Kỹ thuật “ổ bi” Kỹ thuật ủng hộ – phản đối Kỹ thuật thu thập thông tin phản hồi – Tài liệu text

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (982.26 KB, 128 trang )

ngồi có thể quan sát những người thảo luận như xem cá trong bể. Trong q trình thảo luận, nhóm quan sát và nhóm thảo luận sẽ thay đổi vai trò với nhau.
Nhóm quan sát sẽ trả lời các câu hỏi sau: – Người nói có nhìn vào những người đang nói với mình khơng?
– Họ có nói một cách dễ hiểu khơng? – Họ có để những người khác nói hay khơng?
– Họ có đưa ra được những luận điểm đáng thuyết phục hay không? – Họ có đề cập đến luận điểm của người nói trước mình khơng?
– Họ có lệch hướng khỏi đề tài hay khơng?
– Họ có tơn trọng những quan điểm khác hay không?

1.4.6. Kỹ thuật “ổ bi”

Kỹ thuật ổ bi dùng trong thảo luận nhóm, trong đó HS chia thành hai nhóm ngồi theo hai vòng tròn đồng tâm như hai vòng của một ổ bi và đối diện nhau để tạo điều kiện
cho mỗi HS có thể nói chuyện với lần lượt các HS ở nhóm khác.
Cách thực hiện:
– Khi thảo luận, mỗi HS ở vòng trong sẽ trao đổi với HS đối diện ở vòng ngồi. – Sau một ít phút thì HS vòng ngồi ngồi n, HS vòng trong chuyển chỗ theo chiều kim
đồng hồ, tương tự như vòng bi quay, để ln hình thành các nhóm đối tác mới.

1.4.7. Kỹ thuật ủng hộ – phản đối

Tranh luận ủng hộ – phản đối tranh luận chia phe là dùng trong thảo luận, trong đó đề cập về một chủ đề có chứa đựng xung đột. Những ý kiến khác nhau và những ý kiến đối
lập được đưa ra tranh luận nhằm mục đích xem xét chủ đề dưới nhiều góc độ khác nhau. Mục tiêu của tranh luận không phải là nhằm đánh bại ý kiến đối lập mà nhằm xem xét chủ
đề dưới nhiều phương diện khác nhau.
Cách thực hiện:
– Các thành viên được chia thành hai nhóm theo hai hướng ý kiến đối lập nhau. Việc chia nhóm theo nguyện vọng của các thành viên muốn đứng trong nhóm ủng hộ hay phản
đối.
– Một nhóm cần thu thập những lập luận ủng hộ, còn nhóm đối lập thu thập những luận cứ phản đối đối với luận điểm tranh luận.
– Sau khi các nhóm đã thu thập luận cứ thì bắt đầu thảo luận thơng qua đại diện của hai nhóm nếu mỗi nhóm nhỏ hơn 6 người thì khơng cần đại diện mà mọi thành viên có thể
trình bày lập luận. Mỗi nhóm trình bày một lập luận của mình. Nhóm ủng hộ đưa ra một lập luận ủng hộ, tiếp đó nhóm phản đối đưa ra một ý kiến phản đối và cứ tiếp tục như vậy.
– Sau khi các lập luận đã đưa ra thì tiếp theo là giai đoạn thảo luận chung, đánh giá, kết luận thảo luận.

