Lời mở đầu Hiến pháp Mỹ được làm ra như thế nào?

TTO – Cuối năm 2000, tôi bắt đầu tập trung nghiên cứu Hiến pháp Mỹ. Lý do thứ nhất là vì bản hiến pháp của nước Mỹ là lâu đời nhất và nổi tiếng nhất với trên 200 năm lịch sử trong khi các bản hiến pháp hiện nay của Pháp, Đức, Nhật, Nga đều là những bản hiến pháp mới mẻ và có thời gian tồn tại chưa lâu. Tôi muốn hiểu tại sao và do đâu nước Mỹ lại có được sự ổn định đó.
TTO – Cuối năm 2000, tôi khởi đầu tập trung chuyên sâu nghiên cứu và điều tra Hiến pháp Mỹ. Lý do thứ nhất là vì bản hiến pháp của nước Mỹ là truyền kiếp nhất và nổi tiếng nhất với trên 200 năm lịch sử vẻ vang trong khi những bản hiến pháp lúc bấy giờ của Pháp, Đức, Nhật, Nga đều là những bản hiến pháp mới mẻ và lạ mắt và có thời hạn sống sót chưa lâu. Tôi muốn hiểu tại sao và do đâu nước Mỹ lại có được sự không thay đổi đó .Lý do thứ hai là trong bản Tuyên ngôn Độc lập của nước ta ngày 2 tháng Chín năm 1945, quản trị Hồ Chí Minh đã trích dẫn những lời nói thật bất hủ của bản Tuyên ngôn Độc lập của Mỹ do Thomas Jefferson viết ” Tất cả mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng. Tạo hóa đã ban cho họ những quyền không ai hoàn toàn có thể xâm phạm được ; trong những quyền ấy có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu niềm hạnh phúc ” .
Chính thế hệ những người đã làm nên cuộc Cách mạng Mỹ đó như Thomas Jefferson và George Washington đã đặt nền tảng cho nhà nước Cộng hòa Mỹ bằng bản hiến pháp này. Tôi muốn tìm hiểu và khám phá kỹ xem họ đã làm ra bản hiến pháp đó như thế nào và cùng với việc học hỏi bản Tuyên ngôn Độc lập của Mỹ, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể học hỏi được gì từ quy trình soạn thảo Hiến pháp Mỹ trong việc thiết kế xây dựng nhà nước pháp quyền, thiết kế xây dựng một chính quyền sở tại mạnh và hiệu suất cao .

Trong quá trình nghiên cứu, tôi rất may mắn vì những tài liệu về quá trình soạn thảo và làm ra bản Hiến pháp Mỹ được công khai ở dạng on-line trong thư viện điện tử của Quốc hội Mỹ. Tôi tin rằng không một bản Hiến pháp nào, kể cả những bản Hiến pháp hiện đại được làm ra sau này, lại lưu giữ đầy đủ, chính xác và chi tiết mọi vấn đề liên quan đến việc soạn thảo và phê chuẩn như bản Hiến pháp Mỹ. Tất cả những văn bản viết tay, những cuộc thảo luận, những bức thư của những chính khách đương thời, những bài báo tán thành và phản đối bản Hiến pháp… đều được lưu giữ rất cẩn thận và đầy đủ. Đó là kho tư liệu vô cùng đồ sộ mà nếu in ra có thể lên tới hàng chục nghìn trang.

Bạn đang đọc: Lời mở đầu Hiến pháp Mỹ được làm ra như thế nào?

