Cờ tỷ phú: Mua thêm đất hay cất thêm nhà

Cờ tỉ phú là game show thông dụng ở Nước Ta và trên quốc tế. Mỗi quốc gia ( hoặc vài thành phố lớn ) đều có phiên bản cờ tỉ phú riêng : Bộ cờ tỉ phú Boston hay Nước Singapore ví dụ điển hình. Vậy điều gì làm một game show hơn 100 tuổi có sức sống mãnh liệt như vậy ?Có lẽ vì game show đã đại diện thay mặt cho một tâm lý phổ cập về cách trở thành “ tỷ phú ” : đầu tư mạnh, tích trữ, mua đất, xây nhà. Ở thời kì mà đất đai là gia tài đặc biệt quan trọng ( mọi thứ đều tăng nhưng đất đai không tăng ) thì việc mua và bán đất đai ( hay một góc nhìn khác là tích trữ đất đai ) sẽ sinh lợi lớn. Đây là điều dễ hiểu : những bộ luật tiên phong trên quốc tế đều dành nhiều điều luật về đất đai. Từ bộ luật Hammurabi đến Hiến pháp Mỹ đều vậy. Hãy cùng đọc qua ( đọc lại ) về luật trước khi chiêm nghiệm về game show trăm tuổi này .

[QUẢNG CÁO] Clip từ HIỆP SĨ BÃO TÁP

Nguồn ảnh : Boardgame. vnĐây là phiên bản cờ tỷ phú Nước Ta. Các phiên bản khác có thêm / bớt tính năng, ví dụ như : độc quyền ( bạn mua hết 3 shop bánh thì người khác đi vào sẽ phải trả gấp rưỡi tiền thuế ), phân khu ( giá từng ô trong khu sẽ tăng / giảm dần ) … Cách thắng lợi của game show là mua càng nhiều đất càng tốt, và hy vọng đối phương đi vào ô của mình để thu thuế .

Phiên bản Monopoly Disney có thêm công dụng “ độc quyền ” bằng những ô cùng màuCó lẽ ít ai biết rằng, trò cờ tỉ phú được tạo ra để nói về một thứ vốn không Open trong game show : thuế đất. Phần hầu hết tất cả chúng ta nghĩ rằng, khi mua một mảnh đất là tất cả chúng ta đã “ mua ” đứt nó, và từ sau nó toàn quyền thuộc về tất cả chúng ta. Tuy nhiên thực sự là với một số ít nước, tất cả chúng ta chỉ mua “ quyền sử dụng đất ” với thời hạn vĩnh viễn, 1 số ít nước khác thì tất cả chúng ta mua “ quyền sở hữu đất ”, với đất đai được coi là gia tài đặc biệt quan trọng, được đánh thuế đặc biệt quan trọng. Việt Nam là trường hợp tiên phong còn Mỹ là trường hợp sau. Ở Nước Ta thuế đất tương đối rẻ ( so tỉ lệ với giá đất ) .Ở Mỹ thì khác. Câu chuyện về thuế đất nên là kiểu nào vốn rất phức tạp, những chuyên viên đã tranh cãi nhiều thế kỉ. Ví dụ nổi bật là Tây Ban Nha : Thế kỉ 16 17 kinh tế tài chính Tây Ban Nha lên rất mạnh, nhưng nhanh gọn suy yếu về sau. Nguyên nhân mà những chuyên viên chỉ ra đó là thuế đất. Colombus mang tiền về Tây Ban Nha, biến Tây Ban Nha thành vương quốc giàu nhất quốc tế. Sau đó, thay vì góp vốn đầu tư vào công nghiệp ( như nước Anh sau đó ), dân Tây Ban Nha lại góp vốn đầu tư vào , đẩy giá nhà đất ngày càng cao. Cha truyền con nối, thế hệ trước cứ truyền lại thế hệ sau ngôi nhà có giá trị ( ) ngày càng cao, rồi theo một cách nói vui tươi : “ cứ nghĩ thế là hay, là đủ rồi ”, và rồi “ ăn chơi nhảy múa ”. Thuế đất “ kiểu Tây Ban Nha ” triệt tiêu động lực kiếm tiền, còn thuế đất “ kiểu Anh ” hay “ kiểu Mỹ ”, vốn giá đất thoải mái và dễ chịu nhưng đánh thuế đều đặn hàng năm thì kiểu khác : Ở đây, không ai được ngừng kiếm tiền, và sự chiếm hữu không nằm trong văn tự và nằm trong sức lao động mỗi người .Rõ ràng và dễ hiểu : Ở Mỹ bạn hoàn toàn có thể mua nhiều đất, nhưng mỗi miếng đất sẽ có một “ sức ỳ – thuế ” và bạn phải trả đều để chiếm hữu. Còn ở Nước Ta hay Tây Ban Nha, “ sức ỳ ” tương đối bé, nhưng miếng đất lại rất đắt so với thu nhập. Có vẻ như, cờ tỷ phú không hề đề cập đến thuế này. Điều đó dẫn đến hệ lụy rằng mỗi người chơi chỉ cần giữ một khoảng chừng đủ để trả phí ( tránh phá sản ), còn lại vung tiền vào càng nhiều mảnh đất càng tốt. Điều này hạn chế đi tính giải pháp của game show .Một bài dịch hay mà mình xin trích dẫn ở đây về cờ tỷ phú :

“Hãy mua đất đi – không ai tạo ra nó nữa đâu”, Mark Twain từng viết. Đó là câu châm ngôn mà bạn cần nhớ khi chơi một trong những board game phổ biến nhất hiện nay là cờ tỉ phú: mua đất, xây khách sạn, sau đó là thu tiền từ những kẻ không may đi vào khu đất của bạn.

