Quan Giám Sát Là Ai? Sự Tích Và Đền Thờ Quan Đệ Nhị

Quan Lớn Đệ Nhị giám sát ( quan giám sát) là một trong những vị Quan Ông linh thiêng, anh linh Tứ Phủ. Ngài là một trong 10 vị tôn quan thuộc Hội Đồng Quan Lớn, có công giúp Vua Cha Bát Hải Động Đình đánh giặc ngoại xâm và được nhân dân vô cùng biết ơn, phụng thờ tại rất nhiều ngôi đền trên cả nước.

Sự tích về Quan Đệ Nhị

Như đã nói ở trên, Quan Lớn Đệ Nhị là một trong 10 vị Quan Ông đã có công cùng Vua Cha Bát Hải đánh đuổi giặc ngoại xâm thời Vua Hùng Vương thứ 18. Quan Lớn Đệ Nhị còn có nhũng tên gọi khác như Quan Giám Sát, Quan Lớn Đệ Nhị Thượng Ngàn, Quan Đệ Nhị Giám Sát, Quan Thanh Tra Giám Sát. Các sắc phong của Ngài bao gồm: Nhạc Thần Đại Vương – Đô Đài Giám Sát – Đệ Nhị Thượng Ngàn Giám Sát Đại Vương Thượng Đẳng Tối Linh Thần.

Quan Lớn Đệ Nhị là vị Quan Ông đứng bậc thứ hai sau Quan Lớn Đệ Nhất trong hàng Ngũ Vị Quan Ông trong Tứ Phủ. Ngài vốn là Đức Thánh Thượng hạ giáng xuống thoải cung thành Thần Rắn, sau đó Ngài lần lượt giáng trần qua những thời đại như :

Đời Hùng Vương thứ 6, Ngài giáng trần xuống giúp Đức Thánh Gióng đánh đuổi giặc Ân, sau đó thác hóa tại Vân Đình.

Đời Hùng Vương thứ 18, Ngài hạ sinh xuống vùng đất Nam Ninh vào nhà họ Nguyễn tên là Nguyễn Chiêu Minh. Nơi đây, Ngài trở thành vị tướng thứ 12 trong mười hai vị tướng phò Vua Cha Bát Hải Động Đình Vĩnh Công Đại Vương và cùng Vua Cha Nhạc Phủ đánh đuổi giặc Thục xâm lược .
Sau này, cũng theo lệnh Vua Cha, Ngài đầu thai xuống Hoàng Cung thời nhà Lê, vào một mái ấm gia đình quý tộc ngày 10/10 năm Bính Dần ( cũng có sách nói ông hạ phàm vào ngày mùng 3/11 năm Ất Dậu ) .
Đến khi trở lại thiên đình, Quan Đệ Nhị được giao quyền giám sát, quản lý Sơn Lâm Thượng Ngàn. Ngài hay giáng thế để ban phúc cho nhân dân, khi nhân dân gặp hạn hán, mất mùa, cầu đảo Quan Đệ Nhị thì Ngài lập tức cho mưa gió thuận hòa .

Hàng năm, cứ vào ngày 11 tháng 11 âm lịch, người dân lại tổ chức lễ tiệc Quan Đệ Nhị Giám Sát một lần.

Đền thờ Quan Đệ Nhị

Trên khắp quốc gia, có 4 ngôi đền thờ chính Quan Lớn Đệ Nhị Giám Sát được nhân dân cho là vô cùng rất thiêng và tiếp tục đến dâng lễ cúng bái .

Đền Quan Giám Sát Linh Từ – Lạng Sơn

Địa chỉ: thuộc xã Hòa Lạc, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn

Đền Giám Sát Linh Từ được cho là nơi Quan Đệ Nhị trấn giữ miền Sơn Lâm, là ngôi đền tiên phong được nhắc đến khi nói đến những ngôi đền thờ chính Quan Đệ Nhị .
Khi xưa ngôi đền được thiết kế xây dựng rất đơn sơ với tường tranh lá nứa, số cung thờ và tượng thờ rất rất ít. Lâu dần theo thời hạn, nhân dân hưng công cúng tiến, đền được trùng tu sửa sang và ngày một khang trang, thoáng rộng, bề thế hơn .
Hầu hết nguyên vật liệu kiến thiết xây dựng đền đều được làm từ vật tư đá xanh trạm trổ vô cùng thích mắt và bề thế. Bên trong khuôn viên đền thời nay không chỉ có cung chính thờ Quan Lớn Đệ Nhị mà còn lan rộng ra thêm ra những gian đại bái, gian tiền bái và trung bái, bên ngoài còn có cung thờ Cậu Bé .

