Quy trình kỹ thuật đo điện tim | BvNTP

CHUẨN BỊ DỤNG CỤ

Máy đo điện tim
Các điện cực và dây

Dây nguồn của máy 

Bạn đang đọc: Quy trình kỹ thuật đo điện tim | BvNTP

Gel bôi điện cực và khăn giấy
Gòn tẩm cồn
Máy đo huyết áp

TIẾN HÀNH

Bước 1 – Chuẩn bị bệnh nhân và máy móc: 

Mang máy điện tim và dụng cụ đến nơi làm chuẩn bị sẵn sàng đo .
Thông báo và lý giải cho bệnh nhân biết về việc sắp làm .
Động viên bệnh nhân yên tâm và cộng tác .
Kiểm tra xem chung quanh có máy móc nào lớn đang hoạt động giải trí, khả dĩ hoàn toàn có thể làm tác động ảnh hưởng tới sóng điện tim không .
Nhắc bệnh nhân lấy trong người ra hết những gì hoàn toàn có thể gây nhiễu sóng : sắt kẽm kim loại, máy điện thoại cảm ứng …
Cho bệnh nhân nằm thẳng, hai bàn tay ngữa, hai chân không chạm nhau. Nằm đúng tư thế nhưng tự do, mắt nhắm. Nếu là bệnh nhân nhi, giãy giụa nhiều phải cho uống thuốc an thần để trẻ ngủ yên .
Kiểm tra lại những thông số kỹ thuật thiết yếu khi đo điện tim : đo Huyết áp, cân nặng, độ cao .
Để lộ ngực bệnh nhân trọn vẹn ; không nên chỉ vén áo, kể cả áo ngực. Nếu nhân viên cấp dưới nam đo cho nữ bệnh nhân cần có người thứ ba trong phòng .
Đặt máy ở nơi phẳng phiu, vững chãi .
Kiểm tra nguồn điện. Những nguồn điện không không thay đổi ngoài việc hoàn toàn có thể làm mau hỏng máy còn làm nhiễu điện khi đo. Trong trường hợp đó tốt nhất là đo bằng nguồn điện dự trữ từ pin có sẵn trong máy .
Mở máy đo điện tim. Kiểm tra máy xem có hoạt động giải trí thông thường không .
Dùng bông đã tẩm cồn lau trên mặt phẳng da sẽ tiếp xúc với những mặt điện cực để tăng cường diện tiếp xúc. Có thể bôi gel lên cả mặt phẳng tiếp xúc của những điện cực sẽ có hiệu suất cao hơn .

Bước 2 – Gắn các điện cực

Cách đặt các chuyển đạo:

Lau sạch mặt phẳng tiếp xúc của da với điện cực bằng cồn .
Thoa một lớp gel lên da, sau đó gắn những điện cực lên da. Lưu ý khi thoa gel không thoa quá rộng để nhiễu điện từ điện cực này sang điện cực khác .
Chọn chỗ thịt mềm để gắn điện cực, không nên đặt lên xương .

Hình 2.1. Cách mắc các điện cực

Có 12 chuyển đạo thông dụng : 6 chuyển đạo ngoại biên, 6 chuyển đạo trước tim .

Chuyển đạo ngoại biên (các chi) 

Các điện cực đo chuyển đạo ngoại biên và màu thường quy ước như sau :

Bảng 2.1. Ký hiệu và màu điện cực

Mặt điện cực áp vào mặt trước 1/3 dưới cẳng tay và mặt trong 1/3 dưới cẳng chân .
Trong những trường hợp đặc biệt quan trọng như vướng còng, bột bó cố định và thắt chặt xương, cụt chi … hoàn toàn có thể gắn điện cực ở vị trí cao hơn .
Các chuyển đạo sau được gọi là những chuyển đạo ngoại biên vì đều có điện cực thăm dò đặt ở những chi .

Ba chuyển đạo song cực chi  (Bipolar leads)

Hình 2.2. Hướng trục của các chuyển đạo song cực chi

DI ( cổ tay phải và cổ tay trái ) : là sự độc lạ điện áp giữa điện cực LA và RA ( LA – RA ), hướng về LA ở 0 º .
DII ( cổ tay phải và cổ chân trái ) : là sự độc lạ điện áp giữa điện cực LL và RA ( LL – RA ), hướng về LL ở 60 º .
DIII ( cổ tay trái và cổ chân trái ) : là sự độc lạ điện áp giữa những điện cực LL và LA ( LL – LA ), hướng về LL ở 120 º .

