Bản đồ số là gì? Lịch sử hình thành và tính ứng dụng của bản đồ số

Với sự tăng trưởng của công nghệ số, những nền tảng kỹ thuật số được tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ, trong đó có bản đồ số. Vậy bạn hiểu như thế nào về bản đồ số và đặc thù, đặc thù của chúng như thế nào ? Để tìm hiểu và khám phá sâu hơn về chủ đề này, bài viết dưới đây eKMap sẽ cung ứng cho bạn đọc những nội dung tương quan đến yếu tố xoay quanh bản đồ số và cách ứng dụng bản đồ số vào những nghành trong đời sống

A. Tổng quan chung về bản đồ số

1. Khái niệm bản đồ số

Bản đồ số là mạng lưới hệ thống những thông tin về yếu tố địa hình, những đối tượng người tiêu dùng, hiện tượng kỳ lạ, địa lý đã được mã hóa và tàng trữ dưới dạng số ( gồm có tọa độ, độ cao h, những số liệu thuộc tính ). Do đó, những tài liệu này được tàng trữ và được đọc bởi những thiết bị như đĩa từ, đĩa CD, đĩa cứng, những thiết bị tàng trữ trải qua cổng USB, …Trong đó, bản đồ số gồm những thành phần cơ bản sau :

• Thiết bị ghi dữ liệu
• Máy tính
• Cơ sở dữ liệu
• Thiết bị thể hiện bản đồ

Bản đồ số là các file dữ liệu được ghi lại trong bộ nhớ máy tính và được thể hiện ở dạng hình ảnh tương tự như bản đồ truyền thống trên màn hình kỹ thuật số. Về mức độ đầy đủ thông tin về nội dung và độ chính xác của các yếu tố trong bản đồ số hoàn toàn giống như bản đồ truyền thống, có nghĩa chúng phải đáp ứng được các yêu cầu và tiêu chuẩn bản đồ. 

2. Đặc điểm

Về cơ bản, bản đồ số cũng có rất đầy đủ những đặc thù, đặc trưng của bản đồ truyền thống lịch sử như :

• Bản đồ là hình ảnh thu nhỏ của một phần hay toàn bộ bề mặt Trái đất, trên cơ sở toán học xác định bao gồm: tỷ lệ, phép chiếu, bố cục bản đồ và sai số biến dạng của bản đồ tùy theo phép chiếu
• Các đối tượng và hiện tượng (nội dung bản đồ) được biểu thị theo phương pháp lựa chọn và khái quát nhất định (tổng quát hóa bản đồ)
• Các đối tượng và hiện tượng được biểu thị bằng ngôn ngữ bản đồ

Ngoài ra, bản đồ số có một số ít đặc thù riêng như

• Thông tin được lưu trữ dưới dạng mã nhị phân (binary)
• Cấu trúc thông tin theo dạng Raster và Vector, kèm theo Topology được tổ chức thành các file bản đồ riêng hoặc liên kết thành thư mục
• Bản đồ số chứa đựng những dữ liệu mà bản đồ truyền thống không thể liên kết trực tiếp
• Khối lượng dữ liệu bản đồ số là rất lớn
• Tỷ lệ bản đồ số mang tính điều kiện

3. Tính chất

Nhờ vào sự tăng trưởng của công nghệ tiên tiến, bản đồ số có tính linh động hơn bản đồ truyền thống lịch sử trải qua những yếu tố như :

• Tính trực quan
• Tính đầy đủ
• Bản đồ số có tính chuẩn hóa cao
• Đa dạng ứng dụng

Bản đồ số là gì, khái niệm của bản đồ số?

4. Các dạng dữ liệu bản đồ số

Cơ sở tài liệu của mạng lưới hệ thống thông tin địa lý hay còn gọi là bản đồ số được chia làm 2 loại số liệu cơ bản : Số liệu khoảng trống và Số liệu phi khoảng trống .

