Networks Business Online Việt Nam & International VH2

Chỉ tiêu đánh giá cấu trúc và hiệu quả tài chính của doanh nghiệp

Đăng ngày 16 May, 2023 bởi admin

Cấu trúc tài chính và hiệu quả tài chính của doanh nghiệp

Đứng trên góc độ quản lý nguồn vốn, cấu trúc tài chính của doanh nghiệp (DN) là mối tương quan tỷ lệ giữa Nợ và Vốn chủ sở hữu. Một cấu trúc tài chính được coi là tối ưu khi chi phí sử dụng vốn trung bình thấp nhất, đồng thời khi đó giá trị DN đạt được là lớn nhất.

Hiệu quả kinh tế tài chính Doanh Nghiệp là hiệu suất cao của việc kêu gọi, sử dụng và quản trị vốn trong Doanh Nghiệp ( Trương Bá Thanh và Trần Đình Khôi Nguyên, 2001 ). Để nhìn nhận được cấu trúc kinh tế tài chính của Doanh Nghiệp đã tối ưu hay chưa, có mang lại giá trị tối đa về hiệu suất cao kinh tế tài chính hay không, cần có chỉ tiêu để đo lường và thống kê, nhìn nhận chỉ tiêu kinh tế tài chính và hiệu suất cao kinh tế tài chính một cách hài hòa và hợp lý .
Khái niệm về cấu trúc kinh tế tài chính của Doanh Nghiệp có nhiều quan điểm khác nhau. Theo Stephen A.Ross W. Westerfield và Bradford D. Jordan ( 2003 ), cấu trúc kinh tế tài chính của một Doanh Nghiệp là sự phối hợp giữa việc sử dụng vốn nợ và vốn chủ sở hữu theo một tỷ suất nhất định để hỗ trợ vốn cho hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại của DN.
Theo Colin Firer và tập sự ( 2004 ), cấu trúc kinh tế tài chính đề cập đến sự trộn lẫn của nợ và vốn chủ sở hữ mà một Doanh Nghiệp sử dụng để hỗ trợ vốn cho những hoạt động giải trí của DN. Macguigan và tập sự ( 2006 ) lại định nghĩa “ cấu trúc kinh tế tài chính là sự tích hợp giữa nợ thời gian ngắn liên tục, nợ dài hạn, vốn CP khuyễn mãi thêm và vốn CP thường được sử dụng để hỗ trợ vốn cho hoạt động giải trí của Doanh Nghiệp ” .
Sự tăng trưởng của kim chỉ nan kinh tế tài chính văn minh được đặt nền móng từ khu công trình nghiên cứu và điều tra về cấu trúc kinh tế tài chính của hai nhà kinh tế tài chính đạt giải Nobel Kinh tế là Franco Modigliani và Merton Miller ( kim chỉ nan M&M ) .
Ban đầu, trong nghiên cứu và điều tra vào năm 1958, khi chưa xét đến tác động ảnh hưởng của thuế thu nhập Doanh Nghiệp ( TNDN ), kim chỉ nan M&M cho rằng, không có cơ cấu tổ chức vốn tối ưu cho DN. Trong điều tra và nghiên cứu tiếp theo vào năm 1963, khi tính đến thuế TNDN, M&M chỉ ra rằng, giá trị của công ty có vay nợ lớn hơn giá trị công ty không có vay nợ một lượng bằng thuế suất nhân với giá trị của nợ vay, do đó kim chỉ nan M&M cho rằng, việc tăng cường sử dụng đòn kích bẩy kinh tế tài chính sẽ nâng cao giá trị Doanh Nghiệp .
Sau điều tra và nghiên cứu của M&M, nhiều điều tra và nghiên cứu kim chỉ nan khác nhau đã tăng trưởng để lý giải việc lựa chọn cấu trúc kinh tế tài chính của DN. Lý thuyết đánh đổi do Kraus và Litzenberger ( 1973 ) khởi xướng, liên tục được tăng trưởng ở điều tra và nghiên cứu của Myers ( 1984 ) và những khu công trình điều tra và nghiên cứu khác .
Ban đầu kim chỉ nan đánh đổi được sinh ra nhằm mục đích phản bác lại kim chỉ nan của M&M, vì trong nhiều trường hợp quyền lợi của việc sử dụng nợ vay sẽ bằng không hoặc âm. Ví dụ, khi Doanh Nghiệp kinh doanh thương mại không hiệu suất cao và rơi vào thực trạng mất năng lực thanh toán giao dịch ( hay rủi ro tiềm ẩn phá sản ) .