Ba chuyển đạo đơn cực chi tăng cường (Augmented unipolar leads)

Hình 2.3. Hướng trục của các chuyển đạo đơn cực chi

aVR ( cổ tay phải ) : hướng về phía điện cực RA ( – 150 º ), được tính như sau :

aVR = RA – (LA + LL) / 2

aVL ( cổ tay trái ) : hướng về phía điện cực LA ( – 30 º ), được tính như sau :

aVL = LA – (RA + LL) / 2

aVF ( cổ chân trái ) : hướng về phía điện cực LL ( + 90 º ), được tính như sau :

aVF = LL – (LA + RA) / 2

Trung tâm Wilson(Wilson’s central terminus – WCT)

Hình 2.4. Sơ đồ điểm trung tâm Wilson

Điểm TT Wilson được hình thành bằng cách liên kết một điện trở 5 k  từ đầu chuyển đạo chi tới điểm TT. Trên thực tiễn, điểm TT Wilson không phải là độc lập mà là liên kết những điện cực RA, LA, và LL với nhau .
Điểm TT Wilson đại diện thay mặt cho trung bình của điện thế những chi và được tính như sau :

WCT = 1/3 (RA + LA + LL)

Chuyển đạo trước tim

V1 : liên sườn 4, cạnh phải xương ức .
V2 : liên sườn 4, cạnh trái xương ức .
V3 : điểm giữa khoảng cách V2 và V4
V4 : giao điểm của đường trung đòn trái với liên sườn 5 .
V5 : giao điểm của đường nách trước trái với đường ngang đi qua V4
V6 : giao điểm của đường nách giữa trái với đường ngang đi qua V4

Một số chuyển đạo trước tim khác

V7 : ở liên sườn V trên đường nách sau
V8 : giữa đường xương vai
V9 : cạnh đường liên gai sống trái
V3R, V4R, V5R, V6R : Các điện cực này đối xứng từng cặp với V3, V4, V5, V6 qua xương ức
E : mũi ức

Hình 2.5. Vị trí gắn các điện cực đo các chuyển đạo trước tim

Hình 2.6. Vị trí gắn các điện cực đo các chuyển đạo ngoại biên

Bước 3 – Đo điện tim

Tiến hành đo

Trước khi đo, cần kiểm tra lại máy :
Xem máy đã không thay đổi chưa, mặt phẳng đặt máy có vững chãi không
Sóng có bị nhiễu không
Kiểm tra những thông số kỹ thuật đo có đang ở vị trí thông thường không : 1 mV, vận tốc 25 mm / giây, chế động tự động hóa …
Trấn an bệnh nhân. Dặn bệnh nhân nỗ lực nằm yên, ít cử động và không trò chuyện trong thời hạn đo điện tim .
Nhấn nút điều khiển và tinh chỉnh cho máy chạy. Trong khi máy chạy phải liên tục quan sát :
Máy có chạy thông thường không
Bệnh nhân có cử động hay xảy ra sự cố gì không ( điện giật do hở mạch, run, hoảng sợ … ). Nếu trời lạnh cần giữ ấm cho bệnh nhân .
Khi có sự cố xảy ra phải ngưng ngay tiến trình đo .
Theo dõi đường đẳng điện và chỉnh kịp thời để tránh hình ảnh những sóng bị cắt cụt .
Máy sẽ tự động hóa đo theo chương trình setup trước. Sau khi đo xong, máy sẽ tự động hóa dừng .

Hình 2.7. Khi đo phải liên tục quan sát bệnh nhân và sự hoạt động của máy

Nếu thấy nhịp tim không đều thường phải đo thêm DII hoặc V1 liên tục 10-15 giây hoặc đo theo chỉ định. Để đo liên tục, cần thực thi như sau :
Chuyển từ chính sách đo tự động hóa sang chính sách đo bằng tay. ( Auto → Manual )
Dịch chuyển đến chuyển đạo DII hoặc chuyển đạo được chỉ định ( Thường là chuyển đạo gần trục điện tim nhất )
Nhấn nút đo và đếm ô hoặc bấm giờ. Cứ 1 giây tương tự 25 ô vuông nhỏ tức 5 ô vuông lớn. Đo liên tục 10 giây .