4.1. Số liệu không gian:

Là những diễn đạt hình ảnh bản đồ gồm có tọa độ, quy luật và ký hiệu dùng để xác lập một hình ảnh bản đồ đơn cử trên từng bản đồ. Hệ thống thông tin địa lý dùng những số liệu khoảng trống để tạo ra bản đồ hay hình ảnh bản đồ trên màn hình hiển thị hoặc trên giấy trải qua thiết bị ngoại vi. Có hai dạng mạng lưới hệ thống khoảng trống địa lý chính :

4.1.1. Hệ thống Vector

Dữ liệu vectơ là tài liệu trong đó những điểm, đường và đa giác đại diện thay mặt cho những đối tượng người tiêu dùng địa lý như thuộc tính, thành phố, đường, núi và vùng nước .Ví dụ : một màn biểu diễn trực quan sử dụng tài liệu vectơ hoàn toàn có thể gồm có những ngôi nhà được bộc lộ bằng điểm, đường được biểu lộ bằng đường và hàng loạt thị xã được bộc lộ bằng đa giác .Trong cấu trúc tài liệu vector, có hai loại được biết đến là cấu trúc Spaghetti và cấu trúc Topology .

a. Mô hình dữ liệu vector Spaghetti

Cấu trúc Spaghetti sinh ra tiên phong và được sử dụng cho đến ngày này trên một số ít ứng dụng GIS thông dụng như : Arcview GIS, ArcGIS, …Đơn vị cơ sở trong cấu trúc tài liệu Spaghetti là những cặp tọa độ trên một khoảng trống địa lý xác lập. Mỗi đối tượng người dùng điểm được xác lập bằng một cặp tọa độ ( x, y ) ; mỗi đối tượng người dùng đường được màn biểu diễn bằng một chuỗi cặp tọa độ ( xi, yi ) ; mỗi đối tượng người dùng vùng được trình diễn bằng một chuỗi cặp tọa độ ( xj, yj ) với điểm đầu và cuối trùng nhau .Biểu diễn điểm

b. Mô hình dữ liệu vector Topology

Cấu trúc Topology được gọi là cấu trúc cung – nút ( Arc – Node ). Cấu trúc này được thiết kế xây dựng trên quy mô cung – nút, trong đó cung là phần từ cơ sở .Trong cấu trúc Topology, những đối tượng người dùng khoảng trống được miêu tả bằng bốn tài liệu :

• Bảng tọa độ cung
• Bảng Topology cung
• Bảng Topology nút 
• Bảng Topology vùng

Giữa những bảng này có mối link với nhau trải qua cung. Từ đó, hoàn toàn có thể nghiên cứu và phân tích quan hệ của những đối tượng người dùng khoảng trống trên cùng một hệ tọa độ .Dữ liệu Topology vector

4.1.2. Hệ thống Raster

Mô hình tài liệu dạng Raster phản ánh hàng loạt vùng nghiên cứu và điều tra dưới dạng một lưới những ô vuông hay điểm ảnh ( px ). Mô hình Raster có những đặc thù :

• Các điểm được xếp liên tiếp từ trái qua phải và từ trên xuống dưới
• Mỗi một điểm ảnh (pixel) chứa một giá trị
• Một tập hợp các ma trận điểm và giá trị tương ứng tạo thành một lớp (layer)
• Cơ sở dữ liệu có thể có nhiều lớp

4.1.3. Mô hình dữ liệu Raster và Vector

Mô hình tài liệu Vector là quy mô tài liệu GIS được dùng khá thông dụng trong những nghiên cứu và phân tích và Dự kiến môi trường tự nhiên, quản trị tài nguyên vạn vật thiên nhiên. Trong đó, quy mô Raster đa phần dùng để phản ánh những đối tượng người dùng dạng vùng là ứng dụng cho những bài toán thực thi trên những loại đối tượng người tiêu dùng dạng vùng : phân loại, chồng xếp .Các công cụ nghiên cứu và phân tích của mạng lưới hệ thống bản đồ số ( GIS ) nhờ vào ngặt nghèo vào quy mô tài liệu Raster. Do đó, cần yên cầu quy trình đổi khác quy mô từ Vector sang Raster hay còn được gọi là Raster hóa. trái lại, quy trình biến hóa từ quy mô Raster sang Vector được gọi là Vector hóa, đặc biệt quan trọng thiết yếu khi từ động quét ảnh .Chuyển đổi Vector sang Raster