Đền Quan Đệ Nhị – Đồng Bằng

• Địa chỉ: thuộc Đông Hải, Quỳnh Phụ, Thái Bình

Đền nằm trong khu di tích lịch sử đền Đồng Bằng thờ Vua Cha Bát Hải rất to lớn. Ngôi đền có lịch sử dân tộc sống sót từ đời Hùng Duệ Vương thứ 18 cùng thời gian kiến thiết xây dựng đền Vua Cha Bát Hải Động Đình và cách đền Vua Cha khoảng chừng 500 m. Người dân quanh vùng tương truyền rằng đền Quan Đệ Nhị rất rất linh, gắn với nhiều câu truyện tâm linh rất ly kỳ .
Đầu tiên phải kể là câu truyện vào thời hạn nhân dân ta chống giặc Nguyên Mông xâm lược. Khi ấy, Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn cùng những tướng lĩnh trong triều dùng chính vùng đất của Trang Đào Động lập địa thế căn cứ quân sự chiến lược. Đã nhiều lần Đức Trần Triều năm mơ, chiêm bao được Đức Vua Cha và Quan Giám Sát về hiến kế cho. Sau đó, Hưng Đạo Vương đã cho quân lính dàn trận theo đúng giấc mơ và quả nhiên những trận đánh đều linh ứng, quân ta thắng lợi giòn giã mà thương vong rất ít. Sau này, nhờ vào những sự linh ứng phù giúp của những thánh nhân đó mà Hưng Đạo Vương đã 3 lần đánh thắng giặc Nguyên Mông. Ngài sau này được triều đình sắc phong là “ Hộ Quốc Tỷ Dân Hiển Liệt Phúc Thần ” .
Câu chuyện thứ 2 xảy ra vào thế kỉ I, thời vua Khải Định. Lúc này, nhà vua đã qua tuổi tứ tuần, nhiều thê thiếp nhưng không có đến một người nối ngôi. Nghe danh về ngôi đền thờ Quan Lớn Đệ Nhị ở đất Đào Động rất linh nên nhà vua đã về tận nơi dâng hương và xin Ngài độ cho sớm hoàng nam. Cuối cùng việc cầu tự của nhà vua cũng linh ứng, để cảm tạ ơn thánh thần, nhà vua đã bỏ ra rất nhiều vàng bạc để trùng tu hàng loạt đền chùa đình miếu tại vùng đất Đào Động khang trang và hoàn mỹ hơn .
Ngày nay, đền Quan Lớn Đệ Nhị là một ngôi đền có bề dày về kiến trúc cổ truyền kiếp chỉ xếp sau đền Đức Vua Cha Bát Hải và được nhân dân tiếp tục tới dâng lễ chiêm bái. Đông vui nhất là vào dịp tháng 8 âm lịch hàng năm, nhân dân từ mọi miền tổ quốc lại đổ về thăm quan vãng cảnh và chiêm bái tại đền Quan Lớn Đệ Nhị rất sinh động .

Đền Quan Giám Sát – Phố Cát

• Địa chỉ: thuộc Thành Vân, Thạch Thành, Thanh Hóa

Tại Phố Cát Thanh Hóa cũng có đền thờ Quan Đệ Nhị Giám Sát. Tương truyền rằng, đây là nơi Quan Ông hay giáng hạ đi dạo. Nhân dân nơi đây vì tôn thờ, sùng kính Ngài nên đã thiết kế xây dựng đền thờ và hương khói hàng năm hàng tháng, bái lạy Ngài tại đây .

Đền Quan Giám – Phong Mục

• Địa chỉ: thuộc thôn Phong Mục, xã Châu Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa.

Với vè ngoài không hào nhoáng, không phô trương, ngôi đền Quan Đệ Nhị Giám Sát được nhân dân thôn Phong Mục thiết kế xây dựng và thành tâm hương khói hàng năm. Ngôi đền được kiến thiết xây dựng theo lối kiến trúc đơn thuần, không cầu kỳ mà cốt là nơi để nhân dân có tâm đến để chiêm bái nhà Ngài biểu lộ lòng tôn kính, đồng thời cầu mong sức khỏe thể chất cho mái ấm gia đình .