Một số nút thông dụng

Hình 2.8. Một máy ghi điện tim có nhiều phím chức năng

Các nút chuyển đạo hoàn toàn có thể được phong cách thiết kế riêng hoặc bằng 2 nút mũi tên để di dời .
Tùy theo hãng và công dụng của máy mà những nút điều khiển và tinh chỉnh hoàn toàn có thể được nhà phân phối thêm vào .

Bước 4 – Kết thúc

Cho bệnh nhân mặc lại áo, đặt bệnh nhân nằm tư thế tự do, hoặc cho về .

Thu dọn dụng cụ:

Ngắt nguồn điện .
Lau sạch mặt những điện cực bằng bông cồn .
Tháo rời dây nguồn, dây điện cực .
Cuốn gọn những dây đo. Tránh để dây bị gấp hoặc xoắn, rối. Nếu máy để nơi cố định và thắt chặt để đo thì nên treo dây điện cực lên giá để dữ gìn và bảo vệ sẽ tốt hơn .
Cất dụng cụ vào nơi pháp luật .

Ghi hồ sơ:

Ngày giờ đo điện tim
Tình hình chung của bệnh nhân .
Dán tác dụng vào giấy trả hiệu quả .

ĐÁNH GIÁ KỸ THUẬT ĐO

Một tác động ảnh hưởng bên ngoài hoặc kỹ thuật kém hoàn toàn có thể dẫn đến nhiễu sóng và gây ra sai sót trong chẩn đoán. Vì vậy, cần kiểm tra kỹ trước khi thực thi đo điện tim .

Yếu tố gây nhiễu: 

Đường đẳng điện dao động: thường do mặt tiếp xúc kém. Bề mặt tiếp xúc giữa da và điện cực là nơi quan trọng. Cần làm sạch da, lông, bôi gel để làm giảm điện trở. Đôi khi chỉ vì một sợi lông cũng gây ảnh hưởng đến kết quả đo. 

Bệnh nhân không nằm yên: 

Xem thêm: Top 10 máy lạnh bán chạy nhất tháng 02/2022 tại Điện máy XANH

Có thể do bệnh nhân cảm thấy lạnh, do đó cần giữ ấm cho bệnh nhân .
Bệnh nhân căng thẳng mệt mỏi, trò chuyện trong khi đo hoặc do bệnh nhân không hợp tác. Nên trấn an bệnh nhân và nhu yếu họ phải thở chậm nếu bị căng thẳng mệt mỏi, cho bệnh nhân để cánh tay dọc sát khung hình để giúp làm giảm run. Khi cần, phải cho bệnh nhân uống thuốc an thần .
Bệnh lý rung giật cơ : Parkinson, cường giáp hoặc run vô căn …

Các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến đường biểu diễn:

Bôi chất dẫn điện quá rộng làm mất sự khu trú đúng mực .
Điện cực đặt trên xương nên dẫn điện kém .
Điện cực buộc lỏng, chỗ nối dây dẫn với điện cực không chặt
Các yếu tố khác : phòng ẩm, cách điện không tốt …

Hiệu chỉnh test mV: 

Bình thường: phóng dòng điện 1 mV vào máy, vặn nút điều chỉnh sao cho mỗi lần ấn nút phóng điện, cần đo vọt lên và dừng đúng vị trí cao 1cm, nhả nút ra, nó hạ xuống đúng đường đẳng điện.

Hình 2.9. Test 1mV bình thường

Quá đà (Overshoot): do dây thạch anh bị chùng hoặc bộ phận đệm, kim ghi vặn quá lỏng khiến dây nảy quá đà, đường đẳng điện vọt lên và hạ xuống quá mức. Trên điện tâm đồ thể hiện sóng nhìn thấy nhanh hơn, hẹp hơn hoặc rộng hơn. 