Xem thêm: 50 Doanh nhân giàu nhất Việt Nam theo xếp hạng của tạp chí Forbes

Ít ai biết đến người sáng tạo ra game show này là Elizabeth Magie, và có lẽ rằng bà sẽ tự mình vào tù nếu như bà vẫn còn sống để biết được rằng phiên bản bị bóp méo của game show đó có sức ảnh hưởng tác động như thế nào. Tại sao vậy ? Vì game show này khuyến khích người chơi làm những thứ đi ngược lại với những giá trị khởi đầu mà bà Elizabeth Magie muốn nói tới .Sinh năm 1866, Magie là một người phụ nữ luôn lên tiếng phản đối những quy ước xã hội và chính trị thời bấy giờ. Bà ấy độc thân kể cả khi đã trên 40 tuổi, sống độc lập và tự hào về điều đó, bà đã có màn công bố táo bạo trước công chúng. Bằng cách viết một đoạn quảng cáo trên báo, bà ấy chào bán chính bản thân mình là “ một nữ nô lệ Mĩ trẻ tuổi ” dành cho người đưa ra giá cao nhất. Bà ấy nói với những fan hâm mộ bị sốc rằng tiềm năng của bà ấy là nhấn mạnh vấn đề vị trí thấp kém của phụ nữ trong xã hội. Bà ấy nói rằng, “ Phụ nữ không phải máy móc. Chúng tôi cũng có trí tuệ, ham muốn, kỳ vọng và khát vọng. ”Ngoài việc phản đối sự bất bình đẳng giới, bà còn thử thách cả mạng lưới hệ thống sở hữu tài sản của chủ nghĩa tư bản – nhưng lần này không phải là một công bố công chúng mà là dưới dạng một board game. Cảm hứng của bà bắt nguồn từ một quyển sách mà cha bà, nhà chính trị gia chống độc quyền James Magie, đã Tặng Ngay bà. Khi đọc những trang sách của tác phẩm tầm cỡ Tiến bộ và bần hàn ( Progress and Poverty, 1879 ) của Henry Geogre, bà ấy đã đảm nhiệm được ý chí của tác giả rằng “ quyền bình đẳng sử dụng đất của mọi người cũng rõ ràng và hiển nhiên như quyền hít thở không khí của họ vậy – đó là quyền cơ bản khi họ sinh ra. ”Trong những năm 1870 khi đi trên khắp mọi miền quốc gia Mĩ, Geogre đã tận mắt chứng kiến sự bần hàn luôn hiện hữu ngay cả khi sự thịnh vượng càng vững mạnh, ông ấy tin rằng sự bất bình đẳng trong chiếm hữu đất đai đã kết nối hai mặt trái ngược này – tân tiến và nghèo khó – với nhau. Vì vậy, thay vì lôi kéo người dân mua đất như Mark Twain, ông nhu yếu cơ quan chính phủ đánh thuế đất đai. Bởi vì sao ? Bởi vì giá trị của một mảnh đất không dựa vào việc cái gì sẽ được xây trên đấy mà dựa vào tài nguyên vạn vật thiên nhiên nằm ẩn sâu bên dưới hoặc dựa vào vị trí của nó với những vùng xung quanh : gần đường đi bộ và đường tàu, một khu kinh tế tài chính tăng trưởng và bảo đảm an toàn, hay gần bệnh viện và trường học tốt ví dụ điển hình. Ông nhấn mạnh vấn đề rằng tiền thuế thu được cần được dùng để góp vốn đầu tư Giao hàng hội đồng .Bà Magie quyết tâm chứng tỏ quyền lợi của ý kiến đề nghị của Geogre bằng cách sáng tạo ra và đăng kí bản quyền Trò chơi chủ đất ( Landlord’s Game ). Trò chơi gồm một cái bảng có vẽ những con đường và địa điểm được bày bán ( một điểm mới của game show thời đó ). Tuy vậy, điểm nhấn của game show nằm ở hai bộ luật chơi mà bà đã viết .Trong bộ luật chơi “ Thịnh vượng ”, mỗi người chơi sẽ đều nhận được một khoản tiền khi một người chơi khác mua một gia tài nào đó ( minh họa chủ trương của Geogre về việc đánh thuế đất đai ), và game show kết thúc ( với phần thắng thuộc về toàn bộ mọi người ! ) khi người chơi có số tiền khởi đầu tối thiểu đạt được gấp đôi. Ngược lại, trong bộ luật chơi “ Độc quyền ”, mọi người chơi cạnh tranh đối đầu nhau bằng cách mua những gia tài và thu tiền thuê khi họ chẳng may đi vào gia tài của những người chơi khác, và kẻ thắng cuộc là kẻ làm tổng thể những người chơi còn lại phá sản ( bạn có cảm thấy quen quen không ? ) .Mục đích của hai bộ luật chơi này, theo Magie, là để người chơi thưởng thức “ minh họa thực tiễn của mạng lưới hệ thống mua đất hiện tại cùng với những hệ quả thường thấy của nó ” và giúp người chơi hiểu rằng những cách tiếp cận sở hữu tài sản khác nhau hoàn toàn có thể dẫn đến những thực trạng xã hội trọn vẹn độc lạ. Magie nhận xét rằng, “ game show này cũng hoàn toàn có thể được gọi là Trò chơi đời sống ( The Game of Life ) chính bới nó có đủ những yếu tố của thành công xuất sắc và thất bại trong quốc tế thực và tiềm năng của game show cũng tựa như như tiềm năng thường thấy của con người, đó là tích trữ gia tài ” .Không lâu sau đó, game show trở thành cơn sốt trong giới tri thức cánh tả, trong khuôn viên những trường như Wharton School, Harvard và Columbia cũng như trong những hội đồng Quaker, một vài trong số họ đã sửa đổi luật chơi và vẽ lại bảng với những tên đường trong thành phố Atlantic. Một trong những người chơi ở trong hội đồng Quaker là một kẻ thất nghiệp tên Charles Darrow, một khoảng chừng thời hạn sau đó anh ta đã bán phiên bản sửa đổi của game show này cho công ty Parker Brothers như thể đó là game show do chính anh ta sáng tạo vậy .Khi tìm ra được nguồn gốc đúng chuẩn của game show, Parker Brothers đã mua lại bản quyền của Magie, nhưng sau đó đã phát hành game show này với tên gọi đơn thuần là Monopoly cũng như chỉ đưa ra công chúng một bộ luật chơi duy nhất : đó là chỉ có kẻ giàu nhất mới là kẻ thắng cuộc. Tệ hơn nữa, họ quảng cáo game show này cùng với công bố rằng Darrow là người sáng tạo, kẻ đã nghĩ ra nó vào những năm 1930, sau đó bán cho Parker Brothers và trở thành tỉ phú. Đó là một câu truyện đổi đời bịa đặt mà, mỉa mai thay, càng dẫn chứng rõ nét về giá trị ẩn giấu đằng sau của game show : làm giàu và tiêu diệt những người khác để là kẻ đứng đầu .