Khả năng Doanh Nghiệp rơi vào thực trạng phá sản phụ thuộc một phần vào rủi ro đáng tiếc kinh doanh thương mại, nhưng phần khác phụ thuộc vào vào chủ trương kêu gọi, quản trị, quản lý và sử dụng vốn của DN. Kraus và Litzenberger ( 1973 ) đưa ra nhận xét đòn kích bẩy kinh tế tài chính tối ưu, phản ánh một sự đánh đổi giữa quyền lợi về thuế của nợ vay và chi phí phá sản .
Trong khi đó, triết lý trật tự phân hạng được tăng trưởng bởi Myers và Majluf ( 1984 ) cho rằng, không có cơ cấu tổ chức vốn tối ưu cho một công ty và lý giải về trật tự ưu tiên giữa những nguồn vốn nội bộ và nguồn vốn vay khi Doanh Nghiệp kêu gọi vốn. Myers chia nguồn hỗ trợ vốn thành nguồn vốn nội bộ ( thu nhập giữ lại ) và nguồn vốn bên ngoài ( phát hành CP và nợ vay ) .
Quyết định về cơ cấu tổ chức vốn không dựa trên tỷ suất nợ / tổng tài sản tối ưu mà dựa vào mức độ ưu tiên trong việc sử dụng vốn theo thứ tự : Nguồn kinh tế tài chính nội bộ ( đặc biệt quan trọng là sử dụng doanh thu giữ lại ), tiếp đến là vay nợ và sau cuối và phát hành CP. Lý thuyết này dựa trên cơ sở yếu tố bất phù hợp thông tin giữa người quản trị, chủ góp vốn đầu tư và chủ nợ. So với nhà đầu tư ( NĐT ) bên ngoài Doanh Nghiệp, người quản trị biết rõ hơn về giá trị thực và rủi ro đáng tiếc của DN.
Tuy nhiên, nhà quản trị không hề chuyển tải thông tin đáng an toàn và đáng tin cậy về chất lượng của những gia tài hiện có cũng như những thời cơ góp vốn đầu tư sẵn có của Doanh Nghiệp cho những NĐT tiềm năng nên những NĐT bên ngoài không hề phân biệt giữa dự án Bất Động Sản tốt và dự án Bất Động Sản xấu. Các NĐT sẽ cho rằng, Doanh Nghiệp chỉ phát hành thêm CP khi CP của họ đang được thị trường định giá cao hơn so với giá trị thực .
Vì vậy, khi Doanh Nghiệp công bố thông tin phát hành thêm CP thì đồng nghĩa tương quan với việc họ gửi thông điệp xấu về triển vọng kinh doanh thương mại của Doanh Nghiệp đến NĐT, do vậy giá CP sẽ giảm .
Myers và Majluf cho rằng, chênh lệch thông tin sẽ làm cho giá CP bị định giá sai trên thị trường. Để tránh thực trạng này, khi Doanh Nghiệp cần kêu gọi thêm vốn, nhà quản trị thường tìm cách hỗ trợ vốn cho những dự án Bất Động Sản mới từ những nguồn vốn không bị thị trường định giá thấp như nguồn doanh thu giữ lại hoặc vốn vay. Do đó, hệ số nợ của Doanh Nghiệp sẽ nhờ vào vào mức độ bất phù hợp thông tin, phụ thuộc vào vào năng lực tự hỗ trợ vốn của Doanh Nghiệp và những hạn chế mà Doanh Nghiệp gặp phải khi tiếp cận những nguồn vốn khác nhau …
Có thể nói, kim chỉ nan trật tự phân hạng đã lý giải được một vài góc nhìn của quyết định hành động lựa chọn nguồn vốn hỗ trợ vốn của Doanh Nghiệp nhưng vẫn còn một số ít hạn chế, đó là chưa lý giải được ảnh hưởng tác động của thuế, chi phí phá sản, ngân sách phát hành sàn chứng khoán đến nợ vay của DN. Ngoài ra, kim chỉ nan trật tự phân hạng cũng chưa xem xét đến yếu tố đại diện thay mặt xảy ra khi Doanh Nghiệp có những nguồn lực kinh tế tài chính rảnh rỗi ( Smart và tập sự, 2007 ) .

