Cấu tạo và nguyên lý làm việc của máy mài cầm tay. – Tài liệu text

Giáo trình động cơ điện vạn năng

Cực từ

Dây

quấn

Lõi

phần

thép

cảm

hình trụ

Hình 10.2: Cấu tạo stato của máy mài cầm tay

* Rô to ( phần ứng )

– Trục máy khởi động : được chế tạo bằng thép.

– Khối thép từ: thường được chế tạo bằng các lá thép kỹ thuật điện dày từ

(0,35 – 0,5)mm, có hình dạng đặc biệt được ép lên trục rotor. Phía bên ngoài có xẽ

nhiều rãnh dọc để quấn dây. Rotor được đỡ trên 2 bạc thau và quay bên trong các khối

cực của stator với khe hở ít nhất để giảm bớt tốn hao năng lượng từ trường.

Hình 10.3: Cấu tạo của rotor mài cầm tay

69

Giáo trình động cơ điện vạn năng

– Khung dây phần ứng : Dây quấn trong rotor máy khởi động là các thanh đồng

có tiết diện hình tròn. Mỗi rãnh thường có 2 dây và quấn sóng, các dây quấn được cách

điện với lõi của rotor, các đầu dây của các khung dây được hàn vào các lá góp bằng

thau của cổ góp.

* Cổ góp điện : Gồm nhiều lá góp bằng thau, ghép quanh trục, giữa các lá góp được

cách điện với nhau và cách điện với trục bằng mica.

Cổ góp

điện

b. Nguyên lý làm việc của máy mài cầm tay.

– Đối với máy mài cầm tay thì thông thương không có điều chỉnh tốc độ do vậy

nó chỉ có một cấp tốc độ, để điều khiển qua trình làm việc người ta dung công tác trượt

Công tắc

Điều khiển

Dây quấn phần cảm stato

K

Phần ứng

UAC,DC

Dây quấn phần cảm stato

Hình 10.4: Sơ đồ nguyên lý mạch điện máy mài cầm tay.

– Cấp nguồn điện xoay chiều vào động cơ máy mài sau đó dùng tay nhấn công

tắc (K) lúc này mạch điện sẽ kín mạch có dòng điện chạy trong dấy quấn Stato và rô

to, do tác dụng của từ trường phần cảm lên cuộn dây phần ứng sinh ra một lực điện từ

làm cho rô to quay. Khi dòng điện đổi chiều ở bán kỳ âm, ngay lúc đó chiều của từ

70

Giáo trình động cơ điện vạn năng

trường phần cảm cũng đổi chiều nên lực tác dụng lên roto vẫn không đổi chiều vì thế

động cơ vẫn quay được liên tục theo một chiều nhất định.

2. Hiện tượng, nguyên nhân và cách khắc phục các hư hỏng.

* Hư hỏng về phần cơ.

a. Hiện tượng: Máy mài cầm tay quay chậm khó hoạt động gây tiếng ồn, phát nhiệt.

b. Nguyên nhân: Thiếu sự bảo dưỡng, bạc đạn, vòng bi bị hỏng, cánh quạt bị kẹt vào

võ..

c. Cách khắc phục: Tháo lắp kiểm tra thay thế sửa chữa hư hỏng và bảo dưỡng cách bộ

phận hư hỏng..

* Hư hỏng về phần điện.

a. Hiện tượng:

– Chạm mát, máy mài cầm tay không hoạt động, tốc độ không đạt…

b. Nguyên nhân:

– Dây dẫn điện bi rò chạm vào võ máy, hở mạch, hoặc tiếp xúc không tốt, bị đứt

dây, chập một số vòng dây ở rô to hoặc rô to…

c. Cách khắc phục: Dùng đồng hồ kiểm tra rò điện, kiểm tra đấu nối…….., chạm

chập…

3. Tháo lắp, bảo dưỡng.

* Chuẩn bị dụng cụ – thiết bị vật tư.

* Trình tự tháo lắp bảo dưỡng máy mài cầm tay.

a. Tháo các bộ phận của máy mài cầm tay.

– Đánh dấu vị trí lắp ghép nắp trước, nắp sau với thân.

Hình 10.5: Thực hiện làm dấu trước khi tháo rời

71

Giáo trình động cơ điện vạn năng

– Tháo đai ốc, tháo dây dẫn nối với nguồn điện cung cấp cho máy mài cầm tay.

– Tháo hai bulông xuyên tâm lấy nắp trước.

– Lấy rotor cùng stato ra khỏi thân.

– Tháo hai vít nắp đầu, khỏi vỏ và khớp một chiều.

– Tách khớp một chiều, lò xo hồi vị, vòng bi, và bánh răng trung gian ra khỏi

các khớp.

– Tháo hai vít nắp đầu, khỏi vỏ và khớp một chiều.

– Tách khớp một chiều, lò xo hồi vị, vòng bi, và bánh răng trung gian ra khỏi

các khớp.