Kinh nghiệm khi đi lễ Quan Lớn Đệ Nhị

Hầu giá Quan Lớn Đệ Nhị

Quan Lớn Đệ Nhị là một vị Quan Ông rất hay về ngự đồng. Khi văn thỉnh đến câu “ Thỉnh mời đệ nhị Tôn quan .. ” thì ngài sẽ ra dấu bằng hai ngón tay trái .
Khi về ngự, Quan Đệ Nhị vận y phục màu xanh lá, thắt đai xanh, thêu rồng và hổ phù ; đeo mạng xanh, nét xanh. Ngài về làm lễ tấu hương, khai quang, chứng sớ và múa kiếm, an tọa và ngự tửu. Các giá hầu Quan mỗi nơi mỗi khác, có nơi Quan về ngự múa đôi kiếm, cũng có nơi múa một kiếm, cũng có nơi thì Quan múa một kiếm một cờ .
Khi lập đàn mở phủ, Quan Lớn Đệ Nhị sẽ về chứng tòa Nhạc Phủ với đàn mã đều có sắc tố xanh. Không những thế, trước ngày làm lễ, người ta cũng thường thỉnh Quan Ông về để thanh tra giám sát đàn mã đền phủ trước .

Dâng lễ Quan Lớn Đệ Nhị

Quan Lớn Đệ Nhị vô cùng rất thiêng, người ta tin rằng đến đền lễ Quan cầu tài được tài, cầu lộc được lộc, cầu sự nghiệp được công danh sự nghiệp. Nếu dâng lễ quan, nên dâng ngân trần ( tiền thật ), do tại Ngài là vị Quan Ông giám sát trên thượng ngàn, chuyên cấp tài lộc sơn lâm nên khi dâng kim ngân trần gian thì Ngài mới chứng cho lời khấn nguyện. Tuy nhiên, đến lễ nhà Ngài thì không chỉ đặt tiền thật lên ban thờ Ngài mà bạn còn cần chuẩn bị sẵn sàng thêm những thức lễ như : một đĩa hoa, một đĩa quả nhiều loại quả, cơi trầu, quả cau, cút rượu, xôi thịt, giấy tiền, thẻ hương, cánh sớ .

Bản văn Quan Lớn Đệ Nhị

Bản 1 – Bản Văn Quan Đệ Nhị Giám Sát

Sơn tiêu sơn động sơn trang
Đền thờ quan giám sát thượng ngàn tối linh
Muôn hoa đua nhị trên cành
Bộ nàng tha thướt yến quỳnh bẻ bai
Thượng ngàn giám sát quyền cai
Thông tri tam giới khâm sai đại thần
Có phen giá vũ đằng vân
Bát muôn công tử xa gần làm tôi
Trời làm đại hạn nắng nôi
Kiều quan đảo vũ một thôi giờ dần
Lệnh sai hà bá thủy thần
Tự nhiên dâng nước xoáy vần mưa sa
Điều thời thiên hạ xướng ca
Phong điều vũ thuận thái hòa thảnh thơi
Có phen thư thả ngự chơi
Tuyển người số mực chép người số son
Vua cha nghe hết nguồn cơn
Ai làm nấy chịu chẳng còn có oan
Lệnh truyền giáng hạ làm quan
Sinh vào quý tộc hiền lương đức lành
Vừa năm ất dậu thai sinh
Mồng ba tháng một đã sinh ra người
Tuổi vừa ba bốn đi chơi
Văn thi phú lục mọi tài khôn ngoan
Song đường hoan hỉ yêu thương
Rằng nhà có phúc kẻ thương người vì
Chẳng ngờ Thượng Đế đến kì
Mồng ba tháng một, một khi giờ dần
Sắc sai hà bá thủy thần
Quần tiên đón rước chẳng nhầm một ai
Ngũ lôi tín hiệu lệnh tướng trời
Nhị thập bát tú mọi nơi trương tòa
Đều thời vâng lệnh vua cha
Rước quan đệ nhị lên tòa thượng thiên
Song đường thương nhớ chẳng yên
Sao ông nỡ để mối phiền dương gian
Sinh thành dưỡng dục núi non
Lấy ai khuya sớm thần hôn cho đành
Vốn xưa ông ở thiên đình
Con vua Thượng Đế giáng thần dương gian
Dù ai có lệnh kêu van
Khấn ông đệ nhị thọ khang yên lành
Thiên tư chính trực mưu trí
Giáng Đền giáng phủ anh linh muôn phần
Chữ rằng Thánh giáng lưu ân
Đa tài đa lộc thiên xuân thọ trường .