Chỉ tiêu đo lường cấu trúc tài chính doanh nghiệp

Để nhìn nhận và đo lường và thống kê cấu trúc kinh tế tài chính của Doanh Nghiệp, những điều tra và nghiên cứu trước đây thường địa thế căn cứ vào những thước đo đòn kích bẩy kinh tế tài chính của Doanh Nghiệp, gồm : Hệ số nợ ; Hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu ; Hệ số tự hỗ trợ vốn .
Hệ số nợ bộc lộ mức độ sử dụng những nguồn vốn vay của Doanh Nghiệp, cho biết gia tài của Doanh Nghiệp được góp vốn đầu tư bởi bao nhiêu phần từ vốn vay. Hệ số này giúp nhìn nhận về thực trạng kinh tế tài chính, gồm có năng lực bảo vệ trả nợ, rủi ro đáng tiếc của DN. Hệ số nợ phụ thuộc vào nhiều vào ngành nghề kinh doanh thương mại, nghành mà Doanh Nghiệp hoạt động giải trí, hoàn toàn có thể được giám sát như sau :

Hệ số nợ tổng quát (D/C) = Tổng nợ phải trả/Tổng tài sản.

Hệ số nợ ngắn hạn (SD/C) = Nợ ngắn hạn/Tổng tài sản.

Hệ số nợ dài hạn (LD/C) = Nợ dài hạn/Tổng tài sản.

Thông thường, nếu hệ số nợ tổng quát lớn hơn 50 %, có nghĩa là gia tài của Doanh Nghiệp được hỗ trợ vốn bởi những khoản nợ nhiều hơn, còn ngược lại nếu hệ số nợ tổng quát nhỏ hơn 50 % thì gia tài của Doanh Nghiệp được hỗ trợ vốn đa phần bởi nguồn vốn chủ sở hữu .

Về nguyên tắc, hệ số này càng nhỏ thì DN càng ít gặp khó khăn tài chính hơn vì DN ít phụ thuộc vào nợ vay để tài trợ cho hoạt động kinh doanh. Hệ số nợ phụ thuộc vào ngành nghề kinh doanh và lĩnh vực mà DN hoạt động.

Hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu cho biết tỷ suất giữa hai nguồn vốn cơ bản ( vốn nợ và vốn chủ sở hữu ) mà Doanh Nghiệp sử dụng để hỗ trợ vốn cho hoạt động giải trí của mình. Hai nguồn vốn này có những đặc tính riêng không liên quan gì đến nhau và mối quan hệ giữa chúng được sử dụng thoáng rộng để nhìn nhận cấu trúc kinh tế tài chính của DN. Hệ số này được tính như sau :

Hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu (D/E) = Tổng nợ phải trả/Vốn chủ sở hữu.

Hệ số này càng lớn thì nguồn vốn vay ( nợ phải trả ) càng đóng vai trò quan trọng trong quy trình hoạt động giải trí của DN. Thông thường, hệ số này lớn hơn 1, có nghĩa là nợ vay chiếm tỷ trọng lớn hơn vốn chủ sở hữu, và ngược lại .
Hệ số tự hỗ trợ vốn phản ánh tỷ suất vốn chủ sở hữu trong tổng nguồn vốn của DN. Hệ số này có giá trị càng lớn nghĩa là mức độ tự chủ kinh tế tài chính bằng vốn chủ sở hữu của Doanh Nghiệp càng cao do đó rủi ro đáng tiếc của Doanh Nghiệp càng thấp. Hệ số này được tính theo công thức sau :

Hệ số tự tài trợ (E/C) = Vốn chủ sở hữu/Tổng nguồn vốn.

