Linux là gì? Tổng hợp mọi kiến thức về Linux

Hiện nay, bên cạnh Windows và macOS, một trong những hệ điều hành mã nguồn mở được nhiều người lựa chọn sử dụng không thể không không nhắc đến Linux. Vậy Linux là gì? Hãy cùng tìm hiểu bài viết dưới đây để có thêm nhiều kiến thước về hệ điều hành Linux nhé.

Linux là gì?

Linux là một hệ điều hành máy tính được phát triển từ năm 1991, dựa trên hệ điều hành Unix và viết bằng ngôn ngữ C.

Đây là một hệ điều hành được phát hành miễn phí và có nhiều ưu điểm vượt trội nên thường được sử dụng nhiều hơn là Windows hay những hệ điều hành nào khác.

Linux là gì?

Hiện nay, Linux được đánh giá là một hệ điều hành máy tính được sử dụng rộng rãi và được tin tưởng bởi các ông lớn, trong đó có 2 khách hàng là IBM và Dell. Linux đồng thời cũng là tên hạt nhân của hệ điều hành này.

>> Xem thêm: Hosting Linux là gì? Nên sử dụng hosting Linux hay hosting Windows

Cấu trúc của Hệ điều hành Linux

• Kernel: Hay còn được gọi là phần Nhân, là phần quan trọng và được ví như trái tim của HĐH Linux. Phần kernel quan trọng nhất của máy tính có nhiệm vụ chứa các module, thư viện để quản lý và giao tiếp với phần cứng và các ứng dụng.
• Shell: Shell là một chương trình có chức năng thực thi các lệnh (command) từ người dùng hoặc từ các ứng dụng yêu cầu– tiện ích yêu cầu chuyển đến cho Kernel xử lý. Shell được coi là cầu nối để kết nối Kernel và Application, phiên dịch các tập lệnh từ Application gửi đến Kernel để thực thi.
• Applications: Là các ứng dụng và tiện ích mà người dùng cài đặt trên Server. Ví dụ: ftp, samba, Proxy,…

Mô hình cấu trúc HĐH Linux

Lịch sử của hệ điều hành Linux

Khi đang học ĐH Helsinki, ông Linus Torvards có ý tưởng sáng tạo tạo ra một hệ điều hành mới thay thế sửa chữa cho hệ điều hành cũ cho nền giáo dục hiện tại thời đó. Vì thế, ông đã khởi đầu viết những câu lệnh Linux đầu tiền, đặt nền móng cho sự tăng trưởng của Linux đến lúc bấy giờ .
Lịch sử của hình thành hệ điều hành Linux
Hiện nay, Linux được chia ra thành những phiên bản như : Ubuntu, Linux Mint, Fedora, Debian, … nhưng phần đông người sử dụng nhiều vẫn là Ubuntu. Linux là một trong những ví dụ điển hình nổi bật nhất của ứng dụng nguồn mở và của việc tăng trưởng mã nguồn mở. Mã nguồn hoàn toàn có thể được dùng, sửa đổi và phân phối – thương mại hoặc phi thương mại – bởi bất kể ai, theo những pháp luật của giấy phép tương ứng, ví dụ như GNU General Public License .

Thị phần và tăng trưởng

Theo nhiều điều tra và nghiên cứu cho thấy rằng, thị trường Linux đang tăng trưởng khá nhanh gọn. Doanh thu của sever, máy tính để bàn và ứng dụng đóng gói chạy Linux dự kiến sẽ vượt hơn 35,7 tỷ đô la vào năm 2008. Các nhà nghiên cứu và phân tích cho rằng sự thành công xuất sắc của Linux nhờ vào độ bảo mật thông tin, đáng tin cậy, ngân sách thấp, … mà nó mang lại .

Desktop và laptop

Theo thống kê, tính đến tháng 11 năm 2018, thị trường ước tính của Linux trên máy tính để bàn khoảng chừng 2.1 %. Trong khi đó, so sánh cùng kỳ với Microsoft Windows có thị trường khoảng chừng 87 %, trong khi macOS chiếm khoảng chừng 9.7 % .