Hình 2.10. Hình ảnh test 1mV quá đà

Quá mức (Overdamping): do bộ phận đệm vặn chặt hoặc tăng sức cản ở da (ví dụ điện cực khô vì quên hoặc bôi ít gel dẫn điện). Trên điện tâm đồ thể hiện sóng như bị cùn, chậm hơn, rộng hơn, điện thế thấp hơn, có thể biến mất sóng S.

Hình 2.11. Hình ảnh test 1mV quá mức

Tiêu chuẩn điện thế:

Bình thường: ứng với điện thế 1mV đường biểu diễn cao 1cm (2 ô lớn). Khi điện thể chuẩn không bằng đúng 1cm cần cân chỉnh lại hoặc hiệu chỉnh lại giá trị đo được theo điện thế chuẩn.

Khi sóng quá thấp: đo nhân đôi điện thế, ứng với dòng điện 1mV, đường biểu diễn cao 2cm.

Khi sóng quá cao: cần đo giảm điện thế, ứng với dòng điện 1mV đường biểu diễn cao 0,5cm. 

Tiêu chuẩn thời gian:

Bình thường: tốc độ giấy chạy mặc định là 25 mm/giây, và 1 ô rộng 1mm ứng với khoảng thời gian là 0,04 giây.

Khi nhịp tim quá nhanh hoặc muốn sóng rộng ra để dễ nghiên cứu và phân tích : cho giấy chạy nhanh với vận tốc 50 hoặc 100 mm / giây .

Mắc đúng điện cực:

Quy luật Einthoven: tổng đại số biên độ điện thế II = I + III (điều kiện máy ghi đồng thời 3 chuyển đạo).

Nếu DI có tất cả các sóng đều âm: nhiều khả năng mắc lộn điện cực 2 tay.

Chuyển đạo aVR thể hiện dương: ngoại trừ do tim xoay sang phải thì có thể do mắc lộn điện cực.

CÁC LỖI SÓNG ĐIỆN KHI ĐO VÀ CÁCH XỬ LÝ

Bảng 2.2. Các lỗi sóng điện khi đo và cách xử lý

PHÁT HIỆN MẮC LỘN ĐIỆN CỰC CHI (ECG LIMB LEAD REVERSALS)

Mắc lộn điện cực ngoại biên hoàn toàn có thể cho tác dụng điện tâm đồ không bình thường với hình ảnh như bệnh lý nhịp nhĩ lạc chỗ, dãn buồng tim hoặc thiếu máu cục bộ và nhồi máu cơ tim .
Nếu chỉ mắc lộn những điện cực chi ( LA, RA, LL ) với nhau thì hiệu quả sóng điện tại những chuyển đạo đó đảo ngược hoặc hoàn toàn có thể không đổi khác. Nhưng khi mắc lộn một trong những điện cực chân tay với những điện cực trung tính ( RL ) thì sự biến hóa không riêng gì ở những chuyển đạo ngoại biên mà còn tác động ảnh hưởng đến những chuyển đạo trước tim .
Vì thế, ngoài việc người đo phải mắc cẩn trọng, đúng mực những điện cực thì người đọc còn phải biết cách phát hiện sự cố mắc lộn điện cực nếu xảy ra .
Để xác lập điện tâm đồ bị đảo lộn điện cực, thứ nhất tất cả chúng ta xem kỹ hình ảnh thông thường của những chuyển đạo ngoại biên .

Hình 2.12. Các chuyển đạo ngoại biên mắc đúng cách 

Đảo ngược Tay Trái / Tay Phải ( LA / RA )
Trục điện tim đảo ngược 180O theo chiều ngang quanh trục của chuyển đạo aVF .

Nhận biết

Các sóng ở DI trọn vẹn bị đảo ngược .
DII thành DIII, aVL thành aVR và ngược lại. Chuyển đạo aVF không biến hóa .
Lưu ý : Nếu tim bên phải cũng có hình ảnh tương tự như nhưng chuyển đạo trước tim chỉ có sóng S chiếm lợi thế .

Hình ảnh

Hình 2.13. Đảo ngược LA/RA

Chuyển đạo DI những sóng bị đảo ngược ; Trục lệch phải ; Sóng P ở dương aVR và âm ở aVL

Đảo ngược Tay Trái/Chân Trái (LA / LL)

Trục điện tim đảo ngược 180O theo chiều ngang quanh trục của chuyển đạo aVR .