4.2. Số liệu phi không gian:

Còn được gọi số liệu thuộc tính, là những diễn đạt về đặc tính, đặc thù và những hiện tượng kỳ lạ xảy ra tại những vị trí địa lý xác lập. Các công dụng đặc biệt quan trọng của công nghệ tiên tiến GIS là năng lực trong việc link và giải quyết và xử lý đồng thời giữa tài liệu bản đồ và tài liệu thuộc tính .Hệ thống thông tin địa lý trên nền bản đồ số thường thì có 4 loại số liệu thuộc tính :

Đặc tính đối tượng: Liên kết chặt chẽ với các thông tin không gian có thể thực hiện SQL (Structure Query Language) và phân tích.

Số liệu hiện tượng, tham khảo địa lý: Được mô tả các sự kiện hoặc hiện tượng xảy ra tại một vị trí xác định. Số liệu này mô tả các hoạt động như cho phép xây dựng, báo cáo tai nạn, nghiên cứu y tế,… liên quan đến các vị trí địa lý xác định và được lưu trữ và quản lý trong file độc lập và hệ thống không trực tiếp tổng hợp các hình ảnh bản đồ trong cơ sở dữ liệu của hệ thống. 

Chỉ số địa lý: Chỉ số địa lý được lưu trong hệ thống thông tin địa lý để lựa chọn, liên kết và tra cứu số liệu trên cơ sở vị trí địa lý mà chúng được mô tả bằng các chỉ số địa lý xác định. Một chỉ số bao gồm nhiều bộ xác định cho các thực thể địa lý sử dụng từ các cơ quan khác nhau.

Quan hệ các đối tượng không gian: Mối quan hệ không gian có thể là mối quan hệ đơn giản hay logic. Trong đó, quan hệ Topology là một quan hệ không gian. Các quan hệ không gian có thể được mã hóa như các thông tin thuộc tính hoặc ứng dụng thông qua giá trị tọa độ của các thực thể. 

Mối quan hệ giữa thông tin bản đồ và thông tin thuộc tính

B. Ứng dụng bản đồ số vào thực tiễn

Trong thực tiễn, ứng dụng bản đồ số vào đời sống lúc bấy giờ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong công tác làm việc quy hoạch, thiết kế xây dựng, quản trị khoảng trống tại những vùng miền khác nhau, …eKMap là nền tảng bản đồ số của Công ty CP công nghệ thông tin địa lý eK – doanh nghiệp có hơn 20 kinh nghiệm tay nghề trong việc tăng trưởng GIS và bản đồ. Không chỉ cung ứng những nền tảng bản đồ số chung, eKMap còn cung ứng những dịch vụ bản đồ chuyên biệt cho từng nghành thuộc khối nhà nước và khối Doanh nghiệp

1. Khối Chính phủ

Xem thêm: Điều khoản sử dụng https://vh2.com.vn

1.1. Lĩnh vực quy hoạch

eKMap ứng dụng công nghệ tiên tiến bản đồ số trực tuyến và công nghệ tiên tiến di động Giao hàng quản trị và công khai thông tin quy hoạch thiết kế xây dựng, ứng dụng công nghệ tiên tiến viễn thám ( ảnh vệ tinh, máy bay không người lái UAV ) ship hàng giám sát triển khai quy hoạch xanh – mưu trí trên địa phận tỉnh, thành phố

Bản đồ nền chuyên biệt cho quy hoạch xây dựng: Bản đồ nền đô thị được xây dựng với độ chi tiết và chính xác cao đáp ứng nhu cầu làm nền cho việc định hướng chính xác các đối tượng, các vị trí quan tâm trong quy hoạch

Số hóa, chuẩn hóa, chuyển đổi cơ sở dữ liệu: Dịch vụ tư vấn và thi công số hóa, chuẩn hóa, chuyển đổi cơ sở dữ liệu quy hoạch xây dựng toàn diện, chuyên biệt cho lĩnh vực quy hoạch xây dựng