1.4.8. Kỹ thuật thu thập thông tin phản hồi trong dạy học

Thông tin phản hồi trong dạy học là những ý kiến nhận xét, đánh giá của GV và HS về những yếu tố ảnh hưởng tới quá trình học tập nhằm mục đích là điều chỉnh, hợp lí hố
q trình dạy học. Việc đưa ra thơng tin phản hồi mang tính tích cực khi có sự cảm thơng, có kiểm sốt,
được người nghe chờ đợi, cụ thể, đúng lúc, khách quan, có thể biến thành hành động. Muốn vậy, cần tuân theo những quy tắc sau:
– Diễn đạt ý kiến một cách đơn giản và có trình tự. – Cố gắng lắng nghe, hiểu những suy tư, tình cảm không vội vã.
– Chấp nhận sự đánh giá của người khác. – Giải thích rõ những quan điểm không đồng nhất.
– Tập trung vào những vấn đề có thể giải quyết được. Có nhiều kỹ thuật khác nhau trong việc thu nhận thông tin phản hồi trong dạy học
như sử dụng phiếu điều tra mở, kỹ thuật tia chớp, kỹ thuật “3 lần 3”. 
Kỹ thuật tia chớp thu thông tin phản hồi thông qua việc các thành viên lần lượt nêu ngắn gọn và nhanh chóng nhanh như chớp ý kiến của mình. Kỹ thuật này tiến hành như
sau: – Lần lượt từng người nói suy nghĩ của mình về một câu hỏi. Mỗi người nói ngắn
gọn 1-2 câu ý kiến của mình. – Khi tất cả các thành viên đã trình bày xong ý kiến, tiến hành thảo luận.
 Kỹ thuật 3 lần 3 thực hiện như sau:
– Yêu cầu mỗi HS cần viết ra: 3 điều tốt, 3 điều chưa tốt, 3 đề nghị cải tiến về một
thực trạng nào đó. –
Tiến hành thảo luận về các ý kiến phản hồi.
Ngoài các kỹ thuật trên còn một số kỹ thuật dạy học khác có thể phát huy tính tích cực học tập của HS như: tham vấn bằng phiếu, lược đồ tư duy, kỹ thuật điều phối…..

1.5. Thực trạng sử dụng các phương pháp dạy học tích cực ở trường THPT

Để thấy rõ việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng dạy học tích cực cấp thiết như thế nào, khi đổi mới sẽ gặp những khó khăn gì, và đổi mới như thế nào cho phù hợp với
điều kiện từng vùng, miền, chúng tôi xin đưa ra một số kết quả điều tra từ nhiều nguồn khác nhau, ở những thời điểm khác nhau. Từ đó có đánh giá khách quan về thực trạng dạy học
hóa học ở trường THPT.

1.5.1. Kết quả điều tra của Th.S Hà Tú Vân

Kết quả điều tra được tổng hợp từ 85 GV tại 19 trường THPT thuộc các quận huyện của Tp.HCM năm 2008. [55]
Bảng 1.5. Nhận thức của GV về dạy học theo hướng tích cực. Phương pháp
Phát huy
TỐT tính
tích cực

Phần nào

phát huy được tính
tích cực
Khơng
phát huy được tính
tích cực
Tơi chưa hiểu lắm về
phương pháp này
Tơi thường dùng trong
GAĐT
Thuyết trình 5
31 25
8 Đàm thoại 39
18 20
Trực quan 47
13 1,2
25 Bài tập hóa học
29 18
5 14
Nghiên cứu 14
16 3
4 8
DH bằng hoạt động 31
16 5
7 DH cộng tác trong
nhóm nhỏ 26 22 1,2 3 1,2
DH theo quan điểm kiến tạo – tương tác
14 14 4 19 6 DH nêu vấn đề 34 21
1,2 1,2 9