Bản 2 – Văn Quan Đệ Nhị Giám Sát

Nhác trông lên biển đề choi chói
Dưới sân rồng nhang khói lộng lẫy
Muôn hoa đua nhị trên cành
Sơn trang quan giám yến quyền bẻ bai
Quản tam giới quyền cai giám sát

Khâm thừa đế lệnh xưa nay

Quyền quan giám sát chức dày thiên cung
Sổ hội đồng một tay nắm giữ
Số trần gian sinh tử sót ai
Có phen ngự cảnh bồng lai
Rút dây tội phước cân người tội công
Có phen tới dân rồng chầu chực
Tấu đối xong nhật khắc tăng du
Có phen đằng giá Vân Cù
Mưa tuôn khói tỏa sấm ù dậy vang
Họp bàn loan đình Thần ca tụng
Chén rượu quỳnh Quan chú Quan anh
Cửa đền gió mát trăng thanh
Đàn ca sáo thổi dạo quanh trước lầu
Có phen ra tiếp hầu Lưu Quí
Ván cờ Tiên đấu trí một hai
Có phen thắng cảnh đua tài
Cờ Tiên một đấu thờ vài trăm thiên
Thơ Lý Bạch cờ tiên dám ví
Rượu lưu ly tửu chí coi chi
Ngắm xem hoa cúc hoa quỳ
Hoa lan hoa huệ tứ kỳ bách hoa
Vườn thượng uyển trăm hoa đua nở
Thú chơi hoa phải biết mùi hoa
Hoa lan hoa huệ hoa trà
So sánh có mai hoa là đệ nhất
Đã đẹp lại thơm hương cũng ngát
Màu trong so ngọc trảm nào thua
Mặn mà mọi vẻ mọi ưa
Bách hoa đua nở bốn mùa ngát hương
Vang tiếng trống bốn phương sấm động
Cửa thiên môn lồng lộng uy quang
Đức ông chính ngự ngai vàng
Kiên tri tam giới, Ngọc Hoàng sắc phong
Ban hiệu vị Quận Công Giám Sát
Quyền quản cai Phố Cát Đồi Ngang
Võ thời vó với Đức Quan
Văn thời sáng ví Mạnh Nhan thay là
Giáng sinh ngày mồng ba tháng một
Trung thiên thời chính ngọ xuất thân
Thung huyên mừng thầm muôn phần
Sinh ra là đấng trung thần trượng phu
Tài văn võ cơ đồ bất nhị
Thượng đẳng thần Đệ nhị tôn quan
Dù ai hữu sự kêu van
Khấn Quan Đệ Nhị thọ khang yên lành
Nén nhang thơm tâm thành khấu thủ
Ứng pháp mầu đảo vũ thu vân
Chữ rằng thánh giáng lưu ân
Tôn Quan lưu phúc thiên xuân thọ trường .
Bản 3 – Văn Quan Đệ Nhị Giám Sát
Nhác trông lên tòa vàng san sát ,
Không đâu bằng Phố Cát Đồi Ngang .
Đá lô xô nước chảy làn làn ,
Điều một thú cỏ hoa như vẽ .
Nhạn chiều hôm bay về lẻ tẻ ,
Trên sườn non chim sẻ ríu ran .
Nước dưới khe tung tính tiếng đàn ,
Trên đỉnh núi tung reo điểm trống
Có thơ rằng :
Ngần ngật Sòng Sơn kiêu dị lộc
Thanh thanh tri thủy chiếu trần tâm
Sơn tri cao hệ thủy chí thâm
Đây thực chốn non nhân nước trí .
Thượng phong tri thủy địa cốc lâm san
Nam thiên tri đệ nhất đền quan
Cảnh lạc thú thượng ngàn sơn cước
Thông minh chính trực, giúp nước phù đời
Quyền sơn lâm quản lý khắp nơi
Vâng ngọc chỉ giáng trần Nam Việt
Anh hùng hào kiệt, độ khắp vạn dân
Sắp gia ban : Thượng đẳng tối linh thần

Quyền giám sát, kiêm tri phủ viện

Nghe văn thỉnh luyện, giá ngự từ trung
Chữ “ Sở cầu hữu cảm tất thông ”
Hộ đệ tử đồng gia thời phong phú .

Source: https://vh2.com.vn
Category : Nghe Nhìn