Xem thêm: 4 mẫu túi xách da cho nữ doanh nhân lịch sự và đẳng cấp

Lần tới nếu có ai đó rủ bạn chơi cờ tỉ phú, có lẽ rằng bạn nên vận dụng ý tưởng sáng tạo này : Khi bạn xếp tiền thu được từ ô Cơ hội và Hòm công ích, hãy đặt ra thêm luật để dành một khoản tiền cho Thuế giá trị đất đai mà toàn bộ người chơi đều phải góp phần khi họ thu tiền thuê từ người chơi khác. Nên đặt thuế đất là bao nhiêu ? Số tiền thuế đó nên được chia như thế nào ? Chắc chắn những câu hỏi đó sẽ dẫn tới tranh cãi nảy lửa xung quanh bàn cờ – nhưng đó chính là điều mà bà Magie đã mong đợi .

Khi ngồi chơi Cờ tỷ phú và ngẫm nghĩ về điều này, mình nhận ra cách thắng lợi đơn thuần : luôn chỉ giữ tiền mặt ở mức “ tránh cầm đồ ”, còn lại vung tiền vào bất kỳ cái gì hoàn toàn có thể. Nếu là phiên bản có tính năng “ độc quyền ” : luôn để dành tiền để đấu giá ( với người chơi khác ) mảnh đất cuối đó, tức là luôn để hơn mức tiền mà người ta gật đầu bỏ ra để “ chặn mình ”. Ở phiên bản có tính năng “ phân khu ” thì luôn mua những mảnh đất tiên phong ở mỗi khu, đến vòng thứ 2 mới xác lập khu chính của mình … Bởi vì ở cờ tỷ phú không có thuế đất, nên càng nhiều đất thì càng tốt, điều này dẫn đến việc ai như mong muốn hơn lúc đầu ( thu được tiền thưởng, mua được mảnh đất “ combo ” … ) sẽ có lợi thế rất lớn. Ngẫm thì ngoài đời cũng thế, nhiều người sinh ra đã như mong muốn và có lợi thế hơn người khác rồi. Họ cứ vung tiền ôm “ đất ” thôi là dân đen đóng “ thuế ” chết mệt. Có lẽ, với một người không có xuất phát cao trong xã hội thì sẽ thích thuế đất kiểu thứ 2 hơn. Đó cũng chính là niềm tin của chủ nghĩa tư bản : ai cũng phải thao tác và kiếm tiền .

Source: https://vh2.com.vn
Category : Doanh Nhân