Trong một lượng tài liệu khổng lồ như vậy, tôi chỉ chọn dịch những phần nổi bật nhất trong vài tác phẩm cơ bản là cuốn Elliot’s Debate, cuốn Farrand’s Record, cuốn The Debates in the Federal Convention of 1787 của Madison và cuốn Federalist Papers. Chi tiết từng bài, hay từng phần, tôi có ghi lại nguồn tư liệu và cố gắng nỗ lực lý giải trước khi vào bản chính để bạn đọc dễ hiểu. Ngoài ra, tôi cũng lược dịch tiểu sử những chính khách Mỹ đã tham gia Hội nghị Lập hiến 1787 để bạn đọc nắm được thực chất quan điểm và những góp phần của họ cho lịch sử vẻ vang nước Mỹ .
Nhưng bên cạnh sự suôn sẻ, tôi cũng gặp phải khá nhiều khó khăn vất vả. Trước hết, những tài liệu này đều được viết bằng văn phong của thế kỷ XVIII nên khá khó đọc, rắc rối, nhiều chỗ viết tắt và có chỗ sử dụng những ngạn ngữ tiếng Latin. Một khó khăn vất vả khác là những tác giả tham gia soạn thảo Hiến pháp Mỹ đều có kiến thức và kỹ năng rất uyên bác vì họ đọc rất nhiều những tác phẩm lịch sử dân tộc và pháp luật của quốc tế, nên thường viện dẫn những sự kiện và nhân vật lịch sử dân tộc trong những thành bang Hy Lạp, nền Cộng hòa La Mã cổ đại, nhà nước quân chủ Anh, Pháp, liên bang Phổ, Thụy Sĩ và Hà Lan …
Những kiến thức và kỹ năng này khá lạ lẫm, ít được nhắc đến ở Nước Ta và những nguồn tra cứu cũng không phải thuận tiện tìm được. Nhưng bởi trước đây, tôi đã dịch tác phẩm Gương Danh nhân của Plutarch về lịch sử vẻ vang Hy Lạp cổ đại, nên những kinh nghiệm tay nghề thu được cũng góp ích rất nhiều cho việc chú thích .
Về bản dịch, tôi nỗ lực dịch sát nghĩa tối đa đến hơn cả hoàn toàn có thể, giữ lại một số ít nét văn phong lịch sự và trang nhã và phong thái của thế kỷ XVIII để không làm bản dịch quá văn minh. Ngoài ra, tôi cũng cố gắng nỗ lực lý giải những sự kiện, những con người và những toàn cảnh được đề cập trong những cuốn này .
Các nguồn tư liệu sử dụng để tìm hiểu thêm, đa phần, tôi lấy từ bộ từ điển Encarta 2002, cuốn The Governments of Europe của Frederic Austin Ogg, cuốn Europe : from the Renaisance to Waterloo của Ergang và một số ít nguồn tra cứu khác, nhưng chắc rằng vẫn không tránh khỏi những sai sót. Ngoài ra, tên những bang của Mỹ được viết tắt như sau : MA : Massachusetts ; CT : Connecticut ; NY : Thành Phố New York ; NJ : New Jersey ; PA : Pennsylvania ; DE : Delaware ; MA : Maryland ; VA : Virginia ; NC : Bắc Caroline ; SC : Nam Caroline ; GA : Georgia ; NH : New Hampshire .

Tuy nhiên, do đây là chủ đề khó cùng với việc kinh nghiệm, trình độ kiến thức còn nhiều hạn chế nên không thể tránh khỏi sai sót. Tôi rất mong nhận được ý kiến góp ý và bổ sung của bạn đọc. Thư xin gửi về địa chỉ [email protected].

Xem thêm: Đề thi tốt nghiệp THPT nhẹ nhàng, điểm chuẩn sẽ tăng?

Cuối cùng, tôi xin cảm ơn sự trợ giúp và động viên của những người bạn tôi trong Nhóm Dịch Trẻ, cảm ơn tiến sỹ Ngô Đức Mạnh, Vụ tin tức, Văn phòng Quốc hội và nhất là PGS, tiến sỹ Nguyễn Đăng Dung đã có những góp ý quý báu về nội dung cuốn sách này. Tôi kỳ vọng cuốn sách sẽ góp thêm phần mang đến cho bạn đọc những thông tin có ích và thiết yếu ở một góc nhìn nào đó .