Bộ ứng dụng GIS chuyên biệt cho quy hoạch xây dựng: Ứng dụng công nghệ GIS trực tuyến (hoặc công nghệ bản đồ số trực tuyến) giúp quản lý tập trung, thống nhất, trực quan cơ sở dữ liệu quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị

1.2. Lĩnh vực hạ tầng kỹ thuật

eKMap thiết kế xây dựng bộ giải pháp toàn diện và tổng thể ứng dụng công nghệ tiên tiến bản đồ số trực tuyến, công nghệ tiên tiến đo đạc và thu thập dữ liệu độ đúng chuẩn cao RTK – UAV để thiết kế xây dựng, quản trị và quản lý và vận hành mạng lưới hệ thống cơ sở tài liệu hạ tầng kỹ thuật đô thị đồng bộ, thống nhất Giao hàng chính quyền sở tại số và đô thị mưu trí với 3 dịch vụ chính :

Bản đồ nền được thiết kế chuyên biệt phục vụ quản lý hạ tầng kỹ thuật đô thị chi tiết đến vỉa hè, lòng lề đường, giải phân cách, kết hợp với hệ thống thủy văn và công trình xây dựng tại khu vực đô thị

Bộ ứng dụng GIS chuyên biệt cho lĩnh vực hạ tầng kỹ thuật đô thị: Quản lý vận hành hạ tầng kỹ thuật đô thị, quản lý duy tu, bảo dưỡng hạ tầng kỹ thuật đô thị, dashboard tổng hợp và báo cáo số liệu hạ tầng kỹ thuật đô thị, chia sẻ bản đồ và dữ liệu hạ tầng kỹ thuật đô thị phục vụ các hệ thống và ứng dụng khác

Thu thập và xây dựng cơ sở dữ liệu hạ tầng kỹ thuật đô thị: Sử dụng các công nghệ đo đạc và thu thập dữ liệu với độ chính xác cao RTK – UAV để thu thập, đồng bộ, thống nhất, số hóa hồ sơ hoàn công công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị

1.3 Lĩnh vực Hạ tầng giao thông

Chuyển đổi số nghành quản trị bảo dưỡng kiến trúc giao thông vận tải cũng như khuynh hướng giao thông vận tải mưu trí là một trong những trụ cột trong chủ trương, chương trình quy đổi số, đô thị mưu trí từ TW đến địa phương. eKMap phân phối 3 giải pháp thành phần chính dựa trên nền tảng bản đồ số :Thu thập và thiết kế xây dựng cơ sở tài liệu kiến trúc giao thông vận tảiỨng dụng quản trị, san sẻ tài liệu kiến trúc giao thông vận tảiỨng dụng quản trị bảo dưỡng kiến trúc giao thông vận tải đường đi bộ, đường thủy trong nước như : quản trị tuần đường, quản trị diễn biến trên tuyến, quản trị việc làm bảo trì, quản trị kiểm tra khu công trình, gia tài kiến trúc …

2. Khối Doanh nghiệp

2.1.Lĩnh vực

eKMap thiết kế xây dựng Giải pháp giúp doanh nghiệp Bất Động Sản Nhà Đất quản trị hiệu suất cao hàng loạt tài nguyên tài liệu khoảng trống, bản đồ của mình. Đồng thời tương hỗ kiến thiết xây dựng kho tài liệu khoảng trống nội bộ, san sẻ, update thông tin giúp chỉ huy và đội ngũ sales sử dụng tối ưu gia tài vào việc làm kinh doanh thương mại. Xem cụ thể : Ứ ng dụng bản đồ số vào nghành