Hệ số E / C có giá trị càng lớn thì mức độ tự chủ về mặt kinh tế tài chính và năng lực bù đắp tổn thất bằng vốn chủ sở hữu càng cao, do đó rủi ro đáng tiếc kinh doanh thương mại của Doanh Nghiệp càng thấp. Nếu hệ số này lớn hơn 50 % tức là nguồn vốn của Doanh Nghiệp hầu hết được hỗ trợ vốn từ nguồn vốn thực góp của những cổ đông .
Các chỉ tiêu đo lường và thống kê tiêu tốn kinh tế tài chính của Doanh Nghiệp sẽ có những giá trị khác nhau khi giá trị nguồn vốn của Doanh Nghiệp được giám sát địa thế căn cứ vào giá trị sổ sách ( giá trị kế toán ) hoặc giá trị thị trường. Titman và Wessels ( 1988 ) cho rằng, giữa giá trị sổ sách và giá trị thị trường của nguồn vốn có sự độc lạ đáng kể, thế cho nên việc lựa chọn giá trị sổ sách hay giá trị thị trường của nguồn vốn có ảnh hưởng tác động nhất định đến những chỉ tiêu đo lường và thống kê tiêu tốn kinh tế tài chính .
Tuy nhiên, do việc xác lập giá trị thị trường của nguồn vốn nợ tương đối khó khăn vất vả nên hầu hết những điều tra và nghiên cứu về tiêu tốn kinh tế tài chính Doanh Nghiệp chỉ thống kê giám sát nguồn vốn chủ sở hữu của Doanh Nghiệp theo giá trị thị trường, còn nguồn vốn nợ được xác lập địa thế căn cứ vào giá trị sổ sách kế toán .

Chỉ tiêu đo lường hiệu quả tài chính doanh nghiệp

Đánh giá và giám sát hiệu suất cao kinh tế tài chính Doanh Nghiệp là một trong những yếu tố gây tranh cãi và được luận bàn nhiều trong quản lý tài chính. Việc sử dụng những công cụ nào để nhìn nhận về hiệu suất cao kinh tế tài chính Doanh Nghiệp có vai trò quan trọng .
Có rất nhiều những chỉ tiêu đo lường và thống kê hiệu suất cao kinh tế tài chính Doanh Nghiệp, tuy nhiên những chỉ tiêu thường được sử dụng nhất trong những điều tra và nghiên cứu hoàn toàn có thể chia thành hai nhóm chính : Nhóm chỉ tiêu thứ nhất, sử dụng công cụ kế toán được nhiều tác giả sử dụng trong những khu công trình điều tra và nghiên cứu trước đây, đó là tỷ suất giữa hiệu quả đạt được ( thu nhập thuần, doanh thu ròng ) và những yếu tố nguồn vào ( gia tài, nguồn vốn, vốn góp vốn đầu tư, vốn chủ sở hữu ) ; Nhóm chỉ tiêu thứ hai, gồm những quy mô kinh tế tài chính dựa trên giá trị thị trường .

– Về nhóm chỉ tiêu thứ nhất: Để đo lường hiệu quả tài chính DN, chỉ tiêu lợi nhuận trên tổng tài sản (ROA) và lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) hiện là hai hệ số được sử dụng phổ biến nhất. Chỉ tiêu ROA được tính bằng cách lấy chỉ tiêu “Lợi nhuận” chia cho chỉ tiêu “Tổng tài sản”, chỉ tiêu ROE được tính bằng cách lấy chỉ tiêu “Lợi nhuận” chia cho chỉ tiêu “Vốn chủ sở hữu”.