Kỹ thuật ổ bi dùng trong thảo luận nhóm, trong đó HS chia thành hai nhóm ngồi theo hai vòng tròn đồng tâm như hai vòng của một ổ bi và đối diện nhau để tạo điều kiệncho mỗi HS có thể nói chuyện với lần lượt các HS ở nhóm khác.Cách thực hiện:- Khi thảo luận, mỗi HS ở vòng trong sẽ trao đổi với HS đối diện ở vòng ngồi. – Sau một ít phút thì HS vòng ngồi ngồi n, HS vòng trong chuyển chỗ theo chiều kimđồng hồ, tương tự như vòng bi quay, để ln hình thành các nhóm đối tác mới.Tranh luận ủng hộ – phản đối tranh luận chia phe là dùng trong thảo luận, trong đó đề cập về một chủ đề có chứa đựng xung đột. Những ý kiến khác nhau và những ý kiến đốilập được đưa ra tranh luận nhằm mục đích xem xét chủ đề dưới nhiều góc độ khác nhau. Mục tiêu của tranh luận không phải là nhằm đánh bại ý kiến đối lập mà nhằm xem xét chủđề dưới nhiều phương diện khác nhau.Cách thực hiện:- Các thành viên được chia thành hai nhóm theo hai hướng ý kiến đối lập nhau. Việc chia nhóm theo nguyện vọng của các thành viên muốn đứng trong nhóm ủng hộ hay phảnđối.- Một nhóm cần thu thập những lập luận ủng hộ, còn nhóm đối lập thu thập những luận cứ phản đối đối với luận điểm tranh luận.- Sau khi các nhóm đã thu thập luận cứ thì bắt đầu thảo luận thơng qua đại diện của hai nhóm nếu mỗi nhóm nhỏ hơn 6 người thì khơng cần đại diện mà mọi thành viên có thểtrình bày lập luận. Mỗi nhóm trình bày một lập luận của mình. Nhóm ủng hộ đưa ra một lập luận ủng hộ, tiếp đó nhóm phản đối đưa ra một ý kiến phản đối và cứ tiếp tục như vậy.- Sau khi các lập luận đã đưa ra thì tiếp theo là giai đoạn thảo luận chung, đánh giá, kết luận thảo luận.Thông tin phản hồi trong dạy học là những ý kiến nhận xét, đánh giá của GV và HS về những yếu tố ảnh hưởng tới quá trình học tập nhằm mục đích là điều chỉnh, hợp lí hốq trình dạy học. Việc đưa ra thơng tin phản hồi mang tính tích cực khi có sự cảm thơng, có kiểm sốt,được người nghe chờ đợi, cụ thể, đúng lúc, khách quan, có thể biến thành hành động. Muốn vậy, cần tuân theo những quy tắc sau:- Diễn đạt ý kiến một cách đơn giản và có trình tự. – Cố gắng lắng nghe, hiểu những suy tư, tình cảm không vội vã.- Chấp nhận sự đánh giá của người khác. – Giải thích rõ những quan điểm không đồng nhất.- Tập trung vào những vấn đề có thể giải quyết được. Có nhiều kỹ thuật khác nhau trong việc thu nhận thông tin phản hồi trong dạy họcnhư sử dụng phiếu điều tra mở, kỹ thuật tia chớp, kỹ thuật “3 lần 3”. Kỹ thuật tia chớp thu thông tin phản hồi thông qua việc các thành viên lần lượt nêu ngắn gọn và nhanh chóng nhanh như chớp ý kiến của mình. Kỹ thuật này tiến hành nhưsau: – Lần lượt từng người nói suy nghĩ của mình về một câu hỏi. Mỗi người nói ngắngọn 1-2 câu ý kiến của mình. – Khi tất cả các thành viên đã trình bày xong ý kiến, tiến hành thảo luận. Kỹ thuật 3 lần 3 thực hiện như sau:- Yêu cầu mỗi HS cần viết ra: 3 điều tốt, 3 điều chưa tốt, 3 đề nghị cải tiến về mộtthực trạng nào đó. -Tiến hành thảo luận về các ý kiến phản hồi.Ngoài các kỹ thuật trên còn một số kỹ thuật dạy học khác có thể phát huy tính tích cực học tập của HS như: tham vấn bằng phiếu, lược đồ tư duy, kỹ thuật điều phối…..Để thấy rõ việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng dạy học tích cực cấp thiết như thế nào, khi đổi mới sẽ gặp những khó khăn gì, và đổi mới như thế nào cho phù hợp vớiđiều kiện từng vùng, miền, chúng tôi xin đưa ra một số kết quả điều tra từ nhiều nguồn khác nhau, ở những thời điểm khác nhau. Từ đó có đánh giá khách quan về thực trạng dạy họchóa học ở trường THPT.Kết quả điều tra được tổng hợp từ 85 GV tại 19 trường THPT thuộc các quận huyện của Tp.HCM năm 2008. [55]Bảng 1.5. Nhận thức của GV về dạy học theo hướng tích cực. Phương phápPhát huyTỐT tínhtích cựcphát huy được tínhtích cựcKhơngphát huy được tínhtích cựcTơi chưa hiểu lắm vềphương pháp nàyTơi thường dùng trongGAĐTThuyết trình 531 258 Đàm thoại 3918 20Trực quan 4713 1,225 Bài tập hóa học29 185 14Nghiên cứu 1416 34 8DH bằng hoạt động 3116 57 DH cộng tác trongnhóm nhỏ 26 22 1,2 3 1,2DH theo quan điểm kiến tạo – tương tác14 14 4 19 6 DH nêu vấn đề 34 211,2 1,2 9

Source: https://vh2.com.vn
Category : Kỹ Thuật