Tháng Mười Hai, năm 2002

Nguyễn Cảnh Bình là một người rất lạ lẫm với giới Luật học chúng tôi. Anh là một Thạc sĩ khoa học tự nhiên – chuyên ngành hóa học, nhưng rất lạ thay, anh có niềm mê hồn Hiến pháp – Chính quyền đến lạ lùng, niềm mê hồn mà ngay cả những người chuyên ngành chúng tôi cũng không hề có được. Dù ở hai nghành nghề dịch vụ rất khác nhau và hoàn toàn có thể nói ở hai thế hệ khác nhau nhưng chúng tôi cùng đến với nhau qua những trang viết về Hiến pháp và những điều tra và nghiên cứu tương quan đến nghành Hiến pháp – Chính quyền. Nguyễn Cảnh Bình đã đọc những cuốn sách của tôi viết về Hiến pháp, tự viết thư cho tôi trải qua Nhà xuất bản . Và ngược lại, tôi cũng tự đọc bài báo về James Madison và những người từng soạn thảo bản Hiến pháp Mỹ, bản hiến pháp thành văn tiên phong của quốc tế, dưới cái tên Nguyễn Cảnh Bình rất lạ lẫm. Sau đấy ít lâu, chúng tôi đã gặp nhau. Thật là một sự tâm đầu ý hợp. Vượt qua mọi độc lạ, chúng tôi đã có những cuộc trao đổi khoa học rất hữu dụng . Nội dung cuốn Hiến pháp Mỹ được làm ra như thế nào ? gồm có những mẩu chuyện rất mê hoặc về quy trình soạn thảo Hiến pháp, về những cuộc tranh luận cực kỳ gay go và nan giải trong quy trình soạn thảo bản Hiến pháp Hoa Kỳ năm 1787, những bức thư đầy tính nhân bản và nghĩa vụ và trách nhiệm của những người tham gia Hội nghị lập hiến. Đặc điểm của cuốn sách này là không chỉ trình diễn những vấn đề hậu thuẫn cho việc xây dựng ra Nhà nước Liên bang với tên gọi Hợp chúng quốc Hoa Kỳ như lúc bấy giờ mà cả những vấn đề chống lại sự hình thành này, đó là những điều tất cả chúng ta chưa hoặc là rất ít có điều kiện kèm theo biết đến . Qua những tranh luận đó, dù tán thành hay phản đối thì những lập luận này cũng rất chân thành và đều chung một mong ước thiết lập một quốc gia thịnh vượng và bền vững. Có thể nói bản Hiến pháp Hoa Kỳ được xây dựng như ngày nay cũng một phần nhờ những chống đối đó, điển hình là Tuyên ngôn Nhân quyền. Do đó, cuốn Hiến pháp Mỹ được làm ra như thế nào? có cách tiếp cận về lịch sử lập hiến khá toàn diện, không chỉ góp phần giải thích ý nghĩa của bản Hiến pháp Mỹ mà còn giúp người đọc hiểu được quá trình xây dựng một đạo luật. Với cách tiếp cận như thế, tác giả sẽ có những đóng góp nhất định cho việc tìm hiểu và nghiên cứu về Hiến pháp Hoa Kỳ ở nước ta. Xem thêm: Một số đánh giá và góp ý hoàn thiện dự thảo luật hợp tác xã sửa đổi Đây là tác phẩm thứ hai của anh Nguyễn Cảnh Bình về Hiến pháp Hoa Kỳ, sau cuốn sách rất lý thú về Alexander Hamilton, một trong những tác giả rất xuất sắc của tác phẩm Những bài báo Người liên bang ( Federalist Papers ) . Mặc dù không phải là người được giảng dạy cơ bản về kiến thức và kỹ năng luật học ở nhà trường, nhưng niềm đam mê và sự ham hiểu biết đã giúp anh vượt qua toàn bộ. Các tác phẩm của anh về nghành này rất có giá trị cho việc điều tra và nghiên cứu về hiến pháp của giới trình độ cũng như những người muốn khám phá khác . Tôi xin ra mắt cuốn sách cùng bạn đọc .

Source: https://vh2.com.vn
Category : Đánh Giá