Máy chủ Web

Theo số liệu thống kê từ W3Cook, cứ 1,000,000 tên miền của Alexa ước tính đến tháng 5 năm năm ngoái có khoảng chừng 96.55 % sever web đã chạy Linux, 1.73 % chạy Windows, và 1.72 % chạy FreeBSD .
Và tính đến tháng 11 năm năm nay ước tính rằng 66.7 % sever web chạy Linux / Unix, và 33.4 % chạy Microsoft Windows .
Tháng 9 năm 2008, Steve Ballmer CEO của Microsoft, đã công bố rằng 60 % sever web chạy Linux, so với 40 % chạy Windows Server .
Báo cáo Q1 2007 của IDC chỉ ra rằng Linux nắm giữ 12,7 % thị trường sever nói chung tại thời gian đó. Ước tính này dựa trên số lượng sever Linux được bán bởi những công ty khác nhau và không gồm có phần cứng sever được mua riêng mà đã setup Linux sau đó .

Thiết bị di động

Hiện nay, Hệ điều hành Android dựa trên nhân Linux, đã trở thành hệ điều hành thống trị cho thị trường smartphones. Trong quý II năm 2013, 79,3 % điện thoại cảm ứng mưu trí được bán trên toàn quốc tế đã sử dụng Android. Android cũng là một hệ điều hành thông dụng cho máy tính bảng, chịu nghĩa vụ và trách nhiệm cho hơn 60 % doanh thu máy tính bảng tính đến năm 2013. Theo thống kê của sever web, đo lường và thống kê 12 tháng 3 năm 2014 Android có thị trường khoảng chừng 46 %, với iOS nắm giữ 45 %, và 9 % còn lại được quy cho những nền tảng thích hợp khác nhau .

Sản xuất Film

Linux là nền tảng được lựa chọn trong ngành công nghiệp điện ảnh trong suốt những năm qua. Bộ phim lớn tiên phong được sản xuất trên sever Linux là Titanic ( 1997 ). Kể từ đó, những hãng phim lớn gồm có DreamWorks Animation, Pixar, Weta Digital, và Industrial Light và Magic đã chuyển sang sử dụng nền tảng này. Theo Linux Movies Group, hơn 95 % sever và máy tính để bàn tại những công ty phim hoạt hình và hiệu ứng hình ảnh lớn đều sử dụng Linux .

Ưu và nhược điểm của Linux là gì?

Ưu điểm Hệ điều hành Linux

Sự khẳng định của các hệ điều hành lớn như Windows và Mac OS, dù thế nhưng hệ điều hành Linux mã nguồn mở vẫn phát triển một cách mạnh mẽ với nhiều ưu điểm vượt trội. Những ưu điểm của Linux là gì? Bạn sẽ hiểu chi tiết ở dưới đây.

Hệ điều hành Linux miễn phí

Với Linux bạn không phải mất phí để mua bản quyền Linux để khởi đầu quy trình sử dụng. Mà bạn trọn vẹn sử dụng một cách không tính tiền với toàn bộ những tính năng của hệ điều hành này. Ngoài ra, được tương hỗ những ứng dụng văn phòng OpenOffice và LibreOffice .

Tính linh hoạt

Khi sử dụng Linux, người dùng hoàn toàn có thể linh động trong việc chỉnh sửa hệ điều hành theo nhu yếu của mình. Là một ưu điểm rất hữu dụng trong quy trình sử dụng của những lập trình viên .

Tính bảo mật cao

Tính bảo mật thông tin của Linux là cực cao nên tổng thể những ứng dụng mã độc, virus, … đều không hề hoat động trên Linux. Vì thế bạn hãy yên tâm tải Linux và sử dụng một cách tự do .

Linux hỗ trợ cho máy cấu hình yếu

Với Linux dù máy tính của bạn có thông số kỹ thuật yếu nhưng Linux vẫn tương hỗ update, tăng cấp và tương hỗ liên tục và tiếp tục trong khi sử dụng. Hoạt động của Linux cũng vô cùng không thay đổi trên những máy tính yếu .

Nhược điểm của Linux

Một vài hạn chế của Linux như :

• Số ứng dụng được trên Linux còn hạn chế.
• Một số nhà sản xuất driver không phát triển và hỗ trợ cho Linux.
• Khó tiếp cận và làm quen khi bạn đã quá quen thuộc với Windows thì khi chuyển sang Linux bạn cần một thời gian để có thể làm quen được hệ điều hành này.

Ưu và nhược điểm hệ điều hành Linux

Linux hoạt động như thế nào?

