Tìm hiểu nội dung Điều 21 BLHS năm 2015 về “Tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự” – CÔNG AN TỈNH QUẢNG BÌNH

Luật hình sự Việt Nam quy định tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự chỉ là trường hợp đặc biệt, còn nói chung đa số những người không rơi vào tình trạng  quy định tại Điều 21 BLHS năm 2015 thì mặc nhiên được coi là có năng lực TNHS.

– Người triển khai hành vi nguy khốn cho xã hội trong khi đang mắc bệnh tâm thần, một bệnh khác làm mất năng lực nhận thức hoặc năng lực điều khiển và tinh chỉnh hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự .

Nội dung quy định về tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự trong BLHS năm 1999 được quy định tại Điều 13 với nội dung cơ bản như quy định của Điều 21 BLHS năm 2015. Điểm khác là trong nội dung quy định của Điều 13 BLHS năm 1999 đã đưa ra cách xử lí: “1.Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi đang mắc bệnh tâm thần, một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự”, đối với người này phải áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh.

Bạn đang đọc: Tìm hiểu nội dung Điều 21 BLHS năm 2015 về “Tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự” – CÔNG AN TỈNH QUẢNG BÌNH

– Người phạm tội trong khi có năng lực trách nhiệm hình sự, nhưng đã lâm vào thực trạng pháp luật tại khoản 1 Điều này trước khi bị phán quyết thì cũng được vận dụng giải pháp bắt buộc chữa bệnh. Sau khi khỏi bệnh, người đó hoàn toàn có thể phải chịu trách nhiệm hình sự ” .
Điều 13 BLHS năm 1999 không chỉ pháp luật thực trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự mà còn lao lý phương pháp xử lí so với những trường hợp mắc bệnh tâm thần trong khi triển khai tội phạm hoặc mắc bệnh tâm thần sau khi triển khai tội phạm .
BLHS năm năm ngoái chỉ đơn thuần lao lý những trường hợp đang mắc bệnh tâm thần mà gây thiệt hại cho xã hội thì không phải chịu trách nhiệm hình sự, tương thích với tiêu chuẩn của chương 4. “ Những trường hợp loại trừ trách nhiệm hình sự ”. Do vậy, việc pháp luật như vậy là hài hòa và hợp lý. Tuy nhiên, BLHS năm 1999 pháp luật thực trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự ( Điều 13 ) liền sát với Điều 12 pháp luật về tuổi chịu trách nhiệm hình sự là tín hiệu cơ bản trong việc xác lập chủ thể của tội phạm hoàn toàn có thể thuận tiện hơn khi vận dụng trong thực tiễn cũng như quy trình điều tra và nghiên cứu những tín hiệu chủ thể của tội phạm .
Về nội dung Điều 21 BLHS năm năm ngoái cũng pháp luật những tín hiệu để xác lập người trong thực trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự, đó là :
+ Thứ nhất, người gây thiệt hại cho xã hội là người mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác gây rối loạn hoạt động giải trí tinh thần ( tín hiệu về y học ) .
Các loại bệnh tâm thần thường gặp như những bệnh thiểu năng tinh thần, tinh thần phân liệt … hoặc 1 số ít bệnh khác như loạn thần do tuổi già, rối loạn nhận thức sau tai biến, rối loạn nhận thức sau chấn thương sọ não, bệnh động kinh …
Theo những nhà y học khi mắc bệnh tâm thần thì làm tác động ảnh hưởng đến hoạt động giải trí nhận thức của con người và từ đó tác động ảnh hưởng đến năng lực điều khiển và tinh chỉnh hành vi của họ .

+ Thứ hai, do mắc bệnh tâm thần đã làm mất khả năng nhận thức hoặc mất khả năng điều khiển hành vi (dấu hiệu về tâm lý).

Xem thêm: Trường huấn luyện Doanh nhân CEO Việt Nam học phí

Dấu hiệu tâm ý phản ánh năng lực nhận thức về đặc thù nguy khốn của hành vi, nhận thức về những yên cầu của xã hội khi triển khai hành vi nhất định. Người không có năng lực trách nhiệm hình sự là người mất đi năng lực nhìn nhận hành vi đã thực thi, họ không hiểu được hành vi đó là đúng hay sai, có tương thích với chuẩn mực đạo đức xã hội hay không, có tương thích với pháp luật của pháp lý hay không … Chính vì sự rối loạn nhận thức như vậy, nên họ không hề kiềm chế việc thực thi hành vi nguy khốn cho xã hội cũng như xem xét, lựa chọn xử sự cho tương thích với yên cầu của xã hội .
Theo ngành y học và tâm ý thì khi một người mất năng lực nhận thức thì tất yếu làm mất năng lực tinh chỉnh và điều khiển hành vi. Nhưng cũng có những trường hợp mắc những loại bệnh khác như động kinh … có lúc lên cơn bệnh ở trong thời gian nhất định, nhưng do xung động bệnh lý mà con người này không hề điều khiển và tinh chỉnh hành vi của mình theo mong ước. Ví dụ một người đang tinh chỉnh và điều khiển xe hơi giật mình lên cơn động kinh đã làm cho chân tay họ không hề điều khiển và tinh chỉnh xe hơi theo ý muốn nên tai nạn đáng tiếc giao thông vận tải nghiêm trọng đã xảy ra, mặc dầu thời gian đó hoàn toàn có thể nhận thức của họ vẫn còn .
Như vậy, một người được coi là trong thực trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự phải đồng thời thỏa mãn nhu cầu hai tín hiệu y học ( mắc bệnh ) và tâm ý ( năng lực nhận thức … ), trong đó tín hiệu tâm ý có vai trò quyết định hành động. Bởi nếu người đang mắc bệnh tâm thần nhưng mức độ nhẹ, chỉ làm hạn chế năng lực nhận thức, năng lực điều khiển và tinh chỉnh hành vi ( họ vẫn là người có điều kiện kèm theo để có lỗi ) thì họ vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự nếu gây thiệt hại cho xã hội nhưng hoàn toàn có thể được xem xét giảm nhẹ trách nhiệm hình sự .
Việc xác lập hai tín hiệu y học và tâm ý phải trải qua giám định tâm thần tư pháp. Kết luận giám định tâm thần tư pháp là địa thế căn cứ để Tóm lại một người gây thiệt hại cho xã hội có thuộc trường hợp loại trừ trách nhiệm hình sự hay không .

Điều 21. Tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự Người thực thi hành vi nguy hại cho xã hội trong khi đang mắc bệnh tâm thần, một bệnh khác làm mất năng lực nhận thức hoặc năng lực điều khiển và tinh chỉnh hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự .

Quang Thắng

 

Xem thêm: Thời gian, lệ phí, địa điểm của các kỳ thi đánh giá năng lực, tư duy năm 2023

Source: https://vh2.com.vn
Category : Doanh Nhân