1.2.Lĩnh vực cấp nước

Hỗ trợ những doanh nghiệp cấp nước tối ưu hóa tiến trình quản trị quản lý và vận hành mạng lưới cấp nước của mình .Dịch Vụ Thương Mại bản đồ nền chuyên biệt cho ngành Nước sạch : Cùng những lớp bản đồ tương quan về tự nhiên, hạ tầng kỹ thuật giúp bảo vệ bảo đảm an toàn trong việc khai thác, thiết kế xây dựng mạng lưới cấp thoát nướcThương Mại Dịch Vụ chuẩn hóa bản đồ mạng lưới cấp nước : Thiết lập, chuẩn hóa quy đổi tài liệu mạng lưới nhanh, đúng mực, khá đầy đủ dựa trên những quy mô tài liệu đã được phong cách thiết kế chuẩn theo phân cấp của ngành nước sạch .Thương Mại Dịch Vụ quản trị yếu tố trên mạng lưới cấp nước như ứng dụng quản trị những yếu tố trên mạng lưới, quản trị thất thoát, cung ứng bản đồ 3D, BIM và công nghệ AR, …=> Chi tiết : ứng dụng bản đồ số vào nghành Nước sạch

1.3. Lĩnh vực khu công nghiệp

eKMap thiết kế xây dựng giải pháp giúp những nhà đầu tư hạ tầng khu công nghiệp thuận tiện thiết kế xây dựng bản đồ và cơ sở tài liệu khu công nghiệpBản đồ nền khu công nghiệp cụ thể : Cung cấp bản đồ nền khu công nghiệp chuyên biệt Giao hàng xác định, quản trị bản đồ phân lô và khu công trình hạ tầng kỹ thuật khu công nghiệpThương Mại Dịch Vụ kiến thiết xây dựng cơ sở tài liệu và bản đồ khu công nghiệp như những giải pháp công nghệ tiên tiến đo đạc, tích lũy bản đồ khu công nghiệp văn minh có độ đúng mực cao. Giải pháp chỉnh sửa và biên tập, chuẩn hóa, quy đổi bản đồ quy hoạch, thực trạng và hạ tầng kỹ thuật khu công nghiệpDịch Vụ Thương Mại ứng dụng bản đồ chuyên biệt cho nghành nghề dịch vụ công nghiệp như phân phối thông tin trực quan vị trí khu công nghiệp trên nền bản đồ số, thực trạng cho thuê đất trong khu công nghiệp

1.4. Lĩnh vực đường ống

eKMap Pipes là giải pháp tiên phong tại Nước Ta, chuyên biệt trong quản trị mạng lưới đường ống lớn. Không chỉ giúp doanh nghiệp quản trị trực quan sự phân chia của đường ống trên bản đồ mà eKMap còn phân phối phong phú những chiều thông tin khoảng trống, những lớp bản đồ tương quan, tương hỗ công tác làm việc bảo dưỡng, nghiên cứu và phân tích sự cố trên đường ống .Bản đồ nền chuyên biệt cho đường ống với độ chi tiết cụ thể và đúng chuẩn cao được thiết kế xây dựng riêng cho việc quản trị đường ống và hạ tầng kỹ thuật đặc biệt quan trọng tại những khu vực đô thị .

Xây dựng Cơ sở dữ liệu Đường ống trên bản đồ: Chuyển đổi và chuẩn hóa các dữ liệu bản đồ/ bản vẽ rời rạc của khách hàng thành cơ sở dữ liệu GIS tập trung, thuận tiện cho nhu cầu tra cứu, khai thác thông tin, chia sẻ dữ liệu khi cần thiết.

Ứng dụng chuyên biệt cho quản trị đường ống trên bản đồ, quản trị yếu tố trên đường ống, gia tài đường ống, ứng dụng quản lý và vận hành van đường ống

Nguồn tham khảo: The remarkable history of GIS
Biên dịch bởi đội ngũ eKMap

Mời bạn đọc tham khảo thêm:
GIS là gì? Tổng hợp kiến thức lĩnh vực bản đồ
Bản đồ Địa lý Thế giới và những điều cần biết
Hướng dẫn cách đọc bản đồ địa hình chính xác nhất
5 phương pháp sử dụng ảnh bản đồ vệ tinh hiệu quả
GIS Software: Tổng quan kiến thức về phần mềm GIS bạn nên biết
Hướng dẫn phân biệt 05 loại bản đồ thông dụng và mục đích sử dụng
Phân biệt giữa công nghệ GIS và GPS

Source: https://vh2.com.vn
Category : Điện Máy