Linux được phong cách thiết kế tựa như UNIX. Nhưng đã tăng trưởng để chạy trên nhiều loại phần cứng từ điện thoại thông minh đến siêu máy tính. Mọi hệ điều hành dựa trên Linux đều tương quan đến nhân Linux. Quản lý tài nguyên phần cứng và một bộ gói ứng dụng tạo nên phần còn lại của hệ điều hành .
Hoạt động của hệ điều hành Linux
Hệ điều hành Linux gồm có một số ít thành phần cốt lõi thông dụng. Như những công cụ GNU, trong số những thành phần khác. Các công cụ này phân phối cho người dùng cách quản trị tài nguyên do kernel cung ứng. Cài đặt ứng dụng bổ trợ, định thông số kỹ thuật thiết lập hiệu suất và bảo mật thông tin, … Tất cả những công cụ này đi kèm với nhau tạo nên hệ điều hành tính năng. Vì Linux là một hệ điều hành mã nguồn mở. Các kết hợp phần mềm hoàn toàn có thể khác nhau giữa những bản phân phối Linux .

Dòng lệnh trên Linux là gì?

Dòng lệnh trên Linux là gì? Nó là quyền truy cập trực tiếp của bạn vào máy tính. Đó là nơi bạn yêu cầu phần mềm thực hiện các hành động mà giao diện người dùng đồ họa (GUI) không thể thực hiện.

Các câu lệnh trong Linux có sẵn, mã nguồn mở hoặc độc quyền. Nhưng nó thường được link với Linux. Bởi vì cả hai dòng lệnh và ứng dụng nguồn mở. Cung cấp cho người dùng quyền truy vấn không hạn chế vào máy tính của họ .

So sánh hệ điều hành Windows và Linux

Windows, Linux là hai Hệ điều hành được sử dụng phổ biến hiện nay và giữa chúng có những khác biệt nhất định. Windows thực sự là một đối thủ “nặng ký”, đối với người dùng đã quá quen với hệ điều hành của Microsoft, chắc hẳn việc chuyển đổi sang Linux bước đầu sẽ gặp khó khăn. Tuy nhiên, những lợi ích mà Linux mang lại chắc chắn khiến bạn hài lòng.

Sự khác nhau giữa cấu trúc file của hệ điều hành Windows với Linux

Trong bảng dưới đây, là những yếu tố khác biệt giữa Windows và Linux mời bạn cùng tham khảo:

Bảng so sánh hệ điều hành Windows và Linux

Cấu trúc file

Cấu trúc của Linux khác trọn vẹn so với Windows. Nó được tăng trưởng trên một mã gốc riếng với những nhà tăng trưởng riêng không liên quan gì đến nhau. Với Linux thì những thư mục My Document ở ổ đĩa C và D được thay thế sửa chữa bằng cây tài liệu. Các ổ đĩa sẽ được đặt vào đó kể cả thư mục Home và Desktop .

>> Xem thêm: Inodes là gì? Những điều cần biết về Inodes

Không sử dụng Registry

Registry là một cơ sở tài liệu chủ cho mọi thiết lập nằm trên máy tính với công dụng nắm giữ thông tin ứng dụng, mật khẩu, thiết bị, … Tuy nhiên trong Linux lại không sử dụng registry mà những tài liệu được sử dụng dưới dạng module. Trong khi đó, Linux lưu tài liệu người dùng thì Linux lưu những thiết lập của mình trên cơ sở chương trình phân cấp người dùng .

Quản lý gói

Với Linux, những chương trình sẽ được thiết lập dưới dạng. exe như Windows mà được tập hợp trong một chương trình quản trị gói ( Package manager ). Với tính năng này, người dùng không phải lên những trình duyệt web để tải nữa, mà chỉ cần tìm kiến trong những kho tài liệu của trình quản trị gói và triển khai tải về .

Thay đổi được giao diện

Giao diện Linux trọn vẹn tách rời với mạng lưới hệ thống lõi. Bạn hoàn toàn có thể biến hóa giao diện mà không cần lo ngại về yếu tố setup những chương trình. Có nhiều giao diện như GNOME, KDE hay Unity và nhiều giao diện khác để bạn hoàn toàn có thể lựa chọn tương thích .

Tài khoản và quyền user

Linux có ba loại user gồm:

• Regular: Đây là tài khoản user thông thường được tạo khi cài đặt Ubuntu các file được lưu trữ trong /home là thư mục chính của tài khoản này. Loại user này, không có quyền truy cập vào các thư mục của user khác.
• Root: Đây là tài khoản được tạo khi cài đặt Linu. Loại user này có thể truy cập vào những file bị giới hạn quyền, cài đặt phần mềm và có quyền quản trị. Với tài khoản này, bạn có thể cài đặt phần mềm, thay đổi file hệ thống, hoặc thực hiện các tác vụ cần quyền quản trị bất kỳ lúc nào.
• Service: Linux là hệ điều hành chính trong máy chủ. Các dihcj vụ như Apache, Squid, email,… đều có những tài khoản dịch vụ cá nhân riêng. Giúp năng tính bảo mật cho máy tính của bạn.