Tuy nhiên, giá trị của hai hệ số này hoàn toàn có thể phụ thuộc vào vào cách lấy chỉ tiêu “ doanh thu ”. Lợi nhuận trước thuế và lãi vay ( EBIT ) được nhiều nhà nghiên cứu chọn để tính hai hệ số trên ( Hu và Izumida, 2008 ; Le và Buck, 2011 ; Wang và Xiao, 2011 ), 1 số ít nghiên cứu và điều tra khác sử dụng doanh thu thuần cộng với lãi vay ( trước hoặc sau thuế ) ( Shah, Butt và Saeed, 2011 ; Thomsen và Pedersen, 2000 ), hoặc đơn thuần chỉ là doanh thu thuần ( LI, Sun và Zou, 2009 ; Tian và Estrin, 2008 ) ; trong khi đó, có điều tra và nghiên cứu lại cho rằng, nên dùng doanh thu trước thuế, lãi vay, hao mòn và khấu hao ( EBITDA ) .
Tóm lại, nhóm hệ số dựa trên giá trị sổ sách là cách nhìn về quá khứ hoặc nhìn nhận năng lực doanh thu thời gian ngắn của Doanh Nghiệp ( Hu và Izumida, 2008 ). Vì những hệ số như ROA và ROE là những chỉ báo hiệu suất cao cho hiệu quả sản xuất kinh doanh thương mại hiện tại và phản ánh giá trị doanh thu mà Doanh Nghiệp đã đạt được trong những kỳ kế toán đã qua. Bên cạnh đó, những chỉ tiêu của nhóm thứ nhất không đưa ra một góc nhìn dài hạn cho cổ đông và chỉ huy Doanh Nghiệp bởi đó là những thước đo quá khứ và thời gian ngắn ( Jenkins, Ambrosini và Collier, 2011 ) .

– Về nhóm chỉ tiêu thứ hai: Nhóm hệ số giá trị thị trường cũng thường được sử dụng để phản ảnh hiệu quả tài chính hoặc xác định giá trị DN. Trong đó, hai hệ số MBVR và Tobin’s Q rất thông dụng như là công cụ đánh giá tốt về hiệu quả tài chính DN (Zeitun và cộng sự, 2007; Jiraporn và cộng sự, 2008; Nour, 2012).

Hệ số MBVR được tính là tổng giá trị thị trường của vốn chủ sở hữu so với giá trị sổ sách của vốn chủ sở hữu, và hệ số Tobin’s Q được tính là giá trị thị trường của vốn chủ sở hữu cộng với giá trị sổ sách những khoản nợ phải trả so với giá trị sổ sách của tổng tài sản. Hai chỉ tiêu này đa phần được sử dụng khi nghiên cứu và điều tra những Doanh Nghiệp niêm yết để bảo vệ có đủ cơ sở tài liệu giám sát .
Các hệ số MBVR và Tobin’s Q hoàn toàn có thể cho biết hiệu suất cao tương lai của Doanh Nghiệp, bởi chúng phản ánh được nhìn nhận của thị trường cả về tiềm năng doanh thu của Doanh Nghiệp trong tương lai ( phản ánh vào thị giá của CP ). Điều này trọn vẹn tương thích với ý nghĩa của những phương pháp định giá CP sử dụng dòng tiền tương lai chiết khấu về hiện tại theo một mức rủi ro đáng tiếc xác lập .
Tóm lại, hiệu suất cao kinh tế tài chính của những Doanh Nghiệp hoàn toàn có thể được nhìn nhận trải qua hai nhóm hệ số tích hợp lại, trong đó 4 chỉ tiêu thiết yếu nhất gồm có ROA, ROE, MBVR và Tobin’s Q. Đặc biệt, sự tích hợp của hai nhóm hệ số này hoàn toàn có thể đưa ra cho nhà quản trị, chỉ huy Doanh Nghiệp, cổ đông và thị trường những nhìn nhận bao quát về hiệu suất cao kinh tế tài chính trong quá khứ cũng như tiềm năng doanh thu và tăng trưởng tương lai của DN.

Tài liệu tham khảo:

1. Fama, E. F., & Jensen, M. (1983), “Agency problem and residual claims”, Journal of Law and Economics, 26, 327-349;

2. Jensen, M. (1986), “Agency costs of free cash flow, corporate finance, and takeovers”, American Economic Review, 76, 323-339;

3. Modigliani, F. and M. H. Miller (1958), “The cost of capital, corporate finance and the theory of investment”, American Economic Review, 48, 261-297;

4. Modigliani, F. and M. H. Miller (1963), “Corporate income taxes and the cost of capital: A correction”, American Economic Review, 53, 433-443;

5. Myers, S. C., & Majluf, N. S. (1984), “Corporate financing and investment decisions when firms have information that investors do not have”, Journal of Financial Economics, 13, 187-221.

Source: https://vh2.com.vn
Category : Doanh Nhân