Nhận biết

Các sóng ở DIII bị đảo ngược .
Hình ảnh những chuyển đạo đối xứng qua aVF đảo ngược cho nhau DI thành DII và aVL thành aVF và ngược lại .
Chuyển đạo aVR không đổi khác .

Hình ảnh

Hình 2.14. Đảo ngược LA/LL

Chuyển đạo DIII trọn vẹn đảo ngược ( sóng P., QRS và sóng T ) ; Sóng P. giật mình lớn trong DI hơn DII.

Đảo ngược Tay Phải/Chân Trái (RA / LL)

Trục điện tim đảo ngược 180O theo chiều ngang quanh trục của chuyển đạo aVL .

Nhận biết

Các sóng ở DII bị đảo ngược .
Chuyển đạo DI và DIII đảo ngược ( âm ) và đổi vị trí cho nhau
Đổi vị trí aVR và aVF .
Chuyển đạo aVL không đổi khác .

Hình ảnh

Hình 2.15. Đảo ngược RA/LL

Tất cả những chuyển đạo I, II, III và aVF trọn vẹn ngược ( sóng P., QRS và sóng T ) ; aVR dương cao ( hình ảnh của aVF ) .

Đảo ngược Tay Phải/Chân Phải (RA / RL)

Điện áp của Tay Phải ( RA ) và Chân Trái ( LL ) gần như giống hệt nhau, làm cho sự độc lạ giữa chúng không đáng kể, sóng điện tại DII gần như bằng không .
Sóng điện thế bộc lộ tại aVR giống như ở aVF và tương tự như, sóng điện thế ở aVL Open trọn vẹn giống với sóng điện ghi nhận tại DI .

Nhận biết

Mất quy luật tam giác Eithoven
DII không có điện thế
DI trở thành DIII đảo ngược .
DIII không đổi khác .
aVL xê dịch DIII đảo ngược .
aVR và aVF giống hệt nhau .
Các điện cực trung tính đã được vận động và di chuyển, điện áp trước tim cũng hoàn toàn có thể bị bóp méo .

Hình ảnh 

Hình 2.16. Đảo ngược RA/RL

DII sóng điện gần như bằng không ; DIII không biến hóa ; DI và aVL trở thành DIII đảo ngược ; aVR và aVF giống nhau .
Đảo ngược Chân Trái / Chân Phải ( LL / RL )
Tam giác Einthoven có vẻ như không đổi. Điện tâm đồ do đó cũng không đổi khác .

Đảo ngược Tay Trái / Chân Phải (LA / RL)

Quy luật Einthoven bị phá vỡ. Điện cực Tay Trái ( LA ) và Chân Trái ( LL ) ghi được điện áp gần giống nhau nên điện thế ghi nhận tại DIII gần bằng không .

Nhận biết

DIII sóng điện gần bằng không .
DI giống hệt DII .
aVL và aVF trở nên giống hệt nhau .
aVR giống hình ảnh đảo ngược của DII .

Hình ảnh

Hình 2.17. Đảo ngược LA/RL

DIII sóng điện gần như là một đường thẳng ; DI và DII giống nhau ; aVL và aVF giống nhau

Đảo ngược chuyển đạo Tay – Chân 

Mắc lộn điện cực của tay thành của chân và chân thành tay .
Điện áp tại RA và LA điện gần giống nhau, và làm cho chênh lệch điện áp giữa hai đầu ( DI ) là không đáng kể. Quy luật Einthoven bị phá vỡ .

Nhận biết

DI sóng điện gần bằng không .
DII, III, aVF giống nhau và đều là sóng âm
aVL và aVR giống nhau .

Hình 2.18. Đảo ngược chuyển đạo tay/chân

DI gần như là một đường thẳng ; DII, III, aVF giống nhau và hòn đảo chiều ; aVR dương và giống aVL

Bảng 2.3. Tóm tắt cách nhận biết mắc lộn điện cực

 

Xem thêm: Top 10 máy lạnh bán chạy nhất tháng 01/2021 tại Điện máy XANH

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương – Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp

Source: https://vh2.com.vn
Category : Điện Máy