Windows sẽ có 4 loại user: Administrator, Standard, Child và Guest.

>> Xem thêm: Nên chọn hosting Linux hay hosting Windows?

Các phiên bản nổi bật của hệ điều hành Linux

Ubuntu

Ubuntu là phiên bản thông dụng nhất của Hệ điều hành Linux và được xem là loại HĐH dùng nhân Linux phổ cập nhất. Đây là một nhánh của Debian Linux .
Ubuntu

Fedora – Red Hat

Fedora – Red Hat thường được tối ưu cho server, là một phiên bản tốt dành cho lập trình viên bởi nó tương hỗ sẵn 1 số ít công cụ, nền tảng để lập trình. Ưu điểm của Fedora là năng lực thuận tiện tùy biến về giao diện .
Fedora còn liên tục update những những công nghệ tiên tiến mới, tiên tiến và phát triển như mạng lưới hệ thống tập tin mới, kỹ thuật ảo hóa mới, …
Fedora

Linux Mint

Linux Mint là phiên bản GNU / Linux tăng trưởng dựa trên nền tảng Ubuntu. Giao diện đồ họa desktop được phong cách thiết kế khá quen thuộc với người dùng Windows chính là ưu điểm của Mint. Đó là sự phối hợp giữa Windows 7 và macOS X. Ngoài ra, Linux Mint còn chiếm hữu kho ứng dụng phong phú được thừa kế từ Ubuntu .
Linux Mint

Kali Linux

Kali Linux là một phiên bản Linux đặc biệt được phát triển và duy trì bởi Offensive Security khi được tổ chức này phát hành vào tháng 3 năm 2013.

Kali Linux được xem là một giải pháp tiện lợi, giúp chuẩn bị, phân loại, thu thập và cập nhật các công cụ bảo mật trên hệ điều hành Kali Linux.

Kali Linux

CentOS Linux

CentOS là phiên bản Linux thường dùng cho sever web, quản lý và vận hành tốt và mềm mại và mượt mà trên những mainframe, đặc biệt quan trọng là GUI, KDE, GNOME, …
Chủ yếu CentOS sử dụng trên sever với giao diện dòng lệnh nhưng vẫn có năng lực tích hợp giao diện đồ họa. Các doanh nghiệp lúc bấy giờ lựa chọn sử dụng CentOS nhờ tính không thay đổi và bảo mật thông tin nhiều Lever của phiên bản này .
CentOS

Nên sử dụng phiên bản Linux nào?

Trên thực tế, việc để lựa chọn phiên bản Linux còn phụ thuộc vào nhu cầu của người dùng. Nhưng nếu bạn là người mới bắt đầu tiếp xúc với Linux, Vietnix nghĩ Ubuntu là một lựa chọn phù hợp vào giai đoạn này. Ubuntu là Hệ điều hành phổ biến, dễ sử dụng và bạn sẽ dễ dàng tìm được hướng dẫn khi cần hỗ trợ.

Tài liệu nghiên cứu

Trên quốc tế có rất nhiều những website riêng về Linux. Dưới đây là một trong những trang phổ cập :

• Linux Weekly News: Cung cấp những thông tin hàng đầu về cộng đồng mã nguồn mở.
• Slash Dot: Những thông tin được cập nhật hàng ngày về phần mềm tự do.
• Up Ubuntu: Trang web với những bài hướng dẫn, mẹo vặt về cài đặt hay nâng cấp phần mềm trong ubuntu. Ngoài ra còn cung cấp hệ thống lựa chọn các chuyên mục như Tips, System, General, Themes, Gnome Shell,…
• Make Teche Easies: Một nguồn thông tin đáng tham khảo về nhiều hệ thống điều hành như Linux, Mac hay Windows, ngoài ra còn có những bài hướng đẫn về các trình duyệt web nổi tiếng.
• OMG Ubuntu: Chứa nhiều bài viết, tin tức cập nhật mỗi ngày về hệ điều hành Ubuntu – một trong những distro Linux nổi tiếng.
• Linux From Scrath: Một dự án cung cấp những chỉ dẫn từng bược giúp người dùng tự xây dựng một thống Linux cho riêng mình.
• Wikipedia: Bách khoa toàn thư mở, chứa nhiều cần thiết về Linux.
• Sourceforge: SourceForge là một hệ thống quản lý các phiên bản trong quá trình phát triển phần mềm theo mô hình cộng tác. SourceForge cung cấp một phần mềm giao diện mặt trước dùng để quản lý chu kỳ phát triển phần mềm và có khả năng hợp nhất với đa số các ứng dụng mã nguồn mở như Apache, PostgreSQL, Subversion,…
• Distro Watch: Trang web cho phép tra cứu những thông tin mới nhất về các hệ thống Unix-like cũng như các bản distro của Linux. Tại đây người người có thể xem những thông tin như: kiểu hệ thống, hệ thống dựa trên distro nào, môi trường desktop chạy distro. Trang web còn giới thiệu những sách mới viết về các hệ thống Unix-like, lập trình,…
• Sandra Henry Stocker’s Blog: Blog của một quản trị viên hệ thống Unix lâu năm. Do đó mà blog này chứa nhiều các bài hướng dẫn, các mẹo vặt và các nhận xét theo kinh nghiệm. Nhưng không phải vì thế mà các bài viết đều quá chuyên sâu, khó đọc hay khó hiểu, mà phần lớn chúng đều cung cấp một các kiến thức cơ bản cho việc tự học hay nghiên cứu linux của người mới bắt đầu.
• Linux[dot]com: Một nguồn thông tin phong phú về Linux, bao gồm các thông tin được cập nhật thường xuyên về phần mềm, phần cứng, các thiết bị nhúng,… Nhiều bài hướng dẫn, tài liệu, hay video học Linux. Trang web còn chứa một “thư mục” về sách, phần mềm, ứng dụng hay các thiết bị cầm tay chạy Linux hoặc liên quan đến Linux.
• WebUpd8 là một blog về Ubuntu/Linux. Nó chủ yế cung cấp các tin tức hằng này, các mẹo, những bình phẩm về phần mềm. Đây là một blog có một lượng đọc giả đông đảo: gần 14,500 người thêm họ vào Google+, 27,000 người thích WebUupd8 trên facebook, hơn 700,000 khách viếng thăm mỗi tháng. Blog gồm hơn 4,000,000 trang. Hơn nữa webupd8 còn có một kho PPA riêng cho các hệ điều hành dựa trên Debian, chứa nhiều phần mềm được cập nhật mới nhất.
• How-To-Geek: Là một tập chí về công nghệ online, có nhiều bài viết, hướng dẫn hữu ích với nỗ lực làm cho nội dung dễ hiểu cho cả những người đọc bình thường chứ không riêng gì những người có kinh nghiệm. Tuy nhiên tạp chí này không chỉ về Linux mà còn có các cataloge về Windows, Mac OS X, Ứng dụng văn phòng, tin tức, bộ sưu tập ảnh nền,…
• Noobslab on Ubuntu, Mint and Debian: Một trang tin tức về các distro nổi tiếng như Ubuntu, Linux, Debian, OpenSUSE… Bao gồm nhiều bài báo, bài hướng dẫn, danh mục các theme đẹp cho Gnome-Shell hay Conky, thích hợp cho những người có nhu cầu trang hoàn cho giao diện hệ thống của họ. Như How-To-Geek trang web này cũng có một bộ sưu tập ảnh nền.
• Linux&Life: Bắt đầu vào khoảng năm 2011, Linux&Life là một website riêng về Linux và mã nguồn mở. Trang web chứa hàng trăm bài viết về các ứng dụng, các distro, các mẹo vặt hay các công cụ trang trí Desktop.
• How to force: Diễn đàn hỏi đáp và hướng dẫn về Linux – Linux Tutorial.
• Quản trị Linux: “Quản Trị Linux” giúp đào tạo, định hướng kiến thức cho thế hệ trẻ về những chủ đề xoay quanh an ninh mạng, ngành Linux System Admin tại Việt Nam.

Các forum về mã nguồn mở ở Nước Ta :

• Ubuntu Việt Nam: Lưu trữ 2012-08-31 tại Wayback Machine Diễn đàn về distro ubuntu ở Việt Nam
• Cộng đồng Linux VN: Diễn đàn thảo luận về Quản trị, thủ thuật Linux ở Việt Nam

Lời kết

Trên đây là toàn bộ kiến thức về Hệ điều hành Linux mà Vietnix muốn chia sẻ. Hy vọng với những kiến thức này sẽ giúp bạn hiểu được Linux là gì và nắm rõ những điểm khác biệt giữa Linux và Windows cũng như cho bạn một cái nhìn mới mẻ hơn về Linux. Chúc bạn thành công.

Source: https://vh2.com.vn
Category : Ứng Dụng