phẩm dở dang đầu và cuối kỳ, ta có tổng chi phí sản xuất của cả nhóm loại sản phẩm như sau : Đơn vị tính : 1.000 đồng .

Chi tiêu nguyên vật liệu trực tiếp : 630.000

Chi tiêu nhân công trực tiếp : 47.960

giá thành sản xuất chung : 144.780

Tổng cộng : 822.740

Trong tháng Doanh Nghiệp đã sản xuất được 1.000 mẫu sản phẩm A1 và 1.200 mẫu sản phẩm A2 .

Căn cứ vào những tài liệu trên, vận dụng chiêu thức tỷ suất, kế toán tính giá thành cho loại sản phẩm A cho từng quy cách như sau :

Tiêu chuẩn phân chia của nhóm :

Khoản mục ngân sách	Quý cách A1 ( * 1.000 mẫu sản phẩm )	Quy cách A2 ( * 1.200 mẫu sản phẩm )	Cộng
giá thành nguyên vật liệu trực tiếp	300.000	300.000	600.000
giá thành nhân công trực tiếp	22.000	21.600	43.600
giá thành sản xuất chung	78.000	74.400	152.400
Tổng cộng	400.000	396.000	796.000

Tỷ lệ phân chia giá thành theo từng khoản mục :

Khoản mục ngân sách	Tổng giá thành cả nhóm SP thực tiễn	Tổng giá thành theo định mức	Tỷ lệ tính giá thành
giá thành nguyên vật liệu trực tiếp	630.000	600.000	1,05
Ngân sách chi tiêu nhân công trực tiếp	47.960	43.600	1,10
giá thành sản xuất chung	144.780	152.400	0,95
Tổng cộng	822.740	796.000	–

Bảng tính giá thành mẫu sản phẩm A1 ( sản lượng 1.000 )

Khoản mục ngân sách	Giá thành định mức theo sản lượng trong thực tiễn	Tỷ lệ tính giá thành	Tổng giá thành	Giá thành đơn vị chức năng
Chi tiêu nguyên vật liệu trực tiếp	300.000	1,05	315.000	315
Ngân sách chi tiêu nhân công trực tiếp	22.000	1,10	24.200	24,2
Chi tiêu sản xuất chung	78.000	0,95	74.100	74,1
Tổng cộng	400.000	–	413.300	413,3

Bảng tính giá thành mẫu sản phẩm A2 ( sản lượng 1.200 )

Khoản mục ngân sách	Giá thành định mức theo sản lượng trong thực tiễn	Tỷ lệ tính giá thành	Tổng giá thành	Giá thành đơn vị chức năng
Chi tiêu nguyên vật liệu trực tiếp	300.000	1,05	315.000	262,5
giá thành nhân công trực tiếp	21.600	1,10	23.760	19,8
Ngân sách chi tiêu sản xuất chung	74.400	0,95	70.680	58,9
Tổng cộng	396.000	–	409.440	341,2

Bước 5 : Tính giá thành trên MISA

>> > Xem ngayvideo tính giá thành trên MISA .

 

Source: https://vh2.com.vn
Category : Dịch Vụ