– Tháo nắp đậy gá đỡ chổi than.

72

Giáo trình động cơ điện vạn năng

– Lấy rotor ra khỏi stator.

b. Bảo dưỡng sau khi tháo:

– Làm sạch rotor và stator, cổ góp, giá chổi than, nắp trước, nắp sau và thân.

– Yêu cầu làm sạch hết bụi bẩn, dầu mỡ đảm bảo khô ráo, sạch sẽ các chi tiết.

– Dùng gió nén thổi sạch mụi than và dầu ở các lỗ bulông.

– Tra dầu mỡ vào các bộ phận như bạc đạn, các khớp bánh răng của bộ truyền

động cơ khí…..

c. Lắp các chi tiết của máy mài cầm tay.

– Lắp bánh răng và nắp trước:

– Lắp khớp một chiều vào vỏ động cơ.

– Đặt rotor vào stator (bôi mỡ vào các vòng bi) :

– Lắp giá chổi than (lắp chắc chắn,dây chổi than dương không chạm mass)

– Lắp nắp sau (lắp đúng vị trí làm dấu, không làm chạm giá chổi than):

4. Sửa chữa các hư hỏng.

a. Hiện tượng, nguyên nhân, cách sửa chữa hư hỏng.

– Hiện tượng, nguyên nhân, hư hỏng.

– Hiện tượng: Cấp nguồn điện xoay chiều vào động cơ máy mài sau đó dùng tay

nhấn công tắc (K) Nhưng máy không hoạt động.

– Nguyên nhân: Do tiếp xúc giữa tiếp điểm của công tắc K không tốt hoặc tiếp

xúc giữa chổi than và cổ góp không tốt, các mối nối dây tiếp xúc không tốt hay cuộn

dây stato, rô to bị đứt

b. Trình tự thực hiện sửa chữa hư hỏng.

73

Giáo trình động cơ điện vạn năng

* Chuẩn bị dụng cụ- vật tư:

– Dụng cụ: Đồng hố van năng, tuốc nơ vít các loại,

– Vật tư: Giấy nhám mịn, dẽ lau mềm, chổi lau mềm.

Bước 1: Kiểm tra toàn bộ mạch điện máy mài cầm tay.

– Dùng đồng hồ vạn năng đặt ở thang đo điện trở (Rx1), chập hai que đo kiểm tra

thông mạch của đồng hồ. Sau khi kiểm tra thông mạch đồng hồ xong ta tiến hành như

sau.

Dây quấn phần cảm stato

CT

Phần ứng

1-1

2-2

3-3

750 500 250

1k

0

UAC,D

4-4

C

Rx1

Ω

5-5

Hình 10.6: Kiểm tra hư hỏng phần điện

+ Kiểm tra tiếp xúc công tắc K (1 -1): Đặt một đầu que đo của đồng hồ vào cọc

nối dây ở tiếp điểm tĩnh, đầu que đo còn lại của đồng hồ đặt vào cọc nối dây tiếp điểm

động Sau đó dùng tay tác động, quan sát kim đồng hồ. Nếu kim đồng hồ không lên thì

ta khẳng định tiếp xúc giữa tiếp điểm động và tiếp điểm tĩnh của công tắc K không tốt,

hoặc các mối nối dây tới công tắc K bị đứt và ngược lại nếu kim đồn hồ lên.

+ Kiểm tra tiếp xúc giữa cổ góp và chổi than (4 -4) Dùng đồng hồ vạn năng, đặt

một đầu que đo của đồng hồ vào một đầu dây ra của chổi than đầu que đo còn lại của

đồng hồ đặt vào một đầu dây ra của chổi than như vẽ. Dùng tay quay tròn rô to một vài

vòng đồng thờiquan sát kim đồng hồ.

+ Nếu kim đông hồ lên chỉ thị vài trục ôm thì tiếp xúc giữa cổ gốp và chổi than

đang còn tốt.

+ Nếu không thấy kim đông hồ lên thì tiếp xúc giữa cổ gốp và chổi than không

được tốt ta phải tiến hành sửa chữa.

+ Tương tự ta kiểm tra thông mạch cuôn dây phần cảm (2 -2; 5 – 5) Nếu kim đồng

hồ không lên cuông dây phần cảm bị đứt và ngược lai khi kiêm đông hồ lên, giả sử ta

kiểm tra mà cuộn dây phần cảm nào đó của máy mài bị đứt thì ta phải tiến hành quấn

lại.

Bước 2: Quấn lại bộ dây Stato máy mài cầm tay.

– Tháo máy mài sau đó tháo bộ dây Stato bị hỏng, vệ sinh stato đếm số vòng

dây và xem lại sơ đồ khai triển dây quấn của động cơ sắp lắp dây. Đếm lại số vòng dây

và nhóm bối dây theo sơ đồ.

– Làm khuôn và quấn bối dây Stato đúng với số vòng dây cũ.

74

Source: https://vh2.com.vn
